Luckhoff

Luckhoff is 'n klein landboudorp in die suidweste van die Vrystaat, in Suid-Afrika, tussen Fauresmith en Orania. Die dorpie is in 1892 op die plaas Koffiekuil gestig en is na ds. H.J. Lückhoff, predikant van die NG gemeente Fauresmith ten tye van die stigting van die dorpie, genoem.

Luckhoff
Dorp
Gerard Moerdyk het Luckhoff se NG kerkgebou ontwerp
Luckhoff  Luckhoff se ligging in Vrystaat
Koördinate: 29°45′S 24°47′O
Land	Suid-Afrika
Provinsie	Vrystaat
Distrik	Xhariep
Munisipaliteit	Letsemeng
Stigting	1892
Oppervlak
• Totaal	30,92 km2 (11,94 vk. myl)
Bevolking  (2011)
• Totaal	3 699
• Digtheid	120/km2 (300/vk. myl)
Rasverdeling (2011)
• Wit mense	3.9%
• Indiërs/Asiërs	0.7%
• Bruin mense	49.1%
• Swart mense	46.1%
• Ander	0.2%
Taal (2011)
• Afrikaans	77.2%
• Sotho	11.3%
• Xhosa	7.6%
• Engels	1.2%
• Ander	2.7%
Poskode (strate)	9982
Poskode (posbusse)	9982
Skakelkode	053

Die gebied is veral bekend vir sy skaapboerdery.

Stigting

Die gemeente Luckhoff is 'n dogter van Fauresmith, hoewel klein gedeeltes van die gemeentes Jacobsdal en Philippolis ook tot die nuwe gemeente toegevoeg is. Die dorpie, 'n kerkdorp, is in 1892 aangelê. Die plaas is deur die kerkraad van Izak Rabie gekoop, en die kerkraad het dit toe weer aan die munisipaliteit verkoop; die eerste erwe is in 1893 uitgegee. Destyds was wyle ds. H.J. Lückhoff die leraar van Fauresmith en die dorpie is toe na hom genoem "uit erkentlikheid vir dit wat hy vir die gemeente gedoen het by haar stigting, sowel as met betrekking tot die plek waar sy gestig is", volgens Ons Kerk Album.

Die dorpie en gemeente het goed gegroei, maar is in die Tweede Vryheidsoorlog, saam met die kerk en pastorie, totaal afgebrand en vernietig, en moes ná die oorlog weer opgebou word terwyl daar nog 'n skuld van £600 op die kerk gerus het. Kort ná die Tweede Vryheidsoorlog was die ledetal van die gemeente 550 en die sieletal 1 000, maar met die trek van die jongmense na die groot stede, waar volop werk is, het die ledetal in 1952 reeds op net 410 gestaan en die sieletal op 610.

Jare lank moes die gemeente in 'n noodkerk aanbid. In 1917 berig ds. Van Wyk in Ons Kerk Album: "Er was reeds de som van £1 700 bijeengebracht, en men leefde in de hoop spoedig een aanvang te maken met het oprichten van een behoorlijk Godsgebouw, toen de Europeesche Oorlog uitbrak en een einde maakte aan alle verwachtingen daaromtrent." Die nuwe kerk is eers in 1924 gebou en 'n nuwe, moderne pastorie in 1930. In 1908 was die jaarlikse dankoffers plus-minus £400 tot £500, en in 1952 was dit £2 940.

Die herkoms van die naam Luckhoff

Ds. H.J. Lückhoff, leraar van Fauresmith van 1868 tot hy sy demissie aanvaar het in 1894. Luckhoff is na hom genoem.

Daar bestaan teenstrydige verklarings oor die herkoms van die naam Luckhoff. Charles Pettman in sy Place Names of the O.F.S. (1922) en Joubert in De oorsprong van tweehonderd S.A. plaatsnamen (1917) sê dat die plek genoem is na ds. A.D. Luckhoff, predikant van Colesberg, later Kaapstad en toe Durbanville. Hy was jare lank aktuaris van die Kaapse Kerk. Eerw. J. Kachelhoffer, van Observatory, het hierdie verklaring in Die Burger van 7 Januarie 1939 betwis na aanleiding van 'n artikel deur prof. P.J. Nienaber oor Luckhoff in dieselfde koerant. Kachelhoffer skryf: "Ek is van Fauresmith, daar gebore en grootgeword. U skryf in Die Burger dat die dorp Luckhoff na ds. A.D. Luckhoff sr. genoem is. Dit is nie so nie. Koffiekuil was die plaas van mnr. Izak Rabie, en toe dit 'n gemeente word, is dit na ds. Luckhoff van Fauresmith genoem. Ek herinner my goed hoe hy meer as eens afgekondig het: 'Ik zal D.V. a.s. week te Luckhoff (de plaats naar mij vernoemd) een dienst houden.' Ds. (Z.J.) van Wyk, assistent-redakteur van Die Kerkbode, was 32 jaar predikant op Luckhoff. Hy sal my bewering bevestig. So ook ds. E.G. Malherbe, van Somerset-Wes." Ds. Heinrich Jacob Luckhoff is gebore op 30 November 1842. Hy is georden as predikant van Fauresmith op 16 Mei 1868; predikant van Maclear in 1900. In 1909 het hy sy emeritaat aanvaar, en is oorlede op 22 April 1923.

Bronne

• (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• (af) Nienaber, P.J. 1963. Suid-Afrikaanse pleknaamwoordeboek, deel 1. Kaapstad, Johannesburg: Suid-Afrikaanse Boeksentrum.
• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

• NG gemeente Luckhoff
• Teisesville, oorspronklik Luckhoff se kleurlingdorp.
• Relebohile, oorspronklik Luckhoff se township.
• Lys van dorpe in Suid-Afrika