15 Mei
datum
(Aangestuur vanaf 05-15)
<< | Mei 2024 | >> | ||||
So | Ma | Di | Wo | Do | Vr | Sa |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
Al die dae |
15 Mei is die 135ste dag van die jaar in die Gregoriaanse kalender (136ste in skrikkeljare). Daar volg nog 230 dae.
Gebeure
wysig- 218 – Iulia Maesa, die tante van die vermoorde keiser Caracalla, laat haar kleinseun Elagabalus (priester van die son-god El Gebal) in Sirië tot keiser van Rome uitroep.
- 589 – Koning Authari tree in die huwelik met Theodelinde, dogter van Garibald I van Beiere. In Pavia word sy tot koningin van die Langobarde gekroon.
- 719 – Pous Gregorius II stuur Sint Bonifatius na Friesland.
- 1252 – Pous Innocentius IV publiseer die bul Ad extirpanda wat state die reg gee om ketters te folter solank dit nie die dood of ernstige letsel tot gevolg het nie. Die bul word jare lank deur die Inkwisisie gebruik.
- 1328 – Teenpous Nicolaas V stel 6 pseudo-kardinale aan waaronder Giacomo Alberti, biskop van Castello.
- 1418 – Pous Martinus V vertrek van Konstanz na Rome.
- 1480 – Pous Sixtus IV stel nog vyf kardinale aan waaronder twee lede van die belangrike families in Rome, Cosma Orsini en Giovanni Colonna.
- 1501 – In Venesië druk Ottaviano Petrucci die eerste musiekboek.
- 1525 – Duitse boereoorlog: Met die slag by Frankenhausen kom die oorlog tot ´n einde.
- 1585 – Ippolito Aldobrandini (later Pous Clemens VIII) word pouslike datarius.
- 1602 – Bartholomew Gosnold word die eerste Europese persoon om Cape Cod te ontdek.
- 1640 – Benedetto Odescalchi (later Pous Innocentius XI) word apostoliese protonotarius.
- 1648 – Vrede van Münster.
- 1718 – James Puckle patenteer die wêreld se eerste masjiengeweer.
- 1723 – Lorenzo Ganganelli (Later Pous Clemens XIV) word kloosterling.
- 1743 – Pous Benedictus XIV verklaar Benedictus die Afrikaan salig.
- 1747 – Carlo Rezzonico (later Pous Clemens XIII) word kardinaal-priester van S. Maria in Ara Coeli.
- 1756 – Sewejarige Oorlog: Die oorlog begin toe Engeland oorlog verklaar teen Frankryk.
- 1795 – Eerste Koalisie: Napoleon I van Frankryk betree Milan in triomf.
- 1800 – Pous Pius VII publiseer Diu Satis oor 'n terugkeer na evangeliese beginsels.
- 1811 – Paraguay verkry onafhanklikheid van Spanje.
- 1836 – Francis Baily neem "Baily's beads" waar gedurende 'n jaarlikse sonsverduistering.
- 1845 – Doop van die eerste Nederlandse Baptiste
- 1851 – Rama IV (ook Mongkut) gekroon as Koning van Siam.
- 1858 – Derde Royal Opera House amptelik geopen in Londen.
- 1864 – Amerikaanse Burgeroorlog: die Slag van Resaca, Georgia eindig.
- 1891 – Pous Leo XIII publiseer sy ensikliek Rerum Novarum oor kapitaal en arbeid.
- 1902 – In 'n veld buite Grass Valley, Kalifornië, word Lyman Gilmore die eerste persoon om 'n vliegtuig met 'n enjin te vlieg.
- 1905 – Las Vegas, Nevada gestig toe 110 akkers verkoop word op 'n veiling.
- 1917 – Nicolaas II van Rusland doen namens hom en sy seun Aleksej afstand van die Russiese troon.
- 1918 – Burgeroorlog in Finland beëindig.
- 1928 – Vrystelling van die animasiefilm Plane Crazy, waarin Mickey en Minnie Mouse optree.
- 1940 – Nylon-sykouse word vir die eerste keer in die Verenigde State verkoop.
- 1940 – Tweede Wêreldoorlog: Nederland (behalwe die provinsie Zeeland) gee oor aan Duitsland. Duitse troepe beset Amsterdam.
- 1948 – Egipte, Transjordanië, Libanon, Sirië, Irak en Saoedi-Arabië val Israel aan.
- 1948 – Die moord op 'n driejarige meisie, June Anne Devaney, in Blackburn, Engeland lei daartoe dat die vingerafdrukke van 46 253 mans in die stad geneem word in 'n poging om die moordenaar te vind.
