Wikipedia:Uitgesoekte herdenkings/Desember
Sjabloon:UitgesoekteHerdenkingsDesember
1 Desember: Uniedag in Roemenië (1918), Wêreldvigsdag
- 1822 – Pedro I word as die eerste keiser van Brasilië gekroon.
- 1958 – Die kolonie van Ubangi-Shari word 'n outonome gebied binne die Franse Gemeenskap en neem die naam Sentraal-Afrikaanse Republiek aan.
- 1991 – Die Oekraïne verkry sy onafhanklikheid van die Sowjetunie.
- 1998 – Die Suid-Afrikaanse Wet op basiese diensvoorwaardes 75 van 1997 tree in werking.
- 2007 – Oorlede: Elisabeth Eybers, bekroonde Afrikaanse digteres.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
2 Desember: Nasionale Dag in die Verenigde Arabiese Emirate (1971)
- 1804 – Napoleon Bonaparte word in die Notre Dame-katedraal in Parys gekroon as Franse keiser.
- 1915 – Albert Einstein publiseer sy algemene relatiwiteitsteorie.
- 1942 – Onder leiding van Enrico Fermi skep die Manhattan-projekspan by die Universiteit van Chicago die eerste selfonderhoudende kernkettingreaksie.
- 1961 – Kuba se leier, Fidel Castro, verklaar dat hy 'n Marxis-Leninis is en dat Kuba kommunisme aanneem.
- 1971 – Die Verenigde Arabiese Emirate word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1800 – Gebore: France Prešeren, Sloweense digter.
- 1904 – Jupiter se maan Himalia word deur Charles Dillon Perrine ontdek.
- 1967 – Onder leiding van Christiaan Barnard word die wêreld se eerste hartoorplanting op 'n mens by die Groote Schuur-hospitaal in Kaapstad, Suid-Afrika, uitgevoer op die 53-jarige Louis Washkansky.
- 1984 – Die Bhopal-gasramp, die wêreld se ergste nywerheidsongeluk veroorsaak ten minste 18 000 sterftes in die Indiese stad Bhopal.
- 1999 – Die Mars-poollandingstuig bereik Mars en verdwyn.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1639 – Jeremiah Horrocks neem die die eerste Venusoorgang waar.
- 1679 – Oorlede: Thomas Hobbes, Engelse filosoof (* 1588).
- 1791 – The Observer, die eerste Sondagkoerant ooit, verskyn vir die eerste keer.
- 1977 – Die president van die Sentraal-Afrikaanse Republiek laat hom kroon as keiser Bokassa I.
- 1981 – Ciskei word 'n onafhanklike tuisland in Suider-Afrika.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
5 Desember: Vadersdag in Thailand, Sint Nikolaas-vooraand in verskeie Europese lande; Internasionale Vrywilligersdag
- 1484 – Pous Innocentius VIII publiseer die bul "Summis desiderantes affectibus", wat die heksejag instel.
- 1492 – Christophorus Columbus word die eerste Europeër wat voet aan wal sit op die eiland Hispaniola (nou Haïti en die Dominikaanse Republiek).
- 1894 – Gebore: C.R. Swart, eerste president van die Republiek van Suid-Afrika.
- 1934 – Die Verenigde Party van Suid-Afrika word gestig met genls. James Barry Munnik Hertzog as leier en Jan Christian Smuts as onderleier.
- 1945 – Vlug 19, 'n eskader van vyf Grumman TBF Avenger-torpedobomwerpers van die Amerikaanse Vloot, verdwyn in die Bermudadriehoek.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
6 Desember: Onafhanklikheidsdag in Finland (1917), Grondwetdag in Spanje.
- 1768 – Die eerste uitgawe van die Encyclopædia Britannica word uitgegee.
- 1889 – Oorlede: Jefferson Davis, die enigste president van die Gekonfedereerde State van Amerika gedurende die Amerikaanse Burgeroorlog (* 1808).
- 1922 – Die Ierse Vrystaat word gestig, 'n jaar ná die ondertekening van die Anglo-Ierse Verdrag.
- 1927 – Gebore: Gé Korsten, Suid-Afrikaanse sanger en akteur.
- 1977 – Bophuthatswana word 'n onafhanklike tuisland in Suider-Afrika.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 903 – Gebore: Al Soefi, Persiese sterrekundige.
