Thüringen

(Aangestuur vanaf Thuringen)
Freistaat Thüringen
Vrystaat Thüringen
Landsvlag Landswapen
(Besonderhede) (Besonderhede)
Basiese gegewens
Ampstaal: Duits
Hoofstad: Erfurt
Stigting: 3 Oktober 1990
Oppervlakte: 16 172,50 km² (11de)
Bevolking: 2 137 155 (12de) (2de kwartaal 2019)[1]
Bevolkingsdigtheid: 132,2 inwoners / km² (13de)
BBP
 - Totaal
 - % Verandering teenoor vorige jaar
2018
63,804[2]  miljard €
3,3 % (2017)
Volkslied (Landeshymne): geen
Skuldlas per inwoner: 6 936 € (30 September 2019)
Totale skuldlas: 14,825 miljard € (30 September 2019)[3]
Werkloosheidsyfer: 5,1 % (Desember 2019)[4]
ISO 3166-2: DE-TH
Amptelike webwerf: www.thueringen.de
Politiek
Eerste minister: Bodo Ramelow (Die Linke)
(sedert 5 Desember 2014)
Regerende partye: Linke, SPD en Grüne
Setels in die parlement (Landtag)
(90 setels)
(2014: 91 setels):
Die Linke 29 (2014: 28)
AfD 22 (11)
CDU 21 (34)
SPD 8 (12)
Bündnis 90/Grüne 5 (6)
FDP 5 (0)
Laaste verkiesing: 27 Oktober 2019
Volgende verkiesing: 2024
Parlementêre verteenwoordiging
Stemme in die Federale Raad (Bundesrat): 4 (van 69)
Kaart

Die Vrystaat Thüringen (Duits: Freistaat Thüringen, afkorting: TH) is 'n deelstaat van die Bondsrepubliek Duitsland. Met 'n bevolking van 2,1 miljoen en 'n oppervlakte van 16 172 km² is dit een van die kleiner deelstate. Ook sy bevolkingsdigtheid is ietwat laer as die gemiddelde van Duitsland.

Erfurt is die administratiewe setel en grootste stad van Thüringen. Jena is die tweede grootste nedersetting met 'n bevolking van meer as 100 000. Thüringen is 'n landgebonde deelstaat wat nog aan die see nog aan die buiteland grens. Aangrensende deelstate is Sakse in die suide en suidooste, Sakse-Anhalt in die noorde en noordooste, Nedersakse in die noordweste, Hesse in die weste en Beiere in die suide. 'n Aantal nedersettings in die noordweste van die deelstaat maak daarop aanspraak dat hulle die geografiese middelpunt van Duitsland vorm.

Geskiedenis wysig

 
Glockengasse, 'n nou straatjie in Erfurt se historiese Andreaskwartier

As landsnaam is Thüringen reeds sedert die vroeë 6de eeu n.C. in gebruik toe die Thüringers, 'n Germaanse stam, 'n eie ryk gestig het. Daarna het Thüringen egter geen samehangende administratiewe gebied meer gevorm nie, alhoewel die landgrawe van Thüringen vir 'n kort tydperk daarin geslaag het om groot dele van die land te beheer. Na die streek is egter steeds as Thüringen verwys, en dié naam is ook hergebruik toe in 1920 sewe vrystate tot die deelstaat Thüringen binne die Duitse Ryk verenig het. In 1945 is voormalige Pruisiese gebiede soos Erfurt en Noord-Thüringen by dié deelstaat ingesluit.

Nadat die deelstate van die Duitse Demokratiese Republiek as gevolg van 'n administratiewe hervorming in 1952 ontbind is, is drie distrikte (Erfurt, Gera en Suhl) gevorm. Hierdie distrikte is eers met die Duitse hereniging in 1990 saam met enkele aangrensende gebiede in die huidige deelstaat verenig. Tans is Thüringen in 17 landelike distrikte en ses selfregerende stede verdeel. Sedert 1993 dra die deelstaat Thüringen – naas Beiere en Sakse – die amptelike bynaam "Vrystaat".

