Siebie Sieberhagen

predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk

Ds. Jacobus Johannes (Siebie) Sieberhagen (plaas Goedehoop, distrik Fraserburg, 31 Maart 1917Paarl, 25 Januarie 2004) was van 1941 'n predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk, van 1964 binnelandse sendingsekretaris van die Kaapse Kerk en van 1974 tot 1983 algemene sendingsekretaris van dieselfde Kerk.

J.J. Sieberhagen
Ds. Jacobus Johannes Sieberhagen
Ds. Jacobus Johannes (Siebie) Sieberhagen

Naam Jacobus Johannes Sieberhagen
Geboorte 31 Maart 1917
Fraserburg, Kaapprovinsie
Sterfte 25 Januarie 2004
Paarl, Wes-kaap
Kerkverband Nederduits Gereformeerd
Gemeente(s) Oudtshoorn, Middelburg, Kaap, Oudtshoorn-Wes, Calitzdorp, Paarl
Jare aktief 1942–1983
Kweekskool Kweekskool, Universiteit van Stellenbosch
Sendingwerk Sendingsekretaris van die Kaapse Kerk

J.J. Sieberhagen was een van agt kinders van Jacobus Johannes Sieberhagen, wat in die omgewing van Fraserburg bekend was as oom Kootjie. Sy moeder was Johanna Hendrika Marais, wat die sendingbegeerte by haar seun gekweek het, maar in die ouderdom van 45 jaar oorlede is. Die egpaar se ander kinders was Willem Frederik, Charl Francois, Jacoba Hendrika (later Olivier), Daniel Joubert, Kitty en Johanna Christina van Den Berg.[1] Ten tyde van sy geboorte was ds. J.W.L. (Lou) Hofmeyr leraar van die NG gemeente Fraserburg, waarna hy die volgende jaar organiserende sendingsekretaris geword het. Sy opvolger in dié gemeente was ds. J.G. Olivier, wat ds. Hofmeyr in 1933 as sendingsekretaris opgevolg het.

Herkoms en opleiding

wysig
 
Prop. Sieberhagen was eers tydelike hulp in die moedergemeente Oudtshoorn waarna hy in Junie 1942 as dié gemeente se derde leraar bevestig is.

Siebie, soos sy vriende en familie hom genoem het, het sy eerste skoolopleiding aan 'n plaasskool ontvang en was van 1926 tot 1933 'n leerling aan die Hoërskool Fraserburg. Nadat hy sy B.A.Admissie met sielkunde as hoofvak en M.A. aan die Universiteit Stellenbosch behaal het, het hy van 1938 af aan die Kweekskool in die teologie studeer. Op 3 Desember 1941 is hy in die moederkerk op Stellenbosch gelegitimeer. Dr. B.B. Keet het die rede gelewer en 13 studente is tot die evangeliebediening toegelaat. Die volgende jaar het prop. Sieberhagen as tydelike hulp in die NG gemeente Oudtshoorn begin waarna hy op Sondagaand 14 Junie 1942 as derde leraar van dié groot gemeente ontvang en bevestig is. Ds. C.H. Kruger van die NG gemeente Fraserburg het die rede gelewer.

Middelburg

wysig
 
Ds. Sieberhagen het sy intreerede op Sondag 16 Junie 1946 in die ou kerk op Middelburg, Kaap, gelewer na aanleiding van 2 Korintiërs 7:2.
 
Ds. Sieberhagen en sy gesin is in die aand van 14 Junie 1946 op 'n groot geselligheid in die gemeente Middelburg, Kaap, se Klaassensaal verwelkom waar ouderling seremoniemeester opgetree het. Toesprake is gelewer en 'n adres namens die kerkraad en gemeente aangebied, waarop ds. Sieberhagen paslik geantwoord het. Musiek is gelewer deur 'n koor onder leiding van dr. Lubbe.

Begin 1946 het ds. Sieberhagen beroep ontvang na die gemeentes Colesberg en Middelburg, Kaap. Hy het laasgenoemde aangeneem. Op Oudtshoorn is hy opgevolg deur die latere koerantredakteur (van die Kerkbode en Hoofstad), kabinetsminister en leier van die Konserwatiewe Party, ds. A.P. Treurnicht. Nadat Oudtshoorn swaar afskeid geneem het van ds. Sieberhagen en sy eggenote is hy in die naweek van 14 tot 16 Junie 1946 op Middelburg ontvang en bevestig. Ds. J.S. Theron van die NG gemeente Aliwal-Noord het die bevestigingsrede gelewer. Ná die vertrek in 1947 van ds. G.C. le Roux na Tulbagh, moes ds. Sieberhagen langer as 10 maande alleen in die groot gemeente van sowat 1 400 lidmate arbei. Tydens sy dienstyd het die gemeente aandag aan die sending gegee, 'n kerkgebou vir die gemeente van die destydse NG Kerk in Afrika gebou en 'n swart evangelis aangestel.

