Baarsagtige
Die Baarsagtiges of Perciformes is die grootste orde van gewerweldes en sluit 40% van alle visspesies in. Die orde hoort tot die klas Actinopterygii. Die Baarsagtiges maak met hul 7 000 verskillende spesies die grootste orde van die visryk uit. Uitwendig kan hulle meestal herken word aan die twee rugvinne, maar die beslissende kenmerke wat hulle saam aan een familie laat behoort, is eerder inwendig.
| Baarsagtiges | |
|---|---|
| |
| Perca flavescens | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Domein: | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Subfilum: | |
| Infrafilum: | |
| Superklas: | |
| Klas: | |
| Subklas: | |
| Infraklas: | |
| Superorde: | |
| Orde: | Perciformes
|
| Families | |
|
Verskeie, sien artikel langsaan. | |
Die belangrikste subordes van die baarsagtiges is die Percidae, die Mugilidae, die Sphyraenidae, die Labridae, die Trachinidae, die Blenniidae, die Gobiidae, die Scombridae, die Acanthuridae en die Anabantidae. Meer as 'n kwart van alle lewende vissoorte behoort tot die orde Perciformes (Baarsagtiges) wat meer as 7 000 spesies tel. Sowel vars- as soutwatervisse van allerlei vorme en lewenswyses behoort tot hierdie orde.
Die meeste van hierdie visse is inheems in die Noordelike Halfrond. Sommige kom wel in die Suidelike Halfrond voor, maar 'n hele aantal, veral die varswaterfamilies, is ingevoer na Suid-Afrikaanse riviere, waar hulle goed gevestig geraak het en deesdae baie gewilde hengelvisseis. Onder die ingevoerde visse tel die grootbek-swartbaars (Micropterus salmoides), wat in 1928 uit Holland ingevoer is, en die Kleinbekbaars (Micropterus dolomieu), wat in 1938 uit die Verenigde State ingevoer is.
Die blouwang-sonvis (Lepomis macrochirus) en die kleinbekswartbaars het min of meer (dieselfde tyd in Suid-Afrika aangekom. Hulle is aanvanklik in damme in Jonkershoek geplaas, maar het so gefloreer dat hulle oor die hele land tot in Zimbabwe versprei kon word. Hul broeigewoontes het heeltemal by plaaslike toestande aangepas, en hengelaars verkies om hulle met kunslepels te vang.
Europese baars
wysigDie Europese baars, wat ook die gewone baars (Perea fluviatilis), genoem word, kom met die uitsondering van Spanje, Suid-Italië en Noord-Skandinawië oral in Europa en selfs in Siberië voor. Hulle leef in lopende en staande water en kom selfs in soutwatervoor.
In Suid-Afrika is hulle ingevoerde varswatervisse. Gewoonlik is hul grondkleur olyf tot geelgroen. Hulle het vyf tot sewe dwarsstrepe en 'n swart vlek aan die punt van die eerste rugvin. Die buik-, aars- en stertvin is meestal helderrooi. Die Europese baarse is roofvisse en jag gewoonlik in skole. Hulle word selde langer as 400 mm. Die wyfiebaars skei in die broeityd stringe van tussen 200 000 tot 300 000 eiertjies af. In Noord-Amerika word die geelbaars aangetref, wat baie soos die Europese baars lyk. Sy vinne is egter oranje en nie rooi nie.
Snoekbaars
wysigHierdie visse (Lucioperca sandra) het aanvanklik in feitlik alle riviere en mere van Oos- en Sentraal-Europa voorgekom, en later is hulle ook na die Ryn oorgebring, waar hul oorlewing vandag weens besoedeling bedreig word. Snoekbaars is 'n baie gewilde hengel en eetvis. In bou stem die snoekbaars in redelike mate ooreen met die snoek, hoewel hulle die kleure van die baars vertoon.
Hulle word nie veel langer as 'n half meter nie. Daar bestaan geen verwantskap tussen snoeke en baarse nie, en snoeke is geneig om van die toneel te verdwyn sodra die snoekbaarse hulle gebiedswaters binnedring. Die snoekbaarsmannetjie versorg die klein vissies. Die eiertjies word afgeskei in 'n nes van takkies en klippies, waar die klein vissies, nadat hulle uitgekom het, nog 'n tyd lank versorg word.
