Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk

Koningin van die Verenigde Koninkryk van 1952 tot 2022
(Aangestuur vanaf Elizabeth II)

Elizabeth II (Elizabeth Alexandra Mary; 21 April 1926 - 8 September 2022) was vir meer as 70 jaar die koningin van die Verenigde Koninkryk en verskeie ander onafhanklike state van dir Britse Ryk en hul oorsese gebiede.[1]

Elizabeth II
Koningin van die Verenigde Koninkryk, Kanada, Australië, Nieu-Seeland en ander Statebondsryke
Koningin Elizabeth II in 2015.
Koningin Elizabeth II in 2015.
Vorstehuis Windsor
Titels HM die koningin
HKH prinses Elizabeth, die Hertogin van Edinburg
HKH prinses Elizabeth
HKH prinses Elizabeth van York
Regeer 6 Februarie 1952 - 8 September 2022
Kroning 2 Junie 1953
Voorganger George VI
Opvolger Charles III
Volle naam Elizabeth Alexandra Mary
Gebore (1926-04-21)21 April 1926
Mayfair, Londen
Oorlede 8 September 2022 (op 96)
Balmoral-kasteel
Eggenoot Prins Philip (getroud 1947, tot sy afsterwe in 2021)
Kinders Charles
Anne
Andrew
Edward
Vader George VI
Moeder Elizabeth Bowes-Lyon

Elizabeth is in Mayfair, Londen, gebore as die oudste kind van die Hertog en Hertogin van York (later koning George VI en koningin Elizabeth). Haar vader het die troon in 1936 bestyg ná die abdikasie van sy broer, koning Edward VIII, en Elizabeth het die vermoedelike troonopvolger geword. Sy is tuis privaat onderrig en het haar openbare verpligtinge in die Tweede Wêreldoorlog begin. In November 1947 is sy getroud met Philip Mountbatten, 'n voormalige prins van Griekeland en Denemarke. Hulle huwelik het 73 jaar geduur tot met sy dood in 2021, en hulle het vier kinders gehad: Charles, Anne, Andrew en Edward.

Met haar vader se dood in Februarie 1952 het die destyds 25-jarige Elizabeth die koningin van sewe onafhanklike Statebondslande geword: die Verenigde koninkryk, Kanada, Australië, Nieu-Seeland, Suid-Afrika, Pakistan en Ceylon, sowel as hoof van die Statebond. Sy het as 'n konstitusionele monarg regeer deur groot politieke veranderings, onrus in Noord-Ierland, die afwenteling van die Verenigde Koninkryk, die dekolonisasie van Afrika en die onttrekking uit die Europese Unie. Haar aantal ryke het oor tyd gewissel namate gebiede onafhanklik geword en sommige ryke republieke geword het. Haar baie historiese besoeke en ontmoetings sluit in 'n staatsbesoek aan die Republiek Ierland in 2011 en besoeke aan elk van vyf pouse.

Belangrike gebeure sluit in haar kroning in 1953 en die viering van haar silwer-, goue, diamant- en platinumjubileum in 1977, 2002, 2012 en 2022 onderskeidelik. Elizabeth is die Britse monarg wat die langste gelewe en regeer het, die langsregerende vroulike staatshoof in die geskiedenis, en was vir lank die oudste lewende monarg en langsdienende staatshoof. Kritiek het haar en die koningshuis soms in die gesig gestaar, veral ná die mislukking van haar kinders se huwelike, haar annus horribilis in 1992 en die dood van haar voormalige skoondogter Diana, Prinses van Wallis, in 1997. Steun vir die monargie in die Verenigde Koninkryk en haar persoonlike gewildheid het egter altyd hoog gebly.

Vroeë lewe

Op die voorblad van Time, April 1929.
'n Portret deur Philip de László, 1933.

Elizabeth is op 21 April 1926 gebore tydens die bewind van haar oupa aan vaderskant, koning George V. Haar vader, die Hertog van York (later koning George VI), was die koning se tweede oudste seun. Haar moeder, die Hertgin van York (later koningin Elizabeth die koninginmoeder), was die jongste dogter van 'n Skotse aristokraat, Claude Bowes-Lyon, 14de Graaf van Strathmore en Kinghorne. Elizabeth is met 'n keisernee gebore in die huis van haar oupa aan moederskant in Mayfair, Londen.[2] Sy is Elizabeth gedoop na haar moeder; Alexandra na haar oumagrootjie aan vaderskant, wat ses maande vroeër gesterf het; en Mary na haar vader se moeder.[3] Haar familie het haar "Lilibet" genoem,[4] want dit was aanvanklik haar naam vir haarself.[5]

 
'n Portret van Edward VIII in 1925, voordat hy koning geword het, deur John St Helier Lander.

Elizabeth se enigste sibbe, prinses Margaret, is in 1930 gebore. Die twee prinsesse is tuis onderrig onder toesig van hulle moeder en hulle goewernante, Marion Crawford, wat algemeen bekend was as Crawfie.[6] In lesse is gekonsentreer op geskiedenis, taal, letterkunde en musiek.[7] Crawford het in 1950 'n biografie oor Elizabeth en Margaret se kinderjare, The Little Princesses, gepubliseer tot ergernis van die koningsgesin.[8] In die boek word Elizabeth se liefde vir perde en honde beskryf, haar ordelikheid en haar verantwoordelikheid.[9] Ander het dieselfde waarnemings gehad: Winston Churchill het die tweejarige Elizabeth beskryf as "'n karakter. Sy het 'n air van gesag en reflektiwiteit wat verstommend in 'n jong kind is."[10]

Vermoedelike troonopvolger

Met haar geboorte was Elizabeth die derde aanspraakmaker op die Britse troon – ná haar oom, prins Edward, die Prins van Wallis en haar vader. Daar was geen rede om te glo sy sou ooit die troon bestyg nie, aangesien algemeen aanvaar is dat die Prins van Wallis sou trou en kinders hê.[11]

Toe haar oupa in 1936 sterf en haar oom hom as Edward VIII opvolg, het sy die tweede aanspraakmaker op die troon geword, ná haar vader. Later daardie jaar het Edward VIII geabdikeer nadat sy voorgenome huwelik met die geskeide Wallis Simpson 'n konstitusionele krisis veroorsaak het.[12] Elizabeth se vader het koning George VI geword en aangesien Elizabeth geen broers gehad het nie, het sy die vermoedelike troonopvolger geword. As haar ouers later 'n seun gehad het, sou hy die regmatige troonopvolger geword het en sou hy voor haar in die lyn van opvolging gewees het, omdat die opvolging in dié tyd bepaal is deur 'n voorkeur vir manlike eersgeboortereg.[13]

Elizabeth het tuis verdere onderrig ontvang in grondwetlike geskiedenis[14] en Frans.[15] 'n Girl Guides-vereniging is spesiaal gestig sodat sy met meisies van haar eie ouderdom kon sosialiseer.[16]

In 1939 het Elizabeth se ouers deur Kanada en die VSA getoer. Nes in 1927, toe hulle deur Australië en Nieu-Seeland getoer het, het Elizabeth in Brittanje agtergebly, want haar vader het gedink sy is nog te jonk vir openbare toere.[17]

Tweede Wêreldoorlog

 
Sy is in die Auxiliary Territorial Service as drywer en werktuigkundige opgelei.

In September 1939 het Brittanje tot die Tweede Wêreldoorlog toegetree. Daar is voorgestel prinsesse Elizabeth en Margaret word na Kanada in veiligheid gestuur om die voortdurende lugaanvalle van Londen deur die Luftwaffe vry te spring.[18] Hulle moeder het die idee verwerp en gesê: "Die kinders sal nie sonder my gaan nie. Ek sal nie sonder die koning gaan nie. En die koning sal nooit gaan nie."[19]

 
Elizabeth (heel links) saam met haar gesin en Churchill op die balkon van Buckingham-paleis op 8 Mei 1945, Oorwinningsdag in Europa.

Die prinsesse het in Balmoral-kasteel, Skotland, gebly tot met Kersfees 1939, toe hulle na Sandringham House, Norfolk, geneem is.[20] In Mei 1940 is hulle na Windsor-kasteel, waar hulle die grootste deel van die volgende vyf jaar gebly het.[21] In 1940 het die 14-jarige Elizabeth haar eerste radio-uitsending gemaak tydens die BBC se Children's Hour; sy het 'n boodskap aan ander kinders uitgesaai wat uit die stede in veiligheid gebring is.[22]

In 1943 het Elizabeth haar eerste openbare verskyning alleen gemaak op 'n besoek aan die Grenadier Guards, waarvan sy die vorige jaar as kolonel aangestel is.[23] Toe sy haar agttiende verjaardag nader, het die parlement die wet verander sodat sy as een van die vyf staatsraadgewers kon optree ingeval haar vader oorsee iets oorkom of verdwyn, soos op sy besoek in Julie 1944 aan Italië.[24]

In Februarie 1945 is sy as 'n junior offisier aangestel in die Auxiliary Territorial Service, met die diensnommer 230873. Sy is as drywer en werktuigkundige opgelei en het vyf maande later die titel ere- junior kommandant gekry.[25][26]

Aan die einde van die oorlog in Europa het Elizabeth en Margaret incognito met die feesvierende skare in die strate van Londen gemeng.[27]

Prinses Elizabeth het in 1947 saam met haar ouers op haar eerste oorsese toer gegaan deur Suider-Afrika. Tydens die toer, in 'n uitsending aan die Britse Statebond op haar 21ste verjaardag in Kaapstad, Suid-Afrika, het sy die volgende belofte gemaak: "I declare before you all that my whole life, whether it be long or short, shall be devoted to your service and the service of our great imperial family to which we all belong."[28]

Troue

Elizabeth het haar toekomstige man, prins Philip van Griekeland en Denemarke, in 1934 en 1937 ontmoet.[29] Hulle was agterkleinneef- en -niggie deur koningin Victoria en koning Christiaan IX van Denemarke. Ná nog 'n ontmoeting in Julie 1939 by die Britse vlootkollege in Dartmouth het Elizabeth – toe net 13 jaar oud – gesê sy het op Philip verlief geraak en hulle het begin korrespondeer.[30] Sy was 21 toe hulle verlowing op 9 Julie 1947 amptelik aangekondig is.[31]

 
Elizabeth en Philip poseer by Buckingham-paleis vir foto's ná hulle troue in 1947.

Die verlowing was nie sonder omstredenheid nie; Philip het geen finansiële status gehad nie, is in die buiteland gebore (al was hy 'n Britse onderdaan wat in die Tweede Wêreldoorlog in die Britse vloot gedien het) en het susters gehad wat met Duitse adellikes met Nazibande getroud was.[32] Marion Crawford het geskryf "die koning se raadgewers het nie gedink hy is goed genoeg vir haar nie. Hy was 'n prins sonder 'n tuiste of koninkryk." Sommige koerante het gehaper op Philip se buitelandse oorsprong.[33] Volgens latere biografieë het Elizabeth se moeder haar bedenkinge gehad en het sy Philip geterg as "die Hun".[34][35] Later het die koninginmoeder egter vir die biograaf Tim Heald gesê Philip is 'n "Engelse gentleman".[36]

Voor die huwelik het Philip afstand gedoen van sy Griekse en Deense titels, het hy die Anglikaanse geloof aangeneem en was hy bekend as "luitenant Philip Mountbatten" nadat hy die van van sy moeder se Britse familie aangeneem het.[37] Net voor die huwelik het hy die titel "Hertog van Edinburg" en aanspreekvorm "Sy Koninklike Hoogheid" gekry.