Nadat ds. Sieberhagen 'n beroep na Oudtshoorn-Wes aanvaar het, het hy en sy vrou hulle in die loop van enige weke langsamerhand losgemaak van al die verenigings waarin hulle betrokke was en 'n boodskap aan hulle gegee. In die naweek van 6 Augustus 1950 het hulle ook van die gemeente afskeid geneem. Op die Saterdagmiddag is demissie aan hom verleen en in die aand het daar 'n gesellige geleentheid plaasgevind waar by wyse van adresse en geskenke van die kerkraad, gemeente en talle liggame waardering vir hul werk uitgedruk is. Die Sondagoggend het ds. Sieberhagen sy afskeidswoord aan die gemeente gerig na aanleiding van Handelinge 20:32 en in die aand het ook op Rosmead, 'n buitewyk van die gemeente, vaarwel gesê.

Volgens H.J.H. Vermeulen in Middelburg (Kaap) se Eeufeesgedenkboek van 1952 het ds. Sieberhagen baie belanggestel in die sendingwerk van die gemeente en veral in die groot aantal swart mense wat daar ingetrek het. IN 1947 het 'n ondersoek aan die lig gebring dat 6 450 swart mense toe op die dorp en in die distrik gewerk het. Dit was grotendeel aan ds. Sieberhagen te danke dat daar teen die einde van 1947 'n swart evangelis aangestel is.

Oudtshoorn-Wes

wysig

Op Sondag 6 Augustus 1950 het ds. Sieberhagen sy afskeidspreek gelewer nadat hy 'n beroep aanvaar het na die toe twee jaar oue NG gemeente Oudtshoorn-Wes wat op 10 Desember 1948 van die moedergemeente afgestig het. Sy voorganger in Oudtshoorn-Wes was sy opvolger in die moedergemeente, ds. A.P. Treurnicht, wat op 19 Maart 1949 van die moedergemeente af oorgekom en in Oudtshoorn-Wes bevestig is. Ds. Treurnicht het Oudtshoorn verlaat om studenteleraar van die NG gemeente Rondebosch in die Kaapse Skiereiland te word. Ds. Sieberhagen, sy vrou en drie dogtertjies is in die naweek van 26 Augustus 1950 in die gemeente ontvang, die begin van 'n ses jaar lange dienstyd. Die jong gemeente het aanvanklik in 'n primitiewe saaltjie aanbid wat heeltemal te klein was vir die gemeente, wat reeds in 1951 750 lidmate gehad het. Die meeste van die seuns van die verskillende opvoedingsinrigtings binne die gemeentegrense moes vir die erediens nog altyd na die moedergemeente toe gaan. Die kerkraad het dadelik aandag aan die probleem van groter ruimte gegee en so is daar besluit om 'n kerkgebou met 650 sitplekke te bou. Die eerste sooie vir die fondament is op 4 Desember 1950 omgekeer en die hoeksteen op 3 Maart 1951 gelê. In sy tyd is die kerksaal ook voltooi.

Calitzdorp en die Paarl

wysig

Die Sieberhagens se volgende gemeente was Calitzdorp, waar ds. Sieberhagen op 13 April 1957 bevestig is. Hier is die egpaar se seun, ook Jacobus Johannes, in die winter van 1957 gebore. In ds. Sieberhagen se dienstyd is 'n nuwe kerksaal op Calitzdorp gebou.

Ná drie en 'n half jaar het ds. Sieberhagen 'n beroep aangeneem na die Paarl se moedergemeente waar hy op 9 September 1960 bevestig is.

Sendingsekretaris

wysig
 
Ds. Sieberhagen was 'n stigterslid en enkele jare voorsitter van die Sendinggestig-museum in Kaapstad.

Ná net vier jaar in die Paarlse gemeente het ds. Sieberhagen die geleentheid gekry om voltyds by die sending betrokke te raak toe hy op 1 Oktober 1964 as binnelandse sendingsekretaris van die Kaapse Kerk aangestel is. Ná 'n dekade in dié amp het hy in 1974 algemene sendingsekretaris van dieselfde Kerk geword. In dié amp het hy nege jaar gebly tot hy se emeritaat op 17 April 1983 aanvaar het. Intussen het hy in 1964 lid van die raad van die Hugenote-kollege geword en in 1976 voorsitter. In dié tyd is die instelling se bande met die Universiteit van Suid-Afrika versterk. In 1980 het hy die eerste voorsitter van Bybelkor se direksie geword.

