Time se Persoon van die Jaar
Persoon van die Jaar (genoem Man van die Jaar of Vrou van die Jaar tot 1999) [1] is 'n jaarlikse uitgawe van die Amerikaanse nuustydskrif en webwerf Time met 'n persoon, 'n groep, 'n idee of 'n voorwerp wat "vir beter of vir erger ... die meeste gedoen om die gebeure van die jaar te beïnvloed".[2] Die redakteurs van die tydskrif Time kies die uitgesproke onderwerp, alhoewel die Time-webwerf ook 'n jaarlikse leserspeiling hou wat geen effek op die keuse het nie.[3]
Agtergrond Die tradisie om 'n "Man van die Jaar" te kies, het in 1927 begin, met Time-redakteurs wat die nuusmakers van die jaar oorweeg het. Die idee was ook 'n poging om die redaksionele verleentheid vroeër daardie jaar te verhelp dat die vlieënier Charles Lindbergh nie op sy voorblad was ná sy geskiedkundige transatlantiese vlug nie. Teen die einde van die jaar is besluit dat 'n voorbladverhaal met Lindbergh as die Man van die Jaar beide doeleindes sal dien.[4]
Keuses
wysigNasionale leiers
wysigSedert die lys begin het, was elke dienende president van die Verenigde State minstens een keer 'n Man of Persoon van die Jaar, met die uitsonderings van Calvin Coolidge (in die amp ten tyde van die eerste uitgawe), Herbert Hoover (die daaropvolgende president) , en Gerald Ford (die enigste president wat nooit tot die amp van president of vise-president verkies is nie). Die meeste is aangewys as Man of Persoon van die Jaar óf die jaar wat hulle verkies is óf terwyl hulle in die amp was; die enigste een wat die titel gekry het voordat hy verkies is, was Dwight D. Eisenhower, in 1944, as Opperbevelvoerder van die Geallieerde Invalsmag, agt jaar voor sy eerste verkiesing. Hy het daarna die titel weer in 1959 ontvang terwyl hy in sy amp was. Franklin D. Roosevelt het die eerste gekose Amerikaanse president geword en is die enigste persoon wat die titel drie keer ontvang het, eers as verkose president (1932) en later as die sittende president (1934 en 1941).
Alle lande se staats- of regeringshoofde wat as Man, Vrou of Persoon van die Jaar gekies is (in chronologiese volgorde volgens landnaam, van die mees geselekteerde) is:
| Kere aangewys | Posisie | Naam |
|---|---|---|
| 23 (14 unieke leiers) | President van die Verenigde State | Franklin D. Roosevelt (1932, 1934, 1941); Harry S. Truman (1945, 1948); Dwight D. Eisenhower (1959); John F. Kennedy (1961); Lyndon B. Johnson (1964, 1967); Richard Nixon (1971, 1972); Jimmy Carter (1976); Ronald Reagan (1980, 1983); George H. W. Bush (1990); Bill Clinton (1992, 1998); George W. Bush (2000, 2004); Barack Obama (2008, 2012); Donald Trump (2016); en Joe Biden (2020) |
| 6 (4 unieke leiers) | Algemene Sekretaris van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie | Joseph Stalin (1939, 1942); Nikita Chroesjtsjof (1957); Yuri Andropov (1983); en Michail Gorbatsjof (1987, 1989) |
| 4 | Kanselier van Duitsland | Adolf Hitler (1938); Konrad Adenauer (1953); Willy Brandt (1970); en Angela Merkel (2015) |
| 3 | Pous van die Vatikaanstad | Pous Johannes XXIII (1962); Pous Johannes Paulus II (1994); en Pous Franciskus (2013) |
| 2 (1 unieke leier) | Opperleier van die Volksrepubliek van China | Deng Xiaoping (1978, 1985) |
| 2 | Eerste Minister van Frankryk | Pierre Laval (1931); en {Charles de Gaulle (1958) |
| 1 | Premier van die Republiek van China | Chiang Kai-shek (1937) |
| 1 | President van Egipte | Anwar Sadat (1977) |
| 1 | Keiser van Ethiopië | Haile Selassie (1935) |
| 1 | Eerste Minister van Iran | Mohammad Mosaddegh (1951) |
| 1 | Opperleier van Iran | Ruhollah Khomeini (1979) |
| 1 | Eerste Minister van Israel | Yitzhak Rabin (1993) |
| 1 | President of the Palestynse Nasionale Owerheid | Yasser Arafat (1993) |
| 1 | President van die Fillipyne | Corazon Aquino (1986) |
| 1 | President van Rusland | Wladimir Poetin (2007) |
| 1 | Koning van Saudi-Arabië | Faisal van Saoedi-Arabië (1974) |
| 1 | Staatspresident van Suid-Afrika | F.W. de Klerk (1993) |
| 1 | President van Oekraïne | Wolodimir Zelenski (2022) |
| 1 | Eerste Minister van die Verenigde Koningkryk | Winston Churchill (1940) |
| 1 | Koningin van die Verenigde Koninkryk en ander Gemenebes gebiede | Elizabeth II (1952) |
- Notas
Winston Churchill is 'n tweede keer gekies vir die spesiale "Man van die Halfeeu"-uitgawe in 1949 terwyl hy gedien het as Leier van die Opposisie voor sy tweede premierskap; Charles de Gaulle is gekies terwyl hy verkies is as President van Frankryk voordat hy formeel die amp aanvaar het; Lech Wałęsa en Nelson Mandela is gekies voordat hulle onderskeidelik tot President van Pole en President van Suid-Afrika verkies is.
