Henning Klopper
Henning Johannes Klopper, (17 Januarie 1895 – 20 November 1985[1]) was voorsitter van die ATKV van die SAS&H, LV vir Vredefort en later ook speaker van die Unie-Volksraad.
Henning Klopper | |
|---|---|
 | |
| Gebore | Henning Johannes Klopper 17 Januarie 1895 |
| Sterf | 20 November 1985 (op 90) |
| Bekend vir | Stigter van die ATKV |
| Politieke party | Nasionale Party |
| Eggenoot | Birdie Naudé |
| Kinders | 5 |
Vroeë lewe
wysigHenning Klopper is op 17 Januarie 1895 in Parys in die Oranje-Vrystaat gebore[2] as die seun van Hendrik Belthasar Louis Klopper en Christina Catharina Johanna van Aswegen.[3] Hy het sy skoolopleiding op Parys ontvang. Op 13 Maart 1911, toe hy sestien was, het hy by die Suid-Afrikaanse Spoorweë en Hawens (nou Transnet) aangesluit. Hy was ook ’n stigterslid en die eerste voorsitter (van 5 Junie 1918 tot 26 Junie 1926[4]) van die Afrikaner Broederbond, wat op 5 Junie 1918 gestig is.[4] Drie dae voor sy vyf-en-twintigste verjaardag, op 14 Januarie 1920, tree hy met mej. M.A.C. (Birdie) Naudé in die huwelik en daar word uit die huwelik twee seuns en drie dogters gebore.[5]
Loopbaan
wysigIn die middel 1920's was Klopper die eerste welsynswerker wat op versoek van Mabel Jansen Natal toe gekom het om welsynwerk onder die spoorwegamptenare te doen wat van 1924 af deur die Pakt-regering, bestaande uit genl. J.B.M. Hertzog se Nasionale Party en die Arbeidersparty, verarmde Afrikaners, veral van die Witwatersrand, as spoorwegwerkers na Natal gestuur het om die armblankevraagstuk te bekamp.
Op ’n buitengewone kongres wat op 2 Oktober 1933 in Bloemfontein gehou is, is Henning Klopper verkies tot die eerste voorsitter van die ATKV. In 1937, op die sewende kongres van die ATKV is hy verkies tot hoofamptenaar met ’n salaris van £800 tot £1 000 per jaar. Onder sy bestuur het die ATKV die plaas Hartenbosch, ongeveer agt kilometer van Mosselbaai, gekoop by mnr. Nic Meyer om as vakansie-oord in te rig.[6]
In 1938 is Henning Klopper aangewys as die Hoofleier van die 1938-Ossewatrek. By al die groot feeste landswyd het hy toesprake gelewer en die boodskap van Afrikaner-eenheid oorgedra. Klopper was oortuig daarvan dat die Simboliese Ossewatrek van 1938 die oorwinning van die Nasionale Party in 1948 tot gevolg gehad het, asook die referendum wat gelei het tot republiekwording in 1961.[7]
Op 7 Julie 1943 bedank hy by die Spoorweë toe hy as LV (Lid van die Unie-Volksraad) vir Vredefort verkies is. Hy is ’n stigterslid en ’n uitvoerende Komiteelid van die eerste taalvereniging in Transvaal, asook medestigter van die eerste kunswedstryde in die Noorde. Klopper was ook die Hoofleier van die Nasionale Party met sy stigtiging in 1944 Suidwes, voorsitter van die Reëlingskomitee van die Nasionale Party-kongres in die Oranje Vrystaat en was jare lank voorsitter van die gekose komitee oor Spoorwegsake, asook van ’n aantal onderkomitees en gekose komitees van die Unie-Volksraad. In 1955 is hy verkies tot adjunk-voorsitter van die Raad en in 1957 tot Speaker en Voorsitter van die Unie-Volksraad.[5]
Klopper was van 20 Januarie 1961 tot 1 Augustus 1974 Speaker van die Volksraad en die Parlement. Hy het afgetree en gaan boer op sy plaas in die Parys-distrik.
Na die afstigting van die Konserwatiewe Party in 1982 het Klopper daar aangesluit en was hy ook in 1984, saam met prof. Carel Boshoff, betrokke by die stigting van die Afrikaner Volkswag.
’n Vriend en vertroueling van Klopper, mnr. L.L. du Plessis, onthou hom so: “Ons was saam op skool en het vir jare saam by die Spoorweë gewerk. Hy is ’n idealis van die hoogste graad en ’n man wat nooit alkohol of tabak aangeraak het nie.”[4] Klopper was ’n gelowige man en toe hy sy ouerhuis verlaat het om op die Spoorweg te gaan werk as welsynswerker op versoek van mev. Mabel Jansen, wat opheffingswerk onder spoorwegamptenare van Natal gedoen het, het sy moeder vir hom ’n Bybel gegee en gesê dat hy dit elke oggend en aand moet lees. Vyftig jaar later het Klopper die opmerking gemaak: “Ek het haar (my moeder) nooit teleur gestel nie.”[7]
Lukrake feite
wysig- Die Statebybel van Henning Klopper is, saam met ’n eksemplaar van Jan van Riebeeck se dagboek, ’n afskrif van die Piet Retief-Dingaan-traktaat, ’n afskrif van die Gelofte van 16 Desember 1838 en ’n afskrif van die Stem van Suid-Afrika met die hoeksteenlegging van die Voortrekkermonument agter die hoeksteen toegemessel.[8]
- Tydens die Simboliese Ossewatrek van 1938 het Henning Klopper een van die sewe bome geplant op die historiese terrein by Vegkop naby Heilbron.
- ’n Saal op die terrein van die FAK se rivierplaas aan die Vaalrivier, Udolopho, word die Henning Klopper Gedenksaal genoem.[9]
Bronne
wysig- Van Wyk, At. 1977. Mev. M.M. Jansen: Pomptrollie en riksja. Nienaber, Stoffel. Tuinprovinsie Natal. Kaapstad: Tafelberg.
Verwysings
wysig- ↑ "Vandag in die ou dae" (html). Beeld argiewe. 17 Januarie 1992. Besoek op 4 April 2012.
- ↑ "Klopper, Henning Johannes". Ensiklopedie van die Wêreld (Deel 6). Ed. Albertyn, C.F.. Stellenbosch: C.F. Albertyn.
- ↑ Arrie Klopper (19 Julie 2012). "Henning Johannes Klopper" (html) (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Junie 2018. Besoek op 18 Augustus 2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 The Super-Afrikaners: Inside the Afrikaner Broederbond deur Ivor Wilkins en Hans Strydom, ISBN 0-86850-008-9
- ↑ 5,0 5,1 Wie is wie in Suid-Afrika 1960, bl. 274-275
- ↑ http://www.atkv.org.za/content.cfm?ipkCategoryID=927[dooie skakel] Geskiedenis van die ATKV, URL besoek op 22 Junie 2009
- ↑ 7,0 7,1 http://www.boervolk.com/forums/showthread.php?t=1659, URL besoek op 22 Junie 2009
- ↑ "Gereelde vrae". Geargiveer vanaf die oorspronklike (html) op 19 Junie 2014. Besoek op 4 April 2012.
- ↑ Chrisna Nel (12 September 2013). "FAK Rivierplaas" (html). Besoek op 18 Augustus 2016.[dooie skakel]