Johanna du Plooy

Johanna Magrieta du Plooy (noemnaam Dollie, née Le Roux, Olifantshoek, distrik Kuruman, 21 Junie 1910 – Potchefstroom, 21 September 1996) was ’n onderwyseres, jare lange redaktrise van die Gereformeerde Kerk se vroueblad, Die Gereformeerde Vroueblad, en predikantsvrou.

Herkoms en opleiding

Johanna le Roux was ’n dogter van J.A. le Roux (gebore 26 Oktober 1878) en sy vrou, Johanna Margaretha Kruger (gebore 26 Julie 1879). Haar grootoupa was G.H.J. Kruger van die plaas Beskuitfontein, distrik Venterstad, wat in Januarie 1860 een van die stigters was van die eerste Gereformeerde kerk in die Kaapkolonie, Burgersdorp. Aan dié kant van die familie was sy verlangs verwant aan di. J.H. Kruger en G.H.J. Kruger. Sy het aan die Hoër Volkskool, Graaff-Reinet, gematrikuleer en daarna in 1931 die graad B.Sc. aan die Potchefstroomse Universiteitskollege behaal en ’n jaar later die Hoër Onderwysdiploma. Die Raadsmedalje vir die mees verdienstelike vrouestudent is in 1931 sowel as '32 aan haar toegeken en haar naam het boaan die erelys in die Lettie du Plessissaal vir vroue op Potchefstroom gepryk.

Predikantsvrou

Ná ’n onderwysloopbaan van vier jaar is sy in op 6 Januarie 1937 in die Gereformeerde kerk Kuruman met ds. J.F. du Plooy (gebore op 14 Junie 1907) getroud in die tyd toe hy leraar was van die Gereformeerde kerk Johannesburg-Oos (Jeppe), sy tweede werkkring. As jong, ongetroude predikant was hy van 1933 tot '36 die eerste leraar van die Gereformeerde kerk Oos-Londen. In 1926, terwyl hy teologie op Potchefstroom studeer het, was hy die eerste atleet in ’n span van die PUK vir CHO wat 'n enkele punt kon aanteken op 'n Dalrymple-byeenkoms en wel deur derde te kom in die 120 tree-hekkies. Die gemeentes waarin hulle agtereenvolgens gewerk het, was, Johannesburg-Oos 1937–'43, Florida 1943–'58 en Stilfontein 1958–'74. Ds. Du Plooy het in laasgenoemde jaar sy emeritaat aanvaar en is oorlede op 28 November 1992. Twee seuns, ds. Koos du Plooy (gebore 16 Januarie 1938) en Andries Le Roux du Plooy (gebore 22 Oktober 1944), en een dogter, Johanna Margaretha Smith (gebore 24 Junie 1940), is hul huwelik gebore.

Ds. en mev. Du Plooy sou eindelik 21 jaar lank op die Rand arbei. Tydens hul tyd in Florida was Delarey en Roodepoort ook deel van die pastoriepaar se arbeidsveld. Ds. Du Plooy het die hoeksteen van Florida se kerkgebou op 18 Oktober 1947 gelê. Dis in 1948 voltooi en dr. J.D. du Toit (Totius) het by die inwyding opgetree. Die kerksaal, wat die naam Johannes Calvyn gekry het, is langs die kerkgebou opgerig.

Op Stilfontein het sy en haar man ook baanbrekerswerk gedoen in die jong gemeente wat 27 Oktober 1957 saam met Orkney as een gemeente met 230 belydende lidmate van die Gereformeerde kerk Klerksdorp afgestig het. Eredienste is elke Sondagoggend op Orkney en in die middag op Stilfontein gehou. Die afstigting het plaasgevind in die NG gemeente Stilfontein se nuwe kerkgebou wat die dag voor die Gereformeerde kerk se stigting ingewy is.

Op 22 Februarie 1958 is ds. J.F. du Plooy as eerste predikant bevestig. Hy en sy vrou sou hier bly tot 1974, toe hy sy aftree. Eers is 'n pastorie en 'n kerksaal op Orkney gebou. Op 3 Desember 1961 het die Orkney afgestig, maar in kombinasie met Stilfontein gebly sodat ds. en mev. Du Plooy steeds vir albei dorpe verantwoordelik was. Op 13 Mei 1963 het die bouwerk aan Stilfontein sde kerk begin en op 31 Augustus 1963 het ds. Du Plooy die hoeksteen gelê. Die orrel, 'n geskenk van die vrouelidmate onder mev. Du Plooy se leiding, is deur SA Orrelbouers geïnstalleer. Die kerkgebou is op 8 Februarie 1964 in gebruik geneem.

Breër betrokkenheid

Johanna du Plooy was ten nouste betrokke by die oprigting van Die Gereformeerde Vroueblad in 1946 en het uit die staanspoor as redaktrise opgetree en dié amp tot minstens 1959 beklee. Dit was ’n veeleisende taak wat baie van haar kragte geverg het en wat sy net kon nakom danksy ’n stelsel en ’n sin vir organisasie, maar bowenal ’n liefde vir die werk. Die lewensles wat sy hier toegepas het, was: "Een taak op ’n tyd en as dit afgehandel is, pak jy die ander een aan." Ook sedert 1946 was sy lid van die Uniale Komitee van die Sustersorganisasies en later ook van die Transvaalse Provinsiale Komitee van die Sustersorganisasies. Naas haar pligte as moeder, huisvrou en predikantsvrou, het sy ook ’n wye belangstelling in die samelewing en kulturele ontwikkeling gehad.

In 1955 het sy en haar man ’n uitgebreide reis na die Heilige Land, Egipte Europa en Engeland onderneem wat ’n verrykende kennis meegebring het op godsdienstige en maatskaplike gebied en haar lewensbeskouing verbreed het.

Waardering

Martha van der Merwe en Ida Bosman het in die gedenkboek Die Gereformeerde Vrou 1859–1959 van haar geskryf: "Van die begin af het sy haar taak en roeping as predikantsvrou in ’n ernstige lig gesien en het haar volle kragte gegee om ’n waardige hulp vir haar eggenoot te wees. Sy het gevoel dat die jonger predikantsvroue die deugde van die ouer vroue moet navolg. Sy is ’n bekwame leidster vir die susters van die gemeente en ’n knap organiseerster. Die welslae van haar werk as voorsitster lê hierin dat sy haar goed voorberei, die vergadering tot in die fynste reël en aandag aan aktuele sake skenk. Nie alleen organiseer sy nie, maar doen ook haar deel ruim i.v.m. funksies en ander pligte. Sy is ’n bekwame en vriendelike gasvrou."

Bronne

(af) Die Gereformeerde Vroueblad. 1959. Die Gereformeerde vrou 1859–1959. Potchefstroom: Potchefstroom Herald.
(af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
(af) Vogel, Willem (red.). 2014. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2015. Potchefstroom: Administratiewe Buro.

Sien ook

Ds. Koos du Plooy, haar seun wat in 1982 oorlede is in die ouderdom van 44 jaar