Bespreking:Verskille tussen Afrikaans en Nederlands

Hierdie artikel is deur die gemeenskap geïdentifiseer as een van Wikipedia se spogartikels en het vir die eerste keer tydens week 4 van 2012 op ons voorblad gepryk. Dit beteken egter nie dat die artikel nie verder gewysig kan word nie: voel vry om dit te verbeter of by te werk.

JCBrand doen 'n goeie joppie met die artikel. Sodra dit voltooi is moet dit as voorbladkandidaat genomineer word. Groete. Anoniem

Ek stem! Oesjaar (kontak) 13:00, 13 Desember 2011 (UTC)

Dankie, maar ek is meestal net besig om te vertaal vanaf die Engelse/Nederlandse artikels. Kan 'n vertaalde artikel 'n voorbladartikel wees? Ek sal kyk of ek nog meer oor die onderwerp kan uitvind/skryf om dit verder te onderskei. Groete JCBrand (kontak) 13:22, 13 Desember 2011 (UTC)

Ek is dood seker dit kan!

Die meeste van ons voorbladartikels is vertaalde artikels, so ek ondersteun dit ook. Groete, -- JCIV (Besprekings | Bydraes) 23:15, 13 Desember 2011 (UTC)

---

Vraag

Daar staan in die artikel dat die Nederlandse onvoltooid verleden tijd 'n paar uitsonderings in Afrikaans het. In die artikel staan dag as teenwoordige tyd en dog as verlede tyd. Afrikaans gebruik tog dink as teenwoordige tyd en dag, dog of het gedink as verlede tyd? Tenminste, dit sê my Pharos Groot Woordeboek Afrikaans en Nederlands. Is ek reg of is ek nie reg nie? Groete van die skrywer van Diglossie tussen Nederlands en Afrikaans. --I90Christian (kontak) 18:29, 25 Desember 2011 (UTC)

Hallo Christian, jy is wel reg, dankie vir die korreksie. Ek het dit in die HAT gaan kontrolleer en "dag"/"dog" is albei die onvoltooide verlede tyd van "dink". JCBrand (kontak) 21:14, 25 Desember 2011 (UTC)

Verskille of verwantskap?

Ek dink die titel verskille tussen Afrikaans en Nederlands is nie neutraal nie. Ek wil die Nederlandse artikel, wat diglossie in sy naam het, as verwysing na die ou periode van Nederlandse-Afrikaanse diglossie in Suid-Afrika rond die jare 1900-1920, verander na Verwantskap tussen Afrikaans en Nederlands, wat meer neutraal is. Hierdie artikelnaam, wat net oor verskille praat, vergeet daar is meer ooreenkomste as verskille tussen Afrikaans en Nederlands. As ons praat oor verwantskap, dan weet ons almal dat daar ooreenkomste én verskille tussen Afrikaans en Nederlands is. Hoe dink jullie oor die voorstel? Groete van die Nederlandse wikipedia, I90Christian (kontak) 17:19, 30 Desember 2011 (UTC)

Ek is heel tevrede met die titel soos dit tans is. 'n Artikel wat slegs oor die diglossie van 1900 tot 1920 sou handel is na my mening 'n aparte (maar tog verwante) tema, en waarskynlik ook meer geskiedkundig van aard. Die artikel soos dit tans is gaan letterlik oor die verskille. Die feit dat Afrikaans <y> en Nederlands <ij> gebruik, is 'n verskil, nie 'n verwantskap nie. Natuurlik berus hierdie verskille op die onderliggende feit dat die twee tale nou verwant aan mekaar is, maar ek dink byna alle Afrikaanssprekendes is deeglik bewus daarvan, en die artikel sê dit ook in die inleiding. 'n Artikel Verwantskap tussen Afrikaans en Nederlands sal na my mening meer oor die gedeelde geskiedenis en woordeskat handel, as oor die grammatikale en spellingsverskille (soos die geval met hierdie artikel is). Ek sou dus eerder voorstel dat dit 'n aparte tema en artikel vorm. Groete JCBrand (kontak) 21:28, 30 Desember 2011 (UTC)

zich

..Die Nederlandse refleksiewe (of wederkerende) voornaamwoord zich, wat volgense Afrikaanse spelreëls sig gespel word, kom bykans glad nie meer in Afrikaans voor nie... - Die Nederlandse zich is later uit Duits ontleen en ek dink dit is ná 1600 algemeen in die skryftaal oorgeneem maar moontlik nie in die dialekte waarop Afrikaans gebaseer is nie. Sien etymologiebank

