NG gemeente Boshof

Die NG gemeente Boshof is 'n gemeente in die Vrystaatse Sinode van die Nederduitse Gereformeerde Kerk met sy middelpunt op die dorp Boshof. Tydens die gemeente se stigting in 1856 was dit die sesde gemeente in die Vrystaatse Kerk en die 69ste in die hele NG Kerk. In die Vrystaat is net Winburg (1841), Fauresmith (1848), Bloemfontein (1848) en Harrismith (1849) ouer.

Boshof se NG kerk. Dis in 1874 opgerig en in 1913 vergroot. In 1954 is dit hernu tot hoe dit vandag lyk. Die oorspronklike argitek was Richard Wocke.
Ds. H.W. Brandt was van 1864 tot 1870 Boshof se eerste leraar.
Die NG kerk Boshof, 2014. F.P. van Heerden was die boumeester van die veranderde gebou wat in November 1954 ingewy is.
Ds. J.H. van Wyk, van 1871 tot 1884 die tweede leraar van Boshof.
Ds. P.S. van Heerden was van 1885 tot 1899 Boshof se derde leraar.
Ds. Daniel Bosman was van 1899 tot 1904 Boshof se vierde leraar. Sy dienstyd het saamgeval met die Tweede Vryheidsoorlog.
Ds. Pieter van der Merwe, 1905 tot 1912 die vyfde leraar.
Ds. A.J. Malherbe, sesde leraar, van 1913 tot 1935.
Ds. en mev. E.J. du Toit, leraarspaar van 1935 tot 1939. Hy was die sewende plaaslike leraar.
Ds. Pieter Grobbelaar, agtste leraar van 1940 tot 1945, waarna hy van 1945 tot 1950 Nuwekerk, Graaff-Reinet bedien het.
Ds. H.J. Otto was Boshof se leraar van 1945 tot sy aftrede in April 1985, nagenoeg 39 jaar. Hy was die negende leraar in die gemeente se 129-jarige bestaan.

Ontstaan

wysig

In Julie 1839 het David Stefans Fourie en sy twee skoonseuns, Gert Petrus Jacobs en Johannes Petrus van Zyl, afkomstig uit Beaufort-Wes, hul intrek geneem in daardie deel van die Vrystaat wat nou as die Boshofse distrik bekendstaan. Hierdie drie pioniers is spoedig deur ander gevolg, sodat reeds in die vroeë vyftigerjare van duie 19de eeu die westelike hoek van die Vrystaat taamlik goed deur blankes bewoon is. Groot was die beproewings wat hierdie baanbrekersgeslag gely het as gevolg van die roof- en moordtogte van verskeie inboorlingstamme, waarin veral die Boesmans onder leiding van hul kaptein, Skeel Koos, uitgemunt het.

Op die eerste bladsy van die eerste notuleboek van die Boshofse gemeente is in die nette handskrif van die onvergeetlike ds. Andrew Murray, toenmalige predikant van Bloemfontein, aangeteken dat 'n kommissie van die Transgariepse Ring in November 1856 na die plaas Van Wyksvallei gekom het "ter oprichting eener afzonderlijke gemeente". Hierdie gemeente sou die naam dra van "Boshof", destyds president van die Vrystaatse Republiek. Die nuwe gemeente het 'n baie groot gebied beslaan, waaruit later verskeie ander gemeentes afgestig is, naamlik Jacobsdal (1860), Kimberley en Dutoitspan (albei 1872, hoewel eintlik buite sinodale verband), Bultfontein (1874), Hoopstad (1876), Petrusburg (1892), Dealesville (1904) en Hertzogville (1917).

Eerste leraar en kerkbou

wysig

In April 1864 het die gemeente sy eerste leraar verwelkom in die persoon van ds. H.W. Brandt, "proponent bij het kerkbestuur der Hollandsche Protestantsche Gereformeerde kerk van de Vereenigde Staten". In November 1871 is hy opgevolg deur ds. J.H. van Wyk, wat die gemeente tot Oktober 1884 bedien het. In sy ampstermyn het die gemeente, geestelik sowel as andersins, mooi groeikrag geopenbaar en is ook (in 1874) "de nieuwe kerk" gebou en ingewy. Hierdie kerkgebou is in 1913 tot sy huidige vorm vergroot, maar in 1954 hernu. Die oorspronklike argitek was Richard Wocke (1831–1890), wie se ander Vrystaatse NG kerke dié op Edenburg (1874), Philippolis (1871), Rouxville (1881; verander in 1924) en Brandfort (1885) insluit, asook die Tweetoringkerk in Bloemfontein.[1]

