Brisbane

hoofstad van Queensland, Australië

Brisbane (Engels: [ˈbɹɪzbən], ) is die hoofstad en grootste stad van die deelstaat Queensland in die ooste van Australië.[1] Die metropool van Brisbane het 'n bevolking van ongeveer 2 miljoen mense.[2] Die sakekern van die stad staan vandag waar die oorspronklike nedersetting in 'n kronkel van die Brisbanerivier, sowat 23 kilometer vanaf die monding te Moretonbaai, gevestig was. Die metropoolse gebied strek in alle rigtings langs die vloedvlakte van die Brisbane-riviervallei tussen die baai en die Groot Skeidingsgebergte. Die stad word deur verskeie munisipaliteite bestuur maar is hoofsaaklik gesetel rondom die Brisbane Stadsraad wat jurisdiksie het oor die grootste gebied en bevolking in Brisbane en is ook Australië se grootste plaaslike regeringsowerheid ten opsigte van bevolking.

Brisbane
Stad
Vlag van Brisbane
Vlag
Wapen van Brisbane
Wapen
Ligging van Brisbane
Ligging van Brisbane
Die stad Brisbane
Die stad Brisbane
Koördinate: 27°28′04″S 153°01′40″O / 27.46778°S 153.02778°O / -27.46778; 153.02778Koördinate: 27°28′04″S 153°01′40″O / 27.46778°S 153.02778°O / -27.46778; 153.02778
LandVlag van Australië Australië
DeelstaatVlag van Queensland Queensland
Administratiewe verdeling6 Local Government Areas
Stigting1824
Regering
 • BurgemeesterCampbell Newman
Oppervlak
 • Stedelik
5 904,8 km2 (2 279,9 vk. myl)
Hoogte
0 m (0 ft)
Bevolking
 • Stad2 004 262
 • Stedelike digtheid918/km2 (2 380/vk. myl)
TydsoneAEST (UTC+10)
 • SomertydUTC+10
WebwerfBrisbane City Council

Brisbane is vernoem na die rivier waarlangs dit gebou is, wat op sy beurt vernoem is na Sir Thomas Brisbane, die Goewerneur van Nieu-Suid-Wallis tussen 1821 tot 1825. Die eerste Europese nedersetting in Queensland is in 1824 gestig en was 'n strafkolonie te Redcliffe, sowat 28 km noord van die Brisbane se huidige sakekern. Daardie nedersetting is kort daarna verlaat en geskuif na Brisbane se North Quay (Noordelike kaai) in 1825. Vrye setlaars is vanaf 1842 toegelaat om hulle daar te vestig. Brisbane is gekies as die hoofstad van Queensland toe dit in 1859 as 'n aparte Britse kolonie van Nieu-Suid-Wallis verklaar is.

Die stad het 'n kernrol gespeel tydens die Geallieerde magte se veldtog in die Tweede Wêreldoorlog en het gedien as die Suid-Westelike hoofkwartiere van Generaal Douglas MacArthur vir die Stille Oseaan-gebied. Brisbane was ook die gasheer vir verskeie groot kulturele en sportgeleenthede. Die stad is ook gelys as die 16de mees leefbare stad in die wêreld deur The Economist in 2009.

Geskiedenis wysig

Voor Europese nedersetting was die gebied rondom Brisbane bewoon deur die Turrbal- en Jagera-stamme,[3] wat afstammelinge was van mense wat na die streek gemigreer het oor die Straat van Torres.

Die Moretonbaai-gebied was aanvanklik deur Matthew Flinders verken. Op 17 Julie 1799 het Flinder aan wal gegaan by die hedendaagse Woody Point, wat hy toe "Red Cliff Point" gedoop het as gevolg van die rooikleurige kranse wat vanaf die baai sigbaar is.[4] In 1823 het Thomas Brisbane, die destydse goewerneur van Nieu-Suid-Wallis, opdrag gegee dat 'n nuwe noordelike strafkolonie ontwikkel word en is 'n verkenningsgeselskap onder leiding van John Oxley gestuur om die Moreton Bay-gebied verder te verken.[5]

Oxley het die Brisbane-rivier sy naam gegee en die rivier tot sover as Goodna verken, wat sowat 20 km stroomop vanaf die huidige sakekern geleë is.[5] Oxley het Red Cliff Point aanbeveel vir die nuwe kolonie, aangesien skepe met enige gety sou kon vasmeer en maklik naby die oewer sou kon kom.[6] Op 13 September 1824 het 'n geselskap onder bevel van luitenant Henry Miller saam met 14 soldate — sommige met vroue en kinders — en 29 gevangenes hulself in Redcliffe gevestig. Die nedersetting is egter 'n jaar later ontruim en geskuif na 'n plek langs die Brisbane-rivier wat tans as North Quay bekend staan, sowat 28 km ter suide daarvan omdat 'n meer betroubare waterbron daar beskikbaar was. Die nuwe nedersetting het eers as Edenglassie bekend gestaan voor dit herdoop is tot Brisbane.[7]

Brisbane was een van die Australiese gasheerstede tydens die Rugbywêreldbeker 1987, Krieketwêreldbeker 1992, Rugbywêreldbeker 2003, Krieketwêreldbeker 2015 en T20I-wêreldbeker 2022. Die Olimpiese Somerspele 2032 sal ook hier gehou word.

Verwysings wysig

  1. HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
  2. (en) Australiese Buro van Statistieke (23 April 2009). "3218.0 – Regional Population Growth, Australia, 2007-08". Besoek op 25 April 2009.[dooie skakel]
  3. (en) "Tom Petrie's Early Reminiscences of Early Queensland". Besoek op 24 November 2008.
  4. (en) "Redcliffe". Travel. The Sydney Morning Herald. 8 Februarie 2004. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 17 Mei 2008.
  5. 5,0 5,1 (en) "John Oxley Governor Report". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 April 2020. Besoek op 1 Februarie 2010.
  6. (en) Potter, Ron. "Place Names of South East Queensland". Piula Publications. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Mei 2008. Besoek op 17 Mei 2008.
  7. (en) saamgestel deur die Royal Automobile Club van Queensland. (1980). Seeing South-East Queensland (2 uitg.). RACQ. p. 7. ISBN 0-909518-07-6.

Eksterne skakels wysig


  Hoofstede van Australië  
HoofstedeAdelaideBrisbaneCanberraDarwinHobartMelbournePerthSydney