Bosnië en Herzegowina
Bosnië en Herzegowina (Bosnies en Serwies: Bosna i Hercegovina (BiH), Боснa и Херцеговина (БиХ); Kroaties: Bosna i Hercegovina (BiH), [bôsna i xěrtseɡoʋina]) is 'n land in die suidooste van Europa. In 2020 het die land 'n bevolking van 3 475 000 gehad, waarvan 369 534 in die hoofstad Sarajevo.
| |||||
| Volkslied: Državna himna Bosne i Hercegovine ("Volkslied van Bosnië en Herzegowina") | |||||
| |||||
| Hoofstad | Sarajevo | ||||
| Grootste stad | Sarajevo[1] | ||||
| Amptelike tale | Bosnies, Kroaties en Serwies[2] | ||||
| Regering • Hoë verteenwoordiger • Voorsitter van die Presidentskap • Lede van die Presidentskap • Voorsitter van die Raad van Ministers |
Federale parlementêre grondwetlike republiek Christian Schmidt Željka Cvijanović Željko Komšić Denis Bećirović Borjana Krišto | ||||
| Onafhanklikheid • Eerste verwysing
• Banat Bosnië • Koninkryk Bosnië • Verowering deur die Ottomaanse Ryk • Bosniese opstand • Jurisdiksie oorgedra aan Oostenryk-Hongarye • Anneksasie deur Oostenryk-Hongarye • Afskeiding van Oostenryk-Hongarye • Stigting van Joego-Slawië • Nasionale Dag • Onafhanklikheid van Joego-Slawië • Waargeneem • Huidige grondwet |
753 1154 1377 1463 1831 1878 1908 29 Oktober 1918 4 Desember 1918 25 November 1943 1 Maart 1992 6 April 1992 14 Desember 1995 | ||||
| Oppervlakte - Totaal - Water (%) |
51 129 km2 (125ste) 19 741 myl2 1,4 | ||||
| Bevolking - 2020-skatting - 2013-sensus - Digtheid |
3 475 000[3] (132ste) 3 531 159[4] 69 / km2 178,7 / myl2 | ||||
| BBP (KKP) - Totaal - Per capita |
2022-skatting | ||||
| BBP (nominaal) - Totaal - Per capita |
2022-skatting | ||||
| MOI (2021) |  0,780[6] (74ste) – hoog
| ||||
| Gini (2011) | 33[7] – medium | ||||
| Geldeenheid | Mark (BAM)
| ||||
| Tydsone - Somertyd |
MET (UTC+1) MEST (UTC+2) | ||||
| Internet-TLD | .ba | ||||
| Skakelkode | +387 | ||||
Vandag handhaaf die land 'n hoë geletterdheid, hoë lewensverwagting en hoë onderwysvlakke en is een van die lande wat die meeste besoek word in die streek. Daar word geprojekteer dat dit die derde grootste toerismegroeikoers in die wêreld tussen 1995 en 2020 sal hê. Bosnië en Herzegowina is op streeksvlak sowel as internasionaal bekend vir sy natuurlike skoonheid en kulturele erfenis, oorgeërf van ses historiese beskawings. Dit is beroemd vir sy kookkuns, wintersport, eklektiese en unieke musiek, argitektuur en sy feeste, waarvan sommige die grootste en mees prominente van hul soort in suidoostelike Europa is. Die land is die tuiste van drie etniese groepe, of amptelik, samestellende mense, 'n term wat uniek aan Bosnië en Herzegowina is. Bosniake is die grootste groep van die drie, met Serwiërs tweede en derde Kroate. Ongeag van etnisiteit word enige burger van Bosnië en Herzegowina steeds as 'n Bosniër geïdentifiseer. Van die belangrikste godsdienste is Soenni-Islam, Serwies-Ortodokse Kerk en Rooms-Katolieke Kerk. Saam met Albanië en Kosovo is Bosnië en Herzegowina een van min Europese lande waar Moslems 'n bevolkingsmeerderheid vorm.
GeografieWysig
Bosnië-Herzegowina lê in die weste van die Balkanskiereiland en bestaan hoofsaaklik uit berge en valleie. Oos lê Serwië, suidoos Montenegro en wes en noord is Kroasië. Dit is so te sê landgebonde, behalwe ’n gangetjie by Neum wat dit met die Adriatiese See verbind.[8]
GeskiedenisWysig
Sarajevo, die destydse hoofstad van die deelrepubliek Sosialistiese Republiek Bosnië en Herzegowina, het in 1984 die XIVde Olimpiese Winterspele aangebied.
Die land was van 1918 tot 1991 deel van Joego-Slawië. In 1992 verklaar hy hom onafhanklik, maar word deur die Serwiese leër onder generaal Ratko Mladić binnegeval in ’n poging om die gebied van Kroate en Moslems te suiwer. ’n Bloedige volksmoord, sistematiese verkragting en die uitgerekte beleg van Sarajevo volg. In 1995 word vrede uiteindelik in Dayton, Ohio, gesluit. Twee substate word geskep, ’n Bosnies-Serwiese republiek en ’n Moslem-Kroatiese federasie, onder 'n nasionale president verenig.[8]
VerwysingsWysig
- ↑ (en) "Constitution of Bosnia and Herzegovina" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 28 Oktober 2015. Besoek op 28 Oktober 2015.
- ↑ (en) Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. "About BiH". Agency of Statistics of Bosnia and Herzegovina. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Julie 2012. Besoek op 5 Desember 2014.
- ↑ (bs) "Demografija, 2020" (PDF). Agentskap vir Statistiek van Bosnië en Herzegowina. 29 Oktober 2021. p. 15. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2022. Besoek op 9 Oktober 2022.
- ↑ (bs) (en) "Popis Stanovništva, Domaćinstava i Stanova u Bosni i Hercegovini, 2013: Rezultati Popisa / Census of Population, Households and Dwellings in Bosnia and Herzegovina, 2013: Final Results" (PDF). Agentskap vir Statistiek van Bosnië en Herzegowina. 2016.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 (en) "Bosnia and Herzegovina". Internasionale Monetêre Fonds. Oktober 2022. Besoek op 27 Januarie 2023.
- ↑ (en) "Human Development Report 2021/2022" (PDF). United Nations Development Programme. 2021. Besoek op 27 Januarie 2023.
- ↑ (en) "Gini index – Bosnia and Herzegovina". Wêreldbank. Besoek op 27 Januarie 2023.
- ↑ 8,0 8,1 HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
BronnelysWysig
- Algemeen
- (en) "Bosnia and Herzegovina". Encyclopædia Britannica. Besoek op 27 Januarie 2023.
- (en) "Bosnia and Herzegovina". Central Intelligence Agency. Besoek op 27 Januarie 2023.
Eksterne skakelsWysig
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Bosnië en Herzegowina.- (en) Toerisme-inligting oor Bosnië en Herzegowina op Wikivoyage
