Magnificat in D-majeur, BWV 243.2 (Bach)

Magnificat

musikale werk/komposisie

Naam van werk	Magnificat in D major
Diskografie	diskografie van Bach se Magnificat
Beweging	Barokmusiek
Gebaseer op	Magnificat
Taal van werk of naam	Latyn
Publikasiedatum	1733
Komponis	Johann Sebastian Bach
Tonaliteit	D-majeur
Kataloguskode	243
Kopiereg status	publieke domein, publieke domein
Het lirieke	Magnificat

Johann Sebastian Bach se Magnificat, BWV 243, is 'n toonsetting van die Bybelse lied Magnificat. Dit word beset vir vyf stemme(twee soprane, alt, tenoor en bas), en 'n Barokorkes met trompette en keteltromme. Dit is Bach se eerste groot liturgiese komposisie oor 'n Latynse teks.

In 1723, nadat hy die pos as Thomaskantor in Leipzig opgeneem het, het Bach die teks van die Magnificat in 'n komposisie van twaalf bewegings in die toonsoort E-mol-majeur getoonset. Vir 'n uitvoering tydens Kersfees het hy vier lofgesange (laudes) ingevoeg wat met Kersfees verband hou. Hierdie weergawe, insluitend die Kersfees-laudes, het die nommer 243.1 (voorheen 243a) in die katalogus van Bach se werke gekry.

Bach het 'n nuwe weergawe van sy Latynse Magnificat gekomponeer, waarskynlik vir die Fees van die Maria-besoek (Duits: Mariä Heimsuchung) ('n feesdag in die Lutherse Kerk om die besoek van Maria aan Elizabeth te gedenk) van 1733, of 'n ander fees in of rondom daardie jaar. Dié weergawe het geen Kersfees-laudes gehad nie, en die instrumentbesetting van sommige bewegings is verander of uitgebrei, terwyl die toonsoort van E-mol-majeur tot D-majeur getranskribeer is om die trompette te kon akkommodeer. Hierdie weergawe van Bach se Magnificat staan dus bekend as BWV 243.2 (voorheen BWV 243).

Nadat beide weergawes in die 19de eeu gepubliseer is, het die tweede die standaard vir uitvoering geword. Dit is een van Bach se gewildste vokale werke.

Geskiedenis

In Leipzig was die Magnificat gereelde toevoeging tydens dienste op Sondae uitgevoer. Dit is op gewone Sondae egter in Duits gesing, maar vir groot feesdae (Kersfees, Paasfees en Pinkster) en op die drie belangrike Mariafeeste (die Fees van die Aankondiging van die Here, die Fees van die Mariabesoek en die Fees van die Maria-reiniging) is meer uitgebreide toonsettings in Latyn uitgevoer.

Bach se ampstermyn as Thomaskantor in Leipzig

Afgesien van 'n vroeë toonsetting van die Kyrie, op 'n gemengde Griekse en Duitse teks (BWV 233a ), is Bach se bekende liturgiese komposisies wat hy tydens sy ampstermyn as Thomaskantor in Leipzig (1723–1750) gekomponeer uitsluitlik in Latyn. Vergeleke met die Lutherse praktyk elders is 'n ongekende hoeveelheid Latyn in kerkdienste in Leipzig gebruik. 'n Vroeë staaltjie van Bach se belangstelling in liturgiese praktyke in Leipzig dateer uit 1714, toe hy die volgorde van die diens op die eerste Sondag in Advent tydens 'n besoek aan die dorp opgeteken het. Johann Kuhnau was destyds die kantor in Leipzig. Ná Kuhnau se sterfte in 1722 het Christoph Graupner naas Bach aansoek gedoen vir die pos van Thomaskantor. Graupner was 'n oudleerling van Kuhnau en het 'n Magnificat wat hy vir Kersfees 1722 gekomponeer het as 'n oudisiestuk in Januarie 1723 hergebruik het. Drie weke later het Bach sy oudisiekantate Jesus nahm zu sich die Zwölfe (BWV 22) en Du wahrer Gott und Davids Sohn (BWV 23) voorgelê. Bach het die posisie van Thomaskantor op 30 Mei 1723 beset. Dit was die eerste Sondag ná Drie-Eeenheidsondag, en Bach het ambisieuse kantate met 14 bewegings uitgevoer: Die Elenden sollen essen (BWV 75). Die volgende Sondag het hy 'n vergelykbare kantate uitgevoer, naamlik Die Himmel erzählen die Ehre Gottes (BWV 76).

Tradisionele toonsetting van die Duitse Magnificat

Die tradisionele toonsetting in D-mineur van Luther se Duitse Magnificat, wat 'n spesifieke Duitse weergawe van die negende psalmtoon of tonus peregrinus is.

Die tradisionele toonsetting van Luther se Duitse vertaling van die Magnificat ("Meine Seele erhebt den Herren") is 'n Duitse variant van die tonus peregrinus, 'n taamlik uitsonderlike psalmtoon in Gregoriaanse gelyksang. Die tonus peregrinus (of negende psalmtoon) word geassosieer met die negende of eoliese modus. Vir die tradisionele toonsetting van Luther se Duitse Magnificat is dit die mineurmodus, waarvan die laaste noot van die melodiese formule die tonika is, 'n vyfde onder die openingsnoot.

Die tonus peregrinus-variant wat met Luther se Duitse Magnificat geassosieer word, kom voor in komposisies van onder andere Johann Hermann Schein, Heinrich Schütz, Johann Pachelbel en Dietrich Buxtehude. Bach gebruik die melodiese formule as 'n instrumentale cantus firmus in die tiende beweging van sy Latynse Magnificat, "Suscepit Israel". Hy gebruik dit weer in sy Duitse Magnificat – die kantate Meine Seel erhebt den Herren (BWV 10) – wat hy vir die Fees van die Maria-besoek van 1724 gekomponeer het, asook in die koraalharmonisasies (BWV 323 en 324) en in die vierde Schübler-korale (BWV 648). Ook in Fuga sopra il Magnificat (BWV 733) word die melodiese formule as tema gebruik: hierdie koraalvoorspel kan egter die werk van Bach se leerling Johann Ludwig Krebs wees.

Uitgebreide toonsettings van die Magnificat

As 'n fundamentele deel van vespers, evensong of mette, was die Magnificat reeds langer as 'n eeu voordat Bach dit getoonset het die liturgiese teks wat die meeste getoonset is, naas die gewone orde van die mis. In die Protestantisme was daar geen Latynse teks wat meer dikwels as die Magnificat getoonset is nie. Toonsettings van die Duitse vertaling van die Magnificat was algemeen vanaf die vroeë 17de eeu, sonder dat een vorm die ander onderdruk het.

Uitgebreide toonsettings van die Magnificat, insluitend toonsettings in 'n concertato-formaat (met verskeie bewegings wat vir koor-, orkes- en vokale soliste getoonset is) en 'n nielineêre hantering van die teks (dit wil sê dele van die teks word verskeie kere deur die sangers herhaal), gaan terug na die ou Italiaanse musiekskool. So 'n voorbeeld kan gevind word in Claudio Monteverdi se Magnificat a 7 voci, een van twee alternatiewe Magnificat-toosettings wat in sy Vespro della Beata Vergine ingesluit is. In die Lutherse tradisie is daar byvoorbeeld Schütz se Latynse Magnificat (SWV 468). Die Magnificat-toonsettings van komponiste soos Johann Levini, Antonio Lotti en Francesco Durante het as moontlike inspirasies vir Bach gedien. Tydgenote van Bach soos Heinichen en Vivaldi het ook die Magnificat getoonset.

In baie van hierdie toonsettings kan 'n enkele vers van die Magnificat deur een of meer soliste gesing word, afgewissel met koorsang. 'n Voorbeeld hiervan is Bach se hantering van die derde Magnificat-vers ("Quia respexit humilitatem ancillae suae ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes"): Die sopraansolis sing die eerste woorde van die vers, terwyl die koor met "omnes generationes" afsluit. Dié spesifieke hantering van die derde vers, wat slegs die laaste twee woorde ("omnes generationes") aan die koor oorlaat, is voorheen al deur Ruggiero Fedeli gedoen, asook in 'n Magnificat in G-mineur van 1720 – wat Bach waarskynlik geken het. (Dié Magnificat is voorheen aan Tomaso Albinoni toegeskryf.) Ook Graupner se 1722 Magnificat toon dié verdeling.

