Romeinse provinsie

Die Romeinse provinsies (Latyn: provincia, meervoud provinciae) was verowerde gebiede buite die stadstaat Rome en die Italiese kernland wat as administratiewe eenhede in die magsgebied van die Republiek en later die Ryk ingesluit is. Elke provinsie is deur ’n Romein regeer wat as goewerneur aangestel is.

Die Latynse term provincia het oorspronklik na ’n gebied verwys waar ’n magistraat of promagistraat sy bevoegdheid uitgeoefen het, veral militêre kommando’s. Hierdie term is later ook met die betekenis van administrasie van ’n verowerde of geannekseerde gebied gebruik, aangesien dit dikwels met militêre operasies verband gehou het. Dit is eindelik uitgebrei na die administratiewe eenhede self.^[1]

Oorsig

’n Provinsie was die basiese en, tot met die tetrargie (vanaf 293 n.C.), die grootste streeks- en administratiewe eenheid van die ryk se grondgebiede buite Italië. Die woord "provinsie" in Afrikaans het sy oorsprong in die Latynse term wat deur die Romeine gebruik is.

Provinsies is gewoonlik bestuur deur politici met die rang senator, meestal voormalige konsuls of magistrate (pretors). ’n Latere uitsondering was die provinsie Aegyptus, wat deur Augustus ingelyf is ná die dood van Cleopatra van Egipte; dit is deur ’n goewerneur regeer wat die rang van blote eques ("ridder") gehad het, dalk as ’n ontmoediging vir ambisie om tot die senaat toe te tree. Dié uitsondering was uniek, maar nie teenstrydig met die Romeinse reg nie, omdat Egipte beskou is as die persoonlike eiendom van Augustus volgens die tradisie van konings van die vroeëre Hellenistiese tydperk.

Die Latynse term provincia het ook die algemener betekenis van "regsgebied" gehad.

Republikeinse provinsies

Die Latynse woord provincia het oorspronklik beteken enige taak of stel verwantwoordelikhede wat die Romeinse senaat aan ’n individu met bevelsreg (imperium) gegee het. Dit was dikwels ’n militêre opdrag vir ’n spesifieke operasionele gevegsterrein.^[2]^[3] Die magistrate in die republiek is vir ’n jaar gekies, en dié wat buite Rome diens gedoen het, soos konsuls wat as generaals in ’n militêre veldtog opgetree het, het ’n sekere provincia gekry waarin hulle beheer uitgeoefen het.

Verskeie soorte verdrae het gegeld vir die grondgebied van ’n volk wat in ’n oorlog verower is; soms het dit algehele oorgawe (deditio) behels. Met die formele anneksasie van ’n gebied is ’n provinsie geskep, in die moderne sin van ’n administratiewe eenheid wat geografies afgebaken is. ’n Konsul of pretor het dan bevelsreg gekry en is vir ’n jaar aangestel om ’n provinsie te beheer.^[4]

Rome het tydens die Eerste Puniese Oorlog buite Italia begin uitbrei. Die eerste permanente provinsies wat geannekseer is, was Sicilia in 241 v.C. en Corsica et Sardinia in 237 v.C. Danksy militêre ekspansionisme het die getal provinsies al hoe vinniger toegeneem, totdat daar nie meer genoeg gekwalifiseerde individue was wat die pos van goewerneurs kon vul nie.^[5]^[6]

Hulle termyne moes dikwels met ’n paar jaar verleng word en soms is bevelsreg selfs aan privaat burgers (privati) toegeken, waarvan Pompeius die bekendste was.^[7]^[8] Dit het die grondwetbeginsel van jaarliks verkose magistrate ondermyn en die versameling van buitensporige rykdom en militêre mag deur ’n paar mans tot gevolg gehad. Dit was ’n groot faktor in die oorgang van ’n republiek tot ’n keiserlike outokrasie.^[9]^[10]^[11]^[12]