Die ekonomiese ontwikkeling van Thüringen het ná 'n oorgangsperiode in die vroeë 21ste eeu begin stabiliseer. Tans is die werkloosheidsyfer net twee persent bo die gemiddeld vir Duitsland. As gevolg van strukturele probleme is die gemiddelde salarisse en lone egter steeds relatief laag. Jena fungeer met die vierde grootste universiteit in die ses nuwe oostelike deelstate van Duitsland as opvoedkundige en wetenskaplike sentrum van Thüringen.

Erfenis wysig

 
Die kasteel Leuchtenburg, wat ook «Koningin van die Saalevallei» genoem word, troon bo-oor die oggendmis. Leuchtenburg was die stamsetel van die here van Lobdeburg-Leuchtenburg. Die eerste historiese verwysing na die kasteel dateer van 1221

Kenmerkend is die hoë digtheid van kulturele monumente van nasionale en internasionale betekenis. Die klassieke Weimar, die Bauhaus in Weimar en die Wartburg-kasteel naby Eisenach maak deel uit van die Unesco-wêrelderfenis. Die kulturele erfenis van Erfurt sluit die plaaslike domkerk, die Krämer-brug en die oudste bewaarde sinagoge in Sentraal-Europa in.

Ook die wortels van die Duitse kerkhervormer Martin Luther lê in Thüringen. In Eisenach het hy skoolgegaan, in Erfurt teologie gestudeer en by die plaaslike Augustyne-orde aangesluit en in die Wartburg-kasteel die Nuwe Testament in Duits vertaal. Luther se bydrae tot die Protestantse Hervorming en die moderniseringsproses, wat daaruit voortgespruit het, is in Thüringen met die sogenaamde Lutherdekade van 2008 tot 2017 herdenk.

Stede wysig

Administratiewe distrikte wysig

 
Die administratiewe distrikte van Thüringen

(Die amptelike afkortings word tussen hakies aangedui)

  • Altenburger Land (Altenburg) (ABG)
  • Eichsfeld (Heilbad Heiligenstadt) (EIC)
  • Gotha (GTH)
  • Greiz (GRZ)
  • Hildburghausen (HBN)
  • Ilm-Kreis (Arnstadt) (IK)
  • Kyffhäuserkreis (Sondershausen) (KYF)
  • Nordhausen (NDH)
  • Saale-Holzland-Kreis (Eisenberg) (SHK)
  • Saale-Orla-Kreis (Schleiz) (SOK)
  • Saalfeld-Rudolstadt (Saalfeld/Saale) (SLF)
  • Schmalkalden-Meiningen (Meiningen) (SM)
  • Sömmerda (SÖM)
  • Sonneberg (SON)
  • Unstrut-Hainich-Kreis (Mühlhausen) (UH)
  • Wartburgkreis (Bad Salzungen) (WAK)
  • Weimarer Land (Apolda) (AP)

Galery wysig

Verwysings wysig

  1. (de) tls.thueringen.de: Thüringer Landesamt für Statistik: Bevölkerung, besoek op 15 Januarie 2020
  2. (de) de.statista.com: Bruttoinlandsprodukt von Thüringen von 1991 bis 2018, besoek op 15 Januarie 2020
  3. (de) de.statista.com: Schulden der Bundesländer in Deutschland am 30. September 2019, besoek op 15 Januarie 2020.
  4. (de) Bundesrepublik Deutschland Geargiveer 16 Maart 2019 op Wayback Machine In: statistik.arbeitsagentur.de. Statistik der Bundesagentur für Arbeit, besoek op 15 Januarie 2020.

Eksterne skakels wysig

Deelstate van Duitsland  

  Baden-Württemberg |   Beiere |   Berlyn |   Brandenburg |   Bremen |   Hamburg |   Hesse |   Mecklenburg-Voorpommere |   Nedersakse |   Noordryn-Wesfale |   Rynland-Palts |   Saarland |   Sakse |   Sakse-Anhalt |   Sleeswyk-Holstein |   Thüringen

Voormalige deelstate
  Baden |   Wes-Berlyn (de facto) |   Württemberg-Baden |   Württemberg-Hohenzollern