Pous Pius XI

Pius XI was die 259ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk vir 17 jaar en 5 dae, van 1922 tot 1939. Sy pontifikaat lê tussen die Eerste en Tweede Wêreldoorlog. Hy het drie doktorsgrade gehad in teologie, regte en filosofie. Hy word gekonfronteer met die opkomende kommunisme en fascisme. Hy veroordeel die politiek van Duitsland, die Sowjetunie, Italië en Meksiko. Hy sluit 'n aantal konkordate af en bekragtig die Lateraanse verdrae waarin die soewereiniteit van Vatikaanstad en die pous as staatshoof erken word. Hy steun die ontwikkeling van inheemse geestelikes in die sendinggebiede, dikwels teen die sin van die koloniale owerhede.

Pous Pius XI
Geboortenaam	Ambrogio Damiano Achille Ratti
Pontifikaat begin	6 Februarie 1922
Pontifikaat eindig	10 Februarie 1939
Voorganger	Benedictus XV
Opvolger	Pius XII
Gebore	31 Mei 1857 Desio, Lombardye
Sterf	10 Februarie 1939 Vatikaanstad
Ander pouse genaamd Pius

Biografie

Pius XI se ouers.

Pous Pius XI is gebore as Ambrogio Damiano Achille Ratti (Achille Ratti) op 31 Mei 1857 in Desio, in die provinsie Monza van Lombardye wat toe deel was van die Keiserryk Oostenryk. Hy was die vierde van vyf kinders van Francesco Ratti en Teresa Galli. Die familie was welgestelde syfabrikante. Via sy oom Damiano Ratti, wat priester was in Asso, kry Achille belangstelling vir teologie. Hy studeer aan die seminaries van Monza en Milaan en op die Collegio Lombardo in Rome. Op 20 Desember 1879 word hy priester gewy. Hy was bibliotekaris van die Biblioteca Ambrosiana in Milaan en later van die Biblioteca Apostolica Vaticana in Rome. Op 24 April 1918 word hy pouslike legaat vir Litaue.

Diplomaat in Pole

Op 30 Mei 1918 'n paar maande voor die einde van die Eerste Wêreldoorlog kom Ratti in Warskou aan. In die vredesonderhandelinge herwin Pole sy onafhanklikheid. Pous Benedictus XV benoem tien nuwe biskoppe vir Pole en die Poolse regering vra dat Ratti as nuntius aangestel word. Die pous willig die versoek in en op 3 Julie 1919 word Ratti titulêr aartsbiskop van Lepanto en pouslike nuntius in Pole. Ratti het probeer neutraal bly by die verskeie geskille tussen Pole en sy buurlande. Die Poolse regering het dit nie gedoog nie en betrekkinge het versleg. Die pous stel Ratti toe aan as aartsbiskop van Milaan en hy verlaat Pole op 19 Mei 1921.

Aartsbiskop en kardinaal

Na sy vertrek uit Pole maak Achille vinnig vordering. Op 13 Junie 1921 word hy kardinaal. Vanaf 25 Julie 1921 sonder hy homself af van die wêreld vir 'n retrêt in die klooster van Monte Cassino. Daarna gaan hy op bedevaart na Lourdes. Op 5 September 1921 kom hy uit eindelik in Milaan aan. Vyf maande later word hy as pous verkies.

Op 6 Februarie 1922 volg hy Pous Benedictus XV op. Hy word gekroon op 12 Februarie 1922 deur kardinaal Gaetano Bisleti en regeer tot sy dood op 10 Februarie 1939. Hy word opgevolg deur Pous Pius XII. Die naam ‘Pius’ beteken 'die vrome'.

Kerklike loopbaan

• 20 Desember 1879 – Priester gewy.
• 3 Julie 1919 – Titulêr aartsbiskop van Naupactus en nuntius in Pole.
• 28 Oktober 1919 – Biskop gewy.
• 29 April 1921 – Titulêr aartsbiskop van Adana.
• 13 Junie 1921 – Aartsbiskop van Milaan, asook kardinaal-priester van SS Silvestro en Martino.
• 6 Februarie 1922 – Pous van Rome.

Pontifikaat

Pous Pius XI klim in sy motor.

Op 22 Januarie 1922 sterf Pous Benedictus XV onverwags. 53 Europese kardinale woon die konklaaf by. Twee kardinale uit die Verenigde State en een uit Kanada kom eers in Rome aan nadat Ratti al verkies is. Dertig van die 53 kardinale is Italianers. Na vyf dae en 14 stemrondes word Ratti met 38 stemme verkies en hy neem die naam Pius XI aan.

