Bredasdorp

Bredasdorp (IFA: brə'dɑ:sdɔrp) is ’n dorp in die suidelike Overbergstreek van die Wes-Kaap, Suid-Afrika, en vorm die ekonomiese hart van dié gebied. Dit is aan die noordelike kant van die Agulhasvlakte geleë, sowat 160 km suidoos van Kaapstad en 35 kilometer noord van Kaap Agulhas, die mees suidelike punt van Afrika. Dit is tans ook die gebied waar die meeste jeugmisdaad, wat met bendegeweld gepaardgaan, in die Overbergstreek voorkom. Jaarliks is die dorp gasheer vir die Voet van Afrika-marathon, die Agri Megaweek en die Hartklop Christusfees. Elke tweede jaar is daar 'n byeenkoms van vliegtuie (fly-in) by die nabygeleë Lugmagbasis Overberg.

Bredasdorp
Dorp
'n Uitsig oor Bredasdorp
Byname:  B-dorp (uitgespreek: Bie-dorp)
Bredasdorp  Bredasdorp se ligging in Wes-Kaap
Koördinate: 34°32′00″S 20°02′30″O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Wes-Kaap
Distrik	Overberg
Munisipaliteit	Kaap Agulhas
Stigting	1838
Oppervlak
• Totaal	25,15 km2 (9,71 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	15 524
• Digtheid	617/km2 (1 600/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	19.0%
• Indiërs/Asiërs	0.4%
• Bruin mense	66.5%
• Swart mense	12.7%
• Ander	1.3%
Taal (2011)
• Afrikaans	83.1%
• Xhosa	7.5%
• Engels	4.3%
• Ander	5.0%
Poskode (strate)	7280
Poskode (posbusse)	7280
Skakelkode	028

Geskiedenis

Bredasdorp se middedorp vanaf die begraafplaas gesien. Onder die bruggie in die beeld vloei die nie-standhoudende Droë/Oskamma-rivier

In 1952 is daar naby Bredasdorp 'n grot opgegrawe wat Khoikhoi-kopbene, Neolitiese graafinstrumente, potskerwe en houtgereedskap bevat het. Tussen al hierdie rommel was daar ’n bykans ongeskonde stukkie touwerk wat bewys dat hierdie plek 350 jaar gelede bewoon was.

Om langs die kusgebied van Gordonsbaai deur Hangklip die Overbergse kus te bereik was bykans ’n onbegonne taak. Geen ossewaens kon oor die steil klipkranse kom nie. Die nedersetters kon die kusvlakte slegs vanuit die noorde bereik. Die Swellendamse plaasdistrik het in die vroeë 19de eeu ook meer suidwaarts uitgebrei en vanuit hierdie rigting het die burgers hulself in die Strandveld naby die hedendaagse Bredasdorp gevestig.

Daar was altyd ’n behoefte om ’n kerkgemeente te hê waar dienste bygewoon en die kinders gedoop kon word, want Swellendam was ver geleë. Om hierdie rede moes die Strandvelders besluit waar om ’n kerk te bou.

Bredasdorp is gestig deur die oprigting van die Nederduits Gereformeerde Kerk in op die plaas Langefontein. Die erwe is in 1838 verkoop. Die dorp is vernoem na Michiel van Breda, die eerste burgemeester van Kaapstad, 'n lid van die Kaapse Wetgewende Vergadering, wat ook bekend staan as die vader van die merinobedryf. Van Breda en Pieter Voltelyn van der Byl kon nie tot ’n vergelyk kom waar die kerk opgerig moes word nie; gevolglik is twee kerke op al twee dorpe, Bredasdorp en Napier, gestig.

Regering

Bredasdorp val onder die Kaap Agulhas Plaaslike Munisipaliteit en is as die grootste dorp binne hierdie munisipaliteit in vier wyke verdeel. Die plaaslike munisipaliteit vorm weer deel van die Overberg-distriksmunisipaliteit; Bredasdorp is ook die plek waar albei munisipaliteite se hoofkwartiere geleë is en bestuur word.

