Beijing

Beijing (Chinees: 北京, pinyin: Běijīng, [pèi.tɕíŋ], ; of Peking) is 'n stad in die noorde van China en is die hoofstad van die Volksrepubliek China. Beijing word tans regstreeks deur die Chinese regering geadministreer en is sodoende gelykgestel aan provinsies, outonome gebiede en spesiale administratiewe streke.

北京市 (Běijīng Shì) Munisipaliteit Beijing
Ligging in die Volksrepubliek China
Basiese inligting
Oorsprong van die naam:	北 běi - noordelike 京 jīng - hoofstad "Noordelike Hoofstad"
Afkorting:	京 Jīng
Oppervlakte:	16 808 km² (29ste)
Bevolking (2004):	14 930 000 (26ste) (munisipaliteit)
	ongeveer 7,5 miljoen (munisipaliteit)
Bevolkingsdigtheid (2004):	888/km² (2de) (munisipaliteit)
BBP (2004):  - per kapita	CNY 428,3 miljard (15de) CNY 28 700 (2de)
Etniese groepe (2000):	Han - 96% Mantsjoes - 2% Hui - 2% Mongole - 0,3%
Stadsbome:	Chinese arborvitae (Platycladus orientalis) Pagodaboom (Sophora japonica)
Stadsblomme:	Chrysanthemum (Chrysanthemum morifolium) Chinese roos (Rosa chinensis)
Hoogte bo seespieël:	43,5 m
Koördinate:	39°54′20″N 116°23′29″O
Poskode:	100000 - 102600
Areakode:	+86/10
Nommerplaat-identifikasie :	京A, C, E, F, H, J 京B (huurmotors) 京G (buite die stadsgebied) 京O (polisie en amptelike voertuie) 京V (militêre hoofkwartier & sentrale regering)
ISO 3166-2:	cn-11
Tydsone :	UTC+8
Webwerf :	(zh) www.beijing.gov.cn (en) www.ebeijing.gov.cn Geargiveer 13 Augustus 2010 op Wayback Machine
Regering
Administratiewe tipe:	Munisipaliteit
KPS Shanghai Komiteesekretaris:	Liu Qi
Burgemeester:	Wang Qishan

Die Verbode Stad, tuiste van die keisers van die Ming- en die Qing-dinasties

Die Plein van die Hemelse Vrede

Die administratiewe gebied van die Beijing-munisipaliteit strek oor 'n oppervlakte van 16 807,8 vierkante kilometer, maar behels naas Beijing merendeels landelike gebiede. Die munisipaliteit grens aan die provinsie Hebei in die noorde, weste, suide en 'n klein gedeelte in die ooste en die Munisipaliteit Tianjin in die suidooste.

Beijing is een van die vier groot geskiedkundige hoofstede van China en fungeer vandag vanweë sy status as regeringsetel as die politieke sentrum van die Volksrepubliek China. Die stad pronk danksy sy lang en veelbewoë geskiedenis, wat oor meer as drieduisend jaar strek, met 'n indrukwekkende kulturele erfenis. Bekende besienswaardighede sluit die Tiananmen-plein (Chinees, "Plein van die Poort van Hemelse Vrede"), die Verbode Stad met die voormalige keiserlike paleis, wat deur die Unesco in 1987 tot wêrelderfenisgebied verklaar is, die Ou en Nuwe Somerpaleis en verskillende tempels soos die Hemelse Tempel, die Lamatempel en die Confuciustempel in. Beijing het as die gasheerstad van die Olimpiese Somerspele en die Paralimpiese Somerspele van 2008 opgetree. Die stad sal ook as die gasheerstad van die Olimpiese Winterspele en die Paralimpiese Winterspele van 2022 optree.

Beijing is China se tweede grootste stad in terme van bevolking ná Sjanghai. Dit is 'n beduidende vervoersentrum, met dosyne treinspore, paaie en hoofweë in alle rigtings. Die stad huisves ook die belangrike Beijing Capital Internasionale Lughawe. Beijing vorm die politieke en kulturele sentrum van die Volksrepubliek China, terwyl stede soos Sjanghai en Hongkong die leiers is op ekonomiese gebied.

Name

Die woord "Běijīng" in Chinese karakters

Beijing (北京) beteken letterlik "Noordelike hoofstad" wat in lyn is met die Oos-Asiatiese tradisie om hoofstede te benaam. Ander stede wat ook so benoem is sluit die Chinese stad Nanjing (南京) in, wat letterlik "Suidelike hoofstad" beteken; Tokio (東京), Japan, en Tonkin (東京; nou Hanoi), Viëtnam, beide beteken "Oostelike hoofstad"; sowel as Kioto (京都), Japan, en Gyeongseong (京城; nou Seoel), Korea, beide beteken eenvoudig "hoofstad".

Peking is die naam van die stad in Romaanse pinyin, en is ook die tradisionele naam van Beijing in Engels (ook behou in Nederlands). Hierdie term het ontstaan as gevolg van Franse sendelinge vierhonderd jaar gelede, en is gebaseer op 'n ouer uitspraakvorm in Mandaryn van [kʲ] na [tɕ]. ([tɕ] word in pinyin voorgestel as j, soos in Beijing.)

In China het die stad verskeie name gehad. Tussen 1928 en 1949 het die stad bekend gestaan as Beiping (北平; pinyin: Beiping; Wade-Giles: Pei-p'ing), wat letterlik "Noordelike vrede" beteken. Hierdie naam is verander - met die verwydering van die element wat "hoofstad" beteken (jing of king, 京) — om aan te dui dat Peking met die vestiging van die Kuomintang-regering in Nanking (pinyin: Nanjing) nie meer die hoofstad van China was nie, en dat die "warlord"-regering, wat in Peking gesetel was, nie as wettig beskou is nie.