'n Verdere kenmerk van Bach se Magnificat is dat dit vir 'n vyfstemmige koor getoonset is. Die vergroting van 'n standaard-SATB- koor met meer stempartye was egter geen nuutjie wat Magnificat-komposisies betref nie: Johann Pachelbel, die onderwyser van Johann Sebastian se oudste broer (Johan Christoph, orrelis by Ohrdruf), het byvoorbeeld 'n ses Magnificats vir SSATB-koor gekomponeer, en een vir soliste, SSATB-dubbelkoor en orkes. Kuhnau se Magnificat in C-majeur span ook 'n SSATB-koor in. Bach het reeds vir 'n SSATB-koor in Weimar gekomponeer (Der Himmel lach! Die Erde jubilieret! (BWV 31), 'n Paaskantate uit 1715). Hy het dieselfde gedoen in sy begrafnismotet Jesu, meine Freude (BWV 227). Rondom die tyd toe die D-majeurweergawe van die Magnificat ontstaan het, het hy vir dieselfde vergrote koor gekomponeer in sy 1733-mis vir die Dresden-hof (BWV 232). Ander vergrote toonsettings vir koor deur Bach sluit in sy Sanctus vir ses stemme (SSSATB) vir Kersfees 1724, en komposisies vir dubbelkoor soos die Matteuspassie (BWV 244) van 1727 en die sekulêre kantate Preise dein Glücke, gesegnetes Sachsen (BWV 215) van 1734. Sulke komposisies met 'n vergrote koor is egter buite Bach se gewone werkswyse vir liturgiese musiek.

Bach was nie die eerste wat gemengde Duitse/Latynse Kersfees-insetsels in 'n Magnificat ingesluit het wat in Latyn gesing word nie: Hieronymus Praetorius het in 1622 'n Magnificat met sulke insetsels gepubliseer. Samuel Scheidt se Geistliche Konzerte III (1635) bevat drie Magnificats met insetsels, die eerste hiervan (SSWV 299 vir SSATTB en basso continuo) met die eerste strofe Vom Himmel hoch da komm ich her (Luther 1534) as eerste insetsel.

Weergawes vir die Fees van die Maria-besoek

In die Evangelie van Lukas word die woorde van die Magnificat deur Maria gespreek wanneer sy haar niggie Elizabeth besoek. Albei vroue was swanger: Maria met Jesus en Elisabet met Johannes die Doper. In sekere denominasies van die Christendom word die fees ter herdenking van daardie besoek die Fees van die Maria-besoek genoem. Dit is 'n uiteraard 'n uitstekende geleentheid om meer as die gewone aandag aan die Magnificat-lied in die liturgie te gee, terwyl die fees die gebeurtenis herdenk wat aan die oorsprong daarvan gekoppel is.

In Bach se tyd het die Fees van die Maria-besoek op 2 Julie geval. Die D-majeurweergawe van Bach se Magnificat (dus BWV 243.2) is dus moontlik op 2 Julie 1733 uitgevoer as deel van die kerkdiens in die Sint Thomas-kerk (of Thomaskirche) in Leipzig. Daardie jaar was daar 'n tydperk van rou ná die dood van die keurvors van Sakse, Augustus die Sterke. Gedurende die routydperk – wat gestrek het van die tweede Sondag voor die Vaste (15 Februarie) tot die vierde Sondag ná Drie-eenheidsondag (28 Junie) – is geen konsertmusiek in die kerke toegelaat nie. In dié tydperk het Bach 'n Kyrie-Gloria-mis in B-mineur gekomponeer wat hy aan die opvolger, Frederick Augustus II, opgedra het in 'n brief wat 27 July 1733 gedateer is.

Die eerste geleentheid vir konsertkerkmusiek ná die routydperk was die Fees van die Maria-besoek van Donderdag 2 Julie 1733. Dit is heel moontlik dat Bach sy nuwe weergawe van die Magnificat vir hierdie geleentheid gekomponeer het, hoewel dit ook moontlik is dat die eerste uitvoering van dié nuwe Magnificat op Kersdag geval het. Dit kan dus nie met sekerheid bepaal word op watter dag van omstreeks 1732 tot 1735 die D-majeurweergawe van die Magnificat vir die eerste keer uitgevoer is nie, of wanneer Bach die komposisie uiteindelik gefinaliseer het in die formaat wat ons vandag ken nie. Omstreeks 1733 het Bach twee kantates deur Gottfried Heinrich Stölzel voorgehou vir die vyfde en die sesde Sondag ná Drie-eenheidsondag (5 en 12 Julie in 1733) – Bach het moontlik op kerkmusiek deur ander komponiste staatgemaak vir die dienste in Leipzig in Julie 1733 omdat hy besig was met die komponering van die uitgebreide eerste deel van van die bekende Mis in B-mineur (BWV 232) en die uitskryf van die orkespartye daarvan. In 2003 het Bach-geleerde Andreas Glöckner aangevoer dat die heel eerste weergawe van Bach se Magnificat – dus die E-mol-majeurweergawe vóórdat die vier Kersfeeslofsange by die outograafpartituur gevoeg is – vir die eerste keer op 2 Julie 1723 uitgevoer is. Dit sou presies tien jaar voor die getransponeerde weergawe wees, en gekomponeer vir dieselfde Mariafees. Bach het sy pos as Thomaskantor op 30 Mei 1723 in Leipzig opgeneem, dus die eerste Sondag ná Drie-eenheidsondag. Die Fees van die Maria-besoek was die eerste feesdag van sy ampstermyn, wat uitsonderlike feestelike musiek vereis het.

Die Kersfees-laudes

Voor Glöckner se 2003-artikel oor die ontstaan van die Magnificat – en vir sommige outeurs nog daarna – is daar algemeen aanvaar dat Bach sy Magnificat in die stil tyd van Advent 1723 gekomponeer het vir 'n eerste uitvoering tydens die Kersfeesvespers. Vir daardie uitvoering het Bach vier Kersfees-laudes gekomponeer: lofliedere deels in Duits, deels in Latyn om op sekere punte in die E-mol-majeurweergawe van die Magnificat gesing te word. Dié weergawe van die Magnificat is genommer BWV 243.1 (voorheen BWV 243a).

Bach se voorganger, Kuhnua, het die teks van hierdie Kersfees-laudes in 'n Kersfeeskantate in Leipzig gebruik. Dit is moontlik dat daardie toonsettings in C-majeur van dieselfde vier tekste as wat Bach as Kersfees-laudes in sy Kersfees-Magnificat ingesluit het nie 'n selfstandige kantate was nie, maar laudes wat Kuhnau gekomponeer het vir invoeging toe sy eie Magnificat in C-majeur met Kersfees uitgevoer is. Hierdie laudes illustreer wat die Evangelies beskryf as die omstandighede rondom Christus se geboorte, en is ingebed in 'n ou tradisie genaamd Kindleinwiegen (die gewieg van die kinderwieg).

Aangesien hierdie laudes met 'n baie beperkte begeleiding van instrumente uitgevoer sou word, is hulle vermoedelik vanuit die klein galery in die hoë koorruimte van die Thomaskirche uitgevoer, oorkant die groot orrelgalery waar die ander bewegings van die Magnificat uitgevoer is. Die outograafpartituur van die E-mol-majeurweergawe van die Magnificat (BWV 243.1) gee te kenne dat Bach van plan was om die eerste weergawe van sy Magnificat ook sonder die laudes uit te voer, afhangende van omstandighede, byvoorbeeld op ander feeste as Kersfees.

Ander Magnificats deur Bach?

Bach se Nekrolog, die doodsberig uit 1754 wat deur Johann Friedrich Agricola en die komponis se seun Carl Philipp Emanuel geskryf is, noem dat die komponis "verskeie" Magnificats gekomponeer het. Afgesien van die bestaande kopieë van die Latynse Magnificat BWV 243, van die Duitse Magnificat (BWV 10) en van die koraalharmonisering (BWV 324), is 'n Magnificat vir sopraansolo in die 19de eeu as verlore beskou. Die partituur van dié sogenaamde "klein" Magnificat (Kleine Magnificat) is in die 20ste eeu herontdek en as BWV Anh. gelys. Die egtheid daarvan is egter betwyfel. In 1982 is Melchior Hoffmann as die komponis van hierdie Duitse Magnificat, Meine Seel erhebt den Herren, geïdentifiseer. 'n Soortgelyke kantate oor 'n Duitse parafrase van die Magnificat, Meine Seele rühmt und preist (BWV 189) vir tenoor solo en gekomponeer vir die Fees van die Maria-besoek, word ook aan Hoffmann toegeskryf.

'n Ander Duitse teks wat die Magnificat parafraseer en wat deur Picander in sy 1728–29 kantatesiklus vir uitvoering op 2 Julie 1728 gepubliseer is, is moontlik deur Bach getoonset; so ook 'n Meine Seele erhebet den Herrn-kantate deur 'n onbekende librettis vir die Fees van die Maria-besoek van 1725. Bach het Latynse Magnificats deur ander komponiste gekopieer:

• In die vroeë 1740's het Bach Antonio Caldara se Magnificat in C-majeur gekopieer en Caldara se "Suscepit Israel" verwerk (BWV 1082).
• BWV Anh. 30 is 'n Magnificat in C-majeur vir SATB-dubbelkoor en orkes, omstreeks 1742 deur Bach gekopieer. Die handskrifpartituur dui op geen komponis nie, maar in 2012 is daar ontdek dat dit Bach se verwerking is (deur die byvoeging van dele vir ketektromme en vir 'n derde trompet) van 'n laat 17de-eeuse komposisie deur Pietro Torri. Die werk is vroeër aan Antonio Lotti toegeskryf.