Elizabeth en Philip is op 20 November 1947 in die Westminster-abdy getroud. Omdat Brittanje nog nie van die verwoesting van die Tweede Wêreldoorlog herstel het nie, het Elizabeth rantsoenkoepons gekry om die materiaal vir haar trourok te koop.[38] In dié tyd was dit nie aanvaarbaar dat Philip se Duitse familielede, insluitende sy drie oorlewende susters, na die troue genooi word nie.[39] Die Hertog van Windsor, voorheen koning Edward VIII, is ook nie genooi nie.[40]

Elizabeth het op 14 November 1948 die lewe aan haar eerste kind, prins Charles, geskenk. 'n Maand vantevore het die koning 'n patentbrief uitgereik om aan haar kinders by geboorte aanspraak op die titel prins en prinses te gee. Daarsonder sou dit nie moontlik gewees het nie, want hulle pa was nie meer 'n koninklike prins nie.[41] 'n Tweede kind, prinses Anne, is in 1950 gebore.[42]

Bewind

Troonbestyging en kroning

 
'n Kroningsfoto van die koningin saam met haar man, Philip, 1953.

In 1951 het George VI se gesondheid agteruitgegaan en Elizabeth het dikwels sy plek op openbare geleenthede ingeneem. Toe sy in Oktober 1951 deur Kanada toer en president Harry S. Truman in Washington ontmoet, het haar privaat sekretaris, Martin Charteris, 'n troonbestygingsdokument by hom gehad ingeval die koning in dié tyd sou sterf.[43] Vroeg in 1952 het Elizabeth en Philip op 'n toer na Australië en Nieu-Seeland vertrek via Kenia. Op 6 Februarie 1952 het hulle pas na hulle blyplek in Kenia teruggekeer ná 'n nag in die Treetops Hotel, toe die nuus hulle bereik dat die koning oorlede is en Elizabeth dadelik die troon sal bestyg. Philip het die nuus aan die nuwe koningin oorgedra.[44]

 
'n Amptelike foto van koningin Elizabeth, 1959.

Sy het Elizabeth as haar troonnaam behou.[45] Sy is dus Elizabeth II genoem en dit het baie Skotte ontstig, want sy was die eerste Elizabeth wat in Skotland regeer het.[46] Die koninklike geselskap het dadelik na Brittanje teruggekeer.[47] Sy en die Hertog van Edinburg het in Buckingham-paleis ingetrek.[48]

Met Elizabeth se troonbestyging het dit moontlik gelyk dat die koningshuis die Hertog van Edinburg se naam sou hê, na aanleiding van die gebruik dat 'n vrou haar man se van met die troue aanneem. Die hertog se oom lord Mountbatten het die naam "Huis van Mountbatten" voorgestel en Philip die "Huis van Edinburg".[49] Churchill en Elizabeth se ouma koningin Mary was ten gunste van die behoud van die naam "Huis van Windsor". Op 9 April 1952 het Elizabeth aangekondig dat die huis se naam steeds Windsor sou wees. Die hertog het gekla: "Ek is die enigste man in die land wat nie toegelaat word om sy naam aan sy eie kinders te gee nie."[50] In 1960, ná die dood van koningin Mary in 1953 en die bedanking van Churchill in 1955, is "Mountbatten-Windsor" aanvaar vir Philip en Elizabeth se afstammelinge in die manlike lyn wat nie koninklike titels het nie.

Te midde van die voorbereidings vir die kroning het prinses Margaret vir haar suster gesê sy wil trou met Peter Townsend, 'n geskeide man wat 16 jaar ouer as sy was en twee seuns uit sy vorige huwelik gehad het. Die koningin het haar gevra om 'n jaar te wag; sy het gehoop dié liefde sou oorwaai.[51] Senior politici was teen die huwelik en die Kerk van Engeland het nie hertroues ná 'n egskeiding toegelaat nie. As Margaret 'n burgerlike huwelik sou aangaan, sou van haar verwag word om afstand te doen van haar aanspraak op die troon.[52] Margaret het besluit om nie met Townsend te trou nie.[53]

Ondanks koningin Mary se dood op 24 Maart het Elizabeth se kroning voortgegaan soos beplan, want Mary het dit voor haar dood versoek.[54] Die seremonie in die Westminster-abdy is vir die eerste keer op televisie uitgesaai.[55] Elizabeth se rok vir die kroning is op haar versoek met die blomembleme van Statebondslande geborduur.[56]

Voortgesette evolusie van die Statebond

 
Elizabeth se ryke (ligrooi en pienk) en hulle gebiede en protektorate (donkerrooi) aan die begin van haar bewind in 1952.

Van Elizabeth se geboorte af het die Britse Ryk sy transformasie voortgesit in die Britse Statebond.[57] Teen die tyd dat sy die troon in 1952 bestyg het, was haar rol as hoof van verskeie onafhanklike state reeds gevestig.[58] In 1953 het die koningin en haar man op 'n sewe maande lange toer om die wêreld vertrek; hulle het 13 lande besoek en meer as 64 000 km afgelê oor land, see en per vliegtuig.[59] Sy was die eerste monarg van Australië en Nieu-Seeland wat dié lande besoek het.[60] Gedurende haar bewind het die koningin honderde staatsbesoeke aan ander lande gebring, insluitende toere van Statebondslande; sy is die staatshoof wat die meeste nog gereis het.[61]

In 1956 het die Britse en Franse premiers, sir Anthony Eden en Guy Mollet, die moontlikheid bespreek dat Frankryk by die Statebond aansluit. Die voorstel is nooit aanvaar nie en die volgende jaar het Frankryk die Verdrag van Rome onderteken waarvolgens die Europese Ekonomiese Gemeenskap, die voorloper tot die Europese Unie, gestig is.[62] In November 1956 het Brittanje en Frankryk Egipte binnegeval in 'n onsuksesvolle poging om die Suezkanaal oor te neem. Lord Mountbatten het gesê die koningin was teen die inval, maar die premier het dit ontken. Eden het twee maande later bedank.[63]

 
Elizabeth II en Statebondsleiers op die Statebondskonferensie van 1960.

Die afwesigheid van 'n formele meganisme in die Konserwatiewe Party om 'n leier te kies, het beteken die koningin moes ná Eden se bedanking besluit wie 'n regering moes vorm. Ná samesprekings met 'n paar leiers het sy haar keuse bekend gemaak: Harold Macmillan.[64]

Die Suezkrisis en die keuse van Eden se opvolger het in 1957 gelei tot die eerste groot persoonlike kritiek op die koningin. In 'n tydskrif wat hy besit het en waarvan die redakteur was,[65] het lord Altrincham haar daarvan beskuldig dat sy "uit voeling" is.[66] Altrincham is deur openbare figure gekritiseer.[67] Ses jaar later, in 1963, het Macmillan bedank en voorgestel die koningin stel die Graaf van Home as premier aan. Sy het dié raad gevolg.[68] Sy is weer gekritiseer omdat sy die premier aangestel het op grond van raad van 'n klein groepie ministers of 'n enkele minister.[68] In 1965 het die Konserwatiewe 'n formele meganisme ingestel om 'n leier te kies en haar van dié plig onthef.[69]

 
Die koningin en haar man sit op trone in die Kanadese parlement, 1957.

In 1957 het sy 'n staatsbesoek aan die VSA gebring, waar sy die Algemene Vergadering van die Verenigde Nasies namens die Statebond toegespreek het. Op dieselfde toer het sy die 23ste Kanadese parlement geopen en die eerste monarg van dié land geword wat 'n parlementêre sitting open.[70] Twee jaar later het sy, in haar hoedanigheid as koningin van Kanada, weer 'n besoek aan die VSA gebring en deur Kanada getoer.[70][71]

In 1961 het sy deur Siprus, Indië, Pakistan, Nepal en Iran getoer.[72] Op 'n besoek in dieselfde jaar aan Ghana het sy vrese oor haar veiligheid verontagsaam, al was haar gasheer, president Kwame Nkrumah, wat haar as staatshoof vervang het, die teiken vir sluipmoorde. Voor haar besoek in 1964 deur dele van Quebec is berig ekstremiste in die Quebecse Separatistebeweging beplan 'n sluipmoord op haar.[73][74] Geen poging is aangewend nie, maar 'n opstand het uitgebreek terwyl sy in Montreal was; sy het "kalm en dapper" gebly.[75]

Elizabeth se swangerskap met prinse Andrew en Edward in 1959 en 1963 het gelei tot die enigste kere in haar bewind (behalwe in 2022) dat sy nie die Britse parlement geopen het nie.[76] Benewens die uitvoering van tradisionele seremonies het sy ook nuwe praktyke ingestel. Haar eerste koninklike stappie, waarop sy gewone lede van die publiek ontmoet het, het in 1970 plaasgevind tydens 'n toer van Australië en Nieu-Seeland.[77]

Versnelling van dekolonisasie

 
In Queensland, Australië, 1970.

In die 1960's en 1970's het 'n versnelling van die dekolonisasie van Afrika en die Karibiese gebied plaasgevind. Meer as 20 lande het onafhanklik van Brittanje geword as deel van 'n beplande oorgang na selfregering. In 1965 het die Rhodesiese eerste minister, Ian Smith, egter in teenstelling met bewegings na 'n meerderheidsregering, die land eensydig onafhanklik verklaar terwyl hy "lojaliteit en toewyding" aan Elizabeth verklaar en haar as "koningin van Rhodesië" aangewys het.[78] Hoewel die koningin hom verwerp en die internasionale gemeenskap sanksies teen Rhodesië ingestel het, het Smith se regering langer as 'n dekade bestaan.[79] Terwyl Brittanje se bande met sy voormalige ryk verslap het, wou die Britse regering lidmaatskap van die Europese Gemeenskap kry, 'n doel waarin die land in 1973 geslaag het.[80]

 
Saam met president Tito van Joegoslawië in Belgrado, 1972.

In Oktober 1972 was die koningin die eerste Britse monarg wat 'n kommunistiese land besoek toe sy deur Joego-Slawië getoer het.[81] President Josip Broz Tito het haar op die lughawe ontmoet en duisende mense het haar in Belgrado kom groet.[82]

In Februarie 1974 het die Britse premier, Edward Heath, die koningin geadviseer om 'n algemene verkiesing uit te roep in die middel van haar toer deur die Austronesiese Pasifiese Kom, wat beteken het sy moes terugvlieg na Brittanje.[83] Geen party het 'n volstrekte meerderheid gekry nie; Heath se Konserwatiewe was nie die grootste party nie, maar kon aan die bewind bly as hulle 'n koalisie sou vorm met die Liberale. Heath het bedank nadat samesprekings om 'n koalisie te vorm misluk het. Die koningin het toe die opposisieleier, Harold Wilson van die Arbeidersparty, gevra om 'n regering te vorm.[84]

Silwerjubileum

 
Leiers van die G7-state, lede van die koningshuis en koningin Elizabeth (middel), Londen, 1977.

In 1977 het Elizabeth die silwerjubileum van haar bewind gevier. Partytjies en ander geleenthede is deur die hele Statebond gehou en sy het lande van die Statebond besoek. Die vierings het die koningin se gewildheid herbevestig, ondanks die bekendmaking in dié tyd van prinses Margaret se egskeiding van haar man, lord Snowdon.[85]

In 1978 het die koningin die Roemeense kommunistiese leier, Nicolae Ceaușescu, en sy vrou, Elena, ontvang.[86] Haar private mening was egter dat hulle "bloed aan hulle hande" het.[87] Die volgende jaar het twee terugslae ingehou: die ontmaskering van Anthony Blunt, die voormalige opsiener van die koningin se foto's, as 'n kommunistiese spioen; en die sluipmoord op haar familielid en prins Philip se oom lord Mountbatten deur die Ierse Republikeinse Leër.[88]

Die pers en Thatcher-premierskap

 
Elizabeth op haar perd Burmese op 1986 se Vaandelparade.

