KwaZulu-Natal
KwaZulu-Natal of KwaZoeloe-Natal (uitgespreek /kwɑːˌzuːluː nəˈtɑːl/) is een van die nege provinsies van Suid-Afrika. Die hoofstad is Pietermaritzburg en Durban is die grootste stad.
 Vlag |
 Wapen |
| |
| Oppervlak | 94 361 vk km |
| Bevolking (2011) | 10 267 300[1] |
| Bevolking (2017) | 11 060 000 |
| Bevolkingsdigtheid | 110 / vk km
|
| Tale[1] | Zoeloe (77,8%), Engels (13,2%), Xhosa (3,4%), Afrikaans (1,6%)
|
| Etniese verdeling[1] | Swart mense (86,8%), Asiërs (7,4%), Wit mense (4,2%), Bruin mense (1,4%) |
| Hoofstad | Pietermaritzburg (1994–) Ulundi (1994–2004) |
| Premier | Thami Ntuli (IVP) |
| Webwerf | www
|
.jpg)
Die provinsie se binneland noord van die Tugelarivier, die hartland van die Zoeloe-koninkryk, het historiese bekendheid verwerf as die brandpunt van bloedige konflikte. Op sy slagvelde het Boerepioniers (Voortrekkers) en Britse soldate in die 19de eeu teen Zoeloekrygers geveg voordat die twee blanke volksgroepe teen mekaar oorlog gevoer het. Vandag neem georganiseerde toere toeriste na die historiese slagvelde.
Die Zoeloe-koninkryk, sy stigter Shaka en sy gevreesde krygers het die verbeelding van Europeërs aangegryp sedert die eerste blanke sendelinge hul werk hier begin het. Terwyl Zoeloes lankal deel geword het van Suid-Afrika se hoofstroom-samelewing, kan historiese museumdorpe soos dié van die oorspronklike Zoeloehoofstad Ondini met sy tradisionele byekorfhutte of Shakaland, die groot toeriste-aantreklikheid naby Eshowe, besigtig word.
Na die gebied suid van die Tugelarivier is teen die middel van die 19de eeu danksy die groot getal Britse immigrante as Witmansland verwys. Hier het Engelse setlaars van die diepste spore in Suid-Afrika gelaat. Toeriste mag in die koloniale leefstyl deel tydens akkommodasie in een van die streek se country houses wat intussen tot hotelle omgeskep is. Die Midlands-streek word deur golwende heuwellandskappe gekenmerk – met vrugbare boerderystreke, suikerplantasies, poloklubs en stylvolle kunsroetes.
Totstandkoming
wysig
KwaZulu-Natal het in 1994 tot stand gekom met die samevoeging van Natal, 'n historiese Britse kolonie en sedert 1910 een van die Unie van Suid-Afrika en die latere Republiek van Suid-Afrika se vier provinsies, en die voormalige Zoeloe-tuisland, KwaZulu.
KwaZulu-Natal het tot 2004 twee hoofstede gehad – Natal se ou hoofstad, Pietermaritzburg (die provinsie se naasgrootste stad) en Ulundi, die ou administratiewe hoofstad van KwaZulu. In 1995 het 'n kommissie van ondersoek aanbeveel dat die provinsiale regering voorlopig om die beurt in Pietermaritzburg en Ulundi vergader.
Durban is KwaZulu-Natal se grootste stad. Ander belangrike plekke is onder meer Richardsbaai, Dundee, Ladysmith, Newcastle ('n staal- en steenkoolsentrum), Port Shepstone, Estcourt en Vryheid.
Demografie
wysigBevolking
wysig.jpg)
Die provinsie se bevolking is in die sensus van 2011 op 10 267 000 beraam. In 2018 het KwaZulu-Natal met 11,4 miljoen die tweede meeste inwoners van Suid-Afrikaanse provinsies gehad, ná Gauteng. KwaZulu-Natallers verteenwoordig sowat 'n vyfde van die totale Suid-Afrikaanse bevolking. Die meeste inwoners is Zoeloes, maar die provinsie huisves ook die grootste deel van Suid-Afrika se bevolking van Asiatiese afkoms.
