NG gemeente Louis Trichardt
Die NG gemeente Louis Trichardt is die moedergemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die dorp Louis Trichardt, in die Limpopoprovinsie.
Agtergrond
wysigDie dorp lê aan die voet van die skilderagtige Soutpansberg. Hier het die trek van Louis Tregardt, wat die Kaapkolonie in 1836 verlaat het, 'n paar jaar vertoef voordat die rampspoedige reis verder voortgesit is. Hier het die Voortrekkerdorpie onder leiding van genl. Andries Potgieter in 1848 tot stand gekom en is dit ná sy dood, in 1852, deur genl. Stephanus Schoeman verder opgebou. In 1867 moes hierdie florerende voorpos in die Trekkersgeskiedenis voor die aanvalle van die Vendas ontruim word. Schoemansdal het verdwyn. Die gevreesde geelkoors en malaria het hul slagoffers in tientalle neergeslaan. Twee grafte kon uitgeken word en daarop is die stene ter gedagtenis van genl. Potgieter en wyle mev. ds. Van Warmelo aangebring.
Voor die koms van die leraar, ds. N.J. van Warmelo, het die Voortrekkers hier ook van di. Andrew Murray en H.J. Neethling besoek ontvang. Hier aan die Soutpansberg is die eerste buitelandse sendingwerk van die Kaapse Kerk in 1862 deur Alexander MacKidd begin. In 1865 is hy oorlede, pas nadat eerw. Stephanus Hofmeyr, die eerste Afrikaanse sendeling van die Kaapse Kerk in die buiteland, by hom aangesluit het. ’n Volle 40 jaar het laasgenoemde hier gestaan. Dié oudste sendingstasie van die NG Kerk heet Kranspoort.
Ná eerw. Hofmeyr se dood in 1905 het die toegewyde ds. John Daneel, Hofmeyr se skoonseun, die werk voortgesit. In 1898 het genl. Piet Joubert met 'n ekspedisie opgetrek teen die VhaVenda-opperhoof, Mpefu, wie se hoofstat te Hangklip was. Waar die huidige kerkgebou vandag staan, het die generaal die aand voor die aanval 'n biduur gehou en daar is belowe om, indien die oorwinning aan hulle gegee word, 'n huis vir die Here te bou en die burgers sou die beeste wat gebuit word, daarvoor afstaan. Mpefu is verdryf en die klip wat vandag as hoeksteen in die kerk is, kom uit die hoofstat en is deur die generaal vir die doel afgesonder.
Stigting
wysigDie dorp Louis Trichardt het in 1902 tot stand gekom. Ná die stigting van die gemeente in 1906 is die eerste kerkraadsvergadering op 24 Maart daardie jaar gehou. Op hierdie vergadering het die Louis Trichardt-fonds, deur genl. Piet Joubert byeengebring, ter sprake gekom. Die plan was om sowat £5 000 vir 'n kerk te kollekteer, maar die plan het deur die mat geval. Deur genl. Joubert se bemiddeling is ook vier erwe vir kerkdoeleindes aan die gemeente geskenk. Die generaal se idee was om 'n kerkie te laat bou uit dankbaarheid vir die Here se hulp in die oorlog teen koning Magatho. Hy het gevra dat elke burger sy deel van die opbrengs van die verkoop van die buitdiere vir dié doel gee. Vele burgers het egter nie tot die destydse Ned. Herv. of Geref. Kerk behoort nie en so het daar niks van tereggekom nie.
Die generaal het egter met die plan voortgegaan en ná sy dood het sy seun Jan. A. Joubert in die bank 'n bedrag van £280 bestem vir die bou van die kerk gevind. Hy betaal toe die bedrag aan die gemeente oor. Me. Joubert was oortuig daarvan, as dit nie was vir die Tweede Vryheidsoorlog nie, waardeur haar man se dood veroorsaak is, sou hy wel sy plan kon uitgevoer het. In haar testament het sy dus die som van £1 000 aan die gemeente van Louis Trichardt bemaak. In Februarie 1917, ná haar dood, het Jan Joubert die bedrag aan die gemeente gestuur. Reeds in haar leeftyd het sy ook aan die gemeente gedink en by geleentheid 'n harmonium geskenk.
Eerste kerkie
wysigIn 1906 is 'n sinkhuis gekoop waarin die dienste gehou sou word. Op 25 Augustus 1906 was die konsulent ds. J.L. du Preez van NG Zoutpansberg teenwoordig en hou hy die dienste. Die grond waarop die pastorie en eerste kerkie gebou is, het genl. Joubert ná die verowering van Magatho in 1898 aan die kerk gegee en lê op 'n heuwel aan die voet van die Soutpansberg onder een van die hoogste punte, genaamd Hangklip. Die hoeksteen van dié kerk het genl. Piet Joubert met opset vir dié doel gekry uit die kraal van Mangatho en ds. H.E. du Plessis het dit in Julie 1908 gelê. Die sinkhuis het plek gemaak vir die kerkgebou van steen, 30 by 60 voet groot, en onder 'n spitssinkdank. In Februarie 1909 het ds. Du Plessis die kerkie plegtig ingewy. In 1912 is deur die vlytigheid van eerw. J.W. Laurentz die dak verander, die kerk verbeter en die pastorietjie gebou. Die ou kerkie het tot 1926 diens gedoen, toe die huidige, sierlike gebou ingewy is.
Leraars
wysigDie gemeente is eers tydelik deur eerw. S.J. Malan (1906 tot 1907) en later van 1912 tot 1913 deur eerw. J.W. Laurens bedien, maar hy het na Brits-Oos-Afrika gegaan om die kerk se verstrooide lidmate daar te bedien.
Op 7 Augustus 1915 het ds. en mev. J.J.F. van Schoor as eerste herderspaar hierheen gekom en hier het hulle trou gestaan tot 14 Maart 1948. Hulle het 'n groot werk hier gedoen, en onder velerlei ontberings en met durf en moed het hulle hul taak verrig. In sy dienstyd is die nuwe kerkgebou ingewy en in 1934 het die NG gemeente Messina van Louis Trichardt afgestig.
Die gemeente het so uitgebrei dat ds. Phil Olivier in 1943 as medeleraar georden en bevestig is. Ná anderhalf jaar is ds. Olivier na Oos-Afrika en is hy opgevolg deur ds. A.S. van Niekerk, wat weer in 1946 as sendeling na Sekoekoeniland gegaan het. Albei hierdie twee jong leraars het geseënde werk gedoen. Ná die aftrede van ds. Van Schoor het ds. en mev. J.H. Frier hierheen gekom en is hy op 29 Mei 1948 bevestig. In 1949 is die nuwe pastorie gebou.
Die NG gemeente Soekmekaar is op 3 April 2022 by die gemeente ingelyf.
Enkele lertaars
wysig- Johannes Jacob Frederick van Schoor, 1915 – 1948 (sy enigste gemeente)
Bronne
wysig- Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
- Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.