Tydens die Vaandelparade (Trooping the Colour) van 1981, ses weke voor die troue van prins Charles en lady Diana Spencer, is ses skote van naby op die koningin geskiet terwyl sy in The Mall in Londen op haar perd Burmese gery het. Die polisie het later ontdek loskruit is in die aanval gebruik. Die 17-jarige aanvaller, Marcus Sarjeant, is vyf jaar tronkstraf opgelê en het drie jaar daarvan uitgedien.[89] Die koningin se selfbeheersing en die vaardigheid waarmee sy die perd beheer het, is wyd geprys.[90]

Maande later, in Oktober, is die koningin weer aangeval terwyl sy Dunedin, Nieu-Seeland, besoek het. Dokumente van die Nieu-Seelandse inligtingsdiens wat in 2018 gedeklassifiseer is, het onthul die 17-jarige Christopher John Lewis het 'n skoot met 'n .22-geweer van die vyfde verdieping van 'n gebou geskiet, maar sy teiken gemis.[91] Lewis is in hegtenis geneem, maar nooit van poging tot moord of verraad aangekla nie. Hy is tot drie jaar tronkstraf gevonnis weens die onwettige besit en afvuur van 'n vuurwapen. Twee jaar later het hy uit 'n psigiatriese hospitaal probeer ontsnap om prins Charles te vermoor wat die land saam met Diana en hulle seun prins William besoek het.[92]

 
Die koningin en Ronald Reagan ry perd in Windsor, Junie 1982.

Van April tot September 1982 het die koningin se seun, prins Andrew, in die Britse magte gedien tydens die Falklandoorlog, waaroor sy beide angstig[93] en trots was.[94] Op 9 Julie het sy in haar slaapkamer in Buckingham-paleis wakker geword en 'n indringer, Michael Fagan, by haar aangetref. Weens 'n ernstige fout in sekuriteit het hulp eers opgedaag ná twee oproepe na die skakelbord van die paleis se polisie.[95] Nadat sy die Amerikaanse president Ronald Reagan in 1982 in Windsor-kasteel onthaal en hom in 1983 in Amerika besoek het, was die koningin woedend toe Reagan se administrasie opdrag gegee het vir die inval van Grenada, een van haar Karibiese ryke, sonder om haar in kennis te stel.[96]

Intense mediabelangstelling in die menings en privaatlewens van die koninklike familie in die 1980's het gelei tot 'n reeks sensasionele stories in die pers, waarvan nie almal heeltemal waar was nie.[97] Soos Kelvin MacKenzie, redakteur van die poniekoerant The Sun, aan sy personeel gesê het: "Gee my 'n lekker storie oor die koninklikes. Maak nie saak of dit waar is nie – solank daar nie ná die tyd 'n te groot bohaai daaroor is nie."[98] Die redakteur Donald Trelford het in The Observer van 21 September 1986 geskryf: "Die koninklike sepie het nou so 'n vlak van openbare belangstelling bereik wat tred verloor het met die grens tussen feite en fiksie;... dit is nie net omdat sommige koerante nie hulle feite nagaan of ontkennings aanvaar nie: Hulle gee nie om of die stories waar is of nie." Daar is berig, veral in The Sunday Times van 20 Julie 1986, dat die koningin bekommerd is dat Margaret Thatcher se ekonomiese beleid maatskaplike verdeeldheid kweek, oor die groot mate van werkloosheid, 'n reeks opstande in 1981, die geweld van die mynwerkerstaking van 1984 tot '85, en Thatcher se weiering om sanksies teen die apartheidsregering van Suid-Afrika in te stel. Die bron van die gissings was onder andere die koninklike assistent Michael Shea en die sekretaris-generaal van die Statebond, Shridath Ramphal, maar Shea het beweer hy is buite konteks aangehaal.[99] Thatcher het na bewering gesê die koningin sou vir die Sosiaal-Demokratiese Party (Thatcher se politieke teenstanders) gestem het.[100] Thatcher se biograaf John Campbell het dit ontken.[101] Verslae van venyn tussen hulle is oordryf.[102]

In 1986 het Elizabeth 'n sesdaagse besoek aan China gebring. Sy was die eerste Britse monarg wat dié land besoek.[103] Die toer het die Verbode Stad, Groot Muur van China en die Terracottaleër ingesluit.[104] Op 'n staatsbanket het die koningin 'n grappie gemaak oor die eerste Britse afgesant na China wat ter see verdwaal het met koningin Elizabeth I se brief aan die destydse keiser, en opgemerk: "Gelukkig het die posdiens sedert 1602 verbeter."[105] Op die besoek het albei lande ook saamgestem dat die soewereiniteit oor Hongkong in 1997 van Brittanje na China oorgedra sou word.[106]

Stormagtige 1990's en annus horribilis

Aan die vooraand van 'n koalisie-oorwinning in die Golfoorlog was die koningin in Mei 1991 die eerste Britse monarg wat 'n gesamentlike sitting van die Amerikaanse Kongres toespreek.[107]

 
Philip en Elizabeth in Oktober 1992 in Duitsland.

In 'n toespraak op 24 November 1992 ter viering van haar robynjubileum het Elizabeth 1992 haar annus horribilis ("verskriklike jaar") genoem.[108] Die Republikeinse sentiment in Brittanje het toegeneem weens ramings in die pers oor die koningin se privaat rykdom – wat die paleis weerspreek het – en berigte oor die affairs en gespanne huwelike in haar uitgebreide familie.[109] In Maart is haar tweede oudste seun, prins Andrew, en sy vrou, Sarah, geskei en Mauritius het Elizabeth as staatshoof verwyder; in April is haar dogter, prinses Anne, geskei van kaptein Mark Phillips;[110] tydens 'n staatsbesoek aan Duitsland in Oktober het woedende betogers in Dresden haar met eiers bestook;[111] en in November het 'n brand uitgebreek in Windsor-kasteel, een van haar amptelike wonings. Die koninklikes het onder toenemende kritiek en openbare bestudering deurgeloop.[112] In 'n ongewone persoonlike boodskap het die koningin gesê enige instelling moet kritiek verwag, maar voorgestel dit word gelewer met "'n bietjie humor, sagmoedigheid en begrip".[113] Twee dae later het die premier, John Major, hervormings in die koninklike finansies sedert die vorige jaar aangekondig, insluitende dat die koningin van 1993 af inkomstebelasting sou betaal, asook 'n verkleining van die burgerlike lys, individue wat 'n inkomste van die regering kry.[114] In Desember is prins Charles en Diana van bed en tafel geskei.[115] Die jaar het met 'n hofsaak geëindig deurdat die koningin The Sun weens kopieregskending gedagvaar het omdat die koerant haar jaarlikse Kersboodskap gepubliseer het twee dae voordat dit uitgesaai is. Die koerant moes haar regskoste betaal en £200 000 aan liefdadigheid skenk.[116]

In Oktober 1994 was Elizabeth die eerste regerende Britse monarg wat Rusland besoek.[117][118] Tydens die besoek het sy en prins Philip geleenthede in Moskou en Sint Petersburg bygewoon.[119] Daar is berig die vierdaagse besoek was een van die belangrikste buitelandse reise van die koningin se bewind.[120]

 
'n Tekening uit 1848 van die koningin se privaat kapel by Windsor-kasteel waar die brand uitgebreek het.

In die jare daarna het openbare onthullings oor Charles en Diana se huwelik voortgegaan.[121] Hoewel steun aan Brittanje as 'n republiek blykbaar hoër as ooit tevore was, was die koningin self steeds baie gewild.[122] Kritiek was gefokus op die instelling van die monargie self en die koningin se uitgebreide familie, eerder as op haar eie optrede en gedrag.[123]

In oorleg met haar man; John Major; die aartsbiskop van Kantelberg, George Carey; en haar privaat sekretaris, Robert Fellowes, het sy einde Desember 1995 aan Charles en Diana geskryf en gesê 'n egskeiding is wenslik.[124]

In Augustus 1997, 'n jaar ná die egskeiding, is Diana in 'n motorongeluk in Parys dood. Die koningin en haar uitgebreide familie was met vakansie in Balmoral. Vir vyf dae daarna het Philip en Elizabeth haar en Charles se twee seuns, William en Harry, uit die openbare oog gehou deur hulle in Balmoral te laat bly sodat hulle in privaatheid kon rou.[125] Die koninklike familie se stilswye en afsondering, en die nalating om die vlag by Buckingham-paleis halfmas te laat hang, het die publiek egter ontstel.[126][127] As gevolg van druk weens die vyandige reaksie het die koningin ingestem om na Londen terug te keer. Sy het 'n televisieboodskap gelewer op 5 September, die dag voor Diana se begrafnis.[128] In die boodskap het sy haar bewondering van Diana uitgespreek en van haar gevoelens as ouma van die twee prinse vertel.[129] Die openbare vyandigheid het daarna afgeneem.[129]

In Oktober 1997 het Elizabeth en Philip 'n staatsbesoek aan Indië gebring. Betogers het geskree: "Moordenaar-koningin, gaan terug",[130] en daar was eise dat sy verskoning vra vir die optrede van Britse soldate 78 jaar vroeër.[131]

In November dié jaar het Philip en Elizabeth 'n onthaal in die Whitehall-banketsaal gehou om hulle goue huweliksherdenking te vier.[132] In 'n toespraak het sy Philip geprys vir sy rol as prinsgemaal en na hom verwys as "my krag en anker".[132]

Goue Jubileum

Op die vooraand van die nuwe millennium het Elizabeth en Philip 'n vaartuig van Southwark na Millennium Dome gehaal. Op pad het die koningin die Nasionale Millenniumbaken in die Pool of London met 'n laserlig aangesteek.[133][134] Sy het die Dome net voor middernag amptelik geopen.[135] Sy en Philip het saam met Tony Blair en sy vrou, Cherie, Auld Lang Syne gesing terwyl sy hande gehou het met Philip en Blair.[136][137]

 
Die koningin by die opening van die tweede sitting van die Skotse parlement, 2003.

In 2002 het Elizabeth haar goue jubileum, die 50ste herdenking van haar troonbestyging, gevier. Haar suster en moeder is onderskeidelik in Februarie en Maart oorlede, en die media het gegis of die viering 'n sukses of mislukking sou wees.[138] Elizabeth het weer 'n uitgebreide toer van haar ryke onderneeem. Dit het begin in Jamaika in Februarie, waar sy die afskeidsbanket as "onvergeetlik" beskryf het nadat 'n stroomonderbreking die amptelike woning van die goewerneur-generaal in donkerte gehul het.[139] In Londen het 'n miljoen mense elke dag van die drie dae lange hooffees die vierings bygewoon.[140]

Hoewel sy in haar lewe oor die algemeen goeie gesondheid geniet het, het die koningin in 2003 minimaletoegangchirurgie aan albei haar knieë ondergaan. In Oktober 2006 het sy die opening van die nuwe Emirates-stadion misgeloop weens 'n verrekte rugspier.[141]

In Mei 2007 het The Daily Telegraph, wat ongenoemde bronne aangehaal het, berig die koningin is "kwaad en gefrustreer" deur die beleide van Tony Blair, dat sy bekommerd is dat die Britse Weermag in Irak en Afghanistan ooreis word en dat sy haar kommer teenoor Blair uitgespreek het oor plattelandse sake.[142] Sy het egter glo Blair se pogings bewonder om vrede in Noord-Ierland te bewerkstellig.[143] Sy was in November 2007 die eerste Britse monarg wat 'n diamanthuweliksherdenking gevier het.[144]

Elizabeth het in 2010 vir die tweede keer die Algemene Vergadering van die VN toegespreek in haar hoedanigheid as hoof van die Statebond.[145] Die VN se sekretaris-generaal, Ban Ki-moon, het haar voorgestel as 'n "anker vir ons ouderdom".[146]

Die koningin se 11 dae lange besoek aan Australië in Oktober 2011 was haar 16de besoek aan die land sedert 1954.[147] Op uitnodiging van die Ierse president, Mary McAleese, het sy in Mei 2011 die eerste staatsbesoek van 'n Britse monarg aan die Republiek Ierland gebring.[148]

Diamantjubileum en langlewendheid

 
'n Besoek aan Birmingham in Julie 2012 was deel van die toer vir haar diamantjubileum.