Lys republikeinse provinsies

241 v.C. – Sicilia (Sisilië), wat aan die einde van die Eerste Puniese Oorlog van die Kartagers verower is
237 v.C. – Corsica et Sardinia, wat ook by die Kartagers afgeneem is kort ná die Huursoldaatoorlog, in onderskeidelik 238 v.C. en 237 v.C.
197 v.C. – Hispania Citerior, aan die ooskus van die Iberiese Skiereiland; deel van die gebiede wat van die Kartagers afgeneem is
197 v.C. – Hispania Ulterior, aan die suidkus van die Iberiese Skiereiland; deel van die gebiede wat van die Kartagers afgeneem is
147 v.C. – Macedonia in Griekeland; geannekseer ná ’n rebellie deur die Achajiese Bond
146 v.C. – Africa (hedendaagse Tunisië en Wes-Libië), tuisgebied van die Kartagers; geannekseer ná die verwoesting van Kartago in die Derde Puniese Oorlog
129 v.C. – Asia, voorheen die Koninkryk Pergamum in Wes-Anatolië (hedendaagse Turkye)
120 v.C. – Gallia Narbonensis (Suid-Frankryk); voor sy anneksasie bekend as Gallia Transalpina (Gallië anderkant die Alpe) om dit te onderskei van Gallia Cisalpina (Gallië duskant die Alpe, in Noord-Italië); dit is geannekseer ná aanvalle op die geallieerde Griekse stad Massalia (Marseille)
67 v.C. – Creta et Cyrenaica; Cirenaïka is in 78 v.C. aan Rome bemaak; dit het egter nie dadelik ’n provinsie geword nie, maar is by die provinsie Creta et Cyrenae ingelyf nadat Kreta in 67 v.C. geannekseer is
63 v.C. – Bithynia et Pontus; die Koninkryk Bithinië in Noordwes-Anatolië, Turkye, is in 74 v.C. deur hul laaste koning, Nicomedes IV, aan Rome bemaak. Pompeius het dit aan die einde van die Derde Mithridatiese Oorlog (73–63 v.C.) as provinsie georganiseer; hy het die oostelike deel van die verowerde Koninkryk Pontus in 63 v.C. daarby ingelyf.
63 v.C. – Syria; Pompeius het Sirië aan die einde van die Derde Mithridatiese Oorlog geannekseer
58 v.C. – Cilicia et Cyprus; Cilicia is in 102 v.C. in ’n provinsie in die sin van ’n gebied onder militêre bevel omskep in ’n veldtog teen seerowery. Die Romeine het net ’n klein gebied beheer. In 74 v.C. is Licië en Pamfilië (in die ooste) tot die klein Romeinse besitting in Cilicia gevoeg. Cilicia het ten volle onder Romeinse beheer gekom teen die einde van die Derde Mithridatiese Oorlog. Pompeius het die provinsie in 63 v.C. herorganiseer. Siprus is in 58 v.C. geannekseer en by dié provinsie gevoeg.
46 v.C. – Africa Nova (Oos-Numidië – Algerië); Julius Caesar het Oos-Numidië geannekseer, asook die nuwe provinsie wat Africa Nova ("nuwe Africa") genoem is om dit te onderskei van die ouer provinsie Africa, wat bekend geword het as Africa Vetus ("ou Africa").

Gallia Cisalpina (in Noord-Italië) was ’n provinsie in die sin van ’n gebied onder militêre bevel, maar nooit in die sin van ’n administratiewe eenheid nie. Tydens Rome se uitbreiding op die Italiaanse Skiereiland is sekere gebiede as militêre gebiede geïdentifiseer wat onder bevel van ’n konsul of pretor gestaan het (en nie prokonsuls of propretors soos in die geval van administratiewe provinsies nie), vanweë die risiko van rebellies of invalle. Dit was die geval met Liguria weens ’n reeks rebellies, asook Bruttium en Calabria weens moontlike rebellies wat voorsien is.

In die vroeë dae van die Romeinse teenwoordigheid in Gallia Cisalpina was rebellies ter sprake. Later was die gevaar die risiko van invalle deur oorlogvoerende volke oos van Italia. Die stad Aquileia is gestig om Noord-Italia teen invalle te beskerm. Julius Caesar het aan die inwoners van dié streek Romeinse burgerskap gegee en die streek by Italia ingelyf.