Jcwf (kontak) 06:21, 4 Maart 2012 (UTC)

Nou en dan

In die artikel sta: "Nou en dan (in Engels Now and then) in teenstelling met die meer Germaanse "Af en toe". Dat lyk nie juist nie. "Now" en "Then" is ook Germaanse woorde. In die Nederlands seg men ook: "nu en dan". Morgengave (kontak) 16:28, 6 Mei 2012 (UTC)

In die kol, ek het dit pas verbeter. In H.J.J.M. van der Merwe se Die Korrekte Woord:Afrikaanse Taalkwessies (1981) staan op bl. 197:

Nou en dan is in Afr./Ndl. net so goed as now and then in Engels en geen Anglisisme nie. Suidpunt (kontak) 09:16, 14 Mei 2012 (UTC)

Braaf

Die etimologiese verklaring van braaf is nie oortuigend nie. Die ondersoek mag ook nie tot Engels vereng word nie omdat dié taal self aan invloede uit ander taalgebiede blootgestel is. 'n Vergelyking met Romaanse en Germaanse tale (en hier veral Duits) toon dat die woord verskillende betekenisse het. Braaf kom in Nederlandse tekste nie voor die laat 16de eeu voor nie en word vanaf omstreeks 1599 as sinoniem vir lofwaardig gebruik. Vergelyk Etimologiese geskiedenis van braaf/brav. Duitse romantitels soos Der brave Soldat Schwejk bewys dat brav/braaf 'n burgerlike en 'n militêre betekenis kan hê. --Voyageur (kontak) 10:16, 14 Mei 2012 (UTC)

Touché. Nou goed, ek het hopelik 'n ander bevredigender opsie. Wat van gesin vs. familie? Deesdae word maklik gepraat van bv. Mnr. en mev. A. Kees en familie word hartlik uitgenooi na die geleentheid, wat eintlik onjuis is.

Ek haal aan: Die oudste betekenis van gesin, soos in Middelnederlands "ghesinne"/"ghesinne", is "reisgenoot" (hiernaas het heelwat ander bestaan: "reisgeselskap / gevolg / hofhouding / omgewing"). In die meeste gevalle is jou vrou en kinders jou reisgenote, sodat dit maklik te begrype is hoe deur betekenenisverenging die begrip "gesin" mettertyd slegs van toepassing geword het op die kleiner kring, naamlik die mense saam met jou. Nes in Nieu-Nederlands kan "gesin" in Afrikaans gebruik word om man, vrou en kinders aan te dui; daarnaas kan die man met sy "gesin" slegs sy vrou en kinders bedoel, of net sy kinders. As jy dus aan mnr. en mev. A. Kees en hulle kinders 'n kerskaartjie wil stuur, kan jy dit adresseer: Die gesin A. Kees / Mnr. A. Kees en gesin /Mnr. en mev. A. Kees en gesin. Laasgenoemde vorm word deur die meeste mense aangewend en dis miskien aan te bevele, dat mev. Kees sodoende in gelyke mate erkenning kry! Wat u egter liewer nie moet skryf nie, is: Mnr en mev. A. Kees en familie (dis nie billik om van mnr. Kees te verwag om die kaartjie aan sy hele "familie" te laat sirkuleer nie - of dink aan die arme Van der Merwe (die skrywer van die woordeboek) wat so iets sou moes doen! Dikwels word aan jou die vraag gestel of jy 'n familie het (Eng. a family) - dit spreek tog vanself, as jy jou op gewone wyse op die ou aarde gekom het, dat jy "familie" moet hê. Wat die welmenende vriend liewer moes gevra het, is of jy 'n "gesin" (=kinders) het.