- 1787 – Delaware word die 1ste deelstaat van die Verenigde State.
- 1912 – Generaal Barry Hertzog lewer die De Wildt-toespraak onder 'n boom op die plaas De Wildt buite Pretoria in die aanloop tot die skeuring met Smuts en Botha en die stigting van die Nasionale Party.
- 1941 – Tweede Wêreldoorlog: Die Japannese Keiserlike Vloot val Pearl Harbor in Oahu, Hawaii, aan.
- 1995 – Die Galileo-ruimtetuig kom by Jupiter aan, 'n bietjie meer as ses jaar nadat dit deur die ruimtependeltuig Atlantis tydens Sending STS-34 lanseer is.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
8 Desember: Onbevlekte Ontvangenis van Maria (Rooms-Katolieke Kerk).
- 1903 – Oorlede: Herbert Spencer, Engelse filosoof.
- 1914 – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van die Falkland-eilande tussen die vlote van die Duitse Keiserryk en die Verenigde Koninkryk vind plaas.
- 1980 – Die voormalige Beatle John Lennon word in New York vermoor.
- 1991 – Leiers van Rusland, Belarus en Oekraïne vergader om die Sowjetunie te ontbind en stig die Gemenebes van Onafhanklike State.
- 1993 – Die Noord-Amerikaanse Vryhandelsooreenkoms (Nafta) word wet toe dit deur die Amerikaanse president Bill Clinton onderteken word.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1897 – Marguerite Durand, Franse verhoogaktriese, joernalis, en bekende suffragette, stig die feminitiese dagblad La Fronde.
- 1900 – Tweede Vryheidsoorlog: Die Russiese tsaar Nikolaas II verwerp Paul Kruger se pleidooi om amptelike hulp teen die Britse weermag, alhoewel baie Russiese vrywillgers aan die Boere se kant veg.
- 1950 – Gebore: Die Suid-Afrikaanse bokskampioen Mike Schutte.
- 1958 – Die John Birch Society word gestig om die oënskynlike bedreiging van kommunisme in die Verenigde State van Amerika te bekamp.
- 1961 – Tanganjika word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
10 Desember: Grondwetdag in Thailand (1932); Menseregtedag.
- 1817 – Mississippi word die 20ste deelstaat van die Verenigde State.
- 1901 – Die eerste Nobelpryse word toegeken op die herdenking van die 1896-sterfte van Sweedse chemikus en nyweraar Alfred Nobel.
- 1936 – Edward VIII, die enigste Britse monarg om vrywillig die troon op te gee, teken sy abdikasie.
- 1948 – Die Verenigde Nasies se Algemene Vergadering neem die Universele menseregteverklaring aan.
- 1984 – Suid-Afrika se biskop Desmond Tutu ontvang die Nobelprys vir vrede vir sy aandeel in die stryd teen Apartheid.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1803 – Gebore: Franse komponis, Hector Berlioz.
- 1931 – Die Statuut van Westminster gee algehele geregtelike onafhanklikheid aan Kanada, Australië, Nieu-Seeland, Suid-Afrika, die Ierse Vrystaat en Newfoundland.
- 1972 – Apollo 17, die laaste Apollo-maansending, land op die Maan.
- 1994 – Boris Yeltsin beveel Russiese troepe om Tsjetsjnië in te val.
- 2001 – Die Volksrepubliek China sluit by die Wêreldhandelsorganisasie aan.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
12 Desember: Onafhanklikheidsdag in Kenia (1963)
- 1939 – Finland verslaan die Sowjetunie in die Slag van Tolvajärvi in hulle eerste groot oorwinning in die Winteroorlog.
- 1963 – Kenia word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
- 1991 – Lagos word deur Abuja vervang as die hoofstad van Nigerië
- 1999 – Oorlede: Amerikaanse skrywer en satirikus Joseph Heller.
- 2000 – Die hooggeregshof van die Verenigde State van Amerika beslis met 'n 5-4 stemming dat die hertelling van stembriefies in Florida, tydens die 2000-presidensiële verkiesing, gestaak moet word.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
13 Desember: Luciafees in Swede • Republiekdag in Malta (1974)
- 1813 – Zwarte Berg in die Wes-Kaap word hernoem na Caledon, ter ere van Du Pré Alexander, graaf van Caledon.
- 1961 – Oorlede: Grandma Moses, bekende Amerikaanse volkskunstenares.