Provinsies gedurende die prinsipaat

Die Romeinse Ryk op sy grootste, onder Trajanus (117); groen: imperiale of keiserlike provinsies, pienk: openbare provinsies, grys: vasalstate.

Ná die sogenaamde Augusteïese Skikking van 27 v.C, waardeur die Romeinse Ryk gestig is, is die staatsbestuur van die provinsies gereguleer. Gaius Julius Caesar Octavianus, wat uit die Romeinse burgeroorlog getreë het as die onbetwiste oorwinnaar en meester van die Romeinse staat, het sy magte amptelik neergelê en in teorie die gesag van die Romeinse senaat herstel. Octavianus self het die titel "Augustus" aangeneem en het benewens Egipte die strategies belangrike provinsies Gallië, Hispania en Syria (insluitende Cilicia en Cyprus) gekry om te regeer.

Onder Augustus is Romeinse provinsies as óf openbare óf imperiale provinsies geklassifiseer, wat beteken hulle goewerneurs is deur óf die senaat óf die keiser aangestel. Die ouer provinsies van die Romeinse Republiek was oor die algemeen openbaar. Openbare provinsies is, soos voorheen, deur ’n prokonsul regeer, wat deur ’n lootjie gekies is onder die senatore wat oudkonsuls of oudpretors was, na gelang van die provinsie.

Die groot imperiale of keiserlike provinsies was onder ’n legatus Augusti pro praetore, ook met die rang van senator, konsul of pretor. Kleiner provinsies is regeer deur ’n prokurator (prefek of praefectus in Egipte), wat die keiser gekies het uit niesenatore met die rang ridder.

Die provinsies se status kon van tyd tot tyd verander. In 68 n.C. was 11 van die 36 provinsies openbaar en 25 imperiaal. Van laasgenoemde was 15 onder legati en 10 onder procuratores of praefecti.

Gedurende die prinsipaat het die getal en grootte van die provinsies ook verander, óf deur verowerings óf deur die verdeling van bestaande provinsies. Die groter provinsies of dié in garnisoen (soos Syria en Moesia) is in kleiner provinsies verdeel om te keer dat enige goewerneur te veel mag het.