Die pontifikaat van Pous Pius XI word heeltemal oorheers deur die nasleep van die Eerste Wêreldoorlog en die aanloop tot die Tweede Wêreldoorlog. Pius probeer om die nuwe regerings wat na die oorlog ontstaan het en baie keer antikerklik was in toom te hou. Hy sluit 'n groot aantal konkordate af as deel van sy staatsregtelik beleid Pax Christi in regno Christi (Die vrede van Christus in die ryk van Christus; sien Lys van konkordate onder Pius XI). Sy eerste ensikliek Ubi arcano Dei consilio (Die vrede en die Christelike samelewing) word gesien as die voortsetting van die beleid van sy voorganger.

Verhouding met Italië

Die grense van Vatikaanstad soos bepaal deur die Lateraanse Verdrae

Die unifikasie van Italië het daartoe gelei dat die Kerklike Staat sy grondgebied verloor het en die pous homself as gevangene in die Vatikaan bestempel het. Pius XI wou van meet af aan 'n oplossing vir die “Romeinse vraagstuk” vind. Benito Mussolini het die steun van die Roomse bevolking nodig gehad en was bereid om te onderhandel. Op 11 Februarie 1929 is die Lateraanse Verdrae onderteken waarin die onafhanklikheid van Vatikaanstad as staat erken word en die pous as staatshoof. Die pous het ook 1,75 miljard lire as vergoeding gekry. Die som is egter weens die finansiële krisis van 1933 nooit volledig betaal nie.

Pius XI het egter nie saamgestem met die fascistiese beleid van Mussolini nie en op 16 Mei 1929 noem die pous die fasciste “ketters en erger as ketters”. Die konflik tussen die Vatikaan en die Italiaanse staat het die dood van die pous oorleef.

Verhouding met Duitsland

Kardinaal Eugenio Pacelli (later Pous Pius XII) was nuntius in München. Pacelli het die Nazi’s fel gekritiseer. In 1924 meld hy aan Rome dat Adolf Hitler sy volgelinge teen die Jode en die katolieke opstook. Tog stem die katolieke Deutsche Zentrumpartei onder leiding van Ludwig Kaas vir die “magtigingswet” wat Hitler aan die mag bring. Op 20 Julie 1933 sluit die Vatikaan 'n konkordaat met Duitsland. Die staat sou die kerk beskerm, maar geestelikes is verbied om aan die politiek deel te neem. Die pous sien spoedig dat die situasie in Duitsland sorgwekkend word. In die ensikliek “Mitt brennender Sorge” veroordeel hy die Nazi-regime. Op 6 September 1938 stel die pous dit duidelik dat antisemitisme vir Christene onaanvaarbaar is.

Verhouding met die Sowjetunie

Die Rooms-Katolieke Kerk het deur die eeue gesukkel om vat te kry in Rusland. Die Russies-Ortodokse Kerk, gesteun deur die tsaar, het daar oorheers. Aanvanklik het dit gelyk of die kommuniste wel met die Vatikaan wil onderhandel, maar Josef Stalin se Christenvervolgings het 'n einde daaraan gemaak. In 1930 publiseer die pous die ensikliek “Divini Redemptoris” teen die kommunisme in Rusland, Spanje en Meksiko. Volgens die pous was die kommuniste 'n groter gevaar as die fasciste.

Verhouding met Spanje

Op 14 April 1931 word die Tweede Spaanse Republiek gestig nadat koning Alfonso XIII die land verlaat het. Die nuwe grondwet maak die skeiding van Kerk en Staat 'n feit. Kerke en kloosters is genasionaliseer en die Kerk moes huurgeld en belasting op inkomste betaal. Kardinaal Pedro Segura y Sáenz, aartsbiskop van Toledo roep die geestelikheid op tot verset op 1 Mei 1931. Die Anargiste slaan terug en op 11 Mei 1931 word tientalle kerke in Madrid aan die brand gesteek. Die pous protesteer met 'n ensikliek “Dilectissima Nobis” waarin hy die Spaanse bevolking oproep tot verset. Met die uitbreek van die Spaanse Burgeroorlog in 1936 versleg die situasie aansienlik. Ongeveer 6900 geestelikes word gedood waaronder 13 biskoppe. Die Kerk skaar hom aan die kant van Francisco Franco wat belowe om die kommunisme te bestry. Op 1 April 1939 aan die einde van die oorlog stuur die pous 'n telegram met gelukwense aan Franco.