Amerikaanse snoekbaars
wysigHierdie visse is oor die hele lyf gevlek en het 'n baie onreëlmatige gebit. Die eiertjies van die Amerikaanse snoekbaars (Stizostedion vitreum) word blykbaar nie versorg of opgepas nie. Die wyfies skei die eiertjies willekeurig af, sommer op enige plek op die bodem van vlak mere.
Soms trek die visse stroom op om op vlak, rotsagtige plekke te paar. Hul Europese verwante leef hoofsaaklik van lewende prooi, maar die Amerikaanse snoekbaars eet dooie of lewendige prooi. Die lengte van die volwasse vis wissel van 1,25 tot 1,50 m en hulle bereik dikwels ʼn massa van 12 kg. Die baarsagtiges sluit baie soorte visse in, selfs tropiese en arktiese visse. 'n Aantal van die kleiner soorte is spesiaal vir akwariums geteel.
Kenmerke
wysigDie orde sluit beide vars- en seewater visse in. Die vis het 'n tipiese dorsale vin en stertvinne wat gespleed is. Daar is ongeveer 7000 verskillende spesies van verskillende vorms en groottes wat in alle akwatiese omgewings aangetref word.
Superfamilie Percoidea
- Acropomatidae
- Ambassidae
- Apogonidae
- Arripidae
- Banjosidae
- Bathyclupeidae
- Bramidae
- Caesionidae
- Callanthiidae
- Carangidae
- Caristiidae
- Centracanthidae
- Centrarchidae
- Centropomidae
- Chaetodontidae
- Coryphaenidae
- Dichistiidae
- Dinolestidae
- Dinopercidae
- Drepaneidae
- Echeneidae
- Emmelichthyidae
- Enoplosidae
- Epigonidae
- Gerreidae
- Glaucosomatidae
- Grammatidae
- Haemulidae
- Inermiidae
- Kuhliidae
- Kyphosidae
- Lactariidae
- Leiognathidae
- Leptobramidae
- Lethrinidae
- Lobotidae
- Lutjanidae
- Malacanthidae
- Menidae
- Monodactylidae
- Moronidae
- Mullidae
- Nandidae
- Nematistiidae
- Nemipteridae
- Notograptidae
- Opistognathidae
- Oplegnathidae
- Ostracoberycidae
- Pempheridae
- Pentacerotidae
- Percichthyidae
- Percidae
- Plesiopidae
- Polycentridae
- Polynemidae
- Polyprionidae
- Pomacanthidae
- Pomatomidae
- Priacanthidae
- Pseudochromidae
- Rachycentridae
- Sciaenidae
- Scombropidae
- Serranidae
- Sillaginidae
- Sparidae
- Terapontidae
- Toxotidae
Superfamilie Cirrhitoidea
Superfamilie Cepoloidea
Suborde Elassomatoidei
wysigSuborde Zoarcoidei
wysig- Anarhichadidae
- Bathymasteridae
- Cryptacanthodidae
- Pholidae
- Ptilichthyidae
- Scytalinidae
- Stichaeidae
- Zaproridae
- Zoarcidae
Suborde Notothenioidei
wysigSuborde Trachinoidei
wysig- Ammodytidae
- Champsodontidae
- Cheimarrhichthyidae
- Chiasmodontidae
- Creediidae
- Leptoscopidae
- Percophidae
- Pholidichthyidae
- Pinguipedidae
- Trachinidae
- Trichodontidae
- Trichonotidae
- Uranoscopidae
Suborde Blennioidei
wysigSuborde Icosteoidei
wysigSuborde Gobiesocoidei
wysigSuborde Callionymoidei
wysig- Eleotridae
- Gobiidae
- Kraemeriidae
- Microdesmidae
- Odontobutidae
- Ptereleotridae
- Rhyacichthyidae
- Schindleriidae
- Xenisthmidae
Suborde Acanthuroidei
wysigSuborde Scombrolabracoidei
wysigSuborde Scombroidei
wysigSuborde Stromateoidei
wysigSuborde Anabantoidei
wysigSuborde Channoidei
wysigSien ook
wysigBronnelys
wysig- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409435, volume 2, bl.133 - 135