Die koningin se diamantjubileum in 2012 was die viering van 60 jaar op die troon, en dit is deur die hele Statebond en elders gevier. Sy en Philip het 'n uitgebreide toer van die Verenigde Koninkryk onderneem, terwyl haar kinders en kleinkinders namens haar koninklike besoeke aan ander Statebondslande gebring het.[149][150] Op 4 Junie is jubileumligte wêreldwyd aangesteek.[151] Terwyl Elizabeth deur Manchester getoer het as deel van haar jubileumviering, het sy 'n verrassingsbesoek aan 'n huweliksonthaal in die stadsaal gebring, en dit het internasionaal koerantopskrifte gehaal.[152] In November het sy en Philip hulle blousaffierhuweliksherdenking (65ste) gevier.[153] Op 18 Desember was sy die eerste Britse monarg wat 'n vredestydse kabinetsvergadering bywoon sedert George III in 1781.[154]

Die koningin, wat die Olimpiese Somerspele van 1976 in Montreal geopen het, het ook die Olimpiese Somerspele van 2012 in Londen geopen. Sy was daardeur die eerste staatshoof wat twee Olimpiese Speles in twee lande geopen het.[155] Vir die Londense Olimpiese Spele het sy die rol van haarself vertolk in 'n kortfilm as deel van die openingseremonie, saam met Daniel Craig as James Bond.[156] Op 4 April 2013 het sy 'n ere-Bafta ontvang vir haar beskermingswerk van die rolprentbedryf. Op die toekenningsaand is sy "die onvergeetlikste Bond-meisie ooit" genoem.[157]

 
Die koningin open die Borders Railway op die dag waarop sy die langs regerende Britse monarg geword het, 2015.

Op 3 Maart 2013 het Elizabeth oornag in die hospitaal deurgebring as voorsorgmaatreël nadat sy simptome van maagdermontsteking ontwikkel het.[158] 'n Week later het sy die nuwe Handves van die Statebond onderteken.[159] Weens haar ouderdom en die noodsaaklikheid dat sy minder reis, het sy in 2013 verkies om vir die eerste keer in 40 jaar nie die tweejaarlikse vergadering van staatshoofde van die Statebond by te woon nie. Prins Charles het haar in Sri Lanka verteenwoordig.[160] Op 20 April 2018 het die staatshoofde van die Statebond aangekondig dat prins Charles haar as hoof van die Statebond sal opvolg, en sy het gesê dit is haar "opregte wens".[161] In Mei 2018 het sy katarakchirurgie ondergaan.[162] In Maart 2019 het sy ophou bestuur op openbare paaie, grootliks as gevolg van 'n ongeluk twee maande vroeër waarby haar man betrokke was.[163]

Die koningin het op 21 Desember 2007 haar grootoumagrootjie koningin Victoria verbygesteek as die langslewende Britse monarg, en op 9 September 2015 het sy die langsregerende Britse monarg, koningin en vroulike staatshoof in die wêreld geword.[164][165][166]

Sy het die oudste huidige monarg geword ná die dood van koning Abdoellah van Saoedi-Arabië op 23 Januarie 2015.[167][168] Sy het later die langsregerende huidige monarg en die langsdienende huidige staatshoof geword ná die dood van koning Bhumibol van Thailand op 13 Oktober 2016,[169][170] en die oudste huidige staatshoof ná die bedanking van Robert Mugabe op 21 November 2017.[171][172]

Op 6 Februarie 2017 was Elizabeth die eerste Britse monarg wat 'n saffierjubileum vier,[173] en op 20 November was sy die eerste Britse monarg wat 'n platinumhuweliksherdenking vier.[174] Philip het in Augustus 2017 uitgetree uit sy amptelike verpligtinge as prinsgemaal.[175]

Covid-19-pandemie

 
Die koningin in 'n virtuele vergadering tydens die Covid-19-pandemie, Oktober 2021.

Op 19 Maart 2020 het die koningin na Windsor-kasteel getrek en haar daar afgesonder as voorsorgmaatreël teen die Covid-19-pandemie in Brittanje.[176] Openbare optredes is gekanselleer.[177] Op 5 April het sy in 'n televisieboodskap wat deur 'n geraamde 24 miljoen Britte gekyk is,[178] gevra mense moet vertroosting vind daarin dat "beter dae sal terugkeer". Sy het bygevoeg: "Ons sal weer saam met ons vriende wees; ons sal weer saam met ons families wees; ons sal weer ontmoet."[179]

Op 8 Mei, die 75ste herdenking van Vrede in Europa-dag, het sy om 21:00 plaaslike tyd, die presiese tyd van haar vader, George VI, se uitsending in 1945, gevra mense "moet nooit moed opgee, nooit wanhoop nie".[180] In Oktober het sy haar eerste openbare optrede sedert Maart gemaak en die VK se Wetenskap- en Tegnologielaboratoium vir Verdediging besoek.[181] Op 4 November het sy vir die eerste keer met 'n masker in die openbaar verskyn ter viering van die honderdste herdenking van die begrafnis van die "onbekende vegter" by die Westminster-abdy.[182] In Januarie en April 2021 het sy onderskeidelik die eerste en tweede dosis van haar Covid-19-inenting gekry.[183][184]

Ná 'n huwelik van 73 jaar is Philip op 9 April 2021 oorlede, en daardeur het Elizabeth die eerste Britse monarg geword wat as weduwee of wewenaar regeer sedert koningin Victoria.[185][186] Sy was na berig word aan haar man se sy toe hy sterf,[187] en het in privaatheid opgemerk sy dood "laat 'n groot leemte".[188] Weens Covid-19-beperkings het die koningin alleen gesit tydens prins Philip se begrafnis, en dit het wêreldwyd simpatie ontlok.[189][190]

In haar Kersboodskap daardie jaar het sy hulde aan haar "geliefde Philip" gebring. Sy het gesê: "Daardie ondeunde, ondersoekende glinstering was teen die einde net so helder as toe ek hom die eerste keer gesien het."[191][192]

Ondanks die pandemie het die koningin 2021 se parlementsopening bygewoon,[193] asook die 47ste G7-beraad.[194] In Oktober 2021 het sy vir die eerste keer sedert haar operasie in 2004 'n kierie begin gebruik tydens openbare verskynings,[195] en sy was een dag vir kort in die hospitaal. Besoeke aan Noord-Ierland,[196] die VN-konferensie oor klimaatsverandering in Glasgow[197] en die Papawerdagdiens is om gesondheidsredes afgestel.[198]

Platinumjubileum

 
Die Hertogin van Cambridge in die Bahamas as deel van die koninklikes se toere vir die platinumjubileum.

Die koningin se platinumjubileum, om haar 70ste jaar op die troon te vier, het op 6 Februarie 2022 begin. Sy het die aand tevore 'n onthaal vir pensioentrekkers en welsynvrywilligers by Sandringham House gehou.[199] In haar herdenkingsdagboodskap het sy haar belofte van toewyding, wat sy oorspronklik in 1947 in Kaapstad gemaak het, hernu.[200]

Later dié maand het die koningin en sommige lede van haar personeel en familie positief vir Covid-19 getoets. Sy het "ligte verkoueagtige simptome" ondervind.[201][202] Sy het twee virtuele vergaderings op 22 Februarie gekanselleer,[203] maar die volgende dag 'n telefoongesprek met die premier, Boris Johnson, gevoer te midde van die krisis aan die Russies-Oekraïense grens.[204] ('n Dag later het Rusland Oekraïne ingeval.)

Op 28 Februarie 2022 is berig die koningin het herstel en bring die dag saam met haar familie by Frogmore deur.[205] Op 7 Maart het Elizabeth die Kanadese president, Justin Trudeau, in Windsor-kasteel ontmoet. Dit was haar eerste persoonlike afspraak sedert sy met Covid-19 gediagnoseer is.[206] Sy was op 29 Maart teenwoordig op 'n dankseggingsdiens vir die lewe van prins Philip in Westminster-abdy.[207]

Elizabeth het nie beplan om te abdikeer nie,[208] maar prins Charles het al hoe meer van haar pligte begin oorneem vandat sy haar negentigerjare betree het en sy het minder in die openbaar verskyn.[209]

Openbare beeld en karakter

Aangesien Elizabeth selde onderhoude toegestaan het, was min bekend oor haar persoonlike gevoelens. Sy het nie haar politieke menings in die openbaar gegee nie en dit was teen die konvensie om haar mening te vra. Tydens die mynwerkerstaking van 1984-'85 het die joernalis Paul Routledge van The Times die koningin haar mening oor die staking gevra[210] en is wyd daaroor gekritiseer. Hy het agterna gesê hy was nie aanvanklik veronderstel om teenwoordig te wees met die koningin se besoek nie en was onbewus van die protokol.[210]

 
Die koningin groet kinders in Brisbane, Australië, Oktober 1982.

Elizabeth het 'n diep sin van godsdienstige en burgerlike diens gehad en het haar kroningsbelofte baie ernstig opgeneem.[211] Benewens haar amptelike godsdienstige rol as opperhoof van die Kerk van Engeland, het sy ook in dié kerk en in die nasionale Kerk van Skotland aanbid.[212] Sy het betrekkinge tussen groepe van verskillende gelowe gesteun en het leiers van ander kerke en gelowe ontmoet, onder wie vyf pouse: Pius XII, Johannes XXIII, Johannes Paulus II, Benedictus XVI en Franciskus.[213]

Elizabeth was die beskermpersoon van meer as 600 organisasies.[214] Die Welsynhulpstigting het geraam sy het meer as £1,4 miljard tydens haar bewind vir dié organisasies help insamel.[215]

Haar grootste vermaakbelangstelling was perdry en honde, veral die Walliese herdershond (corgi) Pembroke.[216] Haar lewenslange liefde vir corgi's het in 1933 begin met Dookie, die eerste corgi wat haar gesin besit het.[217][218] Tonele van 'n ontspanne, informele huislewe was af en toe te sien, soos om saam 'n maaltyd voor te berei en ná die tyd die skottelgoed te was.[219]

In die 1950's, as jong vrou aan die begin van haar bewind, is Elizabeth as 'n glansryke "feëverhaalprinses" uitgebeeld.[220] Ná die trauma van die Tweede Wêreldoorlog was daar 'n tyd van hoop, vooruitgang en prestasie, en dit het 'n "nuwe Elizabethaanse tydperk" ingelui.[221] Die koningin se klere het mettertyd 'n tipiese, herkenbare styl aangeneem met die fokus op nut eerder as mode.[222][223] In die openbaar het sy gewoonlik effekleurige jasse en dekoratiewe hoede gedra sodat sy maklik in 'n skare gesien kon word.[224] Haar klere is versorg deur 'n span wat vyf kleedsters, 'n rokmaker en 'n hoedmaker insluit.[225]

 
Van links is prins Philip, Barbara Bush, koningin Elizabeth en president George Bush sr. op 'n dinee in die Withuis ter ere van Elizabeth en Philip, 14 Mei 1991.

