Ben Schoeman
Barend Johannes "Ben" Schoeman[1] (19 Januarie 1905 – 2 April 1986) was 'n Suid-Afrikaanse politikus, 'n lid van die parlement (LP) vir die Verenigde Party en later ook die Nasionale Party. Hy het van 1948 tot 1954 as die minister van arbeid en van 1954 tot 1974 as die minister van vervoer gedien.
| Ben Schoeman | |
 Ben Schoeman het die kiesafdeling Fordsburg in 1938 gewen, maar verloor in 1943 nadat hy uit die Verenigde Party bedank en by die Nasionale Party aangesluit het. | |
Minister van Vervoer
| |
| Ampstermyn 30 November 1954 – 1974 | |
| Voorafgegaan deur | Paul Sauer |
|---|---|
| Opgevolg deur | Lourens Muller |
5de Leier van die Volksraad
| |
| Ampstermyn 1965 – 1974 | |
| Voorafgegaan deur | Paul Sauer |
| Opgevolg deur | Nic Diederichs |
Minister van Arbeid
| |
| Ampstermyn 4 Junie 1948 – 30 November 1954 | |
| Voorafgegaan deur | Colin Steyn |
| Opgevolg deur | Jan de Klerk |
Lid van die Parlement
| |
| Ampstermyn 1938 – 1943 | |
Persoonlike besonderhede
| |
| Gebore | 19 Januarie 1905 Johannesburg, Transvaalkolonie |
| Sterf | 2 April 1986 Suid-Afrika |
| Politieke party | Nasionale Party (1948–1974) Verenigde Party (1938–1943) |
Biografie
wysig_Ben_Schoeman.jpg)
Schoeman is op 19 Januarie 1905 in Johannesburg in die Britse kolonie Transvaal gebore. Hy was die seun van die treindrywer Barend Jacobus Schoeman en Abelina Jacoba Schoeman (née Theunissen).[2] Nadat hy die hoërskool verlaat het, betree hy die spoorwegindustrie, waar hy as 'n drywer en stoker gewerk het.[3] Hy het deur die range gevorder en is 16 jaar later tot stasiemeester bevorder.
Voor sy toetrede tot die politiek was Schoeman 'n lid van die nasionalistiese en soms militante Afrikaner organisasie die Ossewabrandwag.[4] Hy is per geleentheid selfs vir sy bedrywighede gearresteer.[5]
Politieke loopbaan
wysig
Schoeman betree die politiek as 'n lid van die Verenigde Party en word tydens die Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1938 as die LP vir Fordsburg verkies. Tydens dié verkiesing het hy 'n meerderheid van 1 127 stemme teenoor die Arbeidersparty se T.C. Robertson behaal.[6] Op 33-jarige ouderdom was Schoeman die jongste lid van die Volksraad van Suid-Afrika.
Met die uitbreek van die Tweede Wêreldoorlog ondersteun Schoeman eerste minister J.B.M. Hertzog se posisie van neutraliteit. Toe Hertzog bedank en na die Nasionale Party oorskuif,[7] het hy dienooreenkomstig by die Nasionale Party aangesluit. Schoeman word in 1940 die hoof van die Nasionale Party aan die Witwatersrand en 'n lid van die party se uitvoerende komitee. Hy het Duitsland openlik in die oorlog gesteun, en sê in 1940: "Die toekoms van die Afrikanerdom is afhanklik van 'n Duitse oorwinning. Ons kan dit net sowel openlik sê, want dit is 'n feit".[8]
Na die moord op eerste minister Hendrik Verwoerd (in September 1966), is Schoeman wyd as die gunsteling beskou om die leisels oor die Nasionale Party en die land oor te neem. 'n Enkele dag voor die verkiesing onttrek hy egter aan die wedloop, om 'n oorwinning aan die enigste ander kandidaat, John Vorster, te verseker. In 'n onderhoud ná sy onttrekking, waarin dit voorkom of Schoeman gehuil het, kom dit aan die lig dat hy die besluit as gevolg van "skinderstories, selfs oor my vrou" geneem het.[9] In 2003 stel Terry Bell en Dumisa Buhle Ntsebeza in hul boek, Unfinished business: South Africa, Apartheid and Truth, voor dat Schoeman moontlik deur Vorster afgepers is, hoewel daar geen bewyse daarvoor is nie.[9]
Publikasies
wysig- Schoeman, Ben (1973). Jagavonture. Doornfontein: Perskor. ISBN 0-628-00338-2. OCLC 3569588.
- Schoeman, Ben (1978). My lewe in die politiek. Johannesburg: Perskor. ISBN 0-628-01466-X. OCLC 5945369.
Sien ook
wysig- Ben Schoeman-hoofweg, snelweg wat na hom genoem is.
- Oos-Londenlughawe, aanvanklik die Ben Schoeman-lughawe.
Verwysings
wysig- ↑ "Records of the Garment Workers Union" (in Engels). Johannesburg, Suid-Afrika: Die Biblioteek, Universiteit van die Witwatersrand. 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 September 2019. Besoek op 20 November 2011.
- ↑ A. M. Van Schoor (1973). Die Nasionale boek. Edupress. p. 145.
- ↑ Holland, D.F. (1972). Steam Locomotives of the South African Railways, Volume 2: 1910–1955 (1st uitg.). Newton Abbott, Devon: David & Charles. p. 34. ISBN 978-0-7153-5427-8.
- ↑ South African Democracy Education Trust (SADET) (2004). The Road to Democracy in South Africa: 1960–1970. Kaapstad: Zebra Press. p. 9. ISBN 1-86872-906-0.[dooie skakel]
- ↑ Best, Roger B. (2000). The History of South Africa. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. p. 121. ISBN 0-313-30730-X. ISSN 1096-2905.
- ↑ Schoeman, B. M. (1977). Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika, 1910–1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.
- ↑ "Second World War and its impact, 1939–1948" (in Engels). South African History Online. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 Maart 2016. Besoek op 20 November 2011.
- ↑ Budlender, Geoff (15 April 1973). "Civil Rights and the University" (PDF) (2). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 26 September 2015. Besoek op 23 Augustus 2015.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(hulp) - ↑ 9,0 9,1 Bell, Terry; Ntsebeza, Dumisa Buhle (2003). Unfinished business: South Africa, Apartheid and Truth. London: Verso. p. 55. ISBN 1-85984-545-2.