Wapens

Munisipaliteit (1) — Bredasdorp het vanaf 1917 tot 1996 sy eie munisipaliteit gehad. Die raad het ten tye van die eeufees in 1938 'n skynheraldiese "wapen" in gebruik geneem, wat 'n kaart van Suid-Afrika getoon het. Daarop was daar 'n ronde skyf belaai met 'n koringgerf, 'n ram, 'n bok en 'n proteablom. Bokant die skild was 'n vuurtoring.

Munisipaliteit (2) — 'n Behoorlike wapen is in 1966 ontwerp en deur die provinsiale administrateur aan die raad verleen : Kepersgewys verdeel van blou en goud, in die skildhoof 'n koringgerf en 'n merinoramkop van goud, in die skildvoet 'n proteablom gestengel en geblaar van natuurlike kleur Die helmteken was 'n vuurtoring; die skildhouers was twee bontebokke; en die wapenspreuk was "Lux in tenebris". Die wapen is in 1969 by die Buro vir Heraldiek geregistreer.

Afdelingsraad — Bredasdorp se afdelingsraad (d.w.s die plaaslike owerheid vir die landelike gebiede buite die dorpsgrense) het in 1967 'n wapenverlening van die administreur verkry : In blou, keper van goud, in die skildhoof vergesel van twee koringgerwe van goud en in die skildvoet van 'n aansiende merinoramkop van natuurlike kleur en 'n goue skildhoof belaai met drie Bredasdorpse lelieblomme van natuurlike kleur. Die helmteken was 'n vuurtoring en die wapenspreuk was "In concilio concilium". Dit is ook in 1969 by die Buro vir Heraldiek geregistreer. Schalk Pienaar het die wapen ontwerp.

Geografie

Kaart van die Overbergstreek met Bredasdorp noord van Kaap Agulhas

Kerkstraat in Bredasdorp

’n Ruwe, veralgemeende vryhandskets oor Bredasdorp se dwarsprofiel, vanaf die selfoontoringspits tot by die begraafplaas. Nie op skaal nie.

Bredasdorp is tussen 40 en 120 meter bo seevlak onder die hange van Heuningberg (met ’n spits van 365 m bo seevlak) geleë. Daar is geen standhoudende riviere wat deur die dorp self loop nie, hoewel die Karsrivier ’n paar kilometer oos daarvandaan verbyvloei. Tog ontspring verskeie nie-standhoudende spruite vanuit die klowe van Heuningberg, waarvan die vernaamste die Droë/Oskammarivier is wat aan die noorde onderdeur die R316 (oftewel die Napierpad) al langs die bloekombosse en benede die dorp se begraafplaas uitmond. Die kanaal wat verby Kloofstraat en Fletcherstraat afloop was aanvanklik so gespoel uit die massas water van die Drinkwaterkloof wat bokant Plantasiestraat tydens die vloed op 11 Oktober 1948 ontspring het. Die meer onlangse vloed op 11 April 2005 het veroorsaak dat beide die Oskamma- en Drinkwaterkloofspruit se vloedwater afgekom en saam by die nuwer nywerheids- en lae-inkomstebehuisingsgebied ingestroom het. Daarby het Diepkloof, aan die suide van Bredasdorp, se vloedwater na die gholfbaan gestroom. Niemand in Bredasdorp het omgekom nie.

Bredasdorp het oor die algemeen ’n Mediterreense klimaat wat regdeur die Wes-Kaap verspreid is. Sy nabyheid aan die see, wat minder as 25 kilometer ver van Waenhuiskrans is, maak die temperature meer gematig. Bredasdorp is grotendeels deur landbougebied omring, wat hoofsaaklik vir graan, bees- en skaapboerdery geskik is, terwyl inheemse fynbossoorte aan die suidwestelike deel in die Heuningberg-Natuurreservaat beskerm word.

Reënvalsyfers 2009–2011 (mm)

Jaar/Maand	Januarie	Februarie	Maart	April	Mei	Junie	Julie	Augustus	September	Oktober	November	Desember	Totaal
2011	5	30,5	5,5	22,6	71,5	30	65,1	52	8	12	—	—	302,2
2010	2	33,5	12	20,5	35	74	42,5	16,5	16	43,5	18,5	29,6	343,6
2009	31,2	13,5	11	28,5	25	78	45	32	42,5	77	15,5	6	405,2

Hoewel Bredasdorp gereeld onder skielike vloedreën deurloop, gaan dit ook dikwels gebuk onder droogtetydperke. In 2010 het die Kaap Agulhas Munisipaliteit kragtens Afdeling 184 van die Munisipale Ordonnansie 20 van 1974, asook Standaard Waterverordening Artikel 46, waterbeperkings in Bredasdorp en Waenhuiskrans verleng weens beperkte waterbronne.