Lys provinsies gedurende die prinsipaat

Onder Augustus

30 v.C. – Aegyptus, wat gestig is ná Augustus se oorwinning oor Marcus Antonius en Cleopatra VII van Egipte in 30 v.C. Dit was die eerste imperiale provinsie en Augustus se eie domein omdat die Egiptenare hom as hulle nuwe farao erken het. Die aanvanklike naam was Alexandrea et Aegyptus.
27 v.C. – Achaia (Suid- en Sentraal-Griekeland), wat Augustus geskei het van Macedonia. Openbare provinsie.
27 v.C. – Hispania Tarraconensis; voorheen Hispania Citerior (Noord-, Sentraal- en Oos-Spanje), wat geskep is met die herorganisering van die provinsies in Hispania deur Augustus. Imperiale provinsie.
27 v.C. – Hispania Baetica; voorheen Hispania Ulterior (Suid-Spanje); geskep met die herorganisering van van die provinsies in Hispania deur Augustus. Openbare provinsie. Die naam is afgelei van Betis, die Latynse naam vir die Guadalquivirrivier.
27 v.C. – Lusitania (Portugal en Extremadura in Spanje), geskep met die herorganisasie van die provinsies in Hispania deur Augustus. Imperiale provinsie.
27 v.C. – Illyricum; Augustus het Illirië en Suid-Pannonië in 35–33 v.C. verower. Dit is in 27 v.C. as ’n openbare provinsie gestig. Noord-Pannonië is tydens die Pannoniese Oorlog (14-10 v.C.) verower. Onderverdeel in Dalmatia (’n nuwe naam vir Illirië) en Pannonia, wat amptelik in 9 v.C. onderskeidelik Bo- en Onder-Illyricum genoem is. Dit was aanvanklik ’n openbare provinsie, maar het in 11 v.C. tydens die Pannoniese Oorlog imperiaal geword. Dit is tydens die bewind van Vespasianus (69-79) ontbind en die nuwe provinsies Dalmatia en Pannonia is gestig. In 107 is Pannonia verdeel in Pannonia Superior en Pannonia Inferior – imperiale provinsies.
27 v.C. or 16–13 v.C. – Aquitania (Suidwes-Frankryk) is in die gebiede in Gallië gestig wat deur Julius Caesar verower is; dit is onseker of dit gestig is tydens Augustus se eerste besoek en die eerste sensus in Gallië of tydens Augustus se besoek in 16-13. Imperiale provinsie.
27 v.C. of 16–13 v.C. – Gallia Lugdunensis (Sentraal- en deel van Noord-Frankryk), geskep in die gebiede in Gallië wat deur Julius Caesar verower is; dit is onseker of dit gestig is tydens Augustus se eerste besoek en die eerste sensus in Gallië of tydens Augustus se besoek in 16-13. Imperiale provinsie.
27 v.C. of 16–13 v.C. – Gallia Belgica (Nederland suid van die Rynrivier, België, Luxemburg, deel van Noord-Frankryk en Duitsland wes van die Ryn); dit is onseker of dit gestig is tydens Augustus se eerste besoek en die eerste sensus in Gallië of tydens Augustus se besoek in 16-13. Imperiale provinsie.
25 v.C. – Galatia (Sentraal-Anatolië, Turkye), voorheen ’n vasalkoninkryk en deur Augustus geannekseer toe Amyntas, sy laaste koning, sterf. Imperiale provinsie.
15 v.C. – Raetia. Imperiale provinsie.
12 v.C. – Germania Magna, verloor nadat drie Romeinse legioene in 9 n.C. weggelei is.
6 n.C.? – Moesia (aan die oos- en suidoewer van die Donau in hedendaagse Serwië, die noordelike deel van Noord-Masedonië, Noord-Bulgarye), in 28 v.C. verower. Dit was aanvanklik ’n militêre distrik onder die provinsie Macedonia. Die eerste keer dat ’n provinsiale goewerneur genoem is, was vir 6 n.C. In 85 is Moesia verdeel in Moesia Superior en Moesia Inferior. Imperiale provinsies.
6 n.C. – Iudaea (Judea), imperiale provinsie wat in 41 n.C. terugverander is in ’n vasalkoninkryk en in 44 weer ’n provinsie geword het; in 135 deur Hadrianus hernoem tot Syria Palaestina en opgegradeer na imperiale provinsie.

Onder Tiberius

17 n.C. – Cappadocia (Sentraal-Anatolia). Imperiale provinsie.

Onder Claudius

42 n.C. – Mauretania Tingitana (Noord-Marokko); ná die dood van Ptolemeus, die laaste koning van Mauretanië, in 40 n.C. is sy koninkryk geannekseer. Die anneksasie is deur Caligula begin en deur Claudius voltooi met die oorwinning oor die rebelle. In 42 n.C. het Claudius dit in twee provinsies verdeel. Imperiale provinsie.
42 n.C. – Mauretania Caesariensis, (Wes- en Sentraal-Algerië); ná die dood van Ptolemeus, die laaste koning van Mauritanië, in 40 n.C. is sy koninkryk geannekseer. Die anneksasie is deur Caligula begin en deur Claudius voltooi met die oorwinning oor die rebelle. In 42 n.C. het Claudius dit in twee provinsies verdeel. Imperiale provinsie.
41/53 n.C. – Noricum (Sentraal-Oostenryk, Noordoos-Slowenië en deel van Beiere); dit is in 16 v.C. by die ryk ingelyf. Dit is ’n provinsie genoem, maar het ’n vasalkoninkryk onder beheer van ’n imperiale prokurator gebly. Dit is tydens die bewind van Claudius (41-54) in ’n ware provinsie omskep. Imperiale provinsie.
43 n.C. – Britannia; Claudius het die inval in Brittanje begin. Tot 60 n.C. het die Romeine ’n deel van Brittanje beset. Wallis is in 78 verower. In 78-84 het Agricola die noorde van Engeland en Skotland verower. In 197 het Septimius Severus Britannia in Britannia Superior en Britannia Inferior verdeel. Imperiale provinsies.
43 n.C. – Lycia; Claudius het Licië geannekseer en in 74 n.C. is dit met Pamphylia verenig om Lycia et Pamphylia te vorm.
46 n.C. – Thracia (Thracië, Noordoos-Griekeland, Suidoos-Bulgarye en Europese Turkye); dit is deur Claudius geannekseer. Imperiale provinsie.
47 n.C.? – Alpes Atrectianae et Poeninae (tussen Italië en Switserland); Augustus het die inwoners, die Salassi, in 15 v.C. onderwerp en hulle grondgebied is by Raetia ingelyf. Die datum waarop die provinsie geskep is, is onseker. Imperiale provinsie.

