Johannes Christiaan van der Walt

Ds. Johannes Christiaan van der Walt (distrik Philippolis, Oranje-Vrystaat, Suid-Afrika, 1890 – 7 September 1962) was predikant in ses gemeentes van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika, waarvan almal buiten die laaste, Colesberg, in die destydse Transvaal.

Ds. Johannes Christiaan van der Walt.
Studente en personeel van die Voorbereidende en Teologiese Skool op Potchefstroom voor die eerste gebou, 1913. Voor: Hester Coetzee, Betsie Postma, S.G Yssel, J.J.A. Coetzee, prof. Ferdinand Postma, prof. J.D. du Toit (Totius), prof. A.P.C. Duvenage, prof. Jan Kamp, Piet van der Walt, Rachel Wentzel, Vera Gill. Tweede ry: Nollie Vermaas, G.P. van der Linde, J.V. Coetzee, D.G. Venter, C.J.H. de Wet, J.C. van der Walt, D.N. Kotzé, H.F. Duvenage, Vera Pienaar, Frikkie Potgieter, J.L.M. Wiechers. Derde ry: Piet Coetzee, Jan Triechaardt, Nic Steyn, B.J. de Klerk, J.H Boneschans, H.S. van Jaarsveld, Pieter Coetzee. Vierde ry: Prof. Joon van Rooy, ene Oosthuizen, C.W.M. Du Toit, E.L.J. Venter, T.D. Venter, Daan Marais, J.V. Coetzee, Lou van Rooy, A.S.E. Yssel, H. van der Walt, S.P. Engelbrecht, Izak le Roux, ene Marais, L.J. du Plessis. Vyfde ry: ene Scholtemeyer, Willie Geere.
Die Algemene Sinode van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika op Rustenburg, 4 April 1924, onder die seringboom waaronder die Kerk in 1859 gestig is en met prof. H.H. Kuyper as deputaat van die Geref. Kerke in Nederland. Eerste ry: A.S.E. Yssel, C.W.M. du Toit, J.V. Coetzee, J.G.H. van der Walt, J.H. Boneschans, J.C. van der Walt. Tweede ry: D.P. du Plessis, D. Rumpff, T. Hamersma, D. Postma, M. Postma, prof. H.H. Kuyper, L.P Vorster, proff. J.D. du Toit, J.A. du Plessis, I.D. Kruger. Derde ry: D.N. Kotzé, N.H. van der Walt, A. Duvenage, J.A. van Rooy, C.J.H. de Wet, B.J. de Klerk, W.J. de Klerk, G.H.J. Kruger, D.G. Venter, H.P.J. Pasch. Vierde ry: F.P.J. Snyman, H.J. Venter, P.J.S. de Klerk, H.S. van Jaarsveld, H.J.R. du Plessis, J.H. Kruger.
Ds. en mev. Van der Walt as leraarspaar van Colesberg.
1930: Die Algemene Sinode van die GKSA in sitting op Burgersdorp. Eerste ry: S. van der Walt, Jacs van Rooy. Tweede ry: Dr. E. Venter, J.C. van der Walt, H.J. Venter, J.G.H. van der Walt, G.H.J. Kruger, W.J. Postma, W.J. Snyman, Dirk Postma, D.N. Kotzé, J.H. Boneschans, A. Duvenage. Derde ry: H.P.J. Pasch, N.H. van der Walt, W.J. de Klerk, T. Hamersma, J.A. van Rooy, J.V. Coetzee, D.P. du Plessis, H.S. van Jaarsveld en D.G. Venter. Vierde ry: H. du Plessis, A.S.E. Yssel, J.P. Jooste, A. Postma, I.D. Krüger, W.F. Venter, T.T. Spoelstra, F.P.J. Snyman, dr. P.J.S. de Klerk, prof. J.A. du Plessis, H.J.R. du Plessis, Derk Rumpff.
Die Nasionale Sinode van die GKSA van 1939 voor die Vrouemonument in Bloemfontein. Eerste ry: H.S. van Jaarsveld, F.N. Lion Cachet, W.J. Postma, B. de Klerk, H.J. Venter, J. van Rooy, P.W. van der Walt, P.G.W. Snyman. Tweede ry: N.H. van der Walt, J.G.H. van der Walt, D. Postma, dr. J.D. Du Toit, J.A. van Rooy, dr. C.J.H de Wet, dr. S.O. Los, dr. J.P. Jooste, J.V. Coetzee, I.D Krüger, J.C. van der Walt. Derde ry: J.P. van der Berg, G.H.J. Kruger, A.L Aucamp, M. Postma, J.M. de Wet, I.J. Lessing. Vierde ry: Jacs van Rooy, J.L. de Bruin, J.A. Schutte, A. Postma, E.L.J. Venter, D.G. Venter, J.L. Vorster, T.T. Spoelstra, Derk Rumpff, H. du Plessis. Vyfde ry: dr. B.J. de Klerk, P.J. de Klerk, J.J. Venter, J.H. Boneschans, L.S. van der Walt, S. du Toit, J.F. du Plooy, A.S.E. Yssel. Sesde ry: H.F.V. Kruger, P.J.S. de Klerk, D.N. Kotze, W.J. Snyman, W.F. Venter, S.P. van der Walt, J.W.J. van Ryssen, N.J. Snyman, B.R. Krüger, D.J. van der Walt.
Studente, dosente en besoekende predikante neem in April 1949 tydens die Sinode van die GKSA afskeid van Totius by die Teologiese Skool Potchefstroom. Eerste ry: D.F. Malan, G.P. Scheepers, C. Hatting, L.J. Botha, P.W. Buys, S.C.W. Duvenage, P.W. van der Walt, W.J. Postma, G.P.L. van der Linde, J.J.S. Venter, G.C.P. van der Vyver, M.J. Booyens, S.J. du Plessis, K.S. van Wyk de Vries. Tweede ry: J.V. Coetzee, P.J. Venter, P.J. Coetzee, J.W.J. van Ruyssen, D.J. van der Walt, H.G. Stoker, J.C. van der Walt, J.H. Boneschans, prof. J.D. du Toit, B.J. de Klerk, D.G Venter, A.S.E. Yssel, H.S. van Jaarsveld, H.J. Venter, D.N. Kotzé, N.T. Snyman. Derde ry: D.C.S. van der Merwe, B.R. Krüger, J. Postma, R.S.J. van Wyk, M. Postma, J.L. de Bruin, C.E.G. Malan, J.J.H. Booysen, B.J. de Klerk, A.L. Aucamp, J.A. Schutte, I.J. van der Walt, L.S. Van der Walt, S. du Toit, A. Duvenage, W.J. Snyman, P.J.S. de Klerk, T.T. Spoelstra.Vierde ry: D.J. Delport, J.L. Vorster, J.P. Jooste, A.A. Venter, J.F. du Plooy, H.F.V. Kruger, Jacs van Rooy, I.J. Lessing, J.M. de Wet, S.P. van der Walt, P.J. de Klerk.

