Frederic Creswell

Kolonel Frederick Hugh Page Creswell, ook wel F.H.P. Creswell, (gebore 13 November 1866 in Gibraltar, oorlede 25 Augustus 1948 in Kuilsrivier) was met kort tussenposes parlementslid van 1910 tot 1938 en leier van die Arbeidersparty.

Frederic Hugh Page Creswell
Kol. F.H.P. Creswell
Minister van Verdediging
Ampstermyn 30 Junie 1924 – 29 Maart 1933
Eerste minister	Barry Hertzog
Voorafgegaan deur	Hendrik Mentz
Opgevolg deur	Oswald Pirow
Minister van Arbeid en Maatskaplike aangeleenthede
Ampstermyn 1924-1925 – 1929-1933
Eerste minister	Barry Hertzog
Voorafgegaan deur	Pos geskep
Opgevolg deur	Thomas Boydell (1925) A.P.J. Fourie (1933)
Persoonlike besonderhede
Gebore	13 November 1866 Gibraltar, V.K.
Sterf	25 Augustus 1948 (op 81) Kuilsrivier, Kaapstad
Politieke party	Arbeidersparty.

Genl. J.B.M. Hertzog se Nasionale Party het in 1929 alleen 'n volstrekte meerderheid behaal, maar nietemin weer twee Arbeiders in sy kabinet ingesluit. Creswell sit voor links langs dr. D.F. Malan, genl. Hertzog, N.C. Havenga em P. Grobler. Agter staan Oswald Pirow, genl. Jan Kemp, Adriaan Fourie, adv. E.G. Jansen, Henry Sampson en C. Malan.

Kol. Creswell.

Creswell ontvang sy naskoolse opleiding aan die Royal School of Mines in Engeland en bekwaam hom as myningenieur. In dié hoedanigheid kom hy in 1893 na Suid-Afrika.

Hy het in Rhodesië en aan die Witwatersrand gewerk en in die Tweede Vryheidsoorlog in die eenheid Imperial Light Horse. Hy het die eerste keer aansien verwerf as algemene bestuurder van die Village Main Reef Mine in Johannesburg, toe hy die mynwerkerstaking in 1907 ondersteun en voorspraak doen vir die vervanging van Chinese arbeid met blanke arbeid.

In die eerste algemene verkiesing ná Uniewording op 15 September 1910 word hy tot die parlement verkies as een van drie suksesvolle kandidate van die Arbeidersparty. Hy wen in die kiesafdeling Jeppes teen die Unionisteparty se R. Feetham met 'n meerderheid van net 97 stemme. Hy dien ook van daardie jaar, toe hy in Januarie een van die stigters van die party was, tot in 1938 as partyleier. In 1915 verslaan die Unionis L. Blackwell vir Creswell in Bezuidenhout met 'n meerderheid van net 13 stemme. Creswell wen Troyeville in 'n tussenverkiesing op 26 Januarie 1917 onbestrede. In 1920 behaal hy weer sukses in Troyeville toe hy die Unionis O.A. Reid oortuigend klop, maar in 1921 verloor hy in dieselfde kiesafdeling teen die Suid-Afrikaanse Party se W.S. Webber met 216 stemme. In 1924 en 1929 wen hy in Denver en in 1933 in die Kaapse kiesafdeling Bellville.

Creswell is tydens die mynwerkerstaking van 1914 in hegtenis geneem vir sy bedrywighede, maar dien nietemin in die Eerste Wêreldoorlog in Suidwes-Afrika en Oos-Afrika. In 1923 sluit hy aan by die koalisie met die Nasionale Party van genl. J.B.M. Hertzog. Toe die partye as die Pakt-regering in 1924 aan bewind kom, word hy minister van verdediging en van arbeid. Die Arbeidersparty is nie betrek by die stigting van die Verenigde Party nie en word saam met die Nasionale Party en Dominiumparty die opposisie in die Volksraad.

Creswell het teen omstreeks 1938 uit die amp as partyleier bedank, is opgevolg deur Walter Madeley en hom in Kaapstad gaan vestig, waar hy in 1948 oorlede is.

Bronne

• Mostert, J.P.C., Politieke Partye in Suid-Afrika, Instituut vir Eietydse Geskiedenis, U.O.V.S., Bloemfontein, 1986.
• Rosenthal, Eric, Encyclopaedia of Southern Africa, Juta and Company Limited, Kaapstad en Johannesburg, 1978.
• Albertyn, dr. C.F. (hoofred.), Die Afrikaanse Kinderensiklopedie, Nasou, Kaapstad, 1972.