Onder Nero

63 n.C.? – Alpes Maritimae (in die Franse Alpe); dit is deur Augustus as ’n protektoraat gestig en het waarskynlik onder Nero ’n provinsie geword toe Alpes Cottiae ’n provinsie geword het. Imperiale provinsie.
63 n.C. – Alpes Cottiae (tussen Frankryk en Italië); dit het in 14 v.C. ’n prefektuur geword onder heerskappy van die regerende dinastie van die Cottii en is genoem na die koning, Marcus Julius Cottius. Dit het in 63 ’n imperiale provinsie geword.

Onder Vespasianus

72 n.C. – Commagene; Kommagene se vasalkoning is van die troon gesit, die koninkryk is geannekseer en by Syria ingelyf.
74 n.C. – Lycia et Pamphylia. Vespasianus het Lycia, wat deur Claudius geannekseer is, en Pamphylia, wat deel van die provinsie Galatia was, verenig.

Domitianus

83/84 n.C. – Germania Superior (Suid-Duitsland); Domitianus se veldtog in Suid-Duitsland tot by die Agri Decumates het dit nodig gemaak om hierdie provinsie te skep wat ’n militêre distrik in Gallia Belgica was. Imperiale distrik.
83/84 n.C. – Germania Inferior (Nederland suid van die Ryn, deel van België en deel van Duitsland wes van die Ryn); oorspronklik ’n militêre distrik in Gallia Belgica en as provinsie geskep dieselfde tyd as Germania Superior. Imperiale distrik.

Onder Trajanus

106 n.C. – Arabia, voorheen die Koninkryk Nabataia; dit is sonder teenstand deur Trajanus ingeneem. Imperiale provinsie.
107 n.C. – Dacia "Trajana" (die Roemeense streke van Suidoos-Transilvanië, die Banaat en Oltenië), wat in die Dasiese Oorloë deur Trajanus verower is. Imperiale provinsie. In 158 deur Antoninus Pius verdeel in Dacia Superior en Dacia Inferior. In 166 deur Markus Aurelius verdeel in drie provinsies (Tres Daciae): Porolissensis, Apulensis en Malvensis, Imperiale provinsies. In 271 deur Aurelianus verlaat.
103/114 n.C. Epirus Nova (in Wes-Griekeland en Suid-Albanië); Epirus het oorspronklik onder die provinsie Macedonia geval. Dit is in 27 v.C. onder Achaea geplaas, behalwe die noordelikste deel, wat deel van Macedonia gebly het. Dit het iewers tussen 103 and 114 n.C. onder Trajanus ’n aparte provinsie geword en is hernoem tot Epirus Nova ("Nuwe Epirus"). Imperiale provinsie.
114 n.C. – Armenia, wat deur Trajanus geannekseer is nadat hy die vasalkoning van die troon gesit het. In 118 het Hadrianus die vasalkoninkryk herstel.
116 n.C. – Mesopotamia (Irak), wat deur Trajanus van die Partiërs afgeneem en geannekseer is nadat hy die Partiese Ryk laat in 115 aangeval het. Hadrianus het dit in 118 aan die Parte teruggegee. In 198 het Septimius Severus ’n klein gebied in die noorde oorwin en dit Mesopotamia genoem. Dit is twee keer deur die Perse aangeval. Imperiale provinsie.
116 n.C. – Assyria; geskep nadat Trajanus ’n opstand deur die Assiriërs in Mesopotamië onderdruk het. Hadrianus het dit in 118 afgestaan.