As dit nog nie bevredigend is nie, kan ons kyk na partikulier - in Afrikaans beteken dit privaat en persoonlik bv. Dit is maar net haar partikuliere mening. Maar sou ek sê: hy is iemand wat partikulier is met wat hy eet, of in die partikulier moet ons kyk na... dan is dit heeltemal 'n verengelsing. Suidpunt (kontak) 09:14, 15 Mei 2012 (UTC)

NS. In die ou woordelyste word [1]] braaf omskryf as:

Braaf,h.w.,beteken deugsaam:‘di man is braaf;dis 'n brawe man.’(Follens di reel dat 'n h.w. foor 'n s.n. di sagte e kry en agter ni,soos ‘di perd is fluks; dis 'n flukse perd’). Suidpunt (kontak) 09:23, 15 Mei 2012 (UTC)

werda

Voor mij is hier niets Nederlands aan. Puur Duits. Jcwf (kontak) 03:51, 11 Maart 2013 (UTC)

misoes

Dit lijkt me Nederlands. Oes (oogst) is Ernte in het Duits. (Een cognate voor oogst is de maand August.) Missernte is misoogst. Misschien dat het gebruik van mis(s)- uit het Duits komt, dat weet ik niet. Jcwf (kontak) 03:51, 11 Maart 2013 (UTC)

bloot

Ook in het Nederlands kwam bloot voor in de betekenis 'louter, alleen' en er is een lange geschiedenis van beide betekenissen.zie In juridische taal wordt het nog in uitdrukkingen als "in bloot gebruik" in de 'Afrikaanse' zin gebruikt. Misschien is dat een Germanisme in het Nederlands. Weet ik niet. Jcwf (kontak) 04:05, 11 Maart 2013 (UTC)

boetie

Is dat niet ook Nguni? (uBhuti?) En dan uitdrukkingen als Japie-hulle (ooJapi): duidelijk niet van ons gekomen.– Hierdie ongetekende kommentaar is deur Jcwf (Bespreking • Bydraes) gelewer.

Ek het ook al daaroor gewonder. Die NL wiki sê die volgende:

   De Afrikaanse woorden boetie en boeta vinden hun oorsprong heel waarschijnlijk in de Nederlandse dialectvormen beut en boetje

JCBrand (kontak) 10:59, 27 Februarie 2015 (UTC)

Platduits

Daar is kennelik 'n enorme hoeveelheid moeite gedoen met die artikel, waarvoor 'n mens baie dankbaar is. Die skrywer word dus nie aangespreek nie, maar wel sy bronne wanneer ek die volgende sêː Die artikel ignoreer heeltemal die invloed van Platduits op Afrikaans. In der waarheid was die getal Duitsers wat hulle uit die Duitse gebiede langs Nederland by die Kompanjie aangesluit het baie meer as die Nederlanders, soseer dat die Duitse gene-verskeidenheid in die Afrikaner vandag baie groter as die Nederlandse is, hoewel die persentasies Duitse en Nederlandse bloed feitlik dieselfde is. (Twaalf Duitsers sou bv. miskien met die twaalf dogters van een Nederlandse boer trou.) Die feit dat die Platduitsers en die Nederlanders so maklik bymekaar kon aansluit, was juis omdat hul tale so verwant was dat dit feitlik onmoontlik is om te sê wat ons vandag in ons taal van die Nederlanders of van die Duitsers geërf het. Toe die Nederduits Gerefomeerde Kerk sy naam gekry het, is die bydrae van al twee groepe tot Afrikaans nog besef (let op die Neder̠̝ ̟PLUS die Duits in die naam). Toe Afrikaans as skryftaal gestandaardiseer is, het ons voorsate hulle egter slegs tot die Nederlandse skryftaal gewend om alles in Afrikaans op daardie lees te struktureer. Vandag dink goed negentig persent Afrikaners seker ons is van huis uit Nederlands -- en die Nederlanders dink waarskynlik self ook so. In werklikheid is ons herkoms veelal Duits. (Platduitsers nie Hoogduitsers nie, natuurlik. Afrikaans en Hoogduits verskil hemelsbreed.) Maar kyk maar net na die baie Duitse vanne onder die Afrikaners in vergelyking met die Nederlandse. Let welː Ek het hoegenaamd niks teen die Nederlandse of die Nederlanders nie. Dit gaan vir my net daaroor dat ons die geskiedenis nie na behore oorvertel sover dit die ontwikkeling van Afrikaans betref nieǃ –– Mieliestronk (kontak) 05ː12 24/09/2017

