Loerie

Vir die genus van voëls, sien loeries.

Loerie is 'n klein dorpie in die Oos-Kaap, Suid-Afrika. Die dorp is vernoem na die Knysnaloerie wat nog steeds in groot getalle hier voorkom. Loerie is geleë in die laer-Gamtoosomgewing, sowat 18 km vanaf Hankey in die landdrosdistrik Hankey. Die R331-streeksroete gaan digby die dorp verby.

Loerie
Dorp
Loerie  Loerie se ligging in Oos-Kaap
Koördinate: 33°52′11″S 25°01′57″O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Oos-Kaap
Distrik	Sarah Baartman
Munisipaliteit	Kouga
Oppervlak
• Totaal	2,77 km2 (1,07 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	2 787
• Digtheid	1 006/km2 (2 610/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	1.7%
• Indiërs/Asiërs	0.8%
• Bruin mense	59.1%
• Swart mense	37.7%
• Ander	0.8%
Taal (2011)
• Afrikaans	67.0%
• Xhosa	28.2%
• Engels	2.3%
• Ander	2.4%
Poskode (strate)	6370
Poskode (posbusse)	6370
Skakelkode	042

Geskiedenis

Loerie het aanvanklik uit die plase Loerierivier Vlakte, Loerierivier en Loerierivier Hoogte bestaan. Met die onderverdeling van die plaas Loerierivier en die koms van die spoorweg gedurende 1903 het daar meer mense die gebied binnegekom.

Teen Desember 1904 het 'n posagent in Loerie die kontrak vir die vervoer van posstukke vanaf Thornhill na Loerie sowel as die agentskap gehad. In Januarie 1905 is 'n direkte posdiens vanaf Thornhill na Hankey via Loerie begin. Later is die diens van die poskoets opgeskort en is die pos per trein vanaf Port Elizabeth na Loerie en ander dorpe vervoer. Die eerste posdiens was van beperkte aard en het bekend gestaan as 'n "POTta" of "Postal Order, Telegraph and Telephone Agency".

In 1927 is 'n behoorlike poskantoorgebou deur Morris Meyers gebou en aan die Departement van poswese verhuur. Die diens was toe meer uitgebreid en het bekend gestaan as 'n "Money Order, Savings Bank, Post, Telegraph and Telephone Office". Mnr Tommy Murdoch was die eerste posmeester van Loerie se poskantoor.

Die eerste skool is in 1906 begin nadat goewernantes aanvanklik vir skoolonderrig in die omgewing verantwoordelik was. Die eerste onderwyseres was Mej. Blaauwit met tussen 50 en 60 leerders. Die rooi sinkgeboutjie wat as skool gebruik was het gou te klein geword en gedurende 1919 het Mnr Tommy Ingram 'n stuk grond van onbekende grootte aan die "Loerie River Undenominational Public School" vir die oprigting van 'n nuwe skoolgebou geskenk. Twee jaar later is met die bouwerk van die skool begin en is die nuwe skool in 1922 betrek. Hierdie skool het vir jare bestaan en sy deure aan die einde van 1999 gesluit.

Die eerste besigheid wat sy deure in Loerie geopen het was die van A.P. van Wyk se "Commodious House" wat gedurende 1904 sy deure vir besoekers geopen het. David Meyers het vanaf Humansdorp gekom en 'n winkel in 1908 naby die spoorwegstasie begin. Hierdie besigheid was vir baie jare in die besit van die Meyer familie en in 1988 vervreem.

Gedurende 1924 met die verskuiwing van die NG Kerk vanaf die plaas van Mnr Freek van Onselen na die perseel naby Loeriestasie, het Loerie finale beslag gekry as middelpunt en hoofsentrum van die omgewing.

Loerie het vanaf 1938 tot 1955 oor 'n eie polisiestasie beskik. Sersant Lotter is vanaf Hankey gestuur om die polisiediens te lewer. Die area wat hy te perd moes patroller was vanaf Van Stadenspas tot by die see en die Gamtoosrivier. Hierdie polisiestasie is gedurende 1955 gesluit en na Thornhill verskuif.

Smalspoorlyn

Die smalspoorlyn na die Langkloof, waarop die bekende "Appelekspres" loop, stop nou by Loeriestasie. Kalkklip was in die verlede hier opgelaai.

Sien ook

• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Bron

1. Loerie Quo Vadis, 'n kultuur-Historiese Oorsig. 2005 Theo Vosloo

• Padlangs deur Suid-Afrika. 2010. ISBN 978-1-77007-751-5