Onder Septimius Severus

193 n.C. – Numidia, wat deur Septimius Severus van Africa Proconsularis geskei is. Imperiale provinsie.
194 n.C. – Syria Coele en Syria Phoenice; Septimius Severus het Syria in hierdie twee eenhede in onderskeidelik die noorde en suide verdeel. Imperiale provinsies.

Onder Caracalla

214 n.C. – Osrhoene, nadat hierdie koninkryk (in Noord-Mesopotamië en dele van die hedendaagse Irak, Sirië en Turkye) geannekseer is.

Onder Aurelianus

271 n.C. – Dacia Aureliana (die grootste deel van Bulgarye en Serwië), geskep deur Aurelianus in die gebied van die voormalige Moesia Superior nadat hy Dacia Trajana oorkant die Donau ontruim het.

Nota: Baie van bogenoemde provinsies was onder Romeinse militêre beheer of onder heerskappy van Romeinse vasalle vir ’n lang tyd voordat hulle amptelik provinsies geword het. Net die datum van die amptelike stigting van die provinsies word bo aangegee, nie die datum van hulle verowering nie.

Laat Oudheid

Die Romeinse Ryk met sy administratiewe afdelings, omstreeks 395 n.C.

Diocletianus het ’n radikale hervorming ingestel wat bekend was as die tetrargie (284–305), met ’n westelike en oostelike augustus, of senior keiser, wat elk bygestaan is deur ’n junior keiser (en aangewese opvolger) met die titel caesar. Elk van hierdie vier mense het ’n kwart van die ryk verdedig en geadministreer.

In die 290's het Diocletianus die ryk opnuut in byna 100 provinsies verdeel, insluitende Italia. Hulle goewerneurs is hiërargies gelys, van die prokonsuls van Africa Proconsularis en Asia tot die consulares, correctores en praesides. Laasgenoemde is die enigstes wat uit die ridderklas gekom het. Die provinsies is op hulle beurt gegroepeer in (oorspronklik 12) diosees onder ’n vikaris, wat oor hul sake toesig gehou het. Net die prokonsuls en stedelike prefekte van Rome (en later Konstantinopel) was hiervan uitgesluit en was direk verantwoordelik aan die tetrarge.

Hoewel die caesars gou uit die prentjie verdwyn het, is die vier administratiewe heersers in 318 deur Konstantyn die Grote herstel in die vorm van pretoriaanse prefekture, waarvan die bekleërs mekaar gewoonlik dikwels afgewissel het. Konstantyn het ook ’n nuwe hoofstad daargestel, wat na hom genoem en Konstantinopel geheet het. Soms is dit die "Nuwe Rome" genoem omdat dit die permanente setel van die regering was. In Italië self het die keiser al lank nie in Rome gewoon nie en in 286 het Diocletianus die setel van die regering na Mediolanum (die hedendaagse Milaan) geskuif, terwyl hy self in Nicomedia gewoon het. Gedurende die 4de eeu is die administratiewe struktuur verskeie kere verander, met onder meer oostelike en westelike medeheersers. Eindelik was die administrasie van die verkleinde ryk permanent in Konstantinopel gesetel.

Justinianus I het die volgende groot veranderings in 534-536 aangebring deur in sommige provinsies die streng skeiding van burgerlike en militêre gesag af te skaf wat Diocletianus ingestel het. Dié proses is op ’n groter skaal voortgesit met die skepping van buitengewone eksargate in die 580's en het ’n hoogtepunt bereik met die aanvaarding van die militêre temastelsel in die 640's, wat die ouer administratiewe stelsel heeltemal vervang het.