- 1996 – Kofi Annan word verkies tot Sekretarisgeneraal van die Verenigde Nasies.
- 2002 – Die Europese Unie kondig die lidmaatskap van tien nuwe lande aan: Estland, Hongarye, Letland, Litaue, Malta, Pole, Siprus, Slowakye, Slowenië en Tsjeggië.
- 2004 – Foto's deur Cassini-Huygens wys dat die helder strepe en slierte op die Saturniese maan Dione se oppervlak ys-agtige afgronde is, veroorsaak deur tektoniese breuke in die maan se kors.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1799 – Oorlede: George Washington, die eerste president van die Verenigde State van Amerika.
- 1819 – Alabama word die 22ste deelstaat van die Verenigde State.
- 1896 – Die Glasgow-moltrein, die derde oudste moltreinstelsel ter wêreld, word in Glasgow, Skotland, in gebruik geneem.
- 1911 – Die Noorweër Roald Amundsen en sy span word die eerste mense om die Suidpool te bereik.
- 2004 – Die Millau-brug, die hoogste brug ter wêreld, word amptelik geopen.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1815 – Die Slagtersnek-rebelle word in die Uitenhaagse landdroshof verhoor. Een word deur lord Charles Somerset begenadig, maar die ander vyf word ter dood veroordeel.
- 1899 – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Colenso vorm die laagtepunt vir Britse magte tydens die Swart week.
- 1907 – Gebore: Oscar Niemeyer, Brasiliaanse argitek († 2012).
- 1966 – Oorlede: Walt Disney, Amerikaanse animeerder en sketskunstenaar (* 1901).
- 1993 – Apartheid: Die Suid-Afrikaanse parlement stem om burgerskap aan omtrent 10 miljoen inwoners van Bophuthatswana, Transkei, Venda en Ciskei te herstel.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
16 Desember: Nasionale Dag in Bahrein, Oorwinningsdag in Bangladesj en Indië (1971), Geloftedag/Versoeningsdag in Suid-Afrika.
- 1770 – Gebore: Ludwig van Beethoven, Duitse komponis en pianis.
- 1838 – Die Slag van Bloedrivier vind naby die Bloedrivier in die huidige KwaZulu-Natal, Suid-Afrika plaas.
- 1852 – Oorlede: Andries Hendrik Potgieter, leier van die tweede groot trekgeselskap wat die Kaapkolonie verlaat het (* 1792).
- 1913 – Die Nasionale Vrouemonument word in Bloemfontein onthul.
- 1971 – Die Indo-Pakistanse Oorlog eindig toe Pakistanse magte in Oos-Pakistan oorgee wat lei tot die vestiging van Bangladesj.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
17 Desember: Nasionaledag in Bhoetan (1907)
- 1652 – Jan van Riebeeck ontdek die komeet C/1652 Y1.
- 1777 – Frankryk word die eerste land wat die Verenigde State van Amerika as nasie erken.
- 1837 – 'n Brand breek in die Winterpaleis in Sint Petersburg uit, wat groot dele van die gebou verwoes.
- 1903 – Orville en Wilbur Wright voer die eerste suksesvolle vlug met 'n masjienaangedrewe vastevlerkvliegtuig uit.
- 1944 – Malmedy-menseslagting: Waffen-SS troepe vuur met masjiengewere op omtrent 150 ongewapende krygsgevangenes naby Malmedy, België.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
18 Desember: Nasionale Dag in Katar (1878).
- 1787 – New Jersey word die 3de deelstaat van die Verenigde State.
- 1865 – Slawerny in die Verenigde State word afgeskaf met die aanneming van die Dertiende grondwetwysiging tot die Amerikaanse grondwet.
- 1892 – Die eerste opvoering van die Russiese komponis Pjotr Tsjaikofski se ballet, Die Neutekraker, word in Sint Petersburg gehou.
- 1946 – Gebore: Steve Biko, anti-apartheidsaktivis en leier van die Swartbewussynsbeweging.
- 1987 – Die Programmeertaal Perl word deur Larry Wall vrygestel.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 401 – Oorlede: Anastasius I, die 39ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk; hy word deur Innocentius I opgevolg.
- 1792 – Gebore: Andries Hendrik Potgieter, leier van die tweede groot trekgeselskap wat die Kaapkolonie verlaat het.
- 1961 – Die Indiese weermag val die Portugese kolonie Goa in.