- 1955 – Eerste bestyging van Makalu, die vyfde hoogste berg.
- 1955 – Oostenryk herkry sy soewereiniteit na die samesmelting met Duitsland (vanaf 1938) en die besetting deur die Geallieerdes (vanaf 1945).
- 1957 – Brittanje toets hulle eerste waterstofbom in Operation Grapple.
- 1958 – Die Sowjetunie lanseer Spoetnik 3.
- 1960 – Spoetnik 4 gelanseer in die aarde se wentelbaan.
- 1963 – Mercury-program: NASA lanseer die laaste sending van die program, Mercury-Atlas 9.
- 1970 – The Beatles se laaste LP, Let It Be, vrygestel in die Verenigde State.
- 1973 – Twee Kanadese toeriste word doodgeskiet deur Zambiese soldate by die Victoria-waterval in Rhodesië. 'n Amerikaanse toeris word ook gewond.
- 1974 – Walter Scheel word verkies tot vierde bondspresident van Wes-Duitsland.
- 1988 – Sowjetunie inval van Afghanistan: na meer as agt jaar van veg begin die Rooi Weermag hulle onttrekking uit Afghanistan.
- 1990 – Portrait of Doctor Gachet deur Vincent van Gogh verkoop vir 'n rekord bedrag van VS$82,5 miljoen.
- 1990 – Roemenië en die Vatikaan herstel hul diplomatieke betrekkinge wat in 1948 deur Boekarest verbreek is.
- 1991 – Edith Cresson word Frankryk se eerste vroue premier.
- 1992 – Die Genoa Expo '92 World's Fair open in Genoa, Italië.
- 2011 – In Antwerpen open die Museum aan de Stroom, 'n nuwe museum vir die stad, hawe en skeepvaart.
- 2024 – Sluipmoordpoging op Robert Fico, eerste minister van Slowakye in Handlová.
Geboortes
wysig- 1567 – Claudio Monteverdi, Italiaanse violis en komponis († 1643).
- 1773 – Prins Klemens Wenzel von Metternich, Oostenrykse staatsman († 1859).
- 1856 – L. Frank Baum, Amerikaanse skrywer († 1919).
- 1859 – Pierre Curie, Franse dokter en ontvanger van die Nobelprys 1903 († 1906).
- 1862 – Arthur Schnitzler, Oostenrykse dramaturg († 1931).
- 1865 – Albert Verwey, Nederlandse letterkundige († 1937).
- 1905 – Joseph Cotten, Amerikaanse akteur († 1994).
- 1909 – D.C.H. Uys, Suid-Afrikaanse politikus († 1995).
- 1909 – James Mason, Engelse akteur († 1984).
- 1937 – Madeleine Albright, Amerikaanse diplomat en politikus († 2022).
- 1937 – Trini Lopez, Amerikaanse sanger van Meksikaanse afkoms († 2020).
- 1948 – Brian Eno, Engelse musikant.
- 1953 – Mike Oldfield, Engelse komponis.
- 1957 – Prinses Margaretha van Luxemburg.
- 1964 – Lars Løkke Rasmussen, Deense politikus.
- 1967 – Madhuri Dixit, beroemde Indiese aktrise in Bollywoodrolprente.
- 1987 – Andy Murray, Britse tennisster en voormalige wêreld-no. 1.
- 1988 – Nicole Flint, Suid-Afrikaanse model en skoonheidskoningin, Mej Suid-Afrika 2009.
Sterftes
wysig- 884 – Pous Marinus I, die 108ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* onbekend).
- 1157 – Joeri Dolgoroeki, Russiese prins (* 1099).
- 1461 – Domenico Veneziano, Italiaanse skilder van die vroeë Renaissance (* 1410).
- 1591 – Dmitri Iwanowitsj van Rusland, seun van tsaar Iwan die Verskriklike (* 1582)
- 1931 – Rudolf Marloth, Suid-Afrikaanse apteker en plantkundige, na wie die bergaalwyn (Aloe marlothii) genoem is (* 1855).
- 1938 – Ds. Pieter Gerhardus Jacobus Meiring, leraar van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en redakteur van die Kerkbode (* 1866).
- 1994 – Gilbert Roland, Amerikaanse akteur (* 1905).
- 1995 – Eric Porter, Engelse akteur (* 1928).
- 2020 – Fred Willard, Amerikaanse akteur en skrywer (* 1939).
- 2023 – Sharon Farrell, Amerikaanse aktrise (* 1940).