Op haar silwerjubileum in 1977 was die skare en vierings werklik entoesiasties,[226] maar in die 1980's het openbare kritiek op die koningsgesin toegeneem namate die persoonlike en werklewe van Elizabeth se kinders in die media onder die loep gekom het.[227] Haar gewildheid het in die 1990's tot op sy laagste gedaal. Onder druk van die openbare mening het sy vir die eerste keer inkomstebelasting begin betaal en Buckingham-paleis is vir die publiek oopgestel.[228] Ontevredenheid met die monargie het 'n hoogtepunt bereik met die dood van die voormalige Prinses van Wallis, Diana. Elizabeth se persoonlike gewildheid en steun vir die monargie het egter weer toegeneem ná haar televisieboodskap aan die wêreld vyf dae ná Diana se dood.[229]

In November 1999 is in 'n referendum in Australië oor die land se toekoms as monargie gestem om dit te behou.[230] Baie republikeine het die oorlewing van die monargie in Australië toegeskryf aan Elizabeth se persoonlike gewildheid. Die destydse premier, Julia Gillard, het in 2010 gesê daar is 'n "diep toegeneentheid" jeens die koningin in Australië en dat nog 'n referendum oor die monargie sal moet wag tot ná haar bewind.[231] In referendums in 2008 in Tuvalu én in 2009 in St. Vincent en die Grenadine is ook gestem teen die oorgang na 'n republiek.[232]

Meningspeilings in Brittanje in 2006 en 2007 het sterk steun vir Elizabeth onthul.[233] In 2012, die jaar van haar diamantjubileum, het haar gewildheid tot 90 persent geklim.[234] Haar gesin het in 2019 en vroeg in die 2020's weer onder die loep gekom weens haar seun prins Andrew se verbintenis met die veroordeelde seksoortreders Jeffrey Epstein en Ghislaine Maxwell, die hofsaak tussen hom en Virginia Giuffre te midde van beskuldigings van seksuele wangedrag, en haar kleinseun prins Harry en sy vrou, Meghan, se verlating van die monargie en verhuising daarna na die VSA.[235][236]

Elizabeth is in 'n verskeidenheid media deur baie bekende kunstenaars verewig, insluitende Pietro Annigoni, Peter Blake, Chinwe Chukwuogo-Roy, Terence Cuneo, Lucian Freud, Rolf Harris, Damien Hirst, Juliet Pannett en Tai-Shan Schierenberg.[237][238] Bekende fotograwe wat haar afgeneem het, sluit in Cecil Beaton, Yousuf Karsh, Anwar Hussein, Annie Leibovitz, lord Lichfield, Terry O'Neill, John Swannell en Dorothy Wilding. Die eerste amptelike portret van haar is in 1926 deur Marcus Adams geneem.[239]

Afsterwe

Om 12.32 op 8 September 2022, twee dae nadat sy Liz Truss genooi het om 'n regering te vorm, het Buckinghampaleis aangekondig die koningin is onder mediese toesig by Balmoral nadat dokters hulle kommer uitgespreek het.[240][241] Die koningin se vier kinders, skoondogters en prinse William en Harry het hulle na haar siekbed gehaas.[242][243] Sy sterf om 15:10 dieselfde dag.[244] Haar afsterwe is dié aand on 18:30 bevestig,[245] en daarmee het "Operasie London Bridge" in werking getree. Dit sluit in die beplanning vir die aankondiging van haar dood, die amptelike routydperk en besonderhede van haar begrafnis.

Titels en aanspreekvorms

 
Die koningin se monogram, met die kroon van sint Eduard bo.
  • 21 April 1926 - 11 Desember 1936: Haar koninklike Hoogheid prinses Elizabeth van York
  • 11 Desember 1936 - 20 November 1947: Haar Koninklike Hoogheid die prinses Elizabeth
  • 20 November 1947 - 6 Februarie 1952: Haar Koninklike Hoogheid die prinses Elizabeth, Hertogin van Edinburg
  • Sedert 6 Februarie 1952: Haar Majesteit die koningin

Elizabeth het in haar lewe al verskeie titels en militêre posisies gehad – as die kleindogter van ’n koning, die dogter van ’n koning, deur haar man se titels en eindelik as die monarg van verskeie lande. In elk van haar ryke het sy 'n spesifieke titel gehad wat oral dieselfde formule gevolg het: "Koningin van Jamaika en haar ander ryke en gebiede in Jamaika"; "Koningin van Australië en haar ander ryke en gebiede in Australië", ensovoorts. Op die Kanaaleilande en die eiland Man, wat Britse Kroongebiede eerder as aparte ryke is, was sy bekend as onderskeidelik die "Hertog van Normandië" en die "Lord van Man".

In ’n gesprek met die koningin is sy die eerste keer as "U Majesteit" aangespreek en daarna as "Ma'am" (wat rym met die Engelse woord vir "konfyt", jam).[246]

Stamboom

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Prins Albert van Sakse-Koburg en Gotha
 
 
 
 
 
 
 
  Edward VII van die Verenigde Koninkryk
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  Victoria van die Verenigde Koninkryk
 
 
 
 
 
 
 
  George V van die Verenigde Koninkryk
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  Christiaan IX van Denemarke
 
 
 
 
 
 
 
Prinses Alexandra van Denemarke
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Louise van Hesse-Kassel
 
 
 
 
 
 
 
  George VI
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hertog Alexander van Württemberg
 
 
 
 
 
 
 
Francis, Hertog van Teck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Graafin Claudine Rhédey von Kis-Rhéde
 
 
 
 
 
 
 
Mary van Teck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Prins Adolphus, Hertog van Cambridge
 
 
 
 
 
 
 
Princes Mary Adelaide van Cambridge
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Prinsess Augusta van Hesse-Kassel
 
 
 
 
 
 
 
   Elizabeth II 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Thomas Lyon-Bowes, lord Glamis
 
 
 
 
 
 
 
Claude Bowes-Lyon, 13de graaf van Strathmore en Kinghorne
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Charlotte Grimstead
 
 
 
 
 
 
 
Claude Bowes-Lyon, 14de graaf of Strathmore en Kinghorne
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Oswald Smith
 
 
 
 
 
 
 
Frances Dora Smith
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Henrietta Mildred Hodgson
 
 
 
 
 
 
 
Elizabeth die koningin-moeder
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Lord Charles Cavendish-Bentinck
 
 
 
 
 
 
 
Charles Cavendish-Bentinck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Anne Wellesley
 
 
 
 
 
 
 
Cecilia Cavendish-Bentinck
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Edwyn Burnaby
 
 
 
 
 
 
 
Caroline Louisa Burnaby
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Anne Caroline Salisbury
 
 
 
 
 
 


Afstammelinge

Kinders Gebore Huwelik Kleinkinders Agterkleinkinders
Datum Gade
Prins Charles, die Prins van Wallis 14 November 1948 (1948-11-14) (76 jaar oud) 29 Julie 1981
Geskei 28 Augustus 1996
Lady Diana Spencer Prins William, Hertog van Cambridge Prins George van Cambridge
Prinses Charlotte van Cambridge
Prins Louis van Cambridge
Prins Harry, Hertog van Sussex Archie Mountbatten-Windsor
Lilibet Mountbatten-Windsor
9 April 2005 Camilla Parker-Bowles Geen
Prinses Anne 15 Augustus 1950 (1950-08-15) (74 jaar oud) 14 November 1973
Geskei 28 April 1992
Mark Phillips Peter Phillips Savannah Phillips
Isla Phillips
Zara Tindall Mia Tindall
Lena Tindall
Lucas Tindall
12 Desember 1992 Timothy Laurence Geen
Prins Andrew, die Hertog van York 19 Februarie 1960 (1960-02-19) (64 jaar oud) 23 Julie 1986
Geskei 30 Mei 1996
Sarah Ferguson Prinses Beatrice, mev. Edoardo Mapelli Mozzi Sienna Mapelli Mozzi
Prinses Eugenie, mev. Jack Brooksbank August Brooksbank
Prins Edward, die Graaf van Wessex 10 Maart 1964 (1964-03-10) (60 jaar oud) 19 Junie 1999 Sophie Rhys-Jones Lady Louise Mountbatten-Windsor Geen
James Mountbatten-Windsor, burggraaf Severn Geen