Die besproeiing van tuine mag slegs Maandae, Woensdae en Vrydae vir persele met gelyke straatnommers en Dinsdae, Donderdae en Saterdae vir persele met ongelyke straatnommers tussen 7 nm. en 8 nm. plaasgevind het. Motoropritte of geplaveide areas is verbied om afgespuit te word. Sportvelde, woonwaparke, koshuisgronde ens. mag slegs op Maandae, Woensdae en Vrydae tussen 8 vm. en 11 vm. besproei geword het.

Aan die einde van September 2011 is die waterbeperkings gedeeltelik opgehef toe die watervlak van die Sanddriftdam die 80%-merk verbygesteek het: huishoudings word verbied om tussen 8 vm. en 6 nm. hul tuine nat te lei. Enige persoon wat die waterbeperkings oortree is aan ’n misdryf skuldig en kan met R500,00 per oortreding beboet word.

Daar is nog nie aan die publiek meegedeel hoe die waterbronne uitgebrei gaan word om toekomstige waterprobleme van die toenemende dorpsbevolking die hoof te bied nie.

Bevolkingsamestelling

Ná die Sensusopname van 1865, onder Victoriaanse bewind, was die bevolking 4 169 in die "Bredasdorp Area", wat ook Napier en omliggende streke ingesluit het.

In Bredasdorp self was daar 831 mense opgeteken, waaronder 427 manlik (51,38%) en 404 vroulik (48,62%) was.

Uit hierdie 831 mense was 429 "European" (51,6%), 379 "Hottentot" (45,6%), 7 swart (0.84%) en 16 "other" (1,92%). Oor laasgenoemde word daar nie uitgebrei nie.

In die volkstelling van 2001 was die bevolking van Bredasdorp sowat 12 749 mense wat in 3 558 huishoudings woonagtig was.

Hieruit was 6 685 vroue (52,44%) en 6 064 mans (47,56%).

8 697 van die mense het hulself as "bruin mense" identifiseer (68,22%), 3 263 as "wit" (25,59%), 756 as "swart" (5,93%) en 33 as Indiër of Asiër (0,26%)

Die drie hooftale is Afrikaans, Xhosa en Engels: 11 682 (92%) het Afrikaans as hul moedertaal gepraat, 663 (5%) het Xhosa gepraat en 374 (3%) Engels.

Ekonomie

The Pavilion Mall by die kruising van Sealy- en Langstraat (2011)

The Pavilion Mall (2020) met sonpanele by die parkeerplekke.

Behalwe sy veeboerdery spog die dorp ook met ander landboubedrywighede, soos koring, kanola, melk en fynbosverbouing. Die kantore van Kapula Candles is ook in Bredasdorp gesetel, wat handgeverfde kerse na Europa en die Verenigde State van Amerika uitvoer. In die 1980’s het die Apartheidsregering dit goedgedink om streekontwikkeling van stapel te stuur binne hierdie gebied. Op hierdie wyse is sowel die Toets-, Vlieg- en Ontwikkelingsentrum (TVOS, ’n filiaal van die Suid-Afrikaanse Lugmag) en Overberg Toetsbaan (destyds ’n filiaal van Krygkor, maar vandag Denel) naby Waenhuiskrans op die been gebring. Omrede die inwoners van Waenhuiskrans geweier het dat hul dorp die residensie van die twee maatskappye se werknemers word, is Bredasdorp as die alternatiewe “slaapdorp” gekies.

