NG gemeente Waterberg

Die NG gemeente Waterberg is die moedergemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die dorp Modimolle (Nylstroom) in Limpopo. Dis nagenoeg de 80ste oudste gemeente in die hele NG Kerk en die vierde ouste in die Noordelike Sinode, ná Rustenburg (1850), Pietersburg (1852) en Pretoria (1854).

Ds. J.L. du Preez, die gemeente se leraar van 1899 tot 1906. Dit was sy eerste gemeente. In sy tweede, Pietersburg, sterf hy minder as 'n jaar nadat hy daar bevestig is.

Die kerkgebou is ingewy op 29 April 1899, aan die vooraand van die Tweede Vryheidsoorlog. Kmdt.genl. Piet Joubert het die hoeksteen op 10 April 1898 gelê.

Ds. G.J. Rousseau, leraar van 1911 tot 1914. Roossenekal was die tweede van sy drie gemeentes. Hy is op 31 Oktober 1918 tydens die Groot Griep oorlede.

Ds. M.J. du Preez. Waterberg was van 1916 tot 1920 sy eerste gemeente.

Ds. W.K. Steenkamp, leraar van 1920 tot 1924.

Ds. J.A. Koch, leraar van 1931 tot 1938.

Ds. R.J. Raath, leraar van 1939 tot 1946.

Ds. H.M. Horak, leraar van 1946 tot 1965

Ds. J.F. Pretorius, leraar van 1949 tot 1952.

Beginjare

Die gemeente Waterberg is reeds in 1860 gestig, 'n jaar ná die Gereformeerde kerk Waterberg, maar ses jaar voor die staatkundige distrik Waterberg, en kon in 1960 sy eeufees en in 2015 sy 150-jartige bestaan vier. Wat predikante betref, het Waterberg in die ou dae maar 'n skrale deel gehad, weens die skaarste aan predikante. Voor 1890 het die gemeente nie die genot kon smaak om 'n eie vaste leraar te hê nie. Vanaf 1880 tree ds. H.S. Bosman van Pretoria onafgebroke op as konsulent tot 1890. Dat die sterke en waardige persoonlikheid van ds. Bosman met sy besoeke as konsulent op die Waterbergers 'n diepe en heilsame invloed gehad het, val nie te betwyfel nie. Hy is die predikant oor wie die ouer mense dekades later nog hul ouers hoor gesels het. Dit moet bepaald ontmoedigend gewerk het op die kerkraad en gemeente waar daar oor so 'n lang reeks jare die een beroep ná die ander tevergeefs uitgebring is.

Predikante

Eers in 1890 kon die gemeente sy eerste predikant in die persoon van ds. D.J. Viljoen verwelkom. Hy bly egter net tot 1892, waarna die gemeente nog sowat sewe jaar vakant sou bly. Daarna het dit darem beter gegaan toe in die daaropvolgende sowat 50 jaar die volgende predikante gedien het: di. J.L. du Preez (1899–1906), G.J. Rosseau (1911–'14), M.J. du Preez (1916–'20), W.L. Steenkamp (1920–'24), B. Alheit (1925–'31), J.A. Koch (1931–'38) en R.J. Raath (1939–'46). Ná ds. Raath is ds. H.M. Horak in 1946 bevestig en ds. J.F. Pretorius in 1949 as eerste medeleraar.

Ds. Steenkamp is in Februarie 1920 beroep as tydelike hulpprediker, 'n gemeente "so groot soos die hele Vrystaat", soos hyself sê in sy nagelate dagboek. Hier is hy op 5 Junie van dieselfde jaar as volwaardige leraar georden. In hierdie besonder uitgestrekte gemeente, waar die latere premier van Suid-Afrika, adv. J.G. Strijdom, een van sy lidmate was, arbei hy sowat vier jaar met vrug, voor hy 'n beroep na Brandvlei in Boesmanland aanneem.

Kerkbou

Die hoeksteen van die huidige kerkgebou is op 10 April 1898 gelê deur kmdt.genl. Piet Joubert en op 29 April 1899 kon die gemeente in blymoedige feesstemming die kerkgebou inwy. By daardie selfde geleentheid het die bevestiging van die tweede vaste leraar van Waterberg, ds. J.L. du Preez, plaasgevind. Die koste van die kerkgebou was £6 000. Die laaste kerkskuld is eers in 1939 gedelg. In 1940 is die galerye aangebring en het die ou Orgathron-orrel sy staanplek op die diakensgalery gevind. Kort ná die 50-jarige herdenkingsfees in 1948 is die kerkgebou in 1951 grootliks gerestoureer. Die huidige klerkklok en horlosie is toe in die kerktoring aangebring. Die besonderse Walcker-orrel is in 1956 geïnstalleer, die grootste pyporrel noord van Pretoria. Die nuwe konsistorie en kategeselokale is in 1992 ingewy en in 1994 is die ontbrekende pypreekse van die orrel bygevoeg.

Afstigtings en sending

Van Waterberg is in die eerste eeu van haar bestaan die gemeentes Pietpotgietersrust (1917), Warmbad (1922), Waterberg-Noord (1930, later Vaalwater genoem) en Naboomspruit (1939) afgestig. 'n Belangrike mylpaal is bereik toe eerw. P.J. Joubert in April 1950 as die eerste vaste sendingleraar binne die grense van die moedergemeente bevestig kon word. Hierdie uitgestrekte arbeidsveld is as 'n geloofsdaad deur die moedergemeente onderneem en het al gou geseënde vrugte afgewerp.

'n Vinnig groeiende lidmaattal het in 1995 ‘n grenswysiging genoodsaak en is ‘n deel van die dorp by Nylstroom-Oos ingedeel.

Leraars

• D.J. Viljoen, 1890 – 1892
• Jacobus Lodewicus du Preez, 1899 – 1906
• Gideon Jacobus Rousseau, 1911 – 1914 (waarna Piet Retief waar hy en mev. Rosseau albei aan die Griep oorlede is)
• Martin Johannes du Preez, 1916 – 1920
• W.L. Steenkamp, 1920 – 1924
• B. Alheit, 1925 – 1931
• J.A. Koch, 1931 – 1938
• R.J. Raath, 1939 – 1946
• Michiel Hendrik Horak, 1946 – 1965
• Jacobus Francois Pretorius, 1949 – 1952
• J.H. Martinson, 1953 – 1961
• C. Nel, 1966 – 1975
• D.J. Malan, 1975 – 1981
• A.C. du Toit, 1982 – 1994
• J.L. Breedt, 1983 – hede
• W.H.S. Wolhuter, 1988 – hede
• A.J.C. van Staden (SAP-kapelaan), 1990 – 1992
• E. Schmidt, 1994 – 1995
• C.E. Bredell, 2000 – 2011
• A.C. Viviers 2012 – hede

Bronne

• (af) Olivier, ds. P.L. 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
• (af) Die gemeente se webtuiste. URL besoek op 21 September 2015.