Verwysings

  1. Furness, Hannah (8 September 2022). "Queen Elizabeth II dies aged 96 at Balmoral". The Daily Telegraph.
  2. Bradford (2012), p. 22; Brandreth, p. 103; Marr, p. 76; Pimlott, pp. 2–3; Lacey, pp. 75–76; Roberts, p. 74
  3. Brandreth, p. 103
  4. Pimlott, p. 12
  5. Williamson, p. 205
  6. Crawford, p. 26; Pimlott, p. 20; Shawcross, p. 21
  7. Brandreth, p. 124; Lacey, pp. 62–63; Pimlott, pp. 24, 69
  8. Brandreth, pp. 108–110; Lacey, pp. 159–161; Pimlott, pp. 20, 163
  9. Brandreth, pp. 108–110
  10. Brandreth, p. 105; Lacey, p. 81; Shawcross, pp. 21–22
  11. Bond, p. 8; Lacey, p. 76; Pimlott, p. 3
  12. Lacey, pp. 97–98
  13. Marr, pp. 78, 85; Pimlott, pp. 71–73
  14. Brandreth, p. 124; Crawford, p. 85; Lacey, p. 112; Marr, p. 88; Pimlott, p. 51; Shawcross, p. 25
  15. Her Majesty The Queen: Early life and education, Royal Household, 29 December 2015, https://www.royal.uk/her-majesty-the-queen?ch=5, besoek op 18 April 2016 
  16. Marr, p. 84; Pimlott, p. 47
  17. Pimlott, p. 54
  18. Warwick, Christopher (2002), Princess Margaret: A Life of Contrasts, Londen: Carlton Publishing Group, p. 102, ISBN 978-0-233-05106-2 
  19. Queen Elizabeth the Queen Mother, Royal Household, 21 Desember 2015, https://www.royal.uk/queen-elizabeth-queen-mother, besoek op 18 April 2016 
  20. Crawford, pp. 104–114; Pimlott, pp. 56–57
  21. Crawford, pp. 114–119; Pimlott, p. 57
  22. Children's Hour: Princess Elizabeth, BBC, 13 Oktober 1940, https://www.bbc.co.uk/archive/childrens-hour--princess-elizabeth/z7wm92p, besoek op 22 Julie 2009 
  23. Early public life, Royal Household, http://www.royal.gov.uk/HMTheQueen/Publiclife/EarlyPublicLife/Earlypubliclife.aspx, besoek op 20 April 2010 
  24. Pimlott, p. 71
  25. Bradford (2012), p. 45; Lacey, p. 148; Marr, p. 100; Pimlott, p. 75
  26. Rothman, Lily (25 Mei 2018), "The World War II Auto Mechanic in This Photo Is Queen Elizabeth II. Here's the Story Behind the Picture", Time, http://time.com/5287517/world-war-ii-queen-elizabeth-photo 
  27. Bond, p. 10; Pimlott, p. 79
  28. A speech by the Queen on her 21st birthday, Royal Household, 21 April 1947, https://www.royal.uk/21st-birthday-speech-21-april-1947, besoek op 18 April 2016 
  29. Brandreth, pp. 132–139; Lacey, pp. 124–125; Pimlott, p. 86
  30. Bond, p. 10; Brandreth, pp. 132–136, 166–169; Lacey, pp. 119, 126, 135
  31. Heald, p. 77
  32. Edwards, Phil (31 Oktober 2000), The Real Prince Philip, Channel 4, http://www.channel4.com/history/microsites/R/real_lives/prince_philip_t.html, besoek op 23 September 2009 
  33. Crawford, p. 180
  34. Davies, Caroline (20 April 2006), "Philip, the one constant through her life", The Daily Telegraph (Londen), https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1400208/Philip-the-one-constant-through-her-life.html, besoek op 23 September 2009 
  35. Brandreth, p. 314
  36. Heald, p. xviii
  37. Hoey, pp. 55–56; Pimlott, pp. 101, 137
  38. Hoey, p. 58; Pimlott, pp. 133–134
  39. Hoey, p. 59; Petropoulos, p. 363
  40. Bradford (2012), p. 61
  41. Letters Patent, 22 October 1948; Hoey, pp. 69–70; Pimlott, pp. 155–156
  42. Pimlott, p. 163
  43. Brandreth, pp. 240–241; Lacey, p. 166; Pimlott, pp. 169–172
  44. Brandreth, pp. 245–247; Lacey, p. 166; Pimlott, pp. 173–176; Shawcross, p. 16
  45. Bousfield and Toffoli, p. 72; Bradford (2002), p. 166; Pimlott, p. 179; Shawcross, p. 17
  46. Mitchell, James (2003), "Scotland: Cultural Base and Economic Catalysts", in Hollowell, Jonathan, Britain Since 1945, p. 113, doi:10.1002/9780470758328.ch5, ISBN 9780470758328 
  47. Pimlott, pp. 178–179
  48. Pimlott, pp. 186–187
  49. Soames, Emma (1 June 2012), "Emma Soames: As Churchills we're proud to do our duty", The Daily Telegraph (Londen), https://www.telegraph.co.uk/history/9305749/Emma-Soames-As-Churchills-were-proud-to-do-our-duty.html, besoek op 12 Maart 2019 
  50. Bradford (2012), p. 80; Brandreth, pp. 253–254; Lacey, pp. 172–173; Pimlott, pp. 183–185
  51. Brandreth, pp. 269–271
  52. Brandreth, pp. 269–271; Lacey, pp. 193–194; Pimlott, pp. 201, 236–238
  53. Bond, p. 22; Brandreth, p. 271; Lacey, p. 194; Pimlott, p. 238; Shawcross, p. 146
  54. Bradford (2012), p. 82
  55. 50 facts about The Queen's Coronation, Royal Household, 25 May 2003, https://www.royal.uk/50-facts-about-queens-coronation-0, besoek op 18 April 2016 
  56. Lacey, p. 190; Pimlott, pp. 247–248
  57. Marr, p. 272
  58. Pimlott, p. 182
  59. The Commonwealth: Gifts to the Queen, Royal Collection Trust, https://www.royalcollection.org.uk/exhibitions/gifts-to-the-queen, besoek op 20 Februarie 2016 
  60. Australia: Royal visits, Royal Household, 13 Oktober 2015, https://www.royal.uk/australia, besoek op 18 April 2016 
    New Zealand: Royal visits, Royal Household, 22 Desember 2015, https://www.royal.uk/new-zealand, besoek op 18 April 2016 
    Marr, p. 126
  61. Campbell, Sophie (11 May 2012), "Queen's Diamond Jubilee: Sixty years of royal tours", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/travel/news/Queens-Diamond-Jubilee-sixty-years-of-royal-tours, besoek op 20 Februarie 2016 
  62. Thomson, Mike (15 January 2007), "When Britain and France nearly married", BBC News, http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/6261885.stm, besoek op 14 December 2009 
  63. Pimlott, p. 255; Roberts, p. 84
  64. Marr, pp. 175–176; Pimlott, pp. 256–260; Roberts, p. 84
  65. Lacey, p. 199; Shawcross, p. 75
  66. Lord Altrincham in National Review aangehaal deur Brandreth, p. 374 en Roberts, p. 83
  67. Brandreth, p. 374; Pimlott, pp. 280–281; Shawcross, p. 76
  68. 68,0 68,1 Hardman, p. 22; Pimlott, pp. 324–335; Roberts, p. 84
  69. Roberts, p. 84
  70. 70,0 70,1 Queen and Canada: Royal visits, Royal Household, http://www.royal.gov.uk/MonarchAndCommonwealth/Canada/Royalvisits.aspx, besoek op 12 Februarie 2012 
  71. Bradford (2012), p. 114
  72. Pimlott, p. 303; Shawcross, p. 83
  73. Speaight, Robert (1970), Vanier, Soldier, Diplomat, Governor General: A Biography, London: William Collins, Sons and Co. Ltd., ISBN 978-0-00-262252-3, https://archive.org/details/vaniersoldierdip00spea 
  74. Dubois, Paul (12 Oktober 1964), "Demonstrations Mar Quebec Events Saturday", The Gazette: p. 1, https://news.google.com/newspapers?nid=1946&dat=19641012&id=3K4tAAAAIBAJ&sjid=YZ8FAAAAIBAJ&pg=6599,2340498, besoek op 6 March 2010 
  75. Bousfield, p. 139
  76. Dymond, Glenn (5 Maart 2010), Ceremonial in the House of Lords, House of Lords Library, p. 12, https://www.parliament.uk/globalassets/documents/documents/upload/lln2010-007.pdf, besoek op 5 Junie 2010 
  77. Hardman, pp. 213–214
  78. Williams, Kate (18 Augustus 2019). "As The Crown returns, watch out for these milestones". The Guardian. Besoek op 5 Julie 2021.
  79. Bond, p. 66; Pimlott, pp. 345–354
  80. Bradford (2012), pp. 123, 154, 176; Pimlott, pp. 301, 315–316, 415–417
  81. Brian Hoey (2022). Her Majesty Queen Elizabeth II Platinum Jubilee Celebration-70 Years: 1952–2022. Pitkin. p. 58. ISBN 9781841659473.
  82. "Big Crowds in Belgrade Greet Queen Elizabeth". The New York Times. 18 Oktober 1972.
  83. Bradford (2012), p. 181; Pimlott, p. 418
  84. Bradford (2012), p. 181; Marr, p. 256; Pimlott, p. 419; Shawcross, pp. 109–110
  85. Pimlott, p. 449
  86. Hardman, p. 137; Roberts, pp. 88–89; Shawcross, p. 178
  87. Elizabeth aan haar personeel, aangehaal in Shawcross, p. 178
  88. Pimlott, pp. 336–337, 470–471; Roberts, pp. 88–89
  89. "Queen's 'fantasy assassin' jailed", BBC News, 14 September 1981, http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/september/14/newsid_2516000/2516713.stm, besoek op 21 Junie 2010 
  90. Lacey, p. 281; Pimlott, pp. 476–477; Shawcross, p. 192
  91. McNeilly, Hamish (1 Maart 2018), "Intelligence documents confirm assassination attempt on Queen Elizabeth in New Zealand", The Sydney Morning Herald, https://www.smh.com.au/world/oceania/intelligence-documents-confirm-assassination-attempt-on-queen-elizabeth-in-new-zealand-20180301-p4z282.html, besoek op 1 March 2018 
  92. Ainge Roy, Eleanor (13 Januarie 2018), "'Damn ... I missed': the incredible story of the day the Queen was nearly shot", The Guardian, https://www.theguardian.com/uk-news/2018/jan/13/queen-elizabeth-assassination-attempt-new-zealand-1981, besoek op 1 March 2018 
  93. Bond, p. 115; Pimlott, p. 487
  94. Pimlott, p. 487; Shawcross, p. 127
  95. Lacey, pp. 297–298; Pimlott, p. 491
  96. Bond, p. 188; Pimlott, p. 497
  97. Pimlott, pp. 488–490
  98. Pimlott, p. 521
  99. Hardman, pp. 216–217 and Pimlott, pp. 503–515; see also Neil, pp. 195–207 and Shawcross, pp. 129–132
  100. Thatcher aan Brian Walden, aangehaal in Neil, p. 207; Andrew Neil aangehaal in Woodrow Wyatt se dagboek van 26 Oktober 1990
  101. Campbell, p. 467
  102. Hardman, pp. 167, 171–173
  103. "Queen fulfills a Royal Goal: To visit China". The New York Times. 13 Oktober 1986.
  104. The BBC Book of Royal Memories. BBC Books. p. 181. ISBN 9780563360087.
  105. Hardman, Robert (2019), Queen Of The World, Penguin Random House, p. 437, ISBN 9781784759513 
  106. "Queen Elizabeth II Arrives In Peking for 6-Day Visit". The Washington Post. 13 Oktober 1986.
  107. Pimlott, p. 538
  108. Annus horribilis speech, Royal Household, 24 November 1992, https://www.royal.uk/annus-horribilis-speech, besoek op 18 April 2016 
  109. Pimlott, pp. 519–534
  110. Lacey, p. 319; Marr, p. 315; Pimlott, pp. 550–551
  111. Stanglin, Doug (18 March 2010), "German study concludes 25,000 died in Allied bombing of Dresden", USA Today, http://content.usatoday.com/communities/ondeadline/post/2010/03/official-german-study-concludes-25000-died-in-allied-bombing-of-dresden/1, besoek op 19 March 2010 
  112. Brandreth, p. 377; Pimlott, pp. 558–559; Roberts, p. 94; Shawcross, p. 204
  113. Brandreth, p. 377
  114. Bradford (2012), p. 229; Lacey, pp. 325–326; Pimlott, pp. 559–561
  115. Bradford (2012), p. 226; Hardman, p. 96; Lacey, p. 328; Pimlott, p. 561
  116. Pimlott, p. 562
  117. "Elizabeth II to visit Russia in October". Evansville Press. 15 Julie 1994. p. 2.
  118. "Not all's forgiven as queen tours a czarless Russia". The Christian Science Monitor. 19 Oktober 1994.
  119. de Waal, Thomas (15 Oktober 1994). "Queen's Visit: Lifting the Clouds of the Past". The Moscow Times.
  120. "British queen in Moscow". UPI. 17 Oktober 1994.
  121. Brandreth, p. 356; Pimlott, pp. 572–577; Roberts, p. 94; Shawcross, p. 168
  122. MORI-peiling vir The Independent, Maart 1996, aangehaal in Pimlott, p. 578 en O'Sullivan, Jack (5 March 1996), "Watch out, the Roundheads are back", The Independent, https://www.independent.co.uk/news/uk/watch-out-the-roundheads-are-back-1340396.html, besoek op 17 September 2011 
  123. Pimlott, p. 578
  124. Brandreth, p. 357; Pimlott, p. 577
  125. Bond, p. 134; Brandreth, p. 358; Marr, p. 338; Pimlott, p. 615
  126. MacQueen, Ken; Treble, Patricia (2012), "The Jewel in the Crown", Maclean's: pp. 43–44 
  127. Bond, p. 134; Brandreth, p. 358; Lacey, pp. 6–7; Pimlott, p. 616; Roberts, p. 98; Shawcross, p. 8
  128. Brandreth, pp. 358–359; Lacey, pp. 8–9; Pimlott, pp. 621–622
  129. 129,0 129,1 Bond, p. 134; Brandreth, p. 359; Lacey, pp. 13–15; Pimlott, pp. 623–624
  130. Indian group calls off protest, accepts queen's regrets, CNN, 14 October 1997, http://edition.cnn.com/WORLD/9710/14/india.queen/, besoek op 3 May 2021 
  131. Burns, John F. (15 October 1997), "In India, Queen Bows Her Head Over a Massacre in 1919", The New York Times, https://www.nytimes.com/1997/10/15/world/in-india-queen-bows-her-head-over-a-massacre-in-1919.html?smid=pl-share, besoek op 12 February 2013 
  132. 132,0 132,1 A speech by The Queen on her Golden Wedding Anniversary, The Royal Household, 20 November 1997, https://www.royal.uk/golden-wedding-speech, besoek op 10 February 2017 
  133. "Queen to visit Southwark on Millennium Eve", London SE1, https://www.london-se1.co.uk/news/1299/queen.html, besoek op 13 February 2022 
  134. "Beacons blaze across UK", BBC News, 31 December 1999, http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/586264.stm, besoek op 13 February 2022 
  135. Knappett, Gill (2016), The Queen at 90: A Royal Birthday Souvenir, Pitkin, p. 24, ISBN 9780750970310 
  136. Shawcross, p. 224
  137. Bedell Smith, Sally (2017), Elizabeth the Queen: The Woman Behind the Throne, Penguin Books, p. 423, ISBN 9781405932165 
  138. Bond, p. 156; Bradford (2012), pp. 248–249; Marr, pp. 349–350
  139. Brandreth, p. 31
  140. Bond, pp. 166–167
  141. "Queen cancels visit due to injury", BBC News, 26 Oktober 2006, http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/6087724.stm, besoek op 8 Desember 2009 
  142. Alderson, Andrew (28 May 2007), "Revealed: Queen's dismay at Blair legacy", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1552769/Revealed-Queens-dismay-at-Blair-legacy.html, besoek op 31 Mei 2010 
  143. Alderson, Andrew (27 Mei 2007), "Tony and Her Majesty: an uneasy relationship", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1552767/Tony-and-Her-Majesty-an-uneasy-relationship.html, besoek op 31 Mei 2010 
  144. "Queen celebrates diamond wedding", BBC News, 19 November 2007, http://news.bbc.co.uk/1/hi/7101094.stm, besoek op 10 Februarie 2017 
  145. A speech by the Queen to the United Nations General Assembly, Royal Household, 6 Julie 2010, https://www.royal.uk/address-united-nations-general-assembly-6-july-2010, besoek op 18 April 2016 
  146. "Queen addresses UN General Assembly in New York", BBC News, 7 Julie 2010, https://www.bbc.co.uk/news/10518044, besoek op 7 Julie 2010 
  147. "Royal tour of Australia: The Queen ends visit with traditional 'Aussie barbie'", The Daily Telegraph, 29 Oktober 2011, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/queen-elizabeth-II/8857106/Royal-tour-of-Australia-The-Queen-ends-visit-with-traditional-Aussie-barbie.html, besoek op 30 Oktober 2011 
  148. Bradford (2012), p. 253
  149. "Prince Harry pays tribute to the Queen in Jamaica", BBC News, 7 March 2012, https://www.bbc.co.uk/news/uk-17281585, besoek op 31 May 2012 
  150. Their Royal Highnesses The Prince of Wales and The Duchess of Cornwall to Undertake a Royal Tour of Canada in 2012, Office of the Governor General of Canada, 14 December 2011, https://www.canada.ca/en/news/archive/2011/12/their-royal-highnesses-prince-wales-duchess-cornwall-undertake-royal-tour-canada-2012.html, besoek op 31 May 2012 
  151. Event News, The Queen's Diamond Jubilee Beacons, archived from the original on 16 November 2018, https://web.archive.org/web/20181116075010/http://www.diamond-jubilee-beacons.buzzsites.co.uk/pages/event_news_162371.cfm, besoek op 28 April 2016 
  152. "Queen joins wedding party at Manchester Town Hall", BBC News, 24 March 2012, https://www.bbc.com/news/uk-england-manchester-17496666 
  153. Rayner, Gordon (19 November 2012), "Queen and Duke of Edinburgh celebrate 65th wedding anniversary", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/queen-elizabeth-II/9689130/Queen-and-Duke-of-Edinburgh-celebrate-65th-wedding-anniversary.html, besoek op 10 February 2017 
  154. "UK to name part of Antarctica Queen Elizabeth Land", BBC News, 18 December 2012, https://www.bbc.co.uk/news/uk-politics-20757382, besoek op 9 June 2019 
  155. Canada's Olympic Broadcast Media Consortium Announces Broadcast Details for London 2012 Opening Ceremony, Friday, 24 July 2012, archived from the original on 2 April 2015, https://web.archive.org/web/20150402092404/http://www.newswire.ca/en/story/1011615/canada-s-olympic-broadcast-media-consortium-announces-broadcast-details-for-london-2012-opening-ceremony-friday, besoek op 22 March 2015 