Bronne vir die lyste van provinsies

Vroeë Romeinse provinsies

Germania (c. 100)
Geografie (Ptolemeus) (c. 140)

Latere Romeinse provinsies

Laterculus Veronensis (c. 310)
Notitia dignitatum (c. 400–420)
Laterculus Polemii Silvii (c. 430)
Synecdemus (c. 520)

Verwysings

↑ François Jaques / John Scheid: Rom und das Reich. Staatsrecht • Religion • Heerwesen • Verwaltung • Gesellschaft • Wirtschaft. Hamburg: Nikol 2008, bl. 181
↑ Richardson, John (2011). "Fines provinciae". Frontiers in the Roman World. Proceedings of the Ninth Workshop of the International Network Impact of Empire (Durhan, 16–19 April 2009). Brill. p. 2ff.
↑ "The Administration of the Empire". The Cambridge Ancient History. Cambridge University Press. 9: 564–565, 580. 1994.
↑ Ando, Clifford (2010). "The Administration of the Provinces". A Companion to the Roman Empire. Blackwell Publishers. p. 179.
↑ Lintott, Andrew (1999). The Constitution of the Roman Republic. Oxford University Press. p. 113ff.
↑ Brennan, T. Corey (2000). The Praetorship in the Roman Republic. Oxford University Press. p. 626–627.
↑ Lintott, Andrew. The Constitution of the Roman Republic. p. 114.
↑ Brennan, T. Corey. The Praetorship in the Roman Republic. p. 636.
↑ Nicolet, Claude (1991) [1988]. Space, Geography, and Politics in the Early Roman Empire. University of Michigan Press. p. 1, 15.
↑ Hekster, Olivier; Kaizer, Ted. Frontiers in the Roman World. p. 8.
↑ Lintott, Andrew. The Constitution of the Roman Republic. p. 114.
↑ Eder, W. (1993). "The Augustan Principate as Binding Link". Between Republic and Empire. University of California Press. p. 98.

Bronne

Early Imperial Roman provinces Geargiveer 16 Junie 2006 op Wayback Machine, by livius.org
Lintott, Andrew (1993). Imperium Romanum. Londen: Routledge.
Mommsen, Theodor (1909). The Provinces of the Roman Empire. 2 volumes. Londen: Ares Publishers.
Scarre, Chris (1995). "The Eastern Provinces," The Penguin Historical Atlas of Ancient Rome. Londen: Penguin Books, 74–75.
Westermann, Großer Atlas zur Weltgeschichte (de)
Loewenstein, Karl (1973). The Governance of Rome. Springer. ISBN 90-247-1458-3.

Eksterne skakels

Kaart van die Romeinse Ryk
Kaart van die Romeinse Ryk in 300 n.C.
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Romeinse provinsie.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia

[1] François Jaques / John Scheid: Rom und das Reich. Staatsrecht • Religion • Heerwesen • Verwaltung • Gesellschaft • Wirtschaft. Hamburg: Nikol 2008, bl. 181

[2] Richardson, John (2011). "Fines provinciae". Frontiers in the Roman World. Proceedings of the Ninth Workshop of the International Network Impact of Empire (Durhan, 16–19 April 2009). Brill. p. 2ff.

[3] "The Administration of the Empire". The Cambridge Ancient History. Cambridge University Press. 9: 564–565, 580. 1994.

[4] Ando, Clifford (2010). "The Administration of the Provinces". A Companion to the Roman Empire. Blackwell Publishers. p. 179.

[5] Lintott, Andrew (1999). The Constitution of the Roman Republic. Oxford University Press. p. 113ff.

[6] Brennan, T. Corey (2000). The Praetorship in the Roman Republic. Oxford University Press. p. 626–627.

[7] Lintott, Andrew. The Constitution of the Roman Republic. p. 114.

[8] Brennan, T. Corey. The Praetorship in the Roman Republic. p. 636.

[9] Nicolet, Claude (1991) [1988]. Space, Geography, and Politics in the Early Roman Empire. University of Michigan Press. p. 1, 15.

[10] Hekster, Olivier; Kaizer, Ted. Frontiers in the Roman World. p. 8.

[11] Lintott, Andrew. The Constitution of the Roman Republic. p. 114.

[12] Eder, W. (1993). "The Augustan Principate as Binding Link". Between Republic and Empire. University of California Press. p. 98.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]