Opleiding

wysig

Johannes van der Walt was reeds voor die Anglo-Boereoorlog in die skool op Philippolis, maar daaraan het die worstelstryd van die twee Boererepublieke ’n end gemaak. Sy vader het hy baie vroeg verloor, en nadat hulle gesinnetjie, moeder en haar twee seuntjies, deur die Engelse in 'n beestrok na die konsentrasiekamp op Norvalspont weggevoer was, het hy daar weer in 'n markeetent skoolgegaan, as dit so genoem kan word.

In 1903 was hy weer in die skool op Philippolis en het toe geworstel met "English, Dutch, Grammar, History", ens. tot hy in 1908 matriek geslaag het. Hy en ’n Jodinnetjie was die eerste matrikulante van die skool op Philippolis. In Januarie 1909 is hy na die Teologiese Skool op Potchefstroom en het onder sulke beroemde manne soos prof. Jan Lion Cachet en Totius studeer. Hy was een van die eerste vier studente wat onder Doktertjie, soos hulle Totius genoem het, in Desember 1914 beroepbaar gestel is.

Gemeentebediening

wysig

Weens die ontwrigting van die Eerste Wêreldoorlog en die 1914-rebellie is hy eers in Oktober 1916 in die kombinasie Bethal-Germiston bevestig. Die gemeente Germiston het toe die hele Oos-Rand beslaan, en hy en die ouderlinge het die lidmate per trapfiets besoek. Verder het hy ook nog die volgende kombinasies bedien: Piet Retief, Lichtenburg, Lydenburg, Louis Trichardt en Colesberg. Al die dorpe of dorpies wat onder die ses kombinasies geval het, was 36; en tog het hy daarin geslaag om by al die lidmate jaarliks huisbesoek te doen.

Aan die begin was die vervoermiddels soms trapfietse, perde- en eselkarre en van 1926 af motors. Hy het daarby ook nog verskillende kerke as konsulent bedien. Die kombinasie Lichtenburg het hy die langste bedien, naamlik 18 jaar en nege maande en in die kombinasie Lydenburg het hy die laaste jaar 26 Sondae Nagmaal bedien. Hy het die Gereformeede Kerk in Suid-Afrika klein en swak gesien en geken, maar hy het die kerk ook sien groei en bloei. In al sy jare in die bediening het hy goeie gesondheid geniet.

Gesinslewe

wysig

Hy is in 1930 getroud met mej. Petronella J. van der Walt, en uit die huwelik is twee seuns en twee dogters gebore. Uit sy eerste huwelik is drie seuns en een dogter gebore. Al agt kinders het volwassenheid bereik. Van die seuns uit die eerste huwelik het een professor in Sosiologie op die PUK geword en die ander twee was hoofde of adjunkhoofde aan skole in Pretoria en Rustenburg onderskeidelik.

Die twee oudstes uit die tweede huwelik was dogters, Etta die oudste (getroud met ds. H.A. Louw) met geen naskoolse opleiding nie nadat sy op die Handelskool in Potchefstroom was, terwyl Annatjie ook ’n onderwyskwalifikasie verwerf het. Wat die twee jongste seuns betref, het Hennie ’n prokureur geword en die heel jongste, Peet, ’n elektro-tegniese ingenieur (die “swartskaap” in die familie omdat hy nie ’n akademiese rigting gevolg het nie). Laasgenoemde is in 1981 in ’n motorongeluk in Windhoek oorlede.

Volgens 'n kleinseun, Pieter Louw, was sy enigste dogter uit die eerste huwelik so ongelukkig oor sy egskeiding en tweede troue toe sy nog baie jonk was dat sy alle bande met hulle verbreek en ná haar huwelik in Suidwes-Afrika gan woon het. Haar suster het lewenslank oor haar “verlore” suster getreur. Ds. Van der Walt was een van die eerste predikante in die Gereformeerde Kerk wat ná sy egskeiding, omstreeks 1930, in die amp aangebly het. Die dogter uit die tweede huwelik, Annatjie, is met die veearts dr. Jean du Plessis getroud.

Bronne

wysig
  • (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
  • (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
  • (af) Venter, H.J. 1959. Eeufeesgedenkalbum van die Gereformeerde kerke in die Klassis Waterberg 1859–1959. Potgietersrus: Deputaatskap vir die Gedenkalbum.