Op die sakegebied het die Overberg Sentrum se deure in 2003 oopgemaak, terwyl die Pavilion Mall sy eerste verjaarsdag op 15 en 16 Julie 2011 gevier het. Laasgenoemde se tweede uitbreiding is in 2017 voltooi. Die kleinhandelsentrum Pavilion Mall (11 310 m²), behorende aan die Noble Property Group, het, te danke aan sy aansienlike dakruimte en genoeg staanplek, 2 919 sonpanele sedert Juniemaand 2019 laat installeer. Benewens die dakruimte is ook spesiale motorafdakke hiervoor aangebou. Die netwerk lewer 'n beoogde kapasiteit van 750 kVA en beskik oor 9 omsetters (wisselrigters). Die verwydering van die ficusbome, wat 'n paar jaar tevore aangeplant is, het party klante ontstel.

Omliggende dorpe

• Waenhuiskrans, 24 km
• L'Agulhas, 34 km (mees suidelike nedersetting in Afrika)
• Napier, 14 km
• Caledon, 74 km
• Swellendam, 69 km

Plekke van aanbidding

Die VG kerk op Bredasdorp

Die NG kerk op Bredasdorp, die kern waarom Bredasdorp ontwikkel het

Bredasdorp se NG kerk

In verhouding tot die hoeveelheid mense het Bredasdorp 'n hele paar kerke. Met huiskerke uitgesluit, is die volgende gemeentes hier gevestig:

• Anglikaanse Kerk
• Apostoliese Geloofsending Kerk
• BetaniePinkster in Bredasdorp
• Bet-el Kerk
• Bredasdorp Interdenominational Church
• Die Ou Apostoliese Kerk van Afrika
• Elohim Apostolic Church Ministries of South Africa
• Evangelies Gereformeerde Kerk
• Gereformeerde Kerk
• Nederduitsch Hervormde Kerk
• Morawiese Kerk
• Metropolitan Evangeliese Kerk
• Nederduitse Gereformeerde Kerk
• Nuwe Apostoliese Kerk
• Overberg Christen Sentrum
• Rooms-Katolieke Kerk
• Sewende Dag Adventiste Kerk
• Verenigende Gereformeerde Kerk

Kultuur

Bredasdorp se Eeufeesmonument (1838–1938) voor die dorpsbiblioteek

Die Skeepswrakmuseum in Independentstraat

Die Independentkerk (regs) stal onder meer kanonne, boegbeelde, porseleinware, eksotiese muntstukke, skeepsklokke, boeie, ongeskonde gehalte skeepvaartinstrumente en ’n ou duikerspak uit

In die ouer deel van Bredasdorp is die nalatenskap van Kaap-Victoriaanse geboue nog duidelik sigbaar

Die ou Anglikaanse Pastorie is in 'n huismuseum omskep wat ryklik volgens die Victoriaanse tydperk gemeubeleer is

'n Voet van Afrika-lamppaalbanier heet besoekers welkom

Hierdie monument gedenk die vestiging van die merinobedryf op die plaas Zoetendalsvallei, Bredasdorp. Onthul deur P.W. van Rooyen op 20 Oktober 1978.

Audrey Blignault, ’n boorling van die dorp wat ’n befaamde digter en rubriekskrywer van die Sarie was, skryf in Standerd 4 ’n gedig oor Bredasdorp:

Pretty neat houses, All in a row. Facing each other With a garden for show. A big towering church, Where the Dutch people meet, On Sundays or Saturdays With hymn books complete. Other big buildings And shop windows gay Where women stand chatting The whole live long day. A factory where lime’s made, From limestones so white A station, where trains come At dusk, every night. A mountain, not high But where wild flowers grow, Which the people oft pick For the wild flower show. A very good municipality Who sees to the streets. A board of Executors, Which is very hard to beat. And many other buildings, Hotels and Cafe, Where meals are obtained, Any time of the day. Still we hope to improve, And we hope to get on, Till some day we have, A big, beautiful town.

Die Hartklop Christusfees is in 2011 die 5de keer aangebied.

Die hooffokus val nie op die vertonings nie, maar om God met lofprysing te dien. Dit is interkerklikgesentreerd en die toegangsgeld is altyd gratis. Dit was voorheen by Bredasdorp se Sportkompleks aangebied, maar het in 2011 verskuif na Agri Megapark. Van die aanbieders en sangers wat opgetree het sluit plaaslike kunstenaars, asook Karin Kortje, Bella, Freda Francis, Ivan Siegelaar, Lindie Gouws, Julius Magan, Luidkidz, Melanie, Riana Nel, Destination, Ontkiem, Jonathan Rubain, Onbeskaamd, Rouchelle Liedeman, Tiro, Willie Joubert, Oom Karoolus en Lente, Lizette Janse van Rensburg en Bobby van Jaarsveld (2010) in.

