NG gemeente Viljoensdrif

Die NG gemeente Viljoensdrif is ’n gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in die noorde van die Vrystaat en saam met Berea in KwaZulu-Natal en Andrew Murray in Pretoria een van net drie NG gemeentes wat, nadat hulle by ’n ander gemeente ingelyf is, opnuut afgestig het. Toevallig was ds. S.A. Struwig, Viljoensdrif se leraar van 1982 tot 1992, van 1979 tot sy koms hierheen leraar van Berea.

Ds. A.J. Etsebeth was van 1949 tot 1958 Viljoensdrif se eerste leraar.

Die NG kerk Viljoensdrif.

Ds. S.J. van Wyk, van 1959 tot April 1970.

Ds. O.A.O. Naudé was Viljoensdrif se leraar van 10 Oktober 1970 tot sy aftrede op 27 Augustus 1978.

Ds. K.D. Struwig, leraar van 13 November 1982 tot sy aftrede op 6 Mei 1982.

Agtergrond

Die lidmate in die omgewing van die dorpie Viljoensdrif, wat onder die gemeente Oranjeville geval het, het lank vir afstigting gevoel. Aangesien Viljoensdrif 30 myl (amper 50 km) van Oranjeville was, was dit uiters moeilik het vir lede om die kerk daar te besoek. Op handelsgebied het hierdie gemeentelede ook geen kontak met Oranjeville gehad nie, maar wel met Vereeniging, 'n paar myl vanhier, maar in die destydse Transvaalse Kerk. Gevolglik het die gemeenskap nie alleen op die gebied van handel nie, maar ook op kerklike gebied na Vereeniging gegaan. Dit het die gevoel vir afstigting nog meer gesterk.

Stigting

Op 'n kerkraadsvergadering op Oranjeville is 'n voorstel tot afstigting gedoen, wat ook onmiddellik die meerderheid van stemme uitgelok het. Later het heelwat besware na vore gekom: onder meer dat die gemeente finansieel die mas nie sal opkom nie. Nietemin het sake vinnig gevorder en op 16 September 1948 kon die Ringskommissie van Heilbron verklaar dat die gemeente Viljoensdrif gestig is. Die eerste kerkraadslede wat gedien het, was soos volg: ouderlinge G. J. Fourie, eerw. L.P. Maree, B. Hartzenberg, J.H. Botha, H.J. Viviers en G. Muller; diakens W.H. Miller, D. Calitz, J.L. Fourie, T.R.W. Potgieter, J. van der Walt, J.D. Engelbrecht en F.C. Pistorius.

Voorlopig het die gemeente in die skoolklaskamers op Viljoensdrif vergader, en vir 'n pastorie is van 'n plaaswoning gebruik gemaak. Die gemeente, wat finansieel op die bodem begin en geen hulp van elders ontvang het nie, het onder met sy klein ledetal van 390 selfstandig voortgestap. Ná 'n vakature van 10 maande kon die gemeente sy eerste leraar, prop. A.J. Etsebeth, op 30 Julie 1949 bevestig. Nadat 'n standplaas uiteindelik deur Vereeniging Estates aan die gemeente toegesê is, is die hoeksteen op 3 Junie 1950 deur ds. A. J. Etsebeth gelê. Op 12 Augustus dieselfde jaar kon die saal ingewy word.

Nog het die gemeente in sy snelle vooruitgang nie gestuit nie, want onmiddellik ná inwyding van die saal is begin met die bou van 'n sierlike pastorie, ruim en groot, wat op 19 Mei 1951 ingewy is. In een enkele jaar het die gemeente die kerksaal en pastorie gebou, hoewel nie kontant nie. In 1952 berig Ons gemeentelike feesalbum: "Op die oomblik gaan die gemeente nog vooruit en staan met die beoogde petrolfabriek en ander industriële uitbreidings in die omgewing, voor die deur van groot ontwikkeling."

Inlywing en afstigting

Om die een of ander rede het die nywerheidsuitbreidings nie aan die gemeente se groeiverwagtings voldoen nie, want in 1959 het die belydende lidmate net 10 meer getel as in 1951, te wete 400. In 1972 was dit darem 528 en in 1979 588, maar teen 1990 het dit teruggesak tot 339, 231 in 1995 en 148 in 2000. In daardie jaar of die jaar daarna is Viljoensdrif ingelyf by Vaalpark op Sasolburg, waar die oudste NG gemeente eers in 1954 gestig is, ses jaar ná Viljoensdrif. Nadat die gemeente in 2011 van Vaalpark afgestig het, is dr. Jan de Man in Desember 2016 as tentmaker bevestig. In daardie stadium het die gemeente 117 belydende en 20 dooplidmate gehad.

Enkele leraars

• Albertus Johannes Etsebeth, 1949–1958
• Stephanus Johannes van Wyk, 1959 – April 1970
• Ockert Andries Olivier Naudé, 1970 – 27 Augustus 1978 (aanvaar se emeritaat nadat hy van 1945 af ook leraar was in die gemeentes Herold, Willowmore, Pearston, Kroonheuwel)
• Sarel Albertus Struwig, 13 November 1982 – 6 Mei 1992 (aanvaar sy emeritaat)
• Gideon Johannes Serfontein, 1993 – 2000 (sy eerste gemeente; met inlywing saam oorgegaan na Vaalpark)
• Dr. Jan de Man, 4 Desember 2016 – hede (tentmaker)

Bronne

• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Eksterne skakels

• (en) Die kerkgebou soos te sien op Google Maps. URL besoek op 27 Augustus 2015.
• (af) (en) Foto van die kerk en kerksaal op die GGSA se webtuiste Geargiveer 4 April 2016 op Wayback Machine. URL besoek op 27 Augustus 2015.