Volgens dr. Gerdrie van der Merwe, wat sy lewensbeskrywing in die NG Kerk se jaarboek van 2005 geskryf het, het ds. Sieberhagen in die bestek van 21 jaar "baanbrekerswerk op sendinggebied in die NG Kerk in Suid-Afrika gedoen. Hy het in verskeie kommissies en rade gedien en 'n leidende rol in die beplanning en uitvoering van die sendingbeleid van die kerk gespeel. Hy was ook lid van die kuratorium van die NG Sendingkerk en het ná sy aftrede steeds in die bestuur van die skool vir serebraal gestremdes in Brackenfell gedien. As lid van die skakelkommissies van die NGK en NGSK het ds. Siebie 'n belangrike rol in moeilike jare vervul toe die spanning tussen die kerke hoog was. Ds. Siebie was 'n buitengewone administrateur wat met sorg die agendas, notules en verslae opgestel het, 'n skakelpersoon met die vermoë om mense met verskillende standpunte bymekaar te bring en spanningsituasies te ontlont. Hy was 'n stigterslid en enkele jare voorsitter van die SA Sendinggestig se museum in Kaapstad, en voor die ontbinding van die Mannesendingbond die sekretaris. As sendingsekretaris was ds. Siebie se hart in sy werk, dit het hom baie dae en weke van die huis weggeneem, maar sy vrou, Alida, was tot die einde toe 'n ware steunpilaar."

Gesinslewe

wysig
 
Ds. en mev. Sieberhagen en hul drie oudste kinders in sy dienstyd op Middelburg, Kaap.

Ds. Sieberhagen is op 16 Januarie 1943 op Oudtshoorn getroud met Alida Johanna de Villiers, van Durbanville, 'n onderwyseres wat opgelei is aan die Universiteit Stellenbosch. Uit dié huwelik is vier kinders gebore: Alett van Wyk (van Fraserburg), Erika Loubser (van Franschhoek), Alida Murray (van George) en dr. Kobus Sieberhagen (van Pretoria). Met ds. Sieberhagen se afsterwe was daar 14 kleinkinders en agt agterkleinkinders. Alida Sieberhagen het, nes haar man, besonder baie in die sending belanggestel en het van 1956 tot 1964 in die hoofbestuur van die Vrouesendingbond gedien. Die egpaar se drie dogters het almal voor hul troue onderwys gegee.

Die Universiteit van Suid-Afrika het ds. Sieberhagen op 25 November 1983 met 'n eredoktorsgraad vereer. Die motivering het onder meer gelui: "Dit is vir die Universiteit van Suid-Afrika 'n eer om erkentlikheid te betuig aan iemand wat as onbeskaamde dienskneg van die Koning van die kerk so 'n groot bydrae op 'n breë terrein van kerklike werksaamhede en veral op die terrein van die opleiding van kerklike werkkragte gemaak het, en wat in sy persoon en optrede agting vir 'n nuwe inhoud en siening van die gemeenskapsdiens van die hoër onderwys afgedwing het.

Aftrede

wysig

Nadat ds. Sieberhagen sy emeritaat aanvaar het, het die egpaar aangebly in hul huis in Courtrai, Paarl, waarin hulle sedert 1964 gewoon het. In 1983 is hy tydelik vir ses maande in die NG gemeente Paarlberg aangestel om die twee voltydse predikante in die gemeente, wat in 1973 gestig is en teen 1983 sowat 1 500 lidmate gehad het, by te staan.[2] Volgens Van der Merwe het die Sieberhagens 'n groot rol in die vestiging van die NG gemeente Suider-Paarl gespeel nadat dit in 1968 van die moedergemeente afgestig het. In dié gemeente was ds. Sieberhagen pastor van die leraars en ouderling. Hy het in die Paarlse stadsraad gedien vanaf omstreeks 1983[3] en was burgemeester van 1988 tot 1990.[4] In 1997 het die egpaar na Huis Vergenoeg, ook in die Paarl, verhuis, waar hy op 25 Januarie 2004 ná 'n kort siekte oorlede is.

Hy is op 29 Januarie 2004 uit die Strooidakkerk begrawe en die teraardebestelling het in die voortuin van dié kerk plaasgevind.

Bronne

wysig
  • (af) Hofmeyr, George (hoofred.), 2002. NG Kerk 350. Wellington: Lux Verbi.BM.
  • (af) Hopkins, ds. H.C. 1973. Ned Geref Kerk Calitzdorp 1`873-1973. Calitzdorp: Die NG Kerkraad.
  • (af) Olivier, ds. P.L. (samesteller), 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.
  • (af) , (en) Vermeulen, H.J.H. 1952. Middelburg Kaap Cape. Eeufeesgedenkboek Centenary Book. Uitgewer onbekend.

Verwysings

wysig

Eksterne skakels

wysig