Gereformeerde kerk Keetmanshoop
Die Gereformeerde kerk Keetmanshoop is ’n gemeente van die Gereformeerde Kerk in die suide van Namibië met sy middelpunt op die dorp Keetmanshoop, maar die gemeentegrense sluit ook die dorpies Aroab, Aus, Bethanie, Koës, Lüderitz en Rosh Pinah in. Omdat die gemeente in kombinasie met Mariental is, is ds. Johan Dunn, Keetmanshoop se huidige (2017) leraar, ook verantwoordelik vir die bediening van lidmate op Mariental, Kalkrand, Maltahöhe, Stampriet en Gochas. Saam met Keetmanshoop vorm dit 'n reusegebied, nagenoeg so groot soos die Verenigde Koninkryk. Die afstand van Lüderitz na Stampriet is byvoorbeeld meer as 500 km en selfs net tussen die twee hoofdorpe, Keetmanshoop en Mariental, is dit 230 km.
| Gereformeerde Kerk Keetmanshoop | ||
| ||
| Sluit in | Aroab Aus Bethanie Keetmanshoop Koës Lüderitz Oranjemund Rosh Pinah | |
| Klassis | Etosha | |
| Huidige predikant(e) | Johan Dunn | |
| In kombinasie met | Mariental | |
| Belydende lidmate | 119 | |
| Dooplidmate | 36 | |
| Adres | Twaalfde Laan, Noordhoek Keetmanshoop / NG kerk, Sinkstraat Rosh Pinah | |
| Geskiedenis | ||
| Stigtingsdatum | 1936 | |
| Afgestig van | Windhoek (waarskynlik) | |
| Eerste predikant | J.L. van der Merwe (1939–'44) | |
Stigting
wysig
Die Gereformeerde kerk Keetmanshoop is in 1936 as slegs die vyfde Gereformeerde kerk in Suidwes-Afrika gestig nadat die eerste drie, Gobabis, Outjo en Aranos, almal kort ná mekaar in 1930 tot stand gekom het vanweë die repatriasie van amper 2 000 Angola-Afrikaners, meestal Gereformeerde lidmate, tussen 1928 en 1930. Die Gereformeerde kerk Bitterwater in die distrik Windhoek is in 1935 gestig, maar het in 1964 ontbind sodat Keetmanshoop sedertdien die vierde oudste Gereformeerde kerk in die land is. Keetmanshoop se stigting was die eerste wat nie regstreeks uit die repatriasie voortgespruit het nie, want die meeste lidmate was intrekkers uit die Kaapprovinsie en Transvaal wat hulle in die omgewing van Keetmanshoop, Mariental en Karasburg gevestig het.
Eerste kerkgebou: agtergrond
wysig
Die NG Kerk het Keetmanshoop se eerste Gereformeerde kerkgebou, waarin die gemeente van 1951 tot 2001 byeengekom het, in 1920 aangekoop as die eerste kerkgebou van die NG Kerk in Suidwes-Afrika. Dit was in wese ’n saal wat al omstreeks 1896 gebruik is as ’n werkplek vir die wamakersbedryf van ene Krabbenhoft. Later het dit behoort aan Karel Johann Kakob Ehret en Franz August Steguweit en is die firma skilders en kunshandelaars Ehret, Frey en Kie daarin gehuisves.
In 1920 het die wykskerkraad van Keetmanshoop die gebou gekoop vir £3 000. Die NG gemeente Keetmanshoop sou eers in 1924 van die NG gemeente Mariental (gestig in 1898, toe nog bekend as Gibeon) afstig. Voor die wyksgemeente die kerk in gebruik kon neem, moes eers seker veranderings aangebring waarvoor onder andere Val Wurth en Metje & Ziegler getender het. Wie eindelik die werk gedoen het, het vergete geraak. Banke vir die kerkgebou is van Gebroeders Kappelhoff op Lüderitz aangekoop.
Ná die stigting van die NG gemeente Keetmanshoop het die kerkraad op 8 Junie 1925 besluit om die saalkerk met 30 voet te vergroot. Hiervoor is wyd gekollekteer, selfs tot in Natal toe die predikant, ds. H.J. Potgieter, daar met vakansie was. Selfs die NG gemeente Vryheid in die noorde van Natal het bygedra. Die herboude kerk is op 20 en 21 Februarie 1926 in gebruik geneem. Later is ’n galery aangebring. Nadat die nuwe kerk in 1945 opgerig is as die eerste Afrikaanse toringkerk in Suidwes, het die saalkerk as kerksaal gedien, wat die kerkraad ook aan die Gereformeerde kerk beskikbaar gestel het vir hul eredienste.