Die Kommunistiese party van China het die naam in 1949 weer terug verander na Beijing (Peking) - onder meer om aan te dui dat Beijing weer sy funksie as administratiewe hoofstad van China sou waarneem. Die regering van die Republiek China op Taiwan het nog nooit die naamverandering formeel aanvaar nie, en gedurende die 1950's en die 1960's was dit algemeen in Taiwan dat Beijing amptelik Peiping genoem is om aan te dui dat die Volksrepubliek China onwettig sou wees. Vandag word die naam Beijing amper oral in Taiwan gebruik, insluitende die amptelike taalgebruik van die regering van die Republiek China, alhoewel sekere kaarte van China steeds die ou naam en ou politiese grense voor 1949 gebruik.

Yanjing (燕京; pinyin: Yānjīng; Wade-Giles: Yen-ching) is en was 'n ander gewilde informele naam vir Beijing, wat 'n verwysing is na die ou Staat van Yan wat op hierdie plek bestaan het gedurende die Zhou-dinastie. Hierdie naam kom voor in die plaaslike Yanjing-bier asook die amptelike naam van die Yenching Universiteit. Beijing is ook die Cambuluc (Khanbaliq) soos beskryf in die verhale van die Venesiaanse ontdekkingsreisiger Marco Polo.

Geografie

Geografiese ligging

Nasa-Satellietbeeld van Beijing

Beijing is 110 kilometer noordwes van die Golf van Bo Hai in die provinsie Hebei geleë, maar vorm in administratiewe opsig 'n enklawe wat regstreeks deur die Chinese regering geadministreer word. Die stadsgebied beslaan slegs 1 369,9 vierkante kilometer of agt persent van die Beijing-munisipaliteit se totale oppervlakte, terwyl Beijing se voorstede en plattelandse gebiede oor 15 398,4 vierkante kilometer of 92 persent van die totale oppervlakte strek. Die metropolitaanse gebied van Beijing sluit naas die stadsgebied ook die voorstadgordel in en strek oor 'n oppervlakte van 8 859,9 vierkante kilometer.

Beijing is aan die noordwestelike rand van die digbevolkte Noord-Chinese Laagvlakte teen 'n gemiddelde hoogte van 63 meter bo seevlak geleë en word deur die berge van die Mongoolse Plato omring. Die gebied strek in noord-suidelike rigting oor 'n afstand van 180 kilometer en oor 170 kilometer in oos-westelike rigting. Ander beduidende stede in die Beijing-munisipaliteit sluit Mentougou met 'n bevolking van 205 574 mense soos op 1 Januarie 2007, Tongzhou (169 770), Shunyi (122 264), Huangcun (109 043) en Fangshan (100 855).

Klimaat

Klimaatdiagram van Beijing

Alhoewel Beijing net sowat 150 kilometer van die kus af lê, word dit vanweë sy ligging in die weswindgordel deur 'n gematigde kontinentale klimaat met warm en vogtige somers en koue, droë winters gekenmerk. Die gemiddelde jaarlikse reënval beloop 578 millimeter, waarvan sowat 62 persent in Julie en Augustus val.

Die gemiddelde jaarlikse temperatuur is 11,8 °C. Julie is die warmste maand met 'n maksimale gemiddelde temperatuur van 30,8 °C en 'n gemiddelde minimum van 21,6 °C. Die koudste maand in die Beijing-gebied is Januarie met 'n maksimale gemiddelde van 1,6 °C en 'n gemiddelde minimum van -9,6 °C.

Gedurende die winters daal die kwik dikwels tot by -20 °C, terwyl 'n ysige wind uit die vlaktes van Binne-Mongolië waai. Die somers (Junie tot Augustus) is bedompig en warm met temperature wat tot by 40 °C kan styg. Die kort lentetyd in April en Mei word deur droë, maar winderige weerstoestande gekenmerk. Die najaar in September en Oktober is droog met milde temperature.

Wanneer die wind uit die suidelike of suidoostelike rigting waai, word die sig veral in die periode tussen Junie en Augustus belemmer. Ysige noordewinde in die winter bring bitter koue saam, terwyl sandstorms hoofsaaklik in die lente voorkom. Die hoogste temperatuur wat ooit in Beijing amptelik aangeteken is, was 42,6 °C op 15 Junie 1942, die laagste -27,4 °C op 22 Februarie 1966.

Geskiedenis

In die eerste millenium v.C. was daar drie stede gewees in die omgewing van Beijing, sowel as hoofstad van die Staat van Yan (燕), een van die magte van die oorlogvoerendestateperiode, was gevestig by Ji (T: 薊 / S: 蓟), naby die moderne Beijing. Gedurende die Sui- (581–618) en die Tang-dinastie (618–907), het slegs klein dorpe bestaan in hierdie omgewing.

Daar word beweer dat Beijing die grootste stad was in die wêreld vanaf 1425 tot 1650 en vanaf 1710 tot 1825.

Die Verbode Stad is van 1406 tot 1420 gebou, gevolg deur die Hemeltempel (1420), sowel as verskeie ander konstruksieprojekte. Tian'anmen, wat 'n staatssimbool geword het van die Volksrepubliek China, was twee keer afgebrand gedurende die Ming-dinastie en die laaste herkonstruksie was uitgevoer in 1651.

Eksterne skakels

• (en) Toerisme-inligting oor Beijing op Wikivoyage
• (zh) Amptelike webwerf van die Munisipaliteit Beijing