Vergroting van die Kerkgebou

wysig

Skaars twintig jaar later word gedink aan vergroting van die kerkgebou wat geopper word op 'n gemeente vergadering op 8 April 1890. Dit het ergter daar gebly totdat diaken G.D.J. Wessels op 17 Augustus 1907 kennis gee dat hy so 'n voorstel gaan indien. Daar word egter besluit dat tye te swaar is en die armoede na die Anglo-Boereoorlog te groot is. Die kerkraad besluit derhalwe dat die CJV-saal gebruik kon word tydens nagmaaltye as die opkomste te groot is.

Volgens notule word daar op 20 Mei 1911 opdrag gegee aan ds. van der Merwe om die argitek Louw van die Paarl te

ontbied in verband met die opstel van planne vir die vergroting van die kerk. Finansies was egter weer 'n probleem, maar aaangespoor deur goeie gees onder die gemeentelede, word op 18 November 1911 besluit om met die argitek te onderhandel oor die vergroting van die kerk sou daar 'n ekstra 100 sitplekke bykom. Die bouwerk het voorspoedig gevorder en die vergrote kerk word reeds op 1 Februarie 1913 ingewy.

Latere leraars

wysig

Ná ds. Van Wyk het ook nog die volgende leraars in die gemeente gestaan tydens die eerste 129 jaar van sy bestaan: P.S. van Heerden (1885 – '99), D. Bosman (1899–1904), P. van der Merwe (1905 – '12), A.J. Malherbe (1913 – '35), E.J. du Toit (1935 – '39), P. Grobbelaar (1940 – '45) en H.J. Otto (1946 — 28 April 1985). In Ons gemeentelike feesalbum van 1952 is berig: "Waar hierdie gemeente (D.V.) oor enkele jare sy eeufees kan vier, kan hy met groot dankbaarheid jeens God terug kyk op 'n eeu van genade. Die gemeente het weliswaar in sy geskiedenis ook veelbewoë tye belewe, maar was o.a. geseën met toegewyde en diensvaardige leraars wat, met medewerking van die kerkrade en lidmate, die gemeente opgebou het tot 'n liggaam wat, ons vertrou, God welbehaaglik is."

Leraars

wysig
  • Hendrik Wilhelmus Brandt, 1864 tot 1870 (eerste leraar)
  • Johannes Hendrik van Wyk, November 1871 tot Oktober 1884
  • Pieter Schalk van Heerden, 1885 tot 1899 (emeritus 1935; oorlede 25 April 1938)
  • Daniel Bosman, 1899 tot 1904
  • Pieter van der Merwe, 1905 tot 1912
  • Albertus Jacob Malherbe, 1913 tot 1935
  • Evert Johannes du Toit, 1935 tot 1939
  • Pieter Grobbelaar, 1940 tot 1945
  • Hendrik Johannes Otto, 1946 tot 28 April 1985 (toe hy sy emeritaat aanvaar)
  • Lindo van Zyl Pieters 1977 tot 1983
  • Johannes Jacobus Louw, 1984 tot 2000
  • Etienne du Preez 1985 tot 1989
  • H.A. (Braam) van der Merwe 1989 tot 2001
  • Lindo van Zyl Pieters 2001 tot 2017
  • Andreas Johannes van Rooyen 2017 tot hede

Bronne

wysig
  • (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
  • (af) Oberholster, prof. dr. J.J. 1964. Die Nederduitse Gerformeerde Kerk in die Oranje-Vrystaat. Bloemfontein: Die N.G. Kerk in die O.V.S.
  • (af) Olivier, ds. P.L. 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
  • (af) Schoeman, Karel. 1982. Vrystaatse Erfenis. Bouwerk en geboue in die 19de eeu. Kaapstad, Pretoria, Johannesburg: Human & Rousseau
  • (af) ds L. V. Z. Pieters 2006 My Erfenis is vir my mooi: Ter Herdenking van die 150-jarige feesviering
  • (af) Jaarboer van die Nederduitse Gereformeerde Kerke 2019

Verwysings

wysig
  1. (en) Besonderhede oor Richard Wocke op Artefacts.co.za. URL besoek op 24 November 2014.

Eksterne skakels

wysig