Vroue
wysigVoor 1999 is vier vroue as individue die titel toegeken: drie as "Vrou van die Jaar" – Wallis Simpson (1936), Koningin Elizabeth II (1952) en Corazon Aquino (1986) - en een as die helfte van "Man en Vrou" van die Jaar", Soong Mei-ling (saam met Chiang Kai-shek) in 1937.[5] "Amerikaanse vroue" is in 1975 as 'n groep erken. Ander klasse mense wat erken word, bestaan uit beide mans en vroue, soos " Hongaarse Vryheidsvegters" (1956), "VSA Wetenskaplikes" (1960), " Die Generasie onder vyf-en-twintig " (1966), "Die Middel Amerikaners" (1969), "Die Amerikaanse Soldaat" (1950 en 2003), "Jy" (2006), "Die Betoger" (2011), en "Ebola-vegters" (2014). Die titel op die tydskrif het egter "Man van die Jaar" gebly vir beide die 1956 "Hongaarse Vryheidsvegters" en die 1966 "Die Generasie onder vyf-en-twintig "-uitgawes wat beide 'n vrou vertoon wat agter 'n man staan, en "Mans van die Jaar" " op die 1960 "VSA Wetenskaplikes"-uitgawe wat uitsluitlik mans op sy voorblad getoon het. Dit was eers in die 1969-uitgawe van "Die Middel Amerikaners" dat die titel "Man en Vrou van die Jaar" in gebruik geneem is.
In 1999 is die titel verander na die geslagsneutrale "Persoon van die Jaar" (die eerste ontvanger daarvan onder die nuwe naam is Jeff Bezos van Amazon.com).[6] Vroue wat na die hernoeming vir erkenning gekies is, sluit in "Die Fluitjieblasers" (Cynthia Cooper, Coleen Rowley en Sherron Watkins) in 2002; Melinda Gates (saam met Bill Gates en Bono) in 2005; Angela Merkel (2015); "Die stiltebrekers" (2017); Greta Thunberg (2019); en Kamala Harris (saam met Joe Biden) in 2020. Om Internasionale Vrouedag in 2020 te vier, het Time-redakteurs 89 nuwe tydskrifvoorblaaie vrygestel, wat elkeen vroue, benewens die 11 wat reeds gekies is, as eweknieë van die Man van die Jaar wys keuses uit die afgelope eeu.[7]
Verwysings
wysig- ↑ Gray, Eliza (26 Junie 2015). "Inside the Love Story That Changed the Gay Marriage Battle". Time. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Julie 2015.
- ↑ Person of the Year: 75th Anniversary Celebration (Special Collector's uitg.). New York: Time Books. 2002. OCLC 52817840.
- ↑ "Here's Who Won Time's 2019 Person of the Year Reader Poll". Time. Besoek op 25 April 2021.
- ↑ Time (2002), "Person of the Year: 75th Anniversary Celebration", bl. 1.
- ↑ Levenstein, Joan (16 Desember 2006). "Mme Chiang Kai-Shek: 1937". Time. Besoek op 7 Desember 2016.
- ↑ Rothman, Lilly (5 Desember 2017). "Here's the History of TIME's Person of the Year Franchise". Time. Besoek op 14 Desember 2021.
- ↑ "100 Women of the Year | Time". time.com. Besoek op 18 November 2020.