  156. Brown, Nicholas (27 July 2012), "How James Bond whisked the Queen to the Olympics", BBC News, https://www.bbc.co.uk/news/uk-19018666, besoek op 27 July 2012 
  157. "Queen honoured with Bafta award for film and TV support", BBC News, 4 April 2013, https://www.bbc.co.uk/news/entertainment-arts-22035942, besoek op 7 April 2013 
  158. "Queen leaves hospital after stomach bug", BBC News, 4 Maart 2013, https://www.bbc.co.uk/news/uk-21659635, besoek op 4 Maart 2013 
  159. "Recovering Queen signs Commonwealth charter", BBC News, 11 Maart 2013, https://www.bbc.com/news/uk-21737817, besoek op 23 October 2016 
  160. "Queen to miss Commonwealth meeting", BBC News, 7 Mei 2013, https://www.bbc.co.uk/news/uk-22431757, besoek op 7 Mei 2013 
  161. "Charles to be next Commonwealth head", BBC News, 20 April 2018, https://www.bbc.com/news/uk-43840710, besoek op 21 April 2018 
  162. Collier, Hatty (8 Junie 2018), The Queen undergoes eye surgery to remove cataract, yahoo!, https://uk.news.yahoo.com/queen-undergoes-eye-surgery-remove-141520545.html, besoek op 19 Maart 2021 
  163. "Queen slams brakes on driving in public", The Times, 31 Maart 2019, https://www.thetimes.co.uk/article/queen-slams-brakes-on-driving-in-public-5q5k8dchn, besoek op 31 Maart 2019 
  164. "Elizabeth Set to Beat Victoria's Record as Longest Reigning Monarch in British History", HuffPost, 6 September 2014, http://www.huffingtonpost.co.uk/2014/09/06/elizabeth-set-to-beat-victorias-record-as-longest-reigning-monarch-in-british-history_n_5777134.html, besoek op 28 September 2014 
  165. Modh, Shrikant (11 September 2015), "The Longest Reigning Monarch Queen Elizabeth II", Philately News, http://philatelynews.com/the-longest-reigning-monarch-queen-elizabeth-ii, besoek op 20 November 2017 
  166. "Enthralling 'Audience' puts Britain's queen in room with politicians", Chicago Sun-Times, 24 Augustus 2017, https://chicago.suntimes.com/entertainment/enthralling-audience-puts-britains-queen-in-room-with-politicians, besoek op 20 November 2017 
  167. "Queen Elizabeth II is now world's oldest monarch", The Hindu, 24 Januarie 2015, http://www.thehindu.com/news/international/world/queen-elizabeth-ii-becomes-worlds-oldest-monarch/article6818895.ece, besoek op 20 November 2017 
  168. Rayner, Gordon (23 Januarie 2015), "Queen becomes world's oldest monarch following death of King Abdullah of Saudi Arabia", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/queen-elizabeth-II/11364902/Queen-becomes-worlds-oldest-monarch-following-death-of-King-Abdullah-of-Saudi-Arabia.html, besoek op 20 November 2017 
  169. "Thailand's King Bhumibol Adulyadej dies at 88", BBC News, 13 October 2016, https://www.bbc.com/news/world-asia-37643326, besoek op 23 April 2022 
  170. Addley, Esther (13 October 2016), "Queen Elizabeth II is longest-reigning living monarch after Thai king's death", The Guardian, https://www.theguardian.com/uk-news/2016/oct/13/queen-elizabeth-ii-is-longest-reigning-living-monarch-after-thai-kings-death, besoek op 23 April 2022 
  171. Proctor, Charlie (21 November 2017), "BREAKING: The Queen becomes the world's oldest living Head of State following Mugabe resignation", Royal Central, https://royalcentral.co.uk/uk/queen/breaking-the-queen-becomes-the-worlds-oldest-living-head-of-state-following-mugabe-resignation-91833/, besoek op 21 November 2017 
  172. Queen Elizabeth II will be the world's oldest head of state if Robert Mugabe is toppled, MSN, 14 November 2017, https://www.msn.com/en-us/news/world/queen-elizabeth-ii-will-be-the-world-e2-80-99s-oldest-head-of-state-if-robert-mugabe-is-toppled/ar-BBF0dPV, besoek op 20 November 2017 
  173. Rayner, Gordon (29 January 2017), "The Blue Sapphire Jubilee: Queen will not celebrate 65th anniversary but instead sit in 'quiet contemplation' remembering father's death", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/2017/01/28/blue-sapphire-jubilee-queen-will-not-celebrate-65th-anniversary, besoek op 3 February 2017 
  174. "Queen and Prince Philip portraits released to mark 70th anniversary", The Guardian, 20 November 2017, https://www.theguardian.com/uk-news/2017/nov/20/queen-prince-philip-portraits-platinum-wedding-70th-anniversary, besoek op 20 November 2017 
  175. Bilefsky, Dan (2 August 2017), "Prince Philip Makes His Last Solo Appearance, After 65 Years in the Public Eye", The New York Times, https://www.nytimes.com/2017/08/02/world/europe/uk-prince-philip-retired-queen-elizabeth.html, besoek op 4 August 2017 
  176. "The royal family is canceling events because of the coronavirus, and the Queen may be asked to self-isolate for up to 4 months". Insider. 16 Maart 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  177. "Coronavirus: Queen and Prince Philip return to Windsor Castle for lockdown". Sky News. 2 November 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  178. "Coronavirus: The Queen's message seen by 24 million". BBC News. 6 April 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  179. "Coronavirus: The Queen's broadcast in full". BBC News. 5 April 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  180. "VE Day: UK's streets not empty as filled with love, says Queen". BBC News. 8 Mei 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  181. "Queen Elizabeth Is Joined by Prince William for Her First Public Outing in Seven Months". Town & Country. 15 Oktober 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  182. "Queen wears face mask as she marks Unknown Warrior centenary". BBC News. 7 November 2020. Besoek op 5 Julie 2021.
  183. "The Queen and Prince Philip receive first dose of Covid vaccine". The Guardian. 9 Januarie 2021. Besoek op 5 Julie 2021.
  184. Petit, Stephanie (1 April 2021). "Queen Elizabeth Received Her Second COVID-19 Vaccine Before First Maskless Outing of the Year". People.
  185. Prince Philip: After over 70 years by her side, the Queen faces a future without her 'strength and stay', ITV, 9 April 2021, https://www.itv.com/news/2021-04-09/prince-philip-after-over-70-years-by-her-side-the-queen-faces-a-future-without-her-strength-and-stay, besoek op 9 April 2021 
  186. "Queen will complete her reign in the same sad way as great-great grandmother Queen Victoria", GoodtoKnow, 9 April 2021, https://www.goodto.com/royal-news/queen-reign-prince-philip-died-queen-victoria-593479, besoek op 11 June 2021 
  187. Tominey, Camilla (9 April 2021). "Prince Philip's peaceful passing reflects a remarkable life lived in self-effacing dignity". The Telegraph. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 April 2021. Besoek op 11 Mei 2021.
  188. "Prince Philip: The Queen says his death has 'left a huge void' – Duke of York", BBC News, 11 April 2021, https://www.bbc.co.uk/news/uk-56710086 
  189. "Social Media Reacts to 'heartbreaking' Image of Queen Sitting Alone at Prince Philip's Funeral". The Independent. 17 April 2021.
  190. "Image of Queen Elizabeth II sitting alone at Philip's funeral breaks hearts around the world". The Washington Post. 17 April 2021.
  191. "Queen's Christmas message pays tribute to 'beloved' Philip". BBC News. 25 Desember 2021.
  192. Ship, Chris (25 Desember 2021). "Queen remembers 'mischievous twinkle' of Prince Philip in emotional Christmas message". ITV News.
  193. "Queen's Speech 2021: What can we expect?", BBC News, 10 Mei 2021, https://www.bbc.com/news/uk-politics-56987630, besoek op 10 Mei 2021 
  194. G7 summit: Queen charms prime ministers and presidents, Sky News, 12 Junie 2021, https://news.sky.com/story/g7-summit-queen-charms-prime-ministers-and-presidents-12330626, besoek op 12 Junie 2021 
  195. Murray, Jessica (12 Oktober 2021). "Queen seen using walking stick for first time in 20 years". The Guardian.
  196. Taylor, Harry (21 Oktober 2021). "The Queen spent night in hospital after cancelling Northern Ireland visit". The Guardian.
  197. Lee, Joseph (26 Oktober 2021). "Queen will not attend COP26 climate change summit". BBC News.
  198. Becky Morton (14 November 2021). "The Queen to miss Remembrance Sunday service". BBC News.
  199. Turner, Lauren (5 Februarie 2022). "Queen holds reception to mark Platinum Jubilee". BBC News. Besoek op 5 Februarie 2022.
  200. "Accession Day 2022". Royal Family. 5 Februarie 2022.
  201. Lee, Dulcie; Durbin, Adam (20 Februarie 2022). "The Queen tests positive for Covid". BBC News. Besoek op 20 Februarie 2022.
  202. Foster, Max; Said-Moorhouse, Lauren (20 Februarie 2022). "Britain's Queen Elizabeth tests positive for Covid-19". CNN.
  203. Coughlan, Sean (22 Februarie 2022). "Queen cancels virtual engagements as mild Covid persists". BBC News. Besoek op 7 Maart 2022.
  204. Elston, Laura (23 Februarie 2022). "Queen holds telephone audience with PM despite Covid". The Independent. Besoek op 7 Maart 2022.
  205. "Queen enjoys time with family after recovering from Covid". LBC. 28 Februarie 2022.
  206. "Queen holds in-person meeting with Justin Trudeau in front of blue and yellow flowers". Evening Standard. 7 Maart 2022. Besoek op 7 Maart 2022.
  207. Lauren, Turner (29 Maart 2022). "Queen attends Prince Philip memorial service at Westminster Abbey". BBC News. Besoek op 5 April 2022.
  208. Brandreth, pp. 370–371; Marr, p. 395
  209. Mansey, Kate; Leake, Jonathan; Hellen, Nicholas (19 January 2014), "Queen and Charles start to 'job-share'", The Sunday Times, archived from the original on 3 Februarie 2014, https://web.archive.org/web/20140203044636/http://www.thesundaytimes.co.uk/sto/news/uk_news/National/royalwedding/article1365067.ece, besoek op 20 January 2014 
    Marr, p. 395
  210. 210,0 210,1 Routledge, Paul (1994). Scargill: the unauthorized biography. London: Harper Collins. p. xiii. ISBN 0-00-638077-8.
  211. "Queen 'will do her job for life'", BBC News, 19 April 2006, http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/4921120.stm, besoek op 4 February 2007 
    Shawcross, pp. 194–195
  212. Our structure, Church of Scotland, https://www.churchofscotland.org.uk/about-us/our-structure, besoek op 23 April 2022 
  213. "Queen meets Pope Francis at the Vatican", BBC News, 3 April 2014, https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-26867032, besoek op 28 Maart 2017 
  214. About The Patron's Lunch, The Patron's Lunch, 5 September 2014, http://www.thepatronslunch.com/about-2, besoek op 28 April 2016 
  215. Hodge, Kate (11 June 2012), "The Queen has done more for charity than any other monarch in history", The Guardian, https://www.theguardian.com/voluntary-sector-network/2012/jun/11/queen-charitable-support, besoek op 25 February 2021 
  216. 80 facts about The Queen, Royal Household, http://www.royal.gov.uk/LatestNewsandDiary/Factfiles/80factsaboutTheQueen.aspx, besoek op 20 June 2010 
  217. Bush, Karen (26 October 2007), Everything Dogs Expect You To Know, Londen: New Holland Publishers, p. 115, ISBN 978-1-84537-954-4, https://books.google.com/books?id=Zahiw9f9V5YC&pg=PA115, besoek op 18 September 2012 
  218. Pierce, Andrew (1 October 2007), "Hug for Queen Elizabeth's first corgi", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1564705/Hug-for-Queen-Elizabeths-first-corgi.html, besoek op 21 September 2012 
  219. Delacourt, Susan (25 May 2012), "When the Queen is your boss", Toronto Star, https://www.thestar.com/news/world/royals/2012/05/25/when_the_queen_is_your_boss.html, besoek op 27 May 2012 
  220. Bond, p. 22
  221. Bond, p. 35; Pimlott, p. 180; Roberts, p. 82; Shawcross, p. 50
  222. Hardman, p. 41
  223. Holmes, E. (2020). HRH: So Many Thoughts on Royal Style. United States: Celadon Books. ISBN 9781250625090.
  224. Cartner-Morley, Jess (10 May 2007), "Elizabeth II, belated follower of fashion", The Guardian (Londen), https://www.theguardian.com/uk/2007/may/10/monarchy.jesscartnermorleyonfashion, besoek op 5 September 2011 
  225. Holt, B. (2022). The Queen: 70 Years of Majestic Style. VK: Ryland Peters & Small. ISBN 9781788794275.
  226. Bond, p. 97; Bradford (2012), p. 189; Pimlott, pp. 449–450; Roberts, p. 87; Shawcross, pp. 114–117
  227. Bond, p. 117; Roberts, p. 91
  228. Bond, p. 134; Pimlott, pp. 556–561, 570
  229. Bond, p. 134; Pimlott, pp. 624–625
  230. Hardman, p. 310; Lacey, p. 387; Roberts, p. 101; Shawcross, p. 218
  231. "Australia's PM says Elizabeth II should be country's last British monarch". The Guardian. Associated Press. 17 Augustus 2010.
  232. "Vincies vote 'No'", BBC News, 26 November 2009, https://www.bbc.co.uk/caribbean/news/story/2009/11/091126_nib.shtml, besoek op 26 November 2009 
  233. Monarchy poll, Ipsos MORI, April 2006, https://www.ipsos-mori.com/researchpublications/researcharchive/378/Monarchy-Poll-April-2006.aspx, besoek op 22 March 2015 
    Monarchy Survey, Populus Ltd, 16 December 2007, p. 9, archived from the original on 11 Mei 2011, https://web.archive.org/web/20110511201056/http://populuslimited.com/uploads/download_pdf-160108-The-Discovery-Channel-Monarchy-Survey.pdf, besoek op 17 August 2010 
    "Poll respondents back UK monarchy", BBC News, 28 December 2007, http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7162649.stm, besoek op 17 August 2010 
  234. Monarchy/Royal Family Trends – Satisfaction with the Queen, Ipsos MORI, 19 May 2016, https://www.ipsos.com/ipsos-mori/en-uk/monarchyroyal-family-trends-satisfaction-queen, besoek op 19 September 2017 
  235. Mills, Rhiannon (7 September 2019). "Epstein, Andrew and private jets: The royals have had a tumultuous summer". Sky News. Besoek op 26 September 2021.
  236. Gallagher, Sophie; Hall, Harriet (19 Mei 2021). "How the couple who were supposed to 'modernise the monarchy' turned their backs on it". The Independent. Besoek op 27 September 2021.
  237. Riley, Ben (12 February 2016), "Revealed: Damien Hirst's only portrait of the Queen found in government archives", The Daily Telegraph, https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/queen-elizabeth-II/12155026/Revealed-Damien-Hirsts-only-portrait-of-the-Queen-found-in-government-archives.html, besoek op 10 September 2016 
  238. Elizabeth II, National Portrait Gallery, http://www.npg.org.uk/collections/search/person.php?sort=dateAsc&LinkID=mp01454&displayNo=60&displayStyle=thumb&wPage=0, besoek op 22 June 2013 
  239. Marcus Adams, National Portrait Gallery, http://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp04999/marcus-adams?role=art, besoek op 20 April 2013 
  240. "Queen's doctors concerned for her health - palace". BBC News. 8 September 2022. Besoek op 8 September 2022.
  241. Davies, Caroline (8 September 2022). "Queen under medical supervision at Balmoral after doctors' concerns". The Guardian. Besoek op 8 September 2022.
  242. "Queen under medical supervision as doctors are concerned for her health. Prince Charles, Camilla and Prince William are currently travelling to Balmoral, Clarence House and Kensington Palace said". Sky News. 8 September 2022. Besoek op 8 September 2022.
  243. Shaw, Neil (8 September 2022). "Duke of York, Princess Anne and Prince Edward all called to Queen's side". Plymouth Live. Besoek op 8 September 2022.
  244. Davies, Caroline (29 September 2022). "Queen Elizabeth died of 'old age', death certificate says". The Guardian. Londen. Besoek op 29 Desember 2022.
  245. "Queen Elizabeth II has died". BBC News. 8 September 2022. Besoek op 8 September 2022.
  246. Greeting a member of The Royal Family, Royal Household, 15 Januarie 2016, https://www.royal.uk/greeting-member-royal-family, besoek op 18 April 2016 