Dit is in ons ou Afrikaanse handboeke van tot in die 1980's wat die Duitse invloed probeer misken. Maar ek vra u, Mieliestronk, hoeveel van ons vermaarde akademici ken Nederlands tot op moedertaalvlak (C2+), en hoeveel ken Duits tot op moedertaalvlak (C2+)? Dit wil sê, lees, skryf en praat? Ek laat daardie vraag soos 'n swaar donderwolk bo hierdie elitegroepie hang.

Stel dit so: Ek het sowel De witte Masai as die oorspronklike Die weiße Massai deur Corinne Hofmann. Soos ek tussen die twee boeke lees, kan jy duidelik agterkom hoe Duits Afrikaans beïnvloed het. En hier bedoel ek juis Hoogduits, want Hofmann is 'n Switser. Tussen die twee boeke lees jy dele in Nederlands wat in Afrikaans te verhewe sou klink, terwyl dieselfde vertaalstuk in die oorspronklike Duits eenvoudige "normale" Afrikaans is. En vica versa.

Maar wat u sê is waar - Deens is ook sterk beïnvloed deur Platduits. En die beste voorbeeld is "omtrent" wat Afrikaans, Nederlands, Platduits en Deens met mekaar deel. Wat sê die etimologiewoordeboek van Afrikaans? "Omtrent" is afkomstig van Middelnederlands. 'n Baie gerieflike antwoord vir "ons weet nie werklik nie, maar ons gee nie 'n duit om nie". Die Dene (http://ordnet.dk/ddo/ordbog?query=omtrent) sê weer nee - dit is afkomstig van Platduits. Soos u sal hoor, klink die uitspraak merkbaar verskillend van Afrikaans en Nederlands - en dit hoort so. Dit kom glo van ummetrent - umme (om) + trent (grens). Ons herken onmiddellik "trennt" in Duits natuurlik, wat "skei" beteken.

Ek het iewers aan Jcwf gewys op die volgende Niederländische Präpositionen :

• (en) Where are the children? - They play below in the cellar
• (nl) Waar zijn de kinderen? – Ze spelen beneden in de kelder
• (da) Hvor er børnene? - De leger nede i kælderen.
• (af) Waar is die kinders? - Hulle speel onder in die kelder
• (de) Wo sind die Kinder? – Sie spielen unten im Keller.

Ek het eergister nog my moeder getoets met 'n valse vriend: onweer. Hierdie woord het soveel betekenisse in Afrikaans, dit is moeilik om te sien of dit na stormagtige weer, donderweer (die Nederlandse betekenis, Gewitter in Duits), ekstreme weerstoestande (noodweer in Nederlands, Unwetter in Duits) of bloot die teenoorgestelde van mooiweer is (winderig, bewolk, kans vir reën besonder goed). Vergeet van die woordeboeke - dit gaan nou oor wat die sprekers dink. Die grense in Afrikaans is besonder vaag.

Maar wat ons nooit met taalkontak moet vergeet nie - mense kies woorde soos dit hulle pas. En so verander die betekenisse ook. Ook in The Lion Guard hoor ek Kion skree aan die bobbejane: Kom naar beneden, jullie! In Engels sou dit wees: Come down here! of Get down here! In Afrikaans sou ons sê: "Kom ondertoe!" of selfs beter nog: "Klim af!" (onmoontlik in Nederlands - jy kan slegs opwaarts klim) In Duits sou jy sê: "Ihr müsst runter komm(t)!" Runter hier! of Komm doch runter, hier!Suidpunt (kontak) 07:38, 24 September 2017 (UTC)