- 1984 – Die Volksrepubliek China en die Verenigde Koninkryk teken die Sino-Brits Gesamentlike Verklaring, waarin ooreengekom word om soewereiniteit van Hongkong na China oor te dra op 1 Julie 1997.
- 1998 – Die Amerikaanse Huis van Verteenwoordigers keur beskuldigingsartikels teen president Bill Clinton as gevolg van die Monica Lewinsky-skandaal.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1860 – Suid-Carolina skei van die Verenigde State van Amerika af, wat lei tot die Amerikaanse Burgeroorlog.
- 1914 – Jopie Fourie, kommandoleier van die rebellie tydens die Maritz-rebellie, word per vuurpeleton tereggestel nadat hy aan hoogverraad skuldig bevind is.
- 1976 – Die Marais-komitee maak 14 beginsels bekend wat die grondslag van 'n nuwe opposisie-party in Suid-Afrika moet wees.
- 1995 – NAVO begin vredebewaring in Bosnië en Herzegowina.
- 1999 – Portugal dra soewereiniteit van Macau aan die Volksrepubliek China oor.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
21 Desember, 12:42 UTC: Joelfees, Wintersonstilstand in die Noordelike Halfrond en Somersonstilstand in die Suidelike Halfrond
- 1913 – Arthur Wynne publiseer die eerste blokkiesraaisel in die New York World.
- 1958 – Charles de Gaulle word verkies tot eerste president van die Vyfde Republiek van Frankryk.
- 1968 – Apollo 8 word gelanseer - die eerste bemande sending om om die maan te wentel.
- 1991 – Die voormalige Sowjet-republieke, Armenië, Azerbeidjan, Kasakstan, Kirgisië, Moldowa, Turkmenistan, Tadjikistan en Oesbekistan sluit by die Gemenebes van Onafhanklike State aan.
- 1992 – Hongarye, Pole en die voormalige Tsjeggo-Slowakye stig die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms in Krakau, Pole.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- Begin van Pausha, die tiende maand in die Hindoekalender.
- 1808 – Ludwig van Beethoven gee vir die eerste keer 'n opvoering van sy Vyfde Simfonie in Wene.
- 1938 – Die Selakant word gevind deur Marjorie Courtenay-Latimer in Oos-Londen.
- 1990 – Onstaan van die outonome republiek Mari El in die Russiese Federasie.
- 2001 – Burhanuddin Rabbani van die Noordelike Alliansie handig mag in Afghanistan oor aan die tussentydse regering gelei deur Hamid Karzai.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1672 – Giovanni Cassini ontdek met Rhea die tweede grootste natuurlike satelliet van die planeet Saturnus.
- 1933 – Gebore: Akihito, 125ste keiser van Japan.
- 1947 – Die transistor, uitgevind deur John Bardeen, Walter Brattain en William Shockley, word vir die eerste keer gedemonstreer.
- 1985 – Vyf mense sterf en 40 word beseer tydens 'n terreuraanval in Amanzimtoti.
- 1990 – Die Republiek Slowenië stem om weg te breek van die Sosialistiese Federale Republiek van Joegoeslawië.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1726 – Die goewerneur van Buenos Aires stig Montevideo.
- 1905 – Gebore: Howard Hughes, Amerikaanse vliegpionier, rolprentregisseur en filantroop.
- 1906 – Reginald Fessenden saai die eerste radio-uitsending ooit uit.
- 1914 – Britse en Duitse soldate onderbreek die Eerste Wêreldoorlog om Kersfees te vier, en begin só die Kersvrede.
- 1951 – Libië word van Frankryk en die Verenigde Koninkryk onafhanklik.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
25 Desember: Kersfees (Westelike Christendom; Gregoriaanse kalender); Quaid-e-Azam-dag in Pakistan.
- 800 – Pous Leo III kroon Karel die Grote as keiser, 'n titel wat nie in die Weste gebruik is sedert die troonafstand van Romulus Augustulus in 476 nie.
- 1497 – Vasco da Gama ontdek Durban se natuurlike hawe.
- 1635 – Oorlede: Samuel de Champlain, Franse ontdekker, navorser, pionier en eerste goewerneur van Nieu-Frankryk (Kanada).
- 1776 – Slag van Trenton: George Washington steek die Delawarerivier oor en oorwin die Hesse.
