Stegosauria
Stegosauria, of die stegosouriërs, is ’n superfamilie plantvretende dinosourusse wat in die Jura- en Vroeë Kryt-periode voorgekom het, hoofsaaklik in die Noordelike Halfrond in wat nou Noord-Amerika en China is. Dit is onseker presies waar hulle ontstaan het; die vroegste fossiele van stegosouriërs is in China gevind, maar dele is ook in Suid-Engeland ontdek.
| Stegosauria | |
|---|---|
| |
| Die skelet van ’n stegosourus (National Museum of Natural History). | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Subfilum: | |
| Klas: | |
| Subklas: | |
| Superorde: | |
| Orde: | |
| Superfamilie: | Stegosauria (Marsh, 1877)
|
| Subgroepe | |
| Stegosauria | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kladistiese klassifikasie | ||||||||||||||
|
Die genus Stegosaurus, van waar die groep sy naam kry, is verreweg die bekendste stegosouriër.
Paleobiologie
wysigAlle stegosouriërs het rye spesiale bene, bekend as osteoderma, gehad wat in plate en stekels ontwikkel het al langs die rug en stert af. Baie het ook tussenstekels gehad. Hulle het gewoonlik lang, smal koppe en ’n snawelagtige bek gehad.[1] Soortgelyke strukture kan by voëls en skilpaaie gesien word.
Al die stegosouriërs was vierpotiges, met hoefagtige tone aan al vier pote. Almal ná Huayangosaurus se voorpote was baie korter as die agterpote. Dit beteken hulle sou nie vinnig kon hardloop nie.
Die voorpote van die diere word gewoonlik in kuns of museums uitgebeeld as uitgesprei en in ’n afwaartse rigting, maar in werklikheid was die bene van die voorpote in vertikale kolomme gerangskik, met die hoofvingers wat ’n buisvormige struktuur vorm. Dit is soortgelyk aan dié van die souropodes en word gesteun deur getuienis van stegosouriërvoetspore en -fossiele.[2]
Klassifikasie
wysigGeskiedenis
wysigStegosouriërs is oorspronklik in 1877 deur O.C. Marsh geklassifiseer as ’n orde van Reptilia,[3] hoewel hulle tans meestal beskou word as ’n infraorde of suborde (of bloot ’n klade) in Thyreophora, die gepantserde dinosourusse. Dit sluit die families Huayangosauridae en Stegosauridae in.
Die Huayangosauridae was ’n vroeë familie stegosouriërs wat in die Vroeë tot Middel-Jura bestaan het. Hulle was oor die algemeen kleiner as latere stegosouriërs en hul skedels was korter en hoër. Die enigste bevestigde genus is die tipe-genus, Huayangosaurus, van China. Die redelik onbekende oorblyfsels van Regnosaurus van Engeland lyk egter ook of dit ’n lid kon gewees het. Sy onderkaak toon groot ooreenkomste met dié van eersgenoemde.
Die oorgrote meerderheid stegosouriërs wat tot dusver ontdek is, het tot Stegosauridae behoort, wat in die Laat Jura en Vroeë Kryt voorgekom het. Dit sluit die bekende Stegosaurus in. Die familie was verspreid, met voorbeelde wat gevind is regoor die Noordelike Halfrond, Afrika en moontlik Suid-Amerika.[4]
Taksonomie
wysigHier onder is ’n lys van stegosouriër-genera en die plekke waar hulle ontdek is:
- Gigantspinosaurus – Sichuan, China
- Familie Huayangosauridae
- Huayangosaurus – Sichuan, China
- ?Regnosaurus – Sussex, VK
- Familie Stegosauridae
- Chialingosaurus – Sichuan, China
- Chungkingosaurus – Chongqing, China
- Dacentrurus – VK, Frankryk en Spanje
- Hesperosaurus – Wyoming, VSA
- Miragaia – Portugal
- Monkonosaurus – Tibet, China
- Paranthodon – Suid-Afrika
- Wuerhosaurus – Xinjiang, Wes-China
- Subfamilie Stegosaurinae
- Kentrosaurus – Tanzanië
- Lexovisaurus (Loricatosaurus) – VK en Frankryk
- Stegosaurus – Wyoming, VSA
- Tuojiangosaurus – Sichuan, China
- Onsekere plasing (incertae sedis)
- ?Craterosaurus – Bedfordshire, Engeland
- Jiangjunosaurus – Xinjiang, Wes-China
Onbeskryfde genera
wysigVerskeie genera van China wat reeds name het, is voorgestel as lede van Stegosauria, soos "Changdusaurus" en "Yingshanosaurus", maar hulle is nog nie amptelik beskryf nie.[5] Totdat amptelike beskrywings gepubliseer word, word dié genera beskou as nomina nuda.
Verwysings
wysig- ↑ Galton, Peter (2004). "16: Stegosauria". Dinosauria (2de uitg.). Berkeley: University of California Press. p. 361.
- ↑ Senter, P. (2010). "Evidence for a sauropod-like metacarpal configuration in stegosaurian dinosaurs." Acta Palaeontologica Polonica.
- ↑ Marsh, O.C. (1877). "New order of extinct Reptilia (Stegosauria) from the Jurassic of the Rocky Mountains." American Journal of Science, 14(ser.3):513-514.
- ↑ Pereda-Suberbiola, Xabier; Galton, Peter M.; Mallison, Heinrich; Novas, Fernando (2013). "A plated dinosaur (Ornithischia, Stegosauria) from the Early Cretaceous of Argentina, South America: an evaluation". Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology. 37 (1): 65–78. doi:10.1080/03115518.2012.702531.
- ↑ Maidment, Susannah C.R.; Wei, Guangbiao (2006). "A review of the Late Jurassic stegosaurs (Dinosauria, Stegosauria) from the People's Republic of China". Geological Magazine. 143 (5): 621–634. doi:10.1017/S0016756806002500.
Bronnelys
wysig- Fastovsky, DE; Weishampel, DB (2005). "Stegosauria:Hot Plates". The Evolution and Extinction of the Dinosaurs (2nd Edition). Cambridge University Press. pp. 107–130. ISBN 0-521-81172-4.