Die Voet van Afrika Marathon is daarvoor bekend om die taaiste marathon in Suid-Afrika te wees. Dit vind jaarliks in Oktober plaas. In 2011 word sy 35ste bestaansjaar op 22 Oktober gevier. Die Voet is in 2010 volgens die webruimte, Runners World, se stemwerf as die 3de beste marathon en die 9de beste halfmarathon in Suid-Afrika aangewys. Die uitgawes om hierdie marathon te reël beloop R315 000,00

Die Skeepswrakmuseum, in Independentstraat, is die enigste van sy soort in Suid-Afrika. Hierdie museum het ’n versameling artefakte en meublement van skepe wat langs die Overbergkus gestrand het. Dit huisves die land se grootste bottelversameling, waarvan slegs ’n derde uitgestal word; die oudste bottel dateer uit die 1500’s.

Die museum is in vier seksies verdeel:

• Die Independentkerk stal kanonne, boegbeelde, porseleinware, eksotiese muntstukke, skeepsklokke, boeie, die skedel van ’n skipbreukeling-drenkeling, geelkoperteleskope, ongeskonde gehalte skeepvaartinstrumente en ’n ou duikerspak uit.
• By die ou Anglikaanse Pastorie (’n Strandveldhuis-voorbeeld) is die kamers as “huismuseum” ryklik volgens die Victoriaanse tydperk gemeubeleer. In dieselfde "woning" is daar ook die Audrey Blignault-kamer wat gemeubeleer is om Audrey Blignault te gedenk.
• Die ou koetshuis vertoon kapkarre, lykswaens en ’n skotskar, sowel as ’n ou Kaapse brandweerwa.
• Daar is ook ’n “rustuintjie” met ’n uitsig oor die neogotiese NG-kerktoring en Heuningberg, met ’n versameling ankers.

Die plafonbalke van die Skeepswrakmuseum bestaan uit hout wat uit die rompe en maste van skeepswrakke gesny is, terwyl die Strandveldkamer artikels van die Queen of the Thames-skeepswrak ten toon stel.

Christine Wessels van RSG se Erfenisdagbesoek het by die Skeepswrakmuseum op Bredasdorp afgeskop toe 'n onderhoud met die kurator gevoer is.

Die Merinostandbeeld, wat by die ingang van die Bredasdorp/Napierse Koöperasie staan, is opgerig om die Merinoskaap te gedenk waarvoor die gebied so bekend is, omrede dit met omsigtigheid deur Michiel van Breda op sy plaas Zoetendalsvallei in die vroeë 1900’s geteel is. Onder andere het Van Breda opregte merinoramme van die Saksiese en die Rambouillie-ras ingevoer en so die skaapras in Suid-Afrika verder versterk.

Die Agri Megaweek het in 2011 'n rekordgetal besoekers ontvang – 17 072 teenoor die vorige jaar se 14 554. By hierdie geleentheid is daar werkswinkels, inligtingsessies, 'n skaaptelkompetisie, tentoonstelling van veteraan- en moderne landboumasjinerie, 4x4-demonstrasies, perdeklasvertonings, plaasmarkte, asook Die-Plaaswerker-van-die-Jaar-gala-aand aangebied. Gassprekers sluit dié van buitelandse kundiges, in 2010 die voormalige omroeper van RSG se Praatsaam-geselsprogram, Freek Robinson, in 2011 die Minister van Landbou, Bosbou en Visserye, Tina Joemat-Pettersson, en die Wes-Kaapse Minister van Landbou en Landelike Ontwikkeling in. Ook die Suid-Afrikaanse Polisiediens se Lugvleuel, die Honde-eenheid, Sosiale Misdaadeenheid, Berede-eenheid, Gesins-, Kinder- en Seksuele Misdaad-eenheid, sowel as die Plofstofeenheid is by die uitstalling en vertonings betrek.