Struktuur en bewegings

Bach se Magnificat bestaan uit elf bewegings vir die teks van Lukas 1:46–55, afgesluit deur 'n doksologie as twaalfde beweging. Elke vers van die lofsang word aan een beweging toegeken, buiten vers 48 (die derde vers van die Magnificat), wat in die derde beweging as sopraansolo begin, maar in die vierde beweging deur die koor afgesluit word. Bach verskil dus van die tradisionele indeling van die Magnificat soos wat dit sedert die laat Middeleeue deur komponiste toegepas is: Bach bied vers 48 as twee bewegings aan (waar die tradisionele indeling dit as een beweging hou), terwyl hy die doksologie oor een bewegings aanbied, wat in die tradisionele indeling twee beweging is. Sowel die tradisionele as Bach se indeling behou egter die totaal van 12 bewegings.

Tradisionele ververdeling in die Bybel		Teksbron	Bach se indeling	Tradisionele indeling
1.	Magnificat anima mea Dominum.	Lukas 1:46	Beweging 1	Beweging 1
2.	Et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo.	Lukas 1:47	Beweging 2	Beweging 2
3.	Quia respexit humilitatem ancillae suae ecce enim ex hoc beatam me dicent ...	Lukas 1:48	Beweging 3	Beweging 3
	... omnes generationes.		Beweging 4
4.	Quia fecit mihi magna qui potens est et sanctum nomen ejus.	Lukas 1:49	Beweging 5	Beweging 4
5.	Et misericordia ejus a progenie in progenies timentibus eum.	Lukas 1:50	Beweging 6	Beweging 5
6.	Fecit potentiam in brachio suo dispersit superbos mente cordis sui.	Lukas 1:51	Beweging 7	Beweging 6
7.	Deposuit potentes de sede et exaltavit humiles.	Lukas 1:52	Beweging 8	Beweging 7
8.	Esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes.	Lukas 1:53	Beweging 9	Beweging 8
9.	Suscepit Israel puerum suum recordatus misericordiae suae.	Lukas 1:54	Beweging 10	Beweging 9
10.	Sicut locutus est ad patres nostros Abraham et semini ejus in saecula.	Lukas 1:55	Beweging 11	Beweging 10
11.	Gloria Patri, et Filio et Spiritui Sancto.	Doksologie	Bewegin 12 (in 4/4-tyd)	Beweging 11
12.	Sicut erat in principio, et nunc, et semper et in saecula saeculorum. Amen.		Bewegin 12 (in 3/4-tyd)	Beweging 12

Daar is egter geen numering van bewegings in Bach se outograafpartituur nie. Daar is ook nie 'n sesuur (caesura) tussen die derde en die vierde beweging nie; die 25ste maat van die "Quia respexit"-beweging (waarin die sopraansolis haar laaste noot sing) is ook die eerste maat van die "Omnes generationes"-beweging (wat deur die koor gesing word). Die vier Kersfees-laudes word ná die tweede, die vyfde, die sewende en die negende beweging van die Magnificat-teks gesing. Hierdie vier laudes word gewoonlik met die letters A tot D aangedui, met hierdie teksbronne:

• A: Gesang deur Martin Luther
• B: Vers toegeskryf aan Sethus Calvisius
• C: Lukas 2:14
• D: Fragment van 'n Kerslied

'n Tipiese uitvoering van die Magnificat duur tussen 25 en 30 minute, met 'n bykomende vyf minute vir die Kersfees-laudes. Die duur van 'n uitvoering sonder die Kersfees-laudes is vergelykbaar met dié van 'n gemiddelde Bach-kantate. Daar is egter baie verskille: Die Magnificat bevat bykans twee keer meer bewegings as 'n gemiddelde kantate, hoewel dit kort gehou word omdat dit da capos in die arias vermy en geen resitatiewe bevat nie. Die teks is ook in Latyn (nie die gewone taal vir 'n Bach-kantate nie); die argitektuur van die bewegings is redelik kompleks, in teenstelling met die redelik eenvoudige struktuur van 'n gemiddelde kantate; en die koorbesetting is in vyf stemme – heel ongewoon in Bach se ander gewyde vokale werke.

Besetting en toonsoort

Die drie hoekstene van die komposisie is die eerste bewegings ("Magnificat anima mea"), die sewende ("Fecit potentiam") en die tweelfde ("Gloria patri"). Dié bewegings is in die tonika (D-mol-majeur in BWV 243.2; E-mol-majeur in BWV 243.1) en is die enigste bewegings wat sowel 'n vyfstemmige koor as 'n tutti-orkes bevat. Die koor sing ook in die vierde beweging, "Omnes generationes" (begelei deur 'n orkes sonder trompette en keteltromme, en in beweging) en in die elfde beweging, "Sicut locutus est" (slegs begelei deur die continuo). Die eerste drie koorbewegings word in die weergawe sonder die Kersfees-laudes deur twee bewegings vir 'n vokale solis gevolg, waarvan die tweede een dikwels 'n ryker orkesbesetting het. In die bewegings vir vokale soliste is die instrumentasie soos ooreenstemmend met dié van Bach se kantates: Die soliste word begelei deur 'n obligaatinstrument, slegs strykers en/of continuo. Die laudes-beweging A ("Vom Himmel hoch") is die enigste a cappella-beweging.

Aangesien natuurtrompette gewoonlik in Sakse in D gestem is, word dit voorgehou as rede waarom Bach die aanvanklike E-mol-majeur-weergawe na D-majeur getransponeer het.

Koor en soliste

Bach het die Magnificat vir vyfstemmige (SSATB-)koor koor getoonset. Vyf vokale soliste word vereis: twee soprane, alt, tenoor en bas. In die tiende beweging ("Suscepit Israel") sing albei soprane saam met die alt.

Orkestrasie

Die Barokorkes vir BWV 243.1 (die E-mol-majeur-weergawe) bestaan uit "due violini, due hoboe, tre trombi, tamburi, basson, viola e basso continuo", dit wil sê, twee viole, twee hobo's, drie trompette (in die tonika), keteltromme (in die tonika en dominant), fagot, altviool, en basso continuo. Twee blokfluite ("flauto dolce") word vir die negende beweging ("Esurientes") vereis, maar vorm nie deel van die tutti-gedeeltes nie.

Vir die D-majeur- (dus 1733-)weergawe het Bach 'n ietwat meer uitgebreide orkes gebruik: die blokfluite word deur dwarsfluite (Fl) vervang en hulle kry aparte dele in al vier koorbewegings. In die derde ("Quia respexit") en vierde beweging ("Omnes generationes") word die hobo's vervang deur oboes d'amore. In die tiende beweging ("Suscepit Israel") vervang die hobo's die trompet vir die obligaat- instrumentale deel.

Die continuo-deel word in die meeste bewegings deur orrel, fagot, tjello en kontrabasviola gespeel. In die 1723-weergawe het die tiende beweging ("Suscepit Israel") 'n continuo-rol wat slegs deur eenstemmige viole en altviool gespeel word. In die 1733-weergawe word hierdie continuo-rol gegee aan 'n continuo wat tjello insluit, maar nie fagot en viool nie.

Simmetriese struktuur

Bach se Magnificat is simmetries rondom die sewende beweging ("Fecit potentiam") gebou: Tussen die eerste en die sewende beweging is daar vier verse van die Magnificat; so ook tussen die sewende en die laaste bewegings. Die eerste, sewende en laaste beweging is in die tonika, met volle orkes en koor. Die tweede en 11de beweging is in dieselfde majeurtoonsoort; die derde en die 10de beweging is in die relatiewe mineurtoonsoort. Die beweging voor en ná die sentrale sewende beweging is ook in 'n mineurtoonsoort. Die vyfde en die negende is in 'n majeurtoonsoort, maar nie die tonika nie. Die Kersfees-laudes word geskei deur twee Magnificat-verse, waarvan die eerste laudes ná die tweede vers ingevoeg word. Die Kersfees-laudes is altyd in dieselfde toonsoort as die voorafgaande beweging. Dit is hoe die harmoniese struktuur lyk volgens die verse:

• Versreël 1 en 2 (bewegings 1 en 2, gevolg deur laudes A in die Kersfeesweergawe): tonika (majeur)
  • Vers 3: begin in relatiewe mineurtoonsoort (beweging 3), beweeg na 'n ander mineur (beweging 4)
    • Versreël 4 (beweging 5, gevolg deur laudes B in die Kersgeesweergawe): majeur anders as tonika
      • Vers 5 (beweging 6): mineur
        • Versreël 6 (beweging 7, gevolg deur laudes C in die Kersfeesweergawe): tonika
      • Vers 7 (beweging 8): mineur
    • Vers 8 (beweging 9, gevolg deur laudes D in die Kersfeesweergawe): majeur anders as tonika
  • Vers 9 (beweging 10): relatiewe mineur
• Vers 10 en doksologie (bewegings 11 en 12): tonika

