Joeri Wladimirowitsj Andropof (Russies: Юрий Владимирович Андропов; 15 Junie 19149 Februarie 1984) was ’n politikus van die Sowjetunie en 15 maande lank sekretaris-generaal van die land se Kommunistiese Party.

Joeri Andropof
Joeri Andropof

1ste Voorsitter van die Opperste Sowjet van die Sowjetunie
Ampstermyn
16 Junie 1983 – 9 Februarie 1984
Voorafgegaan deur Wasili Koesnetsof (waarnemend)
Opgevolg deur Wasili Koesnetsof (waarnemend)

Algemene Sekretaris van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie
Ampstermyn
12 November 1982 – 9 Februarie 1984
Voorafgegaan deur Leonid Brezjnef
Opgevolg deur Konstantin Tsjernenko

4de Voorsitter van die KGB
Ampstermyn
18 Mei 1967 – 26 Mei 1982
Eerste minister Aleksei Kosigin
Nikolai Tichonof
Voorafgegaan deur Wladimir Semitsjastni
Opgevolg deur Witali Fedortsjoek

Volwaardige lid van die Politburo
Ampstermyn
27 April 1973 – 9 Februarie 1984

Kandidaat-lid van die Politburo
Ampstermyn
21 Junie 1967 – 27 April 1973

Lid van die Sekretariaat
Ampstermyn
24 Mei 1982 – 9 Februarie 1984
Ampstermyn
23 November 1962 – 21 Junie 1967

Persoonlike besonderhede
Gebore 15 Junie 1914
Stanitsa Nagoetskaja, Stawropol-goewernoraat, Russiese Ryk
Sterf 9 Februarie 1984
Moskou, RSFS, Sowjetunie
Politieke party Kommunistiese Party van die Sowjetunie
Eggenoot/-note Tatjana Andropowa
Kind(ers) Igor Andropof
Religie Ateïs
Handtekening

Vroeë loopbaan wysig

In 1936 het Andropof ’n amptenaar van die Kommunistiese Jeugliga, Komsomol, geword. Tydens die Groot Suiwering van Josef Stalin, toe honderde regerings- en weermagamptenare tereggestel is op aanklagte van verraad en spioenasie, het Andropof vinnig opgang gemaak in die Komsomol. Hy het in 1939 lid van die Kommunistiese Party geword en in 1940 sekretaris van Komsomol.

Hy het in die Tweede Wêreldoorlog geveg en ná die oorlog verskillende belangrike posisies in die party beklee. Ná die dood van Stalin in 1953 is hy "wegbevorder" as ambassadeur van die Sowjetunie in Hongarye. Hier het hy die Hongaarse Opstand in 1956 onderdruk deur politici te laat arresteer en die leiers van die opstand te laat teregstel.

In 1967 het Leonid Brezjnef, toe leier van die Sowjetunie, Andropof aangestel as hoof van die KGB. Ses jaar later het Andropof ook lid geword van die Politburo, die hoogste orgaan van die Kommunistiese Party. Hy was tot 1982 hoof van die KGB.

Leier wysig

Ná Brezjnef se dood het die Politburo Andropof benoem tot sekretaris-generaal van die Kommunistiese Party, wat hom die magtigste persoon in die land gemaak het. Een van sy groot mededingers was Konstantin Tsjernenko, wat ná hom leier sou word. In Junie 1983 het Andropof as voorsitter van die Presidium van die Opperste Sowjet staatshoof van die Sowjetunie geword.

Andropof het besef in watter slegte toestand die land se ekonomie was en ’n aantal politieke hervormings deurgevoer, soos om korrupsie onder staatsamptenare te beveg. Hy was ook daarvoor verantwoordelik dat Michail Gorbatsjof in die Politburo ingebring is. Dié sou ’n paar jaar later as nuwe staatshoof Andropof se herstruktureringsidees uitvoer.

Weens swak gesondheid kon Andrpof self min hervormings deurvoer. Hy is gediagnoseer met diabetes, hoë bloeddruk en chroniese nierprobleme. Hy is begin 1984 op 69-jarige ouderdom dood en opgevolg deur Konstantin Tsjernenko.

Eksterne skakels wysig