Eerste kerkgebou aangekoop
wysigOp 10 Junie 1950 het die NG kerkraad besluit dat die gebou verkoop kon word, verkieslik aan die plaaslike Gereformeerde kerk. Op 16 September 1950 het die Gereformeerde kerkraad, ná ’n gemeentevergadering, besluit om die gebou teen £2 800 aan te koop, ’n winskoop gegewe die koopprys van £3 000 in 1920 en die verbeterings wat intussen aangebring is. Die oordrag het op 21 Julie 1951 geskied.
Dié gebou het die Gereformeerde kerk Keetmanshoop tot in 2001 gebruik. Tydens ds. H.A. Louw se bediening in die 1950’s is dit mooi en smaakvol opgeknap en tydens ds. D.F. Coetzee se bediening in die 1980’s is ’n moederskamer ingerig. In 2001 het die kerkraad dit verkoop vir N$330 000 (R330 000) en daarna is dit weer vir sakedoeleindes gebruik.
Tweede kerkgebou
wysigDie huidige (2017) kerkgebou van die Gereformeerde kerk Keetmanshoop, wat die kerkraad in 2001 aangekoop het, was ook voorheen ’n NG kerkgebou en wel die kerk van die NG gemeente Keetmanshoop-Noord, wat in 1958 van die NG moedergemeente afgestig, maar omstreeks 2000 weer by dié gemeente ingelyf is weens die vermindering van die lidmaattal van albei gemeentes. Dis in die 1970’s opgerig in die tentstyl (kappiekerk) na die ontwerp van die argitek J. Anthonie Smith. Die bouaannemer was K.W. Wurth en die oprigting het R98 890 gekos. Die hoeksteen is op 18 Augustus 1972 gelê en die plegtige inwyding was op 22 en 23 Februarie 1975.
Dié kerk se orrel kom uit die ou NG kerk op Wolseley, ook ’n ontwerp van Smith, wat sodanig in die aardbewing van 29 September 1969 beskadig is dat die gebou gesloop moes word. Die gemeente het toe die orrel vir R3 000 aan die NG gemeente Keetmanshoop-Noord verkoop en ’n nuwe kerkgebou, weer Smith se ontwerp, laat oprig met ’n nuwe orrel. Die firma Cooper, Gill & Tomkins van Kaapstad het die ou orrel herbou en gemoderniseer teen sowat R10 000.
Met die inlywing van Keetmanshoop-Noord by die NG moedergemeente, het die verenigde gemeente weer, soos in 1950, ’n kerkgebou aan die Gereformeerde kerk gebied, dié keer teen die billike prys van N$300 000 (R300 000), minder as wat die Gereformeerde kerk vir hul ou kerk gekry het. Dié kerkgebou is feestelik op 17 en 18 November 2001 deur die Gereformeerde kerk in gebruik geneem.
Mariental en Karasburg het albei in 1966 van Keetmanshoop afgestig. Karasburg was van 1979 tot 2006 in kombinasie met Keetmanshoop en Mariental sedertdien.
Predikante
wysig- Louw, Hermanus Albertus, 1958–1962
- Van der Walt, Benoni, 1963–1969
- Erasmus, Jan Carel, 1972–1974
- Van der Merwe, dr. Sarel Jacobus, 1975–1978
- Opperman, dr. Wilhelm Carl, 1979–1983 (in kombinasie met Karasburg)
- Coetzee, Dawid Francois, 1984–1991 (in kombinasie met Karasburg)
- Van der Merwe, 1991–1993 (in kombinasie met Karasburg)
- Van Deventer, Hendrik Johannes Marthinus, 1994 (in kombinasie met Karasburg)
- Buys, Louis Johannes, 1995–1999 (in kombinasie met Karasburg)
- Fourie, Matthys Petrus, 1999–2003 (in kombinasie met Karasburg)
- Venter, Maarten Petrus Albertus, 2003–2006 (in kombinasie met Karasburg)
- Van Dyk, Frans Johannes, 2006 – 2017 (in kombinasie met Mariental)
- Dunn, Johan, 2017 – hede (in kombinasie met Mariental)
Bronne
wysig- (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (en) Potgieter, D.J. (hoofred.) Standard Encyclopaedia of Southern Africa. Cape Town: Nasionale Opvoedkundige Uitgewery Ltd., 1973.
- (en) Raper, P.E. 1987. Dictionary of South African Place Names. Johannesburg: Lowry Publishers.
- (af) Schalekamp, ds. M.E. (voorsitter: redaksiekommissie). 2001. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2002. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (af) Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter: deputate almanak). 1997. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1998. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (af) Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1957. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1958. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (af) Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1958. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1959. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
- (af) Vogel, Willem (red.). 2014. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2015. Potchefstroom: Administratiewe Buro.