- 1991 – Michail Gorbatsjof bedank as president van die Sowjetunie.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
26 Desember: Welwillendheidsdag in Statebondlande; Sint Stefanusdag; Wren's Day in Ierland; Begin van Kwanzaa (Afro-Amerikaners en Afrika-diaspora).
- 1790 – Lodewyk XVI van Frankryk gee sy toestemming aan die Siviele Grondwet van die Geloofstand gedurende die Franse Rewolusie.
- 1898 – Pierre en Marie Curie kondig die ontdekking van 'n nuwe element aan, wat later radium genoem word.
- 1943 – Tweede Wêreldoorlog: Die Slag van Noord-Kaap (Noorweë) vind plaas en die Scharnhorst word gekelder.
- 1986 – Die eerste lang-lopende Amerikaanse televisiesepie, Search for Tomorrow, se laaste episode vertoon ná 35 jaar op die lug.
- 2004 – 'n Massiewe aardbewing van 9,0 op die Richterskaal veroorsaak 'n tsoenami wat verwoesting saai in Sri Lanka, Indië, Indonesië, Thailand, Maleisië, die Maledive en baie ander gebiede op die Indiese Oseaan kus. Die dodetal word op meer as 300 000 geskat.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 1831 – Charles Darwin verlaat Plymouth, Engeland aan boord van die HMS Beagle op wat 'n geskiedkundige ekspedisie sou word.
- 1936 – Gebore: Ena Murray, Afrikaanse skryfster.
- 1945 – Die Wêreldbank word op ooreenkoms van 28 nasies geskep.
- 1949 – Koningin Juliana van Nederland staan soewereiniteit aan Indonesië toe.
- 1978 – Spanje word 'n demokrasie ná 40 jaar van diktatorskap.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
28 Desember: Proklamasiedag in Suid-Australië (1836); Dag van die Heilige Onskuldiges in Ibero-Amerika.
- 1065 – Die Westminster-abdy, gebou deur Eduard die Belyer tussen 1045 en 1050, word ingewy.
- 1846 – Iowa word toegelaat tot die Unie van Amerika.
- 1895 – Geskiedenis van die rolprent: Die Lumière-broers vertoon bewegende prente aan 'n betalende gehoor vir die eerste keer.
- 1931 – Oorlede: Curt von François, offisier in die eertydse kolonie Duits-Suidwes-Afrika en stigter van Windhoek.
- 1907 – Generaals Louis Botha en Jan Smuts onthul die Danie Theron-gedenkteken naby Potchefstroom.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
29 Desember: Onafhanklikheidsdag in Mongolië (1911)
- 1845 – Die Republiek van Texas word deur die Verenigde State geannekseer en word die staat Texas.
- 1890 – Die Slagting van Wounded Knee vind plaas in Wounded Knee, Suid-Dakota.
- 1911 – Mongolië word van die Manchu-Qing-ryk onafhanklik.
- 1916 – Oorlede: Grigori Raspoetin, Russiese lekeprediker ook bekend as die Mal Monnik.
- 1937 – Die Ierse Vrystaat word vervang deur 'n nuwe staat genaamd Ierland nadat 'n nuwe grondwet aanvaar is.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
30 Desember: José Rizal-dag in die Filippyne.
- 1853 – Die Verenigde State koop 77 700 km² land suid van die Gilarivier en wes van die Rio Grande vanaf Meksiko vir 10 miljoen Amerikaanse dollar.
- 1880 – Paul Kruger word president van die Transvaalse Republiek.
- 1897 – Die Britse kolonie Natal annekseer Zoeloeland.
- 1965 – Ferdinand Marcos word president van die Filippyne.
- 1993 – Israel en die Vatikaanstad vestig diplomatieke betrekkinge.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis
- 406 – Die Vandale, Alane en Suebiane steek die Ryn oor om 'n inval van Gallië van stapel te stuur.
- 1491 – Gebore: Jacques Cartier, Franse ontdekkingsreisiger.
- 1687 – Die eerste Franse Hugenote vaar vanuit Nederland na Kaap die Goeie Hoop.
- 1857 – Koningin Victoria bestem Ottawa as nuwe hoofstad van Kanada.
- 1999 – Boris Jeltsin, die eerste demokraties verkose President van Rusland, bedank en stel Wladimir Poetin as waarnemende President aan.
besigtig -
bespreek -
wysig - geskiedenis