Die etniese samestelling volgens die sensus van 2011 was: Swartes 86,8%, Asiate 7,4%, Blankes 4,2% en Bruines 1,4% [1]
Tale
wysig
Geen meerderheidstaal
Die belangrikste huistaal is Zoeloe (80,0%), gevolg deur Engels (13,4%). 1,5% van die bevolking praat Afrikaans (meeste van hulle is Wit en Kleurlinge).
Geografie
wysigMet 'n oppervlakte van sowat 92 100 km² is KwaZulu-Natal die derde kleinste van Suid-Afrika se nege provinsies. Dit beslaan sowat 7,5 persent van Suid-Afrika se totale oppervlakte. KwaZulu-Natal word in die suidweste begrens deur die Oos-Kaap, die Vrystaat in die noordweste en Mpumalanga in die noorde. Daar is internasionale grene met Mosambiek en die twee klein buurstate Lesotho en Eswatini.
Ligging en topografie
wysigKwaZoeloe-Natal lê aan die oostekant van Suid-Afrika aan die Indiese Oseaan. Aan die suidekant lê die Oos-Kaap, wes lê Lesotho en die Vrystaat, terwyl die provinsie Mpumalanga en die lande Mosambiek en Eswatini aan die noordekant geleë is. KwaZoeloe-Natal word vanweë sy natuurskoon die "Tuinprovinsie" genoem. Daar is 'n subtropiese kusgebied ('n laaggeleë streek langs die Indiese Oseaan), met uitgestrekte vlaktes in die middel van die provinsie. Die majestueuse Drakensbergreeks troon in die weste en die Lebomboberge in die verre noorde.
Ekonomie
wysig.jpg)
_arrives_in_Durban,_South_Africa.jpg)
Durban is Suid-Afrika se besigste hawe; die hawe van Richardsbaai sorg weer veral vir die uitvoer van steenkool. Die vervaardigingsbedryf, asook toerisme is vername bronne van inkomste vir die provinsie. Daar is dosyne strande, manjifieke gholfbane, plekke om te stap en te klim, natuurtuine. Die vernaamste gewas is suikerriet wat, soos piesangs, koejawels, mango's en papawers, in die kusgebiede gekweek word. In die binneland word weer met groente en vee geboer. Bosbou word ook beoefen. In die noorde is daar steenkoolmyne in die omgewing van Vryheid, Dundee, Glencoe en Newcastle.[2]
Verwysings
wysig- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (en) "2011-sensus" (PDF). Statistiek Suid-Afrika. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 13 November 2015. Besoek op 13 November 2015.
- ↑ (af) "Mieliestronk.com: 9 provinsies van Suid-Afrika. Besoek op 19 Augustus 2020". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Junie 2004. Besoek op 26 Junie 2004.
Bronne
wysig
Eksterne skakels
wysig| Wikimedia Commons bevat media in verband met KwaZulu-Natal. |
| Sien KwaZulu-Natal in Wiktionary, die vrye woordeboek. |
- Wiki-webtuistes
- (en) Toerisme-inligting oor KwaZulu-Natal op Wikivoyage
- Amptelike webtuiste
- (en) Amptelike webwerf van die provinsiale regering Geargiveer 22 Desember 2007 op Wayback Machine
- (en) Departement van Ekonomiese Ontwikkeling, Toerisme en Omgewingsake
- Toerisme
- Geskiedenis
| Provinsies van Suid-Afrika | 
|
|---|---|
| Gauteng | KwaZulu-Natal | Limpopo | Mpumalanga | Noord-Kaap | Noordwes | Oos-Kaap | Vrystaat | Wes-Kaap | |