Dialekwoorde

In die Woordeboek van die Afrikaanse Taal (WAT) word verskeie streekswoorde neergeskryf wat eie aan die dorp en omgewing is, of wat met ander streke gedeel word. Hoewel veel van onderstaande woorde langs die pad weggesterf het, kan wel uit die woordeskat afgelei word watter tydverdryf, voedsel, argitektuur, sosiale sienings en diere hoofsaak was in die Bredasdorpomgewing. Die name van plantegroei is weggelaat.

• Aroesa – grond tussen boontjies of ander plante loswerk met troffeltjie of hand.
• Disponeer – reël, rangskik of versprei (die reën het mooi gedisponeer dat die hele land nat is).
• Dompie – skelnaam vir 'n ongewilde vriend (onder seuns).
• Dors – argaïsme vir "durf" (Dors ik het nie verder onderneme).
• Esel – verstaan as 'n muil.
• Flê – flou (tee).
• Foeitskerneels – vervorming van fietskerneels (dit is fietskerneels: dit is neusie verby, klaarpraat met iemand).
• Foemfaai – fomfaai, fonkfaai.
• Ghal – 'n soort ghoen by 'n albasterspel.
• Goedkoop – miskien, dalk – (Goedkoop doen hy dit nog).
• Goggamabie – lelike persoon of ding (ook in Reitz opgeteken).
• Gouswilger (Audrey Blignault) – goudwilger.
• Helbesem – helleveeg.
• Hokskaap – ouerige meisie wat alleen ongetroud bly, terwyl al haar susters getroud is.
• Iemand katkop wen – al die albasters wen. Iemand is katkop – al sy albasters is verloor.
• Ja dag! – uiting om te kenne te gee dat die spreker nie glo wat aan hom vertel word nie.
• Jof – 'n vryerige kêrel, filander.
• Jubel – die vyftigste verjaarsdag vier (Hy jubel oor 'n week).
• Kaifel – 'n minderwaardige, nikswerd vent.
• Kajoeks – laf, verspot.
• Kakkerlakkie – waterhondjie.
• Kankoffie – koffie in 'n koffiekan gemaak, nie poeierkoffie nie.
• Kanna – kannapatat.
• Kanonram – spotnaam vir 'n kort, gesette manlike persoon.
• Katot – wakker, lewendig – veral met verwysing na 'n dame.
• Kawie – seil oor pale wat as skerm dien.
• Kerriederrie, kessiederrie – gemors (In die kerriederrie beland).
• Kiewiet – kieu (ook opgeteken in Lambertsbaai, Roggebaai en Vanrhynsdorp).
• Kistoespraak – uithalertoespraak (ook opgeteken in Bloemfontein en Vosburg).
• Klinker – harde, ronde klip, wat as straatsteen of vir stalvloere gebruik is.
• Kluiter – kleuter (ook opgeteken op Albertinia).
• Knikkie – klofie of holtetjie tussen heuwels.
• Knip – dut.
• Komintjie – komyntjie.
• Komyn – kaggel met skoorsteen buitekant teenaan 'n gewel gebou sodat die dak nie daardeur gebreek word nie (waarskynlik uit Duits, Kamin).
• Koningsbees – eufemistiese benaming vir 'n bul.
• Konkelfoes – deurmekaardraai, inmekaarknoop (uit Nederlands, konkelfoezen).
• Koolyster – kolestrykyster (ook opgeteken in Goodwood en Piketberg).
• 'n Korrel maak – 'n sopie sterk drank drink.

Ekologie

Raapsaadvelde naby Bredasdorp

Skemeraand net buitekant Bredasdorp

Bredasdorp is omring deur landbougebied

Die Heuningberg-Natuurreservaat (800 hektaar groot) is toeganklik vir die publiek en uitstappies en uitsigte oor die ryke plant- en dierelewe kan geniet word. Uit die 270 endemiese plantsoorte is die rooi Bredasdorplelie (Cyrtanthus guthrieae) die skaarsste, omrede dit slegs in hierdie mikroklimaat hou. In die lente is daar 'n oorvloed veldblomme asook die Belletjieheide wat blom.