Bronne

  • Bond, Jennie (2006). Elizabeth: Eighty Glorious Years. Londen: Carlton Publishing Group. ISBN 1-84442-260-7
  • Bousfield, Arthur; Toffoli, Gary (2002). Fifty Years the Queen. Toronto: Dundurn Press. ISBN 978-1-55002-360-2
  • Bradford, Sarah (2002). Elizabeth: A Biography of Her Majesty the Queen. 2de uitg. Londen: Penguin. ISBN 978-0-141-93333-7
  • Bradford, Sarah (2012). Queen Elizabeth II: Her Life in Our Times. Londen: Penguin. ISBN 978-0-670-91911-6
  • Brandreth, Gyles (2004). Philip and Elizabeth: Portrait of a Marriage. Londen: Century. ISBN 0-7126-6103-4
  • Briggs, Asa (1995). The History of Broadcasting in the United Kingdom: Volume 4. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-212967-8
  • Campbell, John (2003). Margaret Thatcher: The Iron Lady. Londen: Jonathan Cape. ISBN 0-224-06156-9
  • Crawford, Marion (1950). The Little Princesses. Londen: Cassell & Co.
  • Hardman, Robert (2011). Our Queen. London: Hutchinson. ISBN 978-0-09-193689-1
  • Heald, Tim (2007). Princess Margaret: A Life Unravelled. London: Weidenfeld & Nicolson. ISBN 978-0-297-84820-2
  • Hoey, Brian (2002). Her Majesty: Fifty Regal Years. Londen: HarperCollins. ISBN 0-00-653136-9
  • [Lacey, Robert (2002). Royal: Her Majesty Queen Elizabeth II. Londen: Little, Brown. ISBN 0-316-85940-0
  • Macmillan, Harold (1972). Pointing The Way 1959–1961 Londen: Macmillan. ISBN 0-333-12411-1
  • Marr, Andrew (2011). The Diamond Queen: Elizabeth II and Her People. Londen: Macmillan. ISBN 978-0-230-74852-1
  • Neil, Andrew (1996). Full Disclosure. Londen: Macmillan. ISBN 0-333-64682-7
  • Nicolson, sir Harold (1952). King George the Fifth: His Life and Reign. Londen: Constable & Co.
  • Petropoulos, Jonathan (2006). Royals and the Reich: the princes von Hessen in Nazi Germany. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-516133-5
  • Pimlott, Ben (2001). The Queen: Elizabeth II and the Monarchy. Londen: HarperCollins. ISBN 0-00-255494-1
  • Roberts, Andrew; red. Antonia Fraser (2000). The House of Windsor. Londen: Cassell & Co. ISBN 0-304-35406-6
  • Shawcross, William (2002). Queen and Country. Toronto: McClelland & Stewart. ISBN 0-7710-8056-5
  • Williamson, David (1987). Debrett's Kings and Queens of Britain. Webb & Bower. ISBN 0-86350-101-X
  • Wyatt, Woodrow; red. Sarah Curtis (1999). The Journals of Woodrow Wyatt: Volume II. Londen: Macmillan. ISBN 0-333-77405-1

Eksterne skakels