Verhouding met Meksiko

Katolieke opgehang tydens die Cristero-oorlog

Al sedert die 19de eeu was daar spanning tussen Kerk en Staat in Meksiko. Die regering het gevoel die pous meng in in sy binnelandse beleid en daar was 'n plan om 'n staatskerk te begin met sy eie pous. Die grondwet van 1917 het geestelikes hulle burgerregte ontneem en hulle mag nie die regering kritiseer nie. In Junie van 1926 verskerp President Plutarco Elias Calles die beperkings. Priester mag nie kerklike kleding dra nie teen 'n boete van 500 m pesos en kritiek op die regering is bestraf met 5 jaar gevangenis. Katolieke begin toe 'n boikot, maar die misluk en katolieke word streng vervolg. Op 18 November 1926 publiseer die pous die ensikliek “Inquis Afflictisque” waarin hy die Meksikaanse regering as barbaars beskrywe. Die ensikliek het min effek. Op 29 September 1932 publiseer die pous 'n tweede ensikliek waarin die pous kla oor die willekeurige benoemings in kerklike ampte. In 1937 volg nog 'n ensikliek “Nos es muy conocida”. Die Meksikaanse grondwet is eers in 1992 aangepas om die beperkings op die Kerk te verwyder.

Geloofsake

Die sterk toename van sekularisme was vir Pous Pius XI 'n groot probleem. Hy kla al in sy eerste ensikliek “Ubi Arcano Dei Consilio” oor die samelewing se afkeer van die geloof in Jesus Christus. Hy spoor die Katolieke Aksie aan tot verset teen die jeugbewegings Opera Nazionale Balilla (in Italië) en die Hitlerjugend (in Duitsland). Die ekonomiese krisis van 1929 gee die pous die geleentheid om met sy ensikliek “Quadragesimo Anno” (40 jaar na “Rerum Novarum” van Pous Leo XIII) te probeer om die geestelike lewe te verdedig teen die sosialisme en die kommunisme. In sy ensikliek “Nova impendit” gaan hy in op die gevolge van die krisis en vra aandag vir die versorging van armes, veral kinders en ou mense.

Tydens sy pontifikaat het Pius verskeie mense heilig verklaar onder andere Benadette Soubirous, Thomas More en Teresia van Lisieux. (Sien hier vir 'n volledige lys. Die pous moderniseer ook die opleiding van priesters met brief “Catholici Sacerdotii” van 20 Desember 1935, en die opleiding in musiek en sang kry veral aandag.

Die ontwikkeling van die massakommunikasie was vir die pous van groot belang. Hy beplan reeds in 1925 'n radiostasie vir die Vatikaan. Hy vra Guglielmo Marconi om te help met die projek. Op 12 Februarie 1931 saai Radio Vatikaan vir die eerste keer uit met 'n toespraak van die pous “Qui Arcano Dei”. Die pous laat hom ook sterk uit teen die immoraliteit soos uitgebeeld in rolprente met die ensikliek “Vigilante Cura” en op Aswoensdag 1935 spreek hy hom sterk uit teen die nudisme.

Op 25 November 1938 kry die pous twee hartaanvalle. In die begin van 1939 versleg sy gesondheid en op 10 Februarie 1939 om 05h31 sterf die pous aan 'n verdere hartaanval.

Die kollege van kardinale

Pous Pius XI het 76 nuwe kardinale aangestel in 17 konsistories. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

Saligverklarings

Pous Pius XI het 94 persone salig verklaar waaronder die 40 martelare van Engeland en Wallis. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

Heiligverklarings

Pous Pius XI het 35 persone heilig verklaar. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

Bulle, briewe, ensiklieke en dekrete

Pous Pius XI het 31 ensiklieke geskrywe waarvan die laaste een nooit gepubliseer is nie. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

Bibliografie

• Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
• Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Eksterne skakels

• CF Inskrywing in die Catholic Forum (Engels)

• Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)

• VH Inskrywing in die Vatican History (in Duits).
• CA Inskrywing in die "Cardinals of the Holy Roman Church".

• Inskrywing in die Catholic Hierarchy (Engels)

• Inskrywing in die Giga Catholic Information (Engels).
• Inskrywing in die Saint-Mike Papal Library (Engels).

Nota

Artikel saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedias en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

Voorafgegaan deur Andrea Carlo Ferrari	Aartsbiskop van Milaan 1921 – 1922	Opgevolg deur Eugenio Tosi
Voorafgegaan deur Benedictus XV	Pous (Pontifex Maximus) 1922 – 1939	Opgevolg deur Pius XII