Die grootste en oudste lewende melkhoutboom (Sideroxylon inerme) in Suid-Afrika is op die plaas Renosterfontein, wat oos van Bredasdorp op die Swellendampad is. Die stam het ’n deursnee van 3,2 meter en die top het ’n reikwydte van 20 meter. Dit is in 1996 as ’n geskiedkundige monument verklaar. Daar word geglo dat dit meer as 670 jaar oud is.

Hierdie melkhoutbome is ook ’n kulturele erfenis: die harde hout is vroeër jare gebruik om bote, brûe, meulens, lepels en plaasgereedskap te maak. Dit dien as ’n moontlike rede waarom daar so min melkhoutbome oorgebly het. By die Skeepswrakmuseum op Bredasdorp se koetshuis kan voorbeelde van hierdie tuisgemaakte plaaswerktuie gesien word.

Probleme wat wel opduik in die omte van Bredasdorp is die pluk van veldblomme en bolplante deur motoriste langs die pad. Dit is strafbaar ingevolge die Wes-Kaapse Wysigingswet op Natuurbewaring. Artikel 63 verbied die pluk van beskermde inheemse plantegroei langs die openbare paaie binne ’n radius van 90 meter vanaf die middel van die pad. ’n Permit of skriftelike toestemming van die grondeienaar is hiervoor nodig.

Een deel van die Overbergse biodiversiteit is dat ten minste 50% van Suid-Afrika se bloukraanvoëlbevolking in die gebied voorkom. Die visepresident van die Internasionale Kraanvoëlstigting (ICF), Jim Harris en Kerryn Morrison, die bestuurder van die Afrika-Kraanvoëlbewaringsprogram (ACCP) by die Bedreigde Natuurtrust (EWT), het die Wes-Kaap in week 35 van 2011 besoek. Binne 4 dae het hulle 100 kraanvoëls binne een streek getel.

Tydens wintermaande word swerms op die lande gesien wat in die veld insekte en klein diertjies vreet. Die Overberg se bewaringsgroepe was verantwoordelik om die boere in te lig oor die uitwerking van gifstowwe op die voëllewe. Soos die landbougrond uitgebrei het, het die graanlande die perfekte habitat vir die bloukraanvoël se voortteling gebied.

By die spanboudag van die Bredasdorp SAPD, op 8 Julie 2011, het Cape Nature bekend gemaak watter probleme hierdie bewaringsdiens die meeste te kampe mee het: “onwettige jag, vervoer, besit en handel in beskermde diersoorte en die onwettige pluk, besit, vervoer en handel in inheemse plante.”

Kommunikasie

Die Ou Tronk in Hoopstraat

Bredasdorp is ook die ligging van die plaaslike radiostasie sonder winsbejag, Radio Overberg Geargiveer 19 November 2011 op Wayback Machine (98.4 fm), in Langstraat. Die eerste uitsaaiproeflopie het in Maart 2011 plaasgevind. Voorheen was daar ook Radio Kleinbegin.

Slegs 'n gedeelte van die dorp het 3G sellulêre dekking.

Vervoer

City of Cape Town Fire Brigade. Hierdie ou Kaapse brandweerwa staan in die Skeepswrakmuseum se koetshuis

Die trein het vroeër gereeld vragte en voorrade by Napier se stasie afgelaai, maar is vandag eintlik slegs tussen Caledon en die verskillende silo’s bedrywig en ook maar net voor, gedurende en ná die oestyd. Die stasie bestaan as’t ware nie meer nie; die stasiehuise en -geboue is vandag in private besit. Vervoer tussen die silo’s vind met gereelde tussenposes tussen die oestyd plaas. ’n Gereelde publieke treindiens op sigself (soos vir passasiers) bestaan inderdaad nie.

Eetplekke

Die Merino Grill is Bredasdorp se oudste eetplek. Dit het vroeër bekend gestaan as Paddatjie se Huis en bedien tradisionele disse, soos beesfilette (steaks), kerrieafval, bredies, bobotie en boerewors met mieliepap, asook koeksisters en karringmelkbeskuit by koffie, malva– en ander nageregte.

Sien ook

• Bredasdorp (kiesafdeling)
• Kaap Agulhasvuurtoring
• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Bronne

• (af) Erasmus, B.P.J. (1995). Op Pad in Suid-Afrika. Jonathan Ball Uitgewers. ISBN 1-86842-026-4.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Bredasdorp.