Wat betref stemme en orkestrasie het die vier Magnificat-verse tussen die eerste en die sewende beweging, en dié tussen die sewende en die laaste, 'n minder simmetriese struktuur: hier is die idee eerder dat daar ná 'n tutti-beweging twee of drie arias is wat tot die volgende koorbeweging opbou:

• tweede en derde beweging, albei vir solosopraan, bou op tot die "Omnes generationes"-koorbeweging (vierde beweging)
• vyde (solo-)bewegings en sesde (duet-)beweging bou op tot die 7de tutti-beweging
• agste en negende bewegings (albei solobewegings), gevolg deur 'n aria vir vokale trio, bou op tot die laaste twee koorbewegings

Die laaste aria in elk van hierdie stelle arias is eers 'n solo, dan 'n duet, dan 'n trio. As die Kersfees-laudes bygevoeg word, word die opbou tot die sewende beweging gekenmerk deur 'n afwisselling tussen arias en koorbewegings. In die tweede helfte van die komposisie word die koorbewegings aan die buitenste punte deur 'n stel van vier arias geskei: solo → solo → duet → trio. In so 'n sestienbeweginguitvoering (twaalf bewegings plus vier Kersfees-laudes) is daar egter 'n ander simmetrie: Die derde afdeling (beweging A), en die derde as mens vanaf die laaste (beweging 10) terugtel, gebruik albei 'n Lutherse koraalmelodie as cantus firmus: sopraanstemme in die eerste geval ("Vom Himmel hoch, da komm ich her"), instrumenteel in die tweede ("Meine Seele erhebt den Herren"). Die simmetrie van die Kersfeesweergawe kan soos volg uitgebeeld word:

"Vom Himmel hoch da komm' ich her", die melodie van die cantus firmus van die Kersfees-laudes A

• Twee bewegings (1, 2) in die tonika → cantus firmus-beweging (laudes A)
  • Vers in mineur (beweging 3, 4) → twee bewegings in dieselfde majeurtoonsoort (5, laudes B)
    • Vers in mineurtoonsoort (beweging 6) → twee bewegings in tonika (7, laudes C)
  • Vers in mineur (beweging 8) → twee bewegings in dieselfde majeurtoonsoort (9, laudes D)
• Twee bewegings in tonika (11, 12) ← cantus firmus-beweging (10)

Dit is ook vyf keer wat twee verse van die Magnificat gevolg word deur 'n beweging met 'n teks wat vanuit 'n ander bron kom, en waar die enigste aanhaling van dié ander tekste direk uit die Bybel aangehaal word (beweging C, wat ook 'n doksologie is, soos die laaste beweging) gekoppel word aan die sentrale sewende beweging.  

				BWV 243.1 (243a) Kersfees 1723-weergawe			BWV 243.2 (243) Weergawe vir die Fees van die Maria-besoek
Nommer en titel		Tyd	Stemme	Instrumente	Toonaard	Bladsyno. in oermanuskrip	Instrumente	Toonaard	Bladsyno. in oermanuskrip
1	Magnificat	3/4	SSATB-koor	Tutti	E-mol-majeur	1–9	Tutti	D-majeur	1–15
2	Et exultavit	3/8	Sopraan 2-solis	2 viole, altviool, basso cont.	E-mol-majeur	3–7	2 viole, altviool, basso cont.	D-majeur	16–18
Laudes A	Vom Himmel hoch	2/4	SATB-koor		E-mol-majeur	23, 25–27
3	Quia respexit	4/4	Sopraan 1-solis	Hobo, basso cont.	C-mineur	8–9	1 amorhobo basso cont.	B-mineur	18–19
4	Omnes generationes	4/4	SSATB-koor	2 hobo's, 2 viole, altviool, basso cont.	G-mineur	10–12	2 fluite, 2 amorhobo's, 2 viole, altviool, basso cont.	F-kruis-mineur	20–25
5	Quia fecit	4/4	Bassolis	Basso cont.	B-mol-majeur	12–13	Basso cont.	A-majeur	20–23
Laudes B	Freut euch und jubiliert	4/4	SSAT-koor	Basso cont.	B-maol-majeur	28–30
6	Et misericordia	12/8	Alt- en tenoorsolis	2 viole, altviool, basso cont.	F-mineur	13–15	2 fluite, 2 viole, altviool, basso cont.	E-mineur	24–28
7	Fecit potentiam	4/4	SSATB-koor	Tutti	E-mol-majeur	15–19	Tutti	D-majeur	28–34
Laudes C	Gloria in excelsis	4/4	SSATB-koor	1 viool, basso cont.	E-mol-majeur	30–31
8	Deposuit potentes	3/4	Tenoorsolis	2 viole, altviool basso cont.	G-mineur	17–20	2 viole, basso cont.	F-kruis-majeur	34–36
9	Esurientes	4/4	Altsolis	2 fluite, basso cont.	F-majeur	20–21	2 fluite, basso cont.	E-majeur	36–38
Laudes D	Virga Jesse floruit	12/8	Sopraan 1- en bassolis	Basso cont.	F-majeur	32
10	Suscipet Israel	4/4	Sopraan 1-, sopraan 2- en altsolis	1 trompet, 2 viole altviool	C-mineur	22	Hobo, basso cont.	B-mineur	38–40
11	Sicut locutus est	4/4	SSATB-koor	Basso cont.	E-mol-majeur	23–24	Basso cont.	D-majeur	40–42
12	Gloria Patri	4/4	SSATB-koor	Tutti	E-mol-majeur	24–27	Tutti	D-majeur	42–45
	Sicut erat in principio	3/4				27–29			45–48

Die struktuur van Bach se Magnificat is al vergelyk met dié van Kuhnau (wat Bach waarskynlik geken het), asook met dié van Johann Philipp Krieger se Magnificat van 1685 (wat Kuhnau waarskynlik geken het). Kuhnau se Magnificat – sy grootste vokale werk wat nog bestaan – het 'n soortgelyke "uitbreibaarheid" met toonsettings van dieselfde Kersfees-laudes vir 'n Kersfeesuitvoering; dit het ook 'n soortgelyke orkestrasie as die eerste weergawe van Bach se Magnificat – die verskille is dat Kuhnau 'n tweede altviool inspan, en dat Bach twee blokfluite in een beweging gebruik). Kuhnau se Magnificat het standaard-SATB-soliste, maar, soos dié van Bach, 'n SSATB-koor. Al drie Magnificats beset vers 1, 6, 10 en 12 van die Magnificat-teks vir koor. Kuhnau se Magnificat het vyf koorbewegings (soos Bach s'n), maar sy tweede is vers 4 (in plaas van vers 3b vir Bach), en sy laaste is slegs vers 12. Bach het daarenteen sowel vers 11 en 12 as finale koorwerk getoonset. In al drie Magnificats is die ander verse toegewys aan soliste, óf as 'n enkelstem, óf gekombineer in duette en trio's.

Die twaalf bewegings van die Magnificat

Verwysings na maatnommers volg die partituur wat op Bach-digital.de beskikbaar is.

1. "Magnificat anima mea Dominum"

Magnificat anima mea Dominum. ('My siel maak God groot.')

Die beweging bestaan uit 6 blokke van 15 mate elke (dus altesaam 90 mate musiek), waarvan presies die helfte daarvan met koorsang is.

• Maat 1–30: die orkes speel wat lyk soos 'n ritornello, maar dit is in werklikheid eerder 'n concerto tutti. Die beweging het die vorm van 'n Italiaanse aria wat geskoei is op die concertostyl wat Bach in Köthen ontwikkel het: In daardie styl word die materiaal in 'n instrumentale tutti aangebied.
  • Maat 1–15: Die motief wat hobo I in die eerste maat speel, gee die jubeltoon van die tutti aan. Dit is die eerste van twee hoofmotiewe.
  • Maat 16–30: In maat 16, byna onmerkbaar in die warrelende beweging van ander instrumente, bied viool I 'n nuwe motief: dit is die tweede hoofmotief. Dié motief word in die laaste mate voor die intrede van die koor deur verskeie instrumente herhaal.

Eerste motief (soos gesing deur die eerste soprane in maat 31):

Tweede motief (soos gesing deur die tenore in maat 35):

• Maat 31–75: Begelei deur die continuo tree die koor as 'n concerto-solis in, wat die openingsmateriaal naboots.
  • Maat 31–45: Die soprane tree eerste in (met die eerste hoofmotief), en in maat 32 boots die alt en tenoor dieselfde na. Die basse tree in maat 33 in, terwyl die volle orkes 'n kort intervensie vir twee mate speel. In maat 35 tot 36 sing die koor die tweede hoofmotief uit die openings-tutti. Daarna oorheers die orkes weer, met die koor wat kontrasterende melodieë volg of gee. Vanaf die einde van maat 37 begin die stemme een na die ander "anima mea" sing totdat al die stemme in die laaste drie mate van hierdie blok die teks "Dominum" ('die Here') een keer sing, almal met die laaste lettergreep van daardie woord op die eerste maatslag van die maat 45. Die orkes is, afgesien van die continuo, stil is tot aan die begin van maat 47, en die eers die tenore en alte, en daarna die twee sopraangroepe, sing die eerste hoofmotief oor maat 45 en 46.
  • Maat 46–60: Nadat die soprane die begin van die beweging gerekapituleer het, en ’n kort ingryping deur die orkes in mate 47–48, word die tweede hoofmotief weer gesing, eers deur die hoogste stemme in maat 49, gevolg deur die laer stemme in maat 50. In hierdie blok neem die koor 'n leidende rol, beperkte groepe instrumente begelei met kort idees geneem uit die openingstutti, totdat alle instrumente in die laaste twee mate aansluit. Die blok eindig met die tweede hoofmotief wat deur trompet I in maat 60 gespeel word. In hierdie tweede van drie blokke vir die sangers is die enigste teks wat hulle sing ’n herhaling van die woord “magnificat”.
  • Maat 61–75: In die eerste maat van hierdie blok sing die alte die eerste hoofmotief terwyl alle instrumente vir ten minste 'n paar maatslae stil is. Die sangers behou die hoofrol, terwyl groepe instrumente bykomende motiewe speel. Later word die orkestrasie digter, en die musiek keer van die subdominant na die tonika terug. Die teks bly hoofsaaklik "magnificat" vir die grootste deel van hierdie blok; die gevolgtrekking "anima mea" ('my siel') word vir die eerste keer weer deur die alte gesing (in maat 67), en daarna ook in die ander stemme. Sopraan 2 begin met 'n lang noot wat voortgesit word deur 'n melisma in maat 73, die ander in 74.
• Maat 76–90: Ná 45 mate van koorsang volg vyftien mate van 'n instrumentale postlude, met materiaal gekondenseer uit die openingsgedeelte.

2. "Et exultavit"

Et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo. ('En my siel verbly hom in God my verlosser.')

Dit is 'n aria vir die tweede sopraan wat deur deur die strykers begelei word. Die aria sit die vreugdesgevoel van die eerste beweging voort, maar op 'n meer intieme wyse. In die Kersfees 1723-weergawe word hierdie beweging gevolg deur die laudes: die lofsang "Vom Himmel hoch da komm ich her".

Die eerste mate van "Quia respexit" uit die D-majeur-weergawe van die Magnificat (BWV 243.2)

3. "Quia respexit"

Quia respexit humilitatem ancillae suae: Ecce enim ex hoc beatam me dicent ... (Omdat Hy die nederigheid van sy dienares gesien het. Want kyk, ek sal gelukkig genoem word deur ...)

Dit is 'n aria gesing vir die eerste sopraan, met 'n obligaathobo as begeleiding (of 'n amorhobo in die D-majeurweergawe (BWV 243.2)). Dit is die enigste beweging waarvoor Bach die tempo aan die begin gemerk het: Adagio (slegs in die D-majeurweergawe). Steinberg merk op dat stem en instrument eers die materiaal in 'n "peinsende duet" deel, maar met die woorde "ecce enim ex hoc beatam" ('ek sal voortaan geseënd genoem word') neem die sopraan 'n eenvoudiger, dog deklamatoriese styl aan. Spitta merk op: "Scarcely ever has the idea of virgin purity, simplicity, and humble happiness found more perfect expression than in this German picture of the Madonna, translated, as it were, into musical language."

4. "Omnes generationes"

... omnes generationes. ('... alle geslagte.')

As voortsetting van die vers (en voltooiing van die sin) word die woorde "omnes generationes" ('alle gesagte') aan die koor gegee. Die toonsetting is al vergelyk met 'n turba-koor ('n koor wat 'n groep omstanders uitbeeld, byvoorbeeld 'n woedende gepeupel), soos dié wat Bach in sy Passies gebruik. Sommige kommentators sien 'n atmosfeer wat aan aggressie grens; ander eerder 'n uitroep deur die menigte. Die klank in die E-mol-majeurweergawe is effens skeller as dié van die D-majeurweergawe, byvoorbeeld die baslyn in maat 3, asook in maat 24, waar die eerste (E-mol-majeur-)weergawe 'n dissonante dominante negende het wat in die latere weergawe na 'n minder dissonante harmonie verander is.

5. "Quia fecit"

Quia fecit mihi magna qui potens est, et sanctum nomen eius. ('Want Hy wat magtig is, het groot dinge aan my gedoen, en sy naam is heilig.')

Dit is 'n aria vir bas wat slegs deur die basso continuo begelei word. Die motief, wat weer met herhalende note begin, word deur vier mate van die continuo ingelei, wat dan deur die bas herhaal word.

6. "Et misericordia"

Et misericordia eius in progenies et progenies timentibus eum. ('En sy genade is van geslag tot geslag van dié wat hom vrees.')

Dié duet vir alt en tenoor begin met ’n golwende beweging in 12/8-tyd, gespeel deur viole en altviool. In die D-majeurweergawe speel die strykers met sordino's, terwyl die fluite die viole verdubbel.

7. "Fecit potentiam"

Fecit potentiam in brachio suo: dispersit superbos mente cordis sui. ('Hy het kragtige dade met sy arm verrig: hy het hoogmoediges in hul eiewaan uitmekaargejaag.')

Dié werk vir koor deel die toonaard en orkesbesetting met die eerste beweging. Die tenoor is die eerste stem wat inkom, gevolg deur alt, tweede soprane, bas en eerste soprane, wat lei tot twee uitroepe sonder melismas naby die middel van die beweging. Die woord "dispersit" verskyn in verskeie stemme, maar dan geïsoleer in 'n volgorde van die hoogste (tweede sorpaan) na die tweedelaagste stem (tenore), waarna die bas saam gelyktydig met al die ander stemme op die woord "superbos" inval. Die gevolgtrekking, "mente codis sui", is gemerk Adagio en kleur die teks met lang akkoorde en aksente deur die trompette in.

8. "Deposuit"

Deposuit potentes de sede et exaltavit humiles. ('Hy het maghebbers van hul trone afgeruk en nederiges verhoog.')

Dié aria vir tenoor word deur continuo en eenstemmige viole begelei, wat bied materiaal aan 'n ritornello van 14 mate. Die tweede gedagte van die vers, wat met die woorde "et exaltavit humiles" begin, word sonder inleiding gesing. Ná 'n korter ritornello sing die tenoor weer die volledige teks (die eerste deel in 'n effens gewysigde weergawe), maar die verdieping het aansienlik vergroot, waarna die ritornello in volle lengte aan die einde herhaal word.

9. "Esurientes"

Esurientes implevit bonis, et divites dimisit inanes. ('Hy het armes met goeie gawes oorlaai en rykes met leë hande weggestuur.')

Openingsreëls van die "Esurientes"-beweging (LilyPond-bronkode deur Libre art.net-projek)

Dié aria word deur die alt gesing, begelei deur twee fluite. Die ritornello van agt mate stel 'n motief bekend wat boontoe beweeg op 'n continuo-begeleiding van bestendige kwartnote van vier mate lank, wat later op "esurientes implevit bonis" gesing word. Later gaan afwaartse lyne en 'n continuo in agtste note saam met "et divites dimisit inanes".

10. "Suscepit Israel"

Suscepit Israel puerum suum: recordatus misericordiae suae. ('Hy het sy dienaar Israel te hulp gekom deur aan sy beloftes van ontferming te dink.)

Dié beweging is getoonset vir 'n ongewone kombinasie van die drie hoogste stemme (eerste en tweede sopraan, en alt), en twee hobo's wat eenstemmig speel (asook 'n enkele trompet in die E-mol-majeurweergawe). Die hobo's (en trompet in BWV 243.1) haal die tonus peregrinus as 'n cantus firmus aan op continuo-lyn wat meestal net met elke maat verander en dan slegs een trap op of af beweeg. Die stemme boots mekaar in 'n sagte beweging na. Byna die enigste spronge in die hele maat kom op die woord "recordatus" voor, met 'n afwaartse vierde op elke lettergreep.

11. "Sicut locutus est"

Sicut locutus est ad patres nostros, Abraham et semini eius in saecula. ('Soos wat Hy aan ons vaders belowe het, aan Abraham en sy nageslag, tot in ewigheid.')

Dié laaste reël van die Magnificat is 'n fuga wat soos volg deur die stemme beset word: bas > tenoor > alt > sopraan 2 > sopraan 2 > alt > tenoor > bas. Die beweging eindig met 'n meer homofoniese gedeelte waarin die bas weer die tema sing, terwyl die eerste sopraan lang note in 'n dalende toonleer sing wat amper oor 'n oktaaf strek.

12. "Gloria patri"

Gloria Patri, et Folio, et Spiritui Sancto, sicut erat in principio, et nunc, et semper, et in saecula saeculorum. Amen. ("Eer aan die Vader, en die Seun, en die Heilige Gees, soos wat dit was in die begin, en nou is, en tot in ewigheid sal wees. Amen.')

Die werk word afgesluit deur die doksologie "Gloria Patri", wat deur die volledige ensemble uitgevoer word. Die eerste deel van die teks eindig in 'n lang kadens. Nadat die maatslag van enkelvoudige (4/4-) na drieslag- (3/4-)maat verander is, heraal die tweede deel van die teks ("sicut erat in principio") material uit die begin van die werk.

Die Kersfees-laudes (vir die Kersfees 1723-weergawe)

Die eerste keer wat die Kersfees-laudes van die E-mol-majeur-weergawe (BWV 243.1) van Bach se Magnificat gepubliseer is, was in dieselfde volume as die D-majeurweergawe van die Magnificat (dus BWV 243.2), naamlik die 1862 Bach Gesellschaft XI/1-publikasie, wat die laudes in 'n bylae aangebied het. In dié publikasie is die laudes egter nie getransponeer om by die D-majeurtoonaard van die Magnificat aan te pas nie. Meer onlangs bied uitgewers sulke getransponeerde (en voltooide) weergawes van die laudes aan, sodat dit as deel van die D-majeurweergawe uitgevoer kan word. Voorbeelde hiervan is die Novello-uitgawe in 2000 (Neil Jenkins), en Bärenreiter-uitgawe in 2014.

A. Vom Himmel hoch

"Vom Himmel hoch", Luther se loflied in 'n 1541-gesangboek

Die teks is die eerste strofe van "Von Himmel hoch da komm' ich her", ’n lofsang deur Martin Luther wat die aankondiging aan en aanbidding deur die herders uit Lukas 2:8–18 parafraseer. Bach het hierdie eerste laudes a cappella in vier dele getoonset, en (soos die twee voorafgaande bewegings), in die tonika van die werk (dus E-mol-majeur). Die vorm is 'n koraalfantasie, met alle soprane wat die 1539-koraalmelodie sing wat as 'n cantus firmus aan Luther toegeskryf word. Die laer stemme sing kontrapuntaal deur dele van die melodielyn in verminderde tyd na te boots. Waar die Latyn van die voorafgaande bewegings moontlik in Bach se tyd vir die gemeente grootliks onverstaanbaar was, is hier 'n eerste beweging wat nie net aan die woorde herkenbaar was nie, maar ook aan die melodie: die gemeente sou die koraal die voorafgaande aand tydens die Oukersaanddiens gesing het.

'n Kwarteeu later het Bach teruggekeer na die koraalmelodie van "Vom Himmel hoch da komm' ich her", en 'n stel van vyf kanonieke variasies op daardie tema geskryf (BWV 769), een van 'n paar komposisies wat gedurende sy leeftyd gepubliseer is. Bach het ook drie toonsettings van die koraalmelodie in sy Kersfeesoratorium ingesluit. BWV 606 (in die Orgelbüchlein), 700, 701, 738 en 738a is koraalvoorspele wat op die "Vom Himmel hoch"-tema gebaseer is.

B. Freut euch und jubiliert

Die teks van hierdie Kersfees-laudes is 'n vers deur Sethus Calvisius, en is vir SSAT getoonset.

C. Gloria in excelsis

Die teks "Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bona voluntas" is 'n variant van die openingsvers van die Gloria (die onderdeel van die mis). Die meer bekende weergawe van die Vulgaat, wat op "... bonae voluntatis" eindig, is 'n verkeerde vertolking van die oorspronklike Griekse weergawe van Luke 2:14, wat daar gesê word deur engele op Kersnag. Die Vulgaat-weergawe vertaal as "Eer aan God in die hoogste hemele, en vrede op aarde aan mense van goeie wil", terwyl die einde van die Griekse weergawe meer korrek weergegee word as "Vrede op aarde, en in die mense 'n welbehae", soos wat dit ook deur Luther gebryp is ("Friede auf Erden und den Menschen ein Wohlgefallen"). Hoewel die Lutherse teoloë dus die Vulgaat-weergawe verwerp het (en die vers in Latyn dus op "... bonae voluntes" sou laat eindig), was komponiste egter geheg aan die klassieke formule vir die melodieuse metrum daarvan. Hierdie Kersfees-laudes is die enigste plek waar Bach 'n weergawe van die Gloria-teks gebruik wat van die Vulgaat verskil, wat min of meer die gees van die teoloog-goedgekeurde weergawe vasvang.

D. Virga Jesse floruit

Die teks is 'n fragment van 'n langer Kerslied wat in Gottfried Vopelius se Neu Leipziger Gesangbuch gedruk is.

Ontvangs

Ná die komponis se dood was die outograagmanuskrif van sowel die E-mol-majeur- as die D-majeur-weergawe in besit van sy seun Carl Philipp Emanuel. Dit is in die 19de eeu gepubliseer, insluitend die Kersfees-laudes, asook 'n verskeidenheid vokale en instrumentale partiture wat vir kontemporêre uitvoeringspraktyk vir die D-majeur-weergawe aangepas is. Teen die einde van daardie eeu is die Magnificat in D beskou as een van die grootste illustrasies van Bach se genialiteit. Oor die algemeen was dit ook eerder die D-majeurweergawe sonder die Kersfees-laudes wat uitgevoering is.

'n Nuwe kritiese uitgawe van sowel BWV 243.2 en 243.1 is in 1955 gepubliseer as Reeks 2, Volume 3 van die New Bach Edition. Hoewel die D-majeurweergawe die standaard gebly het vir sowel lewende uitvoerings as ateljeeopnames, is die E-mol-majeurweergawe later ook gepubliseer as nuwe uitgawes wat vir uitvoering aangepas is. Dit is verskeie kere opgeneem, en die komposisiegeskiedenis daarvan is verder ontrafel.

18de eeu

In 1749 – 'n jaar voor sy pa se dood – is Carl Philipp Emanuel Bach se eie Magnificat in D-majeur is in Leipzig uitgevoer. Soos dié van sy pa, was dié Magnificat ook 'n uitgebreide toonsetting. Ná Johann Sebastianse afsterwe het Carl Philipp Emanuel die outograafmanuskrip van albei weergawes van sy pa se Magnificat besit en die komposisie in 1786 in Hamburg uitgevoer.

Kersfees-laudes A en B (getransponeer om by 'n D-majeurkomposisie in te pas) is gekombineer met 'n beweging van 'n kantate deur Graun (waarskynlik Carl Heinrich Graun) om die Kersfeesmotet Kündlich groß ist das gottselige Geheimnis (BWV Anh. 161) te vorm.

19de eeu

Die bladmusiek van die E-mol-majeurweergawe van Bach se Magnificat is vir die eerste keer in 1811 deur Simrock onder redaksie van Georg Pölchau gepubliseer, maar met drukfoute en sonder die Kersfees-laudes. Dit was die eerste komposisie van Bach vir vokale soliste, koor en orkes wat in orkespartituur gepubliseer is, maar destyds het hierdie publikasie swak verkoop. Toe die jong Felix Mendelssohn in 1822 'n Magnificat in D-majeur gekomponeer het, het hy gewys dat hy Bach se weergawe ken.

Die D-majeurweergawe het egter nie in druk verskyn voor die Bach-herlewing wat gevolg het op Mendelssohn se 1829-uitvoering van die Mattheus-passie (BWV 244) nie. In die 1840's het 'n klavierreduksie deur Robert Franz van Bach se D-majeurweergawe verskyn, en in 1862 is die orkes- en vokale partituur in Volume 11/1 van die Bach-Gesellschaft-uitgawe gepubliseer. Die Kersfees-laudes is ook vir die eerste keer gedruk in dié uitgawe gepubliseer. 'n Jaar later het Robert Franz gekla dat die komposisie steeds te min aandag van musiekkritici gekry het en dus feitlik onbekend onder die algemene publiek gebly het. ’n Jaar later het hy die D-majeurweergawe van die Magnificat met 'n orkespartituur in ooreenstemming met die 19de-eeuse uitvoeringspraktyk gepubliseer. Hy het byvoorbeeld die orrel-en-continuo-enkelmaat met geannoteerde bas in die outograafmanuskrip en die Bach-uitgawe uitgebrei na verskeie afsonderlike mate vir orrel, fagot en tjello's.

Novello het 'n Octavo- uitgawe van die D-majeurweergawe van die Magnificat in 1874 gepubliseer, met 'n vertaling na Engels wat John Troutbeck gebaseer het op teks in The Book of Common Prayer. In 1880, toe Bach se outograafmanuskrip van die komposisie reeds in die Koninklike Biblioteek (later Staatsbiblioteek) van Berlyn gehou is, het Philipp Spitta etlike bladsye aan die Magnificat in sy Bach-biografie gewy, en beskou dit as een van die grootste prestasies van die komponis se genialiteit. Bach se Magnificat is verskeie kere in die laaste kwart van die 19de eeu uitgevoer, byvoorbeeld in Duitsland en Nederland.

20ste eeu

In 1924 het Arnold Schering die volle orkespartituur van die D-majeurweergawe van Bach se Magnificat vir publikasie deur Ernst Eulenburg en Edition Peters voorberei. Uitvoerings van die Magnificat deur onder andere Serge Koussevitzky en die Boston Simfonieorkes is in die 1940's opgeneem en het op 78 rpm-plate verskyn. LP-opnames van die vroeë 1950's het lewende uitvoerings van die Magnificat ingesluit onder leiding van Otto Klemperer en Herbert von Karajan, die laaste een met Elisabeth Schwarzkopf as sopraan.

Die Neue Bach Ausgabe het Bach se Magnificat (sowel BWV 243.1 as BWV 243.2) in 1955 gepubliseer, voorberei deur Alfred Dürr. Hierdie oerteks is hergebruik in verskeie daaropvolgende publikasies deur Bärenreiter, waaronder verskeie met 'n Engelse vertaling. Meer opnames van die Magnificat het beskikbaar geword, byvoorbeeld onder leiding van Kurt Redel, Leonard Bernstein, Karl Richter en Karl Ristenpart. In die tweede helfte van die 1960's het die eerste opnames van die Kersfeesweergawe van die Magnificat BWV 243.1 (insluitend die Kersfees-laudes) en nuwe opnames van die D-majeurweergawe deur Von Karajan, Karl Münchinger en Daniel Barenboim verskein.

Die vroegste LP-vrystellings wat die Kersfees-laudes van BWV 243.1 bevat het, het dit getransponeer in die D-majeurweergawe (BWV 243.2) ingevoeg. Helmuth Rilling se opname met die Bach-Collegium Stuttgart en die Figuralchor der Gedächtniskirche Stuttgart het in 1967 verskyn met 'n uitvoeringstyd van 40:06. Wolfgang Gönnenwein se Bach: Magnificat in D (including Christmas Interpolations), met die Deutsche Bachsolisten en die Süddeutscher Madrigalchor het in die 1970's verskyn.

Bruno Maderna het BWV243.1 in 1971 opgeneem met die koor en orkes van die Südwestdeutscher Rundfunk en Hedy Graf, Hildegard Laurich, Adalbert Kraus en Michael Schopper as soliste,. Die CD-vrystelling daarvan as volume 8 van die Maderna-uitgawe deur Arkadia was in 1991. Die eerste opname op periode-instrumente van Bach se Magnificat, met die vier korale Kersfees-laudes (BWV 243.1) is in 1978 deur Simon Preston en die Academy of Anciant Music opgeneem (L'Oiseau Lyre / Decca), tesame met Vivaldi se Gloria. Nicolaus Harnoncourt se eerste opname van die D-majeurweergawe het in 1984 gevolg. Ook Helmuth Rilling en John Eliot Gardiner het teen daardie tyd die D-majeurweergawe van die Magnificat opgeneem.

20ste eeuse Magnificat-komponiste verwys dikwels na Bach se komposisie in hul nuwe toonsetting: Vaughan Williams (1932) en Rutter (1990) sluit ook gesange en liedere buite die liturgiese teks in hul uitgebreide toonsettings in, soos Bach se Kersfeesweergawe; Penderecki se uitgebreide toonsetting (1973–74) maak musikale assosiasies met Bach se D-majeurweergawe; Pärt gebruik 'n SSATB-koor in sy a cappella-toonsetting (1989).

Voor die einde van die eeu is verskeie CD-opnames van die D-majeurweergawe van Bach se Magnificat vrygestel, onder meer deur Sigiswald Kuijken, Robert Shaw, Andrew Parrott, Philippe Herreweghe, Neville Marriner, Peter Schreier, Harry Christophers, Ton Koopman en die Bach Collegium Japan. Philip Pickett se 1995-opname van die E-mol-majeurweergawe het op L'Oiseau Lyre verskyn. Ander CD-vrystellings van BWV 243.1 wat voor die einde van die eeu beskikbaar gestel is, sluit in 'n opname deur Rilling en die Gächinger Kantorei, een met die Regensburger Domspatzen, en een met Rolf Schweizer, die Motettenchor Pforzheim en L'arpa festante, wat op periode-instrumente uitgevoer word.

Novello het sowel die E-mol-majeur- as die D-majeurweergawe van die Magnificat in 'n enkele publikasie in 2000 gepubliseer, onder redaksie van Neil Jenkins. Hierdie uitgawe het ook 'n getransponeerde weergawe van die 1723-Kersfees-laudes bevat, sodat dit in uitvoerings van die D-majeurweergawe van die Magnificat gebruik kon word. Die laaste mate van Virga Jesse, wat in die outograafgpartituur ontbreek, is in hierdie uitgawe voltooid aangebied op grond van 'n soortgelyke komposisie deur Bach.

21ste eeu

Philippe Herreweghe se 2002-opname van die E-mol-majeurweergwe met Collegium Vocale Gent is in 2003 deur Harmonia Mundi vrygestel. In 2003 het Ton Koopman die E-mol-majeurweergawe saam met Amsterdam Baroque in die St. Thomas-kerk in Leipzig opgeneem. 'n DVD van dié opname – wat ook sowel 'n uitvoering van Kuhnau se Magnificat met sy vier Kersfees-laudes ingesluit het as van Bach se Duitse Magnificat (BWV 10) insluit – is in 2004 vrygestel. Thomas Hengelbrock se opname van die E-mol-majeurweergawe, met die Balthasar-Neumann-koor en Ensemble, is in 2008 deur Deutsche Harmonia Mundi vrygestel. In 2009 het Philippe Pierlot die D-majeurweergawe met die Ricercar Consort en met vyf vokale soliste sonder koor opgeneem.

Faksimiles van Bach se outrgraafpartiture van beide weergawes van die Magnificat is deesdae aanlyn beskikbaar. Bärenreiter het in 2014/15 'n kritiese uitgawe van alle partituurweergawes gepubliseer, wat op Dürr se 1955-uitgawe gepubliseer is. Die "sintetiese" D-majeurweergawe – die D-majeurweergawe van die Magnificat wat die Kersfees-laudes in getransponeerde weergawes bevat om by die toonaard van die res van die werk te pas, en wat nou deur sowel Novello as Bärenreiter gepubliseer is – het reeds aanhangers onder sowel kunstenaars as gehore gevind.

Dat dié komposisie onder Bach se gewildste vokale werke wissel, word geïllustreer deur sy gereelde verskyning in klassieke musiekpeilings soos Klara se Top75/Top 100. In Desember 2016 was Bach se outograafpartituur van die D-majeurweergawe onder die topdrie mees besoekte partuture op die Bach Digital-webtuiste.

Bronnelys

• Bach: Magnificat – Buxtehude: Magnificat anima mea. [CD-omslag ]. Amazon. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Bach, Johann Sebastian. Magnificat in E-mol-majeur.
  • 1720–1739. Outograafmanuskrip van die Magnificat in E-mol-majeur en Kersfees-laudes. Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz, D-B Mus. ms. Bach P 38, by www.bach-digital.de) Nota: Virga Jesse onvolledig.
  • 1811. Pölchau, G. (red.). 1811. Magnificat à cinque voci, due violini, due oboe, tre trombi, tamburi, basson, viola e basso continuo. Bonn: N. Simrock. Eerste uitgawe van die Magnificat-partituur, E-mol-majeurweergawe, sonder die Kersfees-laudes.
  • 1862. Von Himmel hoch (SATB) / Freut euch und jubiliert (SSAT, continuo) / Gloria (SSATB with colla parte instruments & violino obligato) / Virga Jesse (fragment – S, B, continuo). Bach-Gesellschaft Ausgabe, Volume 11.1, Bylaag. Bewerk deur Wilhelm Rust. Leipzig: Breitkopf & Härtel.
  • 1959. Magnificat Es-dur: Herausgegeben von Alfred Dürr, Taschenpartituren No. 58. Bärenreiter, 1959.
  • 2014a. Magnificat Es-Dur BWV 243a (mit den vier Einlagesätzen: Vom Himmel hoch / Freut euch und jubilieret / Gloria in excelsis / Virga Jesse floruit). Für Soli (SSATB), Chor (SSATB), Orchester und Orgel (lat). Nach dem Urtext der Neuen Bach-Ausgabe. Ed. A. Dürr. [PDF, in Duits]. Bärenreiter. 2014a. bl. 3. Geargiveer van die oorspronklik op 15 Oktober 2014. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Bach, Johann Sebastian. Magnificat in D-majeur.
  • c. 1732–1735. Outograafpartituur. Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz, D-B Mus. ms. Bach P 39:
    • Berlin, Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz : D-B Mus. ms. Bach P 39. Outograafpartituur van BWV 243.2 by www.bach-digital.de. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
    • Outograafmanuskrip by IMSLP.
  • 1841. Magnificat in D-Dur : Klavierauszug, bewerk deur Robert Franz. Breslau: Leuckart.
  • 1862. Bach-Gesellschaft Ausgabe, Band 11.1. Magnificat D dur und vier Sanctus, bewerk deur Wilhelm Rust. Leipzig: Breitkopf & Härtel.
  • 1864. Magnificat (in D-dur), bewerk deur Robert Franz. Leipzig: Leuckart
  • 1874. Magnificat in D, in vocal score with an accompaniment for the organ or pianoforte – The adaptation to English words by J. Troutbeck. Novello se oorspronklike Octavo-uitgawe. Novello, Ewer and Co.
  • 1895. Magnificat in D dur: Klavierauszug von Salomon Jadassohn. Leipzig: Breitkopf und Härtel
  • 1924. Magnificat, bewerk deur Arnold Schering. Ernst Eulenburg & Edition Peters.
  • c. 1956. Neue Ausgabe sämtlicher Werke, Series 2: Messen, Passionen und oratorische Werke, Volume 3: Magnificat D-dur BWV 243: Klavierauszug (Eduard Müller). Kassel: Bärenreiter.
  • c. 1956. Magnificat D-Dur, BWV 243. Urtext of the New Bach Edition (Alfred Dürr). Foreword by the editor in German. English translation by Hans Ferdinand Redlich. For solo voices (SSATB), chorus (SSATB) and orchestra. Parts for: fl1, fl2, ob1, ob2, bsn1, tpt1, tpt2, tpt3, timp. – organ – strings (3,3,2,2). Duration: 30 min.
  • 1959. Magnificat in D major, BWV 243. Oerteksuitgawe geneem uit: J.S. Bach, Neue Ausgabe sämtlicher Werke, Series II, Vol. 3: Magnificat (Alfred Dürr). Voorwoord in Duits met Engelse vertaling deur Hans Ferdinand Redlich, Jeremy Noble en J. Bradford Robinson. Kassel: Bärenreiter. 11de druk, 2005.
  • 2014b. Magnificat D-Dur BWV 243 (mit den vier Einlagesätzen aus der Es-Dur-Fassung BWV 243a, transponiert) für Soli (SSATB), Chor (SSATB), Orchester und Orgel (lat). Nach dem Urtext der Neuen Bach-Ausgabe. Ed. A. Dürr. Bärenreiter. 2014b. bl. 3. Geargiveer van die oorspronklike op 15 Oktober 2014. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Bach, Johann Sebastian. Magnificat in E-flat major and Magnificat in D major (saam gepubliseer)
  • 1955. Magnificat: erste Fassung in Es-Dur BWV 243a, zweite Fassung in D-Dur BWV 243. Neue Ausgabe sämtlicher Werke, Series 2: Messen, Passionen und oratorische Werke. Vol. 3. Bewerk deur Alfred Dürr. Kassel: Bärenreiter.
  • 2000. Jenkins, N. Bach Magnificat in D & E flat BWV 243 & 243a / (Novello edition ed. N. Jenkins). neiljenkins.info/. Bl. 1–6. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Bach, J.S. 1967. Brich dem Hungrigen dein Brot BWV 39; BC A 96 / Cantata. Leipzig Universiteit. Geraadpleeg op 2 mei 2024.
• Bawden, J. S.d. Magnificat – John Rutter (b. 1945). choirs.org.uk. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Butler, G. (red.). 2008. J.S. Bach's concerted ensemble music, the Concerto. Bach perspectives, volume 7. Chicago: University of Illinois Press, bl. 53.
• Cantagrel, G. 2011. J.S. Bach: Passions, messes, motets. Parys: Fayard, bl. 260.
• Lowther Clarke, W.K. 1922. Evensong explained, with notes on matins and the litany. Londen: S.P.C.K. – via Project Canterbury.
• Lundberg, M. 2012. Tonus peregrinus: The history of a psalm-tone and its use in polyphonic pusic. Farnham: Ashgate Publishing, Ltd.
• Franz, R. 1863. Mittheilungen über Johann Sebastian Bach's "Magnificat". Halle: H. Karmrodt.
• Glöckner, A. 2003. Bachs Es-Dur-Magnificat BWV 243a – eine genuine Weihnachtsmusik? Bach-Jahrbuch 89: 37–45. DOI: https://doi.org/10.13141/bjb.v20031781.
• Glöckner, A. 2009. Ein weiterer Kantatenjahrgang Gottfried Heinrich Stölzels in Bachs Aufführungsrepertoire? In Wollny, P. (red.). Bach-Jahrbuch 95: 95–115. DOI: https://doi.org/10.13141/bjb.v2009.
• Hogwood, C. 2011. Keep it short: J S Bach Magnificat. Lesing gegee op 18 Oktober by die Gresham College.
• Jansen, F. 2006. Passie in de polder: Het begin van de Nederlandse Bach-traditie in de negentiende eeuw. Universiteit van Utrecht.
• Jones, R.D.P. 2013. The creative development of Johann Sebastian Bach, Volume II: 1717–1750: Music to delight the spirit. Oxford: Oxford University Press, bl. 131–136.
• Kretzschmar, H. 1921. Führer durch den Konzertsaal. Part II, Volume 1: Kirchliche Werke. Vyfde uitgawe. Lepizig: Breitkopf & Härtel.
• Marshall, R.L. 1989a. On the origin of Bach's Magnificat: a Lutheran composer's challenge. In Franklin, D.O. (red.). Bach Studies. Volume 1. Cambridge: Cambridge University Press, bl. 3–17.
• Oron, A. 2012. Magnificat in D major BWV 243 – Magnificat in E flat major BWV 243a. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Porter, C.M. 2008. Salzburg W.B. XIV: Historical Context, Liturgical Significance and Critical Edition. Doctor of Musical Arts thesis.
• Rathey, M. 2016. Bach's major vocal works: music, drama, liturgy. New Haven: Yale University Press.
• Rimbach, E. 2005. "The Sacred Vocal Music of Johann Kuhnau". In Schalk, C. & Messerli, C.R. (reds.). Thine the Amen: Essays on Lutheran church music in honor of Carl Schalk. Bursnville: Kirk House, bl. 83–110.
• Rizzuti, A. 2013. One verse, two settings, and three strange youths. Gli Spazi della Musica 2(2): 1–11. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.
• Shrock, D. 2009. Choral repertoire. Oxford: Oxford University Press.
• Schröder, D. 2012. Johann Sebastian Bach. C.H. Beck. ISBN 978-0-19-969628-4.
• Spitta, P. 1880/1921. Fünftes Buch: Leipziger Jahre von 1723–1734. In Johann Sebastian Bach, Zweiter Band. Breitkopf & Härtel. Leipzig: Breitkopf & Härtel, bl. 3–479.
• Spitta, P. 1884. Book V: Leipzig, 1723–1734. In Johann Sebastian Bach: his work and influence on the music of Germany, 1685–1750. Volume II. Vertaal deur Clara Bell. Londen: Novello & Co., bl. 181–648.
• Steinberg, M. 2005. Choral masterworks: a listener's guide. Oxford: Oxford University Press, bl. 31–34.
• Stockigt, J.B. 2013. Bach's Missa BWV 232I in the context of Catholic mass settings in Dresden, 1729–1733. In Tomita, Y., Leaver, R.A. & Smaczny, J. (reds.). Exploring Bach's B-minor Mass. Cambridge: Cambridge University Press.
• Taft, R.F. 1986. The Liturgy of the Hours in East and West: The origins of the Divine Office and its meaning for today. Collegeville: Liturgical Press.
• Upton, G.P. 1886. The Magnificat in D. The Standard Oratorios: Their stories, their music, and their composers. Chicago, bl. 49–50.
• Schweitzer, A.1966 [1911]. The Magnificat and the St. John Passion. In J.S. Bach. Volume 2. Leipzig: Breitkopf & Härtel, bl. 166–185..
• Zenck, M. 1986. Die Bach-Rezeption des späten Beethoven: zum Verhältnis von Musikhistoriographie und Rezeptionsgeschichtsschreibung der "Klassik". Archiv für Musikwissenschaft. Vol. 24. Franz Steiner Verlag, bl. 234.

Verdere leeswerk

• Marshall, R.L. 1989b. The music of Johann Sebastian Bach. The sources, the style, the significance. New York: Schirmer Books.
• Vernier, D. S.d. J.S. Bach: Leipzig Christmas Cantatas; Magnificat/Herreweghe. Classics